Laramie Projesi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Vigil scene from The Laramie Project
Matthew Shepard için düzenlenen mum ışığı nöbetlerini gösteren 2008 performansından bir sahne
Scene from The Laramie Project
2005 performansındanWestboro Baptist Kilisesi protestocularını tasvir eden bir sahne

Laramie Projesi, Moisés Kaufman ve Tektonik Tiyatro Projesi üyeleri tarafından (yazar-yönetmen Leigh Fondakowski; Stephen Belber, Greg Pierotti, Barbara Pitts, Stephen Wangh, Amanda Gronich, Sara Lambert, John McAdams, Maude Mitchell, Andy Paris ve Kelli Simpkins) 2000 yılında sahnelenen, 1998'de Wyoming Üniversitesi'nden eşcinsel Matthew Shepard'ın Laramie, Wyoming'de öldürülmesine verilen tepki hakkındaki oyundur.[1] Yaşanan cinayet, bir nefret suçu olarak kınanmış ve Wyoming de dahil olmak üzere çeşitli eyaletlerde nefret suçu yasalarının eksikliğine dikkat çekmiştir.[2]

Harfi harfine tiyatro örneği olan oyun, tiyatro topluluğunun kasaba sakinleriyle yaptığı yüzlerce röportajdan, topluluk üyelerinin kendi günlük yazılarından ve yayınlanan haber raporlarından yararlanır. Üç bölüme ayrılmıştır ve sekiz oyuncu arka arkaya kısa sahnelerde altmıştan fazla karakteri canlandırmaktadır.[3]

Performanslar[değiştir | kaynağı değiştir]

Laramie Projesi, 2000'in Şubat'ında Denver Center Theatre Company'de (Denver) (Denver Center for the Performing Arts'ın [4] bir parçası) sahnelendi. Bundan sonra oyun, New York'taki Union Square Tiyatrosu'nda [5] ve sonrasında Kasım 2002'de Laramie, Wyoming'de gösterimi yapıldı.[6] Oyun ayrıca ülke genelinde liseler, kolejler ve topluluk tiyatroları tarafından da sahnelendi.[7][8] Amerika Birleşik Devletleri, Kanada, Birleşik Krallık, İrlanda, Avustralya ve Yeni Zelanda'daki profesyonel tiyatrolarda sahneye konmuştur.[9]

Amerika Birleşik Devletleri'ndeki performansların çoğunda, Westboro Baptist Kilisesi'nden Fred Phelps'in takipçileri gözcü diktiler. Gerçek hayatta olduğu gibi, oyunda Matthew Shepard'ın cenazesini gözcü diktikleri canlandırılıyor.[10][11]

Oyun, galasından bu yana geçen yıllarda dünya çapında sahnelendi. Ancak 2009'da Colorado[12] ve Las Vegas, Nevada'da bazı ebeveynlerin bir prodüksiyonu engellemeye çalışması tartışmalara yol açtı.[13]

Laramie Projesi'nin telif haklarının sahibi Dramatists Play Service, Inc.'tir.[14] Matthew Shepard Vakfı, Laramie Projesi'ni veya Laramie Projesi: On Yıl Sonra'yı üretmek isteyenler için yardım ve kaynak sağlıyor. Vakfın Laramie Proje Uzmanı, kâr amacı gütmeyen tiyatrolar ile eğitim ve dinî kurumlara medya, tarihsel bağlam, yaratıcı danışmanlık ve diğer kaynak ve hizmetler konusunda ücretsiz olarak yardımcı olabiliyor. Vakıf ayrıca, topluluklarını dünyadaki nefreti nasıl ortadan kaldıracakları konusunda bir sohbete dahil etmek isteyenlere de yardımcı olabiliyor.

Oyuncular[değiştir | kaynağı değiştir]

Laramie Projesi'nde rol almış önemli oyuncular arasında şu isimler vardır: Van Hansis, Mary Beth Peil, Jenna Ushkowitz, Laura Linney, Joshua Jackson, Stephanie March, Peter Hermann, Peter Fonda, Camryn Manheim, Daniel de Weldon, Cyndi Lauper, Clea DuVall, Christina Ricci, Judith Light, Terry Kinney, Frances Sternhagen, Brian Kerwin, Robert Desiderio, Chad Allen, Stockard Channing, Darren Criss, Andrew Garfield, Amy Madigan.

Homofobiyle mücadele[değiştir | kaynağı değiştir]

Group preparing to block protestors
Daemen Koleji'nde bir prodüksiyonu protesto eden Westboro Baptist Kilisesi üyelerini engellemeye hazırlanan grup

Laramie Projesi genellikle okullarda kişisel, sosyal ve sağlık eğitiminde ve vatandaşlıkta önyargı ve hoşgörü hakkında eğitim vermek için bir yöntem olarak kullanılır. Bunun yanında, Birleşmiş Krallık'ta İngiliz edebiyatı için Genel Ortaöğretim Sertifikası metni olarak kullanılmıştır.

Oyun aynı zamanda homofobiyle mücadele için tabandan çabalara ilham verdi. Bu oyun, New Jersey'de ikamet eden Dean Walton'ın oyunu izledikten sonra Wyoming Üniversitesi'nin Gökkuşağı Kaynak Merkezi'ne 500'den fazla kitap ve diğer medyayı bağışlaması için ilham oldu. Bugün, bu kampüs ofisi, Wyoming eyaletindeki en büyük LGBTQ kütüphanesine ev sahipliği yapıyor.

Film[değiştir | kaynağı değiştir]

HBO, oyunun başarısının bir sonucu olarak Kaufman'ı Laramie Projesi'nin 2002 filmini yazıp yönetmesi için görevlendirdi.

Laramie'ye dönüş[değiştir | kaynağı değiştir]

Shepard'ın öldürülmesinden on yıl sonra, Tektonik Tiyatro Projesi üyeleri, oyunda yer alan sakinlerle devam röportajları yapmak için Laramie'ye döndü. Bu röportajlar, Laramie Projesi: On Yıl Sonra başlıklı bir tamamlayıcı eserin temeliydi. Oyun, Matthew Shepard'ın ölümünün 11. yıldönümü olan 12 Ekim 2009'da ABD'de ve uluslararası alanda yaklaşık 150 tiyatroda okumalı oyun olarak gösterime girdi. Açılışların çoğunun New York City'ye web kamerası ile bağlanmasıyla, Matthew'un annesi Judy Shepard ve oyunun yapımcıları ve yazarları bir açılış konuşması yaptı ve ardından aktris Glenn Close bir konuşma yaptı.[15] Daniel DeWeldon, Michael Arabian'ın yönettiği Grand Performances'taki Los Angeles prodüksiyonunda Barbara Bain'in karşısında Aaron McKinney'i canlandırdı.

Laramie Projesi: On Yıl Sonra, 12–24 Şubat 2013 tarihleri arasında BAM Harvey Tiyatrosu'nda Laramie Projesi Döngüsü adlı bir etkinliğin parçası olarak Laramie Projesi'nin tekrarının ardından ilk kez sunuldu. Kaufman ve Leigh Fondakowski'nin yönettiği yapımda orijinal oyuncuların çoğu rollerini yeniden canlandırdı.[16]

Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Tectonic Theater Project". Tectonic Theater Project. 1 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2013. 
  2. ^ "Murder charges planned in beating death of gay student". CNN. 11 Ekim 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Kasım 2007. 
  3. ^ "The Laramie Project, A CurtainUp Review". Curtainup.com. 14 Eylül 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2013. 
  4. ^ "Laramie Theater Scope: The Laramie Project". Lariat.org. 21 Ekim 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2013. 
  5. ^ THEATER REVIEW; A Brutal Act Alters a Town
  6. ^ "Moises Kaufman's 'The Laramie Project'". Florida.broadwayworld.com. 30 Kasım 2006. 8 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2013. 
  7. ^ Jennifer Fenn Lefferts (1 Kasım 2007). "Parents, others protest 'Laramie' at high school". The Boston Globe. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021. 
  8. ^ "The Laramie Cycle: October/November 2018". Minneapolis, MN: Uprising Theatre Co. 3 Temmuz 2018. 11 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Kasım 2018. 
  9. ^ "The Laramie Project". Tripatlas.com. 11 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2013. 
  10. ^ Moore (16 Şubat 2009). "Westboro Baptist Church announces first anti-homosexuality picket in Britain". Telegraph.co.uk. 19 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2013. 
  11. ^ "About Fred Phelps". Fredphelps.com. 18 Şubat 2001 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2013. 
  12. ^ "The Laramie Project Controversy". Archive.constantcontact.com. 14 Mart 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2013. 
  13. ^ Davi Napoleon (12 Kasım 2009). "This Las Vegas Judge Rules". The Faster times. 6 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Mart 2014.  A report about the parents who tried to block a production of ''The Laramie Project'' in Las Vegas in 2009
  14. ^ "The Laramie Project". Dramatists.com. 19 Şubat 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2013. 
  15. ^ "Remembering a Cruel Murder: Laramie revisited". Thefastertimes.com. 10 Aralık 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Aralık 2013. 
  16. ^ "Laramie Project". BAM.org. 6 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 

Dış Bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]