Melilla Kuşatması

Melilla Kuşatması, 1774-1775 yılları arasında İngiltere ve Fas Sultanlığının İspanya'nın Kuzey Afrika'daki yegane toprağı olan Melilla'yı kuşattıkları savaştır. Dönemin Fas Sultanı III.Muhammed ben Abdullah Fas Kraliyet Ordusu ve küçük bir paramiliter Cezayir ordusunu Melilla surlarına gönderdi. İngiltere savaşa birlik katmamış, sadece sözlü bir destekte bulunmuştur. İngiliz-Fas ittifakına karşılık İspanyollar Melilla'yı savunmak için Tuğgeneral Juan Sherlocke ve yardımcı olarak Florencio Monero'yu kaleye gönderdi.

Arka Plan

III.Muhammed ben Abdullah 1773 yılında yeni nesil silah mühimmatları alması için komutan Sidi Tahar Farisi'yi İngiltere'ye göndermişti. Bu durum karşısında İspanya Fas'a karşı ültimatom gönderdi. III.Muhammed buna karşılık aralarındaki barışın kara ile değil deniz gücüyle olacaklarını bildiren bir belge gönderdi. Dönemin İspanya-Palermo-Napoli-Sicilya Kralı Charles bunu bir savaş tehdidi olarak gördü ve Fas'a savaş ilan etti. O dönem Melilla'nın valisi Jose Carrion de Andreas idi. Melilla'da sadece 3 adet askeri garnizon ve 2 general vardı. Melilla kuşatılmak için güvenilir bir noktaydı.

Bu durum farkında olan Charles, Eylül ve Ekim 1744 yılında Melilla'ya dönemin usta mimarlarından (Luis Urbina Caneja, Luis Caballero, Luis Ailmen) bir grubu şehir hakkında bilgi edinmek ve yapısal sorunların raporlarını hazırlamaları adına Melilla'ya gönderdi. Charles, Ceuta ve yeni fethettikleri Oran'ın olası Osmanlı saldırılarına maruz kalmalarını engellemek için ek mühimmat ve 20.000'den fazla askerden oluşan garnizonlar gönderdi. Kasım ayında gönderilen mimar grubu şehrin Fas tarafından ilhak edileceğini öğrendiler ve derhal İspanya'ya mektup yolladılar.

Charles Melilla'yı savunması için Juan Sherlocke'yi görevlendirdi ve ek garnizon takviye etti (Tahmini 5000 kişilik bir garnizondu.)

Kuşatma

İngiltere Fas'a eğer kuşatmayı yaparlar ve kazanırlarsa yüklü bir para vereceklerini söylediler. Buna aldanan Fas Sultanlığı 1774 yılında 30.000-40.000 civarında bir orduyla ve ek mühimmatlarla 9 Aralık sabahı Melilla'yı yoğun bombardımana tuttu. O gün Fas cephesinden Melilla'ya 1000'den fazla top atıldığı düşünülmektedir. Sherlocke buna karşı koyamayacaklarını anladığı zaman İspanya'dan ek kuvvet talep etmek üzere Juan Trinquini'yi Malaga'ya gönderdi. 11 Aralık günü takviye kuvvetler yanında bir grup paralı Fransız askeride gemilerle getirilmişti. 16 Aralık gününe kadar Melilla'da kalan gemi daha sonra Sherlocke tarafından Melilla'daki sivillerin büyük bir bölümünü alıp İspanya'ya geri gönderildi. Sherlocke'nin amacı Melilla'nın nüfusunu korumaktı.

117 savunma topçusu Melilla surlarına yerleştirildi ve Charles'ın en yetenekli bulduğu topçu başı Tomas, topçuların başıydı. Antonio Borcello ve Jose Hidalgo de Cisneros isimli İspanyol generaller Fas'a herhangi bir dış yardımın gelmemesi amacıyla gemilerle Cebelitarık Boğazını kapattılar. Florencio Moreno komutasındaki bir diğer garnizon ise sıkıştıkları Penon de Velez de la Gomera kıstağında Sultan'a direndiler.

1775 yılında İngilizler sonunda Fas'ın sıkışmışlığını anlamış olacaklar ki Marakeş'e yardım götürmek için 1 savaş gemisi, yüzlerce ağır silah ve tüfek göndermişlerdi. İngilizler Vigo kentindeki limanda gemiyi fark ettiklerinde hemen gemiye el koydular ve bütün mühimmatı kendi cephanelerine katıp gemiyi denizde yok ettiler. Ayrıca Osmanlı ordusu Fas'ın doğu sınırlarında yani Cezayir'den Fas'ı işgale başlamışlardı. III.Muhammed artık yapayalnız ve çaresizdi.

O dönem paralı olarak savaşan Cezayir askerleri savaşın vaat edilen süreden çok daha uzun sürmesi (ekstra 75 gün) sebebiyle ve ordudaki kıtlıktan dolayı Sultan'a karşı isyan etmeye başlamışlardı. Orduda Fas askerleri ile Cezayirliler arasında ufak çaplı savaşlar başlamıştı bile. Sherlocke bunu fırsat bilip iyice güçsüzleşen kuşatmayı adeta askerleriyle 12 günde yarıp geçmişti. Kuşatma 19 Mart'ta sona ermiş ve İspanyolların zaferiyle sonuçlanmıştır.

Sonrası

Juan Sherlocke ve diplomat Hamed el-Gazel anlaşmaya varmak için masaya oturmuşlardı. Hamed el-Gazel Sultan'ın İspanya ile tekrar dostane ilişkiler kurmak ve daha barışçıl bir yönetime geçmek konusunda anlaşma istediğini belirtti. Buna karşılık Sherlocke yani İspanya tarafı Fas'ın Amerika kolonisini tanıması gerektiğini belirtti. Fas bu kararın hemen ardından Amerika kolonisini resmen tanımış oldu.

1780 yılına kadar süren diploması masası sonucunda yapılan Aranjuez Barışı ile birlikte İspanya Sherlocke komutasındaki birliklerin işgal ettiği yaklaşık 5.500 km²'lik toprağı Fas'a geri iade etti ve buna karşılık Fas Kuzey Afrika'daki bütün İspanyol sömürgelerini tanıma kararı aldı.

Zayiat

İSPANYA ; 5.000 askere karşılık 600 askeri kayıp ve bir o kadar yaralı asker verdi. Yüzlerce silah ve mühimmat top atışları sonucu yok edildi.

FAS SULTANLIĞI ; 30.000-40.000 askere karşılık tahmini 10.000'den fazla askeri kayıp ve 5.000'den fazla yaralı asker verdi. Mühimmat bakımından kayıp verilip verilmediği bilinmiyor.

Sultan III.Muhammed kuşatmadan 10 yıl sonra 1790 yılında ölmüştür.