İçeriğe atla

Lincoln Ellsworth

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Lincoln Ellsworth
Lincoln Ellsworth
Doğum12 Mayıs 1880
Chicago, Illinois
Ölüm26 Mayıs 1951 (71 yaşında)
New York City, New York
MilliyetAmerikalı
MeslekKaşif
Ebeveyn(ler)James Ellsworth
Eva Frances Butler

Lincoln Ellsworth (12 Mayıs 1880 - 26 Mayıs 1951), Amerika Birleşik Devletleri'nden bir kutup kaşifi ve Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'nin büyük hayırseverlerinden biri.

Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]

Lincoln Ellsworth, 12 Mayıs 1880'de James Ellsworth ve Eva Frances Butler'ın çocuğu olarak Chicago, Illinois'de doğdu. Ayrıca çocukluğunda Hudson, Ohio'da yaşadı. Yale Üniversitesi'ndeki Sheffield Bilim Okulu'na girmeden önce The Hill School'a gitti ve mezun olması normalden iki yıl daha uzun sürdü. Akademik performansı zayıftı ve akademik kariyerine son vermeden önce Columbia Üniversitesi ve McGill'e kaydoldu.[1]

Lincoln Ellsworth'un Amerika Birleşik Devletleri'nden zengin bir kömür üreticisi olan babası James, Roald Amundsen'in 1925'te Svalbard'dan Kuzey Kutbu'na uçma girişimini finanse etmek için 100.000 ABD Doları (2023'te 1,74 milyon ABD Doları) harcadı. Amundsen; Lincoln Ellsworth, pilot Hjalmar Riiser-Larsen, uçuş teknisyeni Karl Feucht ve diğer iki ekip üyesiyle birlikte, 21 Mayıs'ta Kuzey Kutbu'na ulaşmak amacıyla N24 ve N25 adlı iki Dornier Wal uçan botuyla yola çıktı. Bir uçak güç kaybettiğinde ikisi de zorunlu iniş yaptı ve sonuç olarak ayrıldılar. Mürettebatın yeniden toplanması 3 gün sürdü ve 28 gün sonra N25'i tekrar havaya döndürmek için 7 kalkış denemesi yapıldı. Baba Ellsworth, 2 Haziran 1925'te İtalya'da kayıp oğlunun haberini beklerken öldü.

Mart 1926'nın başlarında The New York Times, "Across the Pole by Dirigible" başlığı altında Amundsen-Ellsworth Keşif Gezisini duyurdu.[2] Aynı baskıdaki uzun bir makale (Byrd'ün donanma meslektaşlarından biri olan Fitzhugh Green tarafından yazılmıştır) başlığı "Massed Attack On Polar Region Begins Soon" başlığını taşıyordu.[2] Ellsworth, Amundsen'e, İtalyan mühendis Umberto Nobile tarafından tasarlanan ve kullanılan Norge zepliniyle Svalbard'dan Alaska'ya yapılan ikinci Kutup üzeri uçuş denemesinde eşlik etti. 12 Mayıs'ta Coğrafi Kuzey Kutbu görüldü.

Ellsworth, 1933 ile 1939 yılları arasında, kahramanı Wyatt Earp'ün adını verdiği eski bir Norveç ringa balığı teknesini uçak taşıyıcısı ve üssü olarak kullanarak Antarktika'ya dört keşif gezisi yaptı.[3] Polar Star adlı uçak, kayaklarla donatılmış bir Northrop Gamma uçağıydı.

23 Kasım 1935'te Ellsworth, Dundee Adası'ndan Ross Buz Sahanlığına trans-Antarktika uçuşu yaptığında Antarktika'daki Ellsworth Dağları'nı keşfetti. Daha sonra Ellsworth Dağları'nın kuzey yarısına verilen tanımlayıcı Sentinel Range adını verdi. Uçuş sırasında uçağının yakıtı bitince Richard Byrd tarafından kurulan Küçük Amerika kampının yakınına iniş yapmak zorunda kaldı. Arızalı bir telsiz nedeniyle kendisi ve pilotu Herbert Hollick-Kenyon, iniş hakkında yetkililere bildirimde bulunamadı. İki adamın kayıp olduğu ilan edildi ve İngiliz araştırma gemisi Discovery onları aramak için Avustralya'nın Melbourne kentinden yola çıktı.[4] İki adam, Küçük Amerika'da neredeyse iki ay yalnız kaldıktan sonra 16 Ocak 1936'da bulundu.[5] 6 Nisan'da New York'a döndüler ve destek gemileri MS Wyatt Earp iki hafta sonra ayrı olarak geldi.[6]

Hepsi Antarktika'da yer alan Ellsworth Toprakları, Ellsworth Dağı ve Ellsworth Gölü, adını Lincoln Ellsworth'ten almıştır.

Başarılar[değiştir | kaynağı değiştir]

1927'de Amerika İzcileri, Lincoln Ellsworth'u aynı yıl oluşturulan yeni bir İzci kategorisi olan Onursal İzci yaptı. Bu ayrım, "Açık hava etkinlikleri, keşifler ve değerli maceralardaki başarıları, erkek çocukların hayal gücünü harekete geçirecek kadar olağanüstü karaktere sahip olan Amerikan vatandaşlarına" verildi. Bu unvanı alan diğer on sekiz kişi şunlardı: Roy Chapman Andrews, Robert Bartlett, Frederick Russell Burnham, Richard E. Byrd, George Kruck Cherrie, James L. Clark, Merian C. Cooper, Louis Agassiz Fuertes, George Bird Grinnell, Charles A. Lindbergh, Donald Baxter MacMillan, Clifford H. Pope, George Palmer Putnam, Kermit Roosevelt, Carl Rungius, Stewart Edward White, Orville Wright.[7]The Boy Scout's Book of True Adventure, Fourteen Honorary Scouts, Lincoln Ellsworth'un "The First Crossing of the Polar Sea" başlıklı bir makalesini içerir.[8] Amerika Birleşik Devletleri Posta Servisi bir keresinde onun resminin bulunduğu bir pul bastırmıştı. Bugüne kadar Hudson, Ohio'daki lise atletik takımlarına Ellsworth'e ithafen "The Explorers" adı veriliyor.

1928'de Ellsworth, hem 1925 hem de 1926'daki kutup uçuşlarını onurlandıran Kongre Altın Madalyası ile ödüllendirildi. Sekiz yıl sonra 1936'da, "Amerika Birleşik Devletleri adına Antarktika'da yaklaşık 350.000 mil kare hak iddia etmesi ve Antarktika'nın kalbinde 2.500 mil havadan araştırma yapması nedeniyle" ikinci bir madalyayla ödüllendirildi.[9] Böylece iki Kongre Altın Madalyası alan dört kişiden biri oldu. Eski Antarktika üssü Ellsworth İstasyonu onun adını almıştır. 1937'de kutup havacılığı tekniğindeki ilerlemelerinden dolayı Kraliyet Coğrafya Derneği'nin Patron Madalyası ile ödüllendirildi.[10]

Amerikan Doğa Tarihi Müzesi'ndeki Lincoln Ellsworth Salonu, onun Arktika ve Antarktika yolculuklarına adanmıştır.[11]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ http://pabook2.libraries.psu.edu/palitmap/bios/Ellsworth__Lincoln.html[ölü/kırık bağlantı]
  2. ^ a b Pool, Beekman H. (2002). Polar Extremes: The World of Lincoln Ellsworth. University of Alaska Press. 
  3. ^ "HMAS Wyatt Earp". Sea Power Centre Australia. Erişim tarihi: 16 Eylül 2008. 
  4. ^ F.D. Ommanney devotes a chapter to these preparations in South Latitude publ. 1938
  5. ^ "Ellsworth and Kenyon Found Safe: Missing Men Located At Byrd's Camp", Fairbanks (Alaska) Daily News-Miner. January 17, 1936. Page A1.
  6. ^ "Ellsworth party greeted on return", The New York Times. April 20, 1936. Page 13.
  7. ^ "Around the World". Time. 29 Ağustos 1927. 20 Şubat 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2007. 
  8. ^ Ellsworth, Lincoln (1931). "The First Crossing of the Polar Sea". West, James E. (Ed.). The Boy Scout's Book of True Adventure, Fourteen Honorary Scouts. G. P. Putnam's Sons. 
  9. ^ "Congressional Gold Medals, 1776-2012, see pages 7-8". senate.gov. Erişim tarihi: 9 Eylül 2012. 
  10. ^ "List of Past Gold Medal Winners" (PDF). Royal Geographical Society. 27 Eylül 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2015. 
  11. ^ "Lincoln Ellsworth: The Museum's Polar Star". 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]