Kamçatka boz ayısı

Kamçatka boz ayısı; ; Rusça: Камчатский бурый медведь
Korunma durumu
	; ; En az endişe altındaki türler (IUCN 3.1)
	; ; Tehlikedeki tür (IUCN 3.1) (Kuril Islands)
Bilimsel sınıflandırma
Âlem:	Animalia
Şube:	Chordata
Sınıf:	Mammalia
Takım:	Carnivora
Familya:	Ursidae
Cins:	Ursus
Tür:	U. arctos
Alt tür:	U. a. beringianus
Üçlü adlandırma
	Ursus arctos beringianus; ; Middendorff, 1851
	Ursus arctos beringianus range map.
Sinonimler
	kolymensis Ognev, 1924mandchuricus Heude, 1898piscator Pucheran, 1855

Uzak Doğu boz ayısı olarak da bilinen Kamçatka boz ayısı (Ursus arctos beringianus) veya Rusça: Камчатский бурый медведь, romanize: Kamchatsky bury medved, boz ayının bir alt türüdür.

Tanım[değiştir | kaynağı değiştir]

Kamçatka boz ayısı 2,4 metrelik beden uzunluğu, arka ayakları üzerindeyken 3 metreyi bulan boyu ve en az 650 kg^[3] kadar bir ağırlıkla Avrasya'daki en büyük boz ayıdır.^[3]^[4] Yaklaşık olarak Kodiak ayısı büyüklüğündedir; ancak kafatası Ussuri boz ayısınınkinden daha geniştir^[5] ve Kodiak ayısınınkine göre kafatasının genişliği uzunluğuna oranla çok daha büyüktür, ön narial açıklık çok daha kısadır ve azı dişleri göreceli boyut ve formda farklılık gösterir.^[6] Erkekler için en büyük kafatası uzunluğu 40,3-43,6 cm ve genişliği 25,8-27,7 cm'dir; dişilerin kafatasları ise 37,2-38,6 cm uzunluğunda ve 21,6-24,2 cm genişliğindedir. Kürk rengi ağırlıklı olarak menekşe tonlu koyu kahverengidir. Açık renkli bireylere nadiren rastlanır.^[3]

Anadyrsky Bölgesi, Kamçatka Yarımadası, Karaginskiy Adası, Kuril Adaları, Ohotsk Denizi'nin batısındaki kıyı şeridinden güneye doğru Stanovoy Sıradağları ve Uzak Doğu'daki Şantar Adaları'na özgüdür. Eski Sovyetler Birliği dışında, alt tür Bering Denizi'ndeki Saint Lawrence Adası'nda bulunur.^[3] Alaska ve kuzeybatı Kuzey Amerika'daki bir boz ayı kladıyla yakından akrabadır ve Kodiak ayısının atası olduğu düşünülmektedir.^[5]

Davranış ve ekoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Yaz döneminde yaban mersini, karga üzümü, kambur somon ve Gökkuşağı alabalığı ile beslenirler. Sonbaharda, fındık çamlarından ve üvezden fındık ve balık yerler. Kıtlık zamanlarında ölü balıkları veya deniz memelilerini, meyveleri ve otsu bitki örtüsünü yerler.^[3]

İnsanlarla ilişki[değiştir | kaynağı değiştir]

Kamçatka boz ayıları genellikle insanlar için tehlikeli değildir ve karşılaşmaların yalnızca %1'i saldırıyla sonuçlanır.^[7] 19. yüzyılda Kamçatka'ya giden ilk Avrupalılar, oradaki ayıların sayısı ve büyüklüğü karşısında şaşırsalar da, bunların Sibirya'daki öğürlerine kıyasla görece zararsız olduklarını gözlemlediler.^[8] Bununla birlikte, Temmuz 2008'de, Kamçatka Krayı'nın Olyutorsky Bölgesi'ndeki bir platin madenciliği tesisi, iki bekçiyi öldüren 30 aç ayıdan oluşan bir grup tarafından kuşatıldı.^[9]

Ödül avcılığı[değiştir | kaynağı değiştir]

Kamçatka boz ayıları, Rus avcılık endüstrisi için en değerli ganimetler arasındadır. 2005 yılında Kamçatka Yaban Hayatı Yönetimi Departmanı 500 avlanma izni verdi. Müşteriler ayı avlamak için 10.000 dolara kadar para ödedi. Bu nedenle, Kamçatka boz ayılarının eğlence amaçlı avlanmasının ekonomik etkileri önemlidir. Kamçatka Boz Ayılarının eğlence amaçlı avlanması, Rusya'daki türlerin soyunun tükenmesine yol açtı ^[10]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Facility, Global Environment (2 May 2011). Defying Extinction 23 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ISBN 9781884122972.
^ "IUCN Brown Bear subspecies status" 27 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
^ ^a ^b ^c ^d ^e N. P. Naumov, (Ed.) (1998). Mlekopitajuščie Sovetskogo Soiuza. Moskva: Vysšaia Škola [Mammals of the Soviet Union, Volume II, Part 1a, Sirenia and Carnivora (Sea cows; Wolves and Bears)]. II, Part 1a. Washington, D.C., USA: Science Publishers, Inc. ISBN 1-886106-81-9. r |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); r eksik |soyadı2= (yardım)
^ "For the First Time in the World Body Weight of Wild Brown Bear to be Reliably Determined on Kamchatka". Russian Geographical Society. 25 Ekim 2021. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. According to available data, average weight of an adult male is 350 – 400 kg. At the end of the hyperphagia period it can exceed 600 kg.
^ ^a ^b A review of bear evolution (PDF), 9 (1), International Conference Bear Res. and Management, 1994, ss. 85-96, 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 26 Eylül 2011
^ Robert Rausch, On The Status Of Some Arctic Mammals (pdf), 19 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 26 Eylül 2011
^ Brown bear (Ursus arctos piscator) reaction to humans on Kamchatka (PDF), 9 (1), Petropavlovsk-Kamchatskiy, 683024, Russia: Kamchatka Ecology and Environmental Institute, pr. Rybakov, 19 a, 1994, ss. 107-108, 19 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 26 Eylül 2011 Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ "The Kamchatka Brown Bear". Kamchatkapeninsula.com. 17 Ağustos 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2011.
^ "Bears eat two workers in remote Russian region". The Guardian (İngilizce). 23 Temmuz 2008. ISSN 0261-3077. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2020. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)
^ Bernard Stonehouse, (Ed.) (2007). Prospects for polar tourism. CABI. ISBN 978-1-84593-247-3. r |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); r eksik |soyadı2= (yardım)

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

Klaus Nigge, Kamçatka Boz Ayısının (Ursus arctos beringianus) fotoğrafları 23 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[1] Facility, Global Environment (2 May 2011). Defying Extinction 23 Nisan 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. ISBN 9781884122972.

[2] "IUCN Brown Bear subspecies status" 27 Eylül 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..

[soviet-3] N. P. Naumov, (Ed.) (1998). Mlekopitajuščie Sovetskogo Soiuza. Moskva: Vysšaia Škola [Mammals of the Soviet Union, Volume II, Part 1a, Sirenia and Carnivora (Sea cows; Wolves and Bears)]. II, Part 1a. Washington, D.C., USA: Science Publishers, Inc. ISBN 1-886106-81-9. r |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); r eksik |soyadı2= (yardım)

[4] "For the First Time in the World Body Weight of Wild Brown Bear to be Reliably Determined on Kamchatka". Russian Geographical Society. 25 Ekim 2021. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. According to available data, average weight of an adult male is 350 – 400 kg. At the end of the hyperphagia period it can exceed 600 kg.

[evolution-5] A review of bear evolution (PDF), 9 (1), International Conference Bear Res. and Management, 1994, ss. 85-96, 9 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 26 Eylül 2011

[6] Robert Rausch, On The Status Of Some Arctic Mammals (pdf), 19 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 26 Eylül 2011

[7] Brown bear (Ursus arctos piscator) reaction to humans on Kamchatka (PDF), 9 (1), Petropavlovsk-Kamchatskiy, 683024, Russia: Kamchatka Ecology and Environmental Institute, pr. Rybakov, 19 a, 1994, ss. 107-108, 19 Şubat 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF), erişim tarihi: 26 Eylül 2011 Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[kam-8] "The Kamchatka Brown Bear". Kamchatkapeninsula.com. 17 Ağustos 2000 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2011.

[9] "Bears eat two workers in remote Russian region". The Guardian (İngilizce). 23 Temmuz 2008. ISSN 0261-3077. 9 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2020. Birden fazla yazar-name-list parameters kullanıldı (yardım); Yazar |ad1= eksik |soyadı1= (yardım)

[tourism-10] Bernard Stonehouse, (Ed.) (2007). Prospects for polar tourism. CABI. ISBN 978-1-84593-247-3. r |ad1= eksik |soyadı1= (yardım); r eksik |soyadı2= (yardım)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]