Lober pnömoni

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Lober pnömoni
Şekil A akciğerlerin ve solunum yollarının vücuttaki konumunu ve sol akciğerin alt lobunu etkileyen zatürreyi gösterir. Şekil B normal alveolleri gösterir. Şekil C ise enfekte alveolleri gösterir.
UzmanlıkGöğüs hastalıkları

Lober pnömoni, intra-alveolar boşluk içindeki inflamatuar eksuda ile karakterize edilen ve akciğer lobu’nun geniş ve sürekli bir alanını etkileyen konsolidasyonla sonuçlanan bir zatürre şeklidir.[1][2]

Pnömoninin üç anatomik sınıflandırmasından biridir (diğerleri bronkopnömoni ve atipik pnömoni’dir). Bunun yerine çocuklarda yuvarlak pnömoni gelişir çünkü enfeksiyonun lober yayılmasına izin veren Kohn gözenekleri az gelişmiştir.[3]

Mekanizma[değiştir | kaynağı değiştir]

İstilacı organizma çoğalmaya başlar ve akciğer parankiminde iltihaplanma ve ödeme neden olan toksinleri serbest bırakır. Bu, akciğerlerde hücresel artıkların birikmesine yol açar. Hücresel atıkların birikmesi ise pnömoniden etkilenen akciğerlerin makroskopik veya radyolojik görünümünü anlatmak için kullanılan konsolidasyona veya katılaşmaya yol açar. Bakteriyel pnömoni esasen akciğer tahrişi veya hasarının derecesine bağlı olarak lober ve yayılmış olarak sınıflandırılır.

Aşamalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Lober pnömoninin mikrografı, H&E boyası.

Lober pnömoni genellikle akut bir ilerleme gösterir. Klasik olarak hastalığın dört evresi vardır:[1]

  • İlk 24 saatte konjesyon: Bu aşama histolojik olarak vasküler kanlanma, alveoler sıvı, az sayıda nötrofil ve çoğu zaman çok sayıda bakteri ile karakterize edilir. Büyük ölçüde akciğer yoğun ve hiperemik’tir.
  • Kırmızı hepatizasyon veya konsolidasyon: Artan sayıda nötrofil ve fibrin ile birlikte kırmızı kan hücrelerinin alveoler boşluklara sızmasıyla damar tıkanıklığı devam eder. Hava boşluklarının eksuda ile doldurulması, alveoler parankimde kaba bir katılaşma veya konsolidasyon görünümüne yol açar. Bu görünüm karaciğer görünümüne benzetildiğinden "hepatitizasyon" terimi kullanılır.
  • Gri hepatizasyon: Nötrofillerin ve fibrinin kalıcı olmasıyla kırmızı kan hücreleri parçalanır. Alveoller hala birleşmiş gibi görünmektedir ancak genel olarak rengi daha soluk ve kesilen yüzey daha kurudur. Bu, genellikle ciddi vakalarda ölümün meydana geldiği zamandır.
  • Çözünürlük (tam iyileşme): Eksüda, enzimatik aktivite ile sindirilir ve makrofaj'lar veya öksürük mekanizması tarafından temizlenir. Nötrofiller tarafından üretilen enzimler eksudaları sıvılaştıracak ve bu ya balgamla atılacak ya da lenf yoluyla boşaltılacaktır.

Çocuklarda[değiştir | kaynağı değiştir]

Kohn gözenekleri olarak bilinen alveoller ile Lambert kanallarının yan hava yolları arasındaki açıklıklar çocuklarda gelişmemiştir. Aksi takdirde ortaya çıkabilecek enfeksiyonun yayılması önlenir ve çoğunlukla S. Pneumoniae'nin neden olduğu yuvarlak pnömoni‘ye neden olabilir. Bu klinik olarak başlangıçta hafif bir solunum yolu enfeksiyonu ve ardından ateş ile ortaya çıkar. Görüntülemede alışılmadık derecede yuvarlak olan ve akciğer kitlesine benzeyebilen opak bir pulmoner konsolidasyon sergiler. Ancak hastalık antibiyotiklerle hızla iyileşir.[4]

Teşhis[değiştir | kaynağı değiştir]

Lober pnömoniye neden olan en yaygın organizmalar, pnömokok olarak da adlandırılan, Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influenzae ve Moraxella catarrhalis 'tir. Tüberküloz basili olan Mycobacterium tuberculosis, akciğer veremi derhal tedavi edilmezse lobar pnömoniye de neden olabilir. Lober pnömoniye neden olan diğer organizmalar Legionella pneumophila ve Klebsiella pneumoniae'dir.[2]

Diğer pnömoni türleri gibi, lober pnömoni de toplumdan edinilen, bağışıklığı baskılanmış hastalarda veya hastane enfeksiyonu olarak ortaya çıkabilir. Ancak etken organizmaların çoğu toplumdan edinilen türdedir. İncelemeler için alınacak patolojik örnekler şunlardır:

  1. Kültür, AAFBS ve gram boyama için balgam
  2. Tam hemogram/tam kan sayımı, ESR ve diğer akut faz reaktanları için kan
  3. Prokalsitonin testi, daha özel olarak

Posteroanterior ve yan göğüs radyografisinde lobun tamamı radyoopak olur, bu ise lober pnömoninin göstergesidir.[5]

Bulaşıcı organizmanın (veya başka bir nedenin) tanımlanması, modern pnömoni tedavisinin önemli bir parçasıdır. Anatomik dağılım modelleri belirli organizmalarla ilişkilendirilebilir[6] ve patojenin kültürlenmesini beklerken antibiyotik seçiminde yardımcı olabilir.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b Cotran, Ramzi S.; Kumar, Vinay; Fausto, Nelson; Nelso Fausto; Robbins, Stanley L.; Abbas, Abul K. (2005). Robbins and Cotran pathologic basis of disease. St. Louis, Mo: Elsevier Saunders. s. 749. ISBN 0-7216-0187-1. 
  2. ^ a b Le, Tao (2017). First Aid for the USMLE Step 1 2018. New York: McGraw-Hill Education. s. 664. 
  3. ^ Weerakkody, Yuranga. "Round pneumonia | Radiology Reference Article | Radiopaedia.org". Radiopaedia. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  4. ^ Weerakkody, Yuranga. "Round pneumonia | Radiology Reference Article | Radiopaedia.org". Radiopaedia. 27 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Aralık 2023. 
  5. ^ E., Weinberger, Steven (2019). Principles of pulmonary medicine. Seventh. Cockrill, Barbara A.,, Mandel, Jess,, Preceded by : Weinberger, Steven E. Philadelphia, PA. ISBN 9780323523738. OCLC 1020498796. 
  6. ^ "Lobar Pneumonia". 17 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Kasım 2008. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sınıflandırma