İçeriğe atla

Kale (satranç)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Satranç taşları

Şah

Vezir

Kale

Fil

At

Piyon

Kale (♖ ♜), satranç oyununda kullanılan vezirden sonra en güçlü satranç taşıdır. Bu taş satranç tahtası üzerinde uygun dizilişte en sağ ve en solda yer almak üzere bir oyuncuda iki tanedir (siyahta 2, beyazda 2 tane). Maddi değeri 5 piyon birimidir.

Kalenin hareketi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kale ileri, geri, sağa ve sola sadece düz gidebilir. Kale kendi taşları veya rakip taşlarının üzerinden atlayamaz. Ancak rok denilen hamlelerde sadece şahın üzerinden atlar.

a8 rd b8 __ c8 __ d8 __ e8 __ f8 __ g8 __ h8 rd
a7 __ b7 __ c7 __ d7 __ e7 __ f7 __ g7 __ h7 __
a6 __ b6 __ c6 __ d6 __ e6 __ f6 __ g6 __ h6 __
a5 __ b5 __ c5 __ d5 __ e5 __ f5 __ g5 __ h5 __
a4 __ b4 __ c4 __ d4 __ e4 __ f4 __ g4 __ h4 __
a3 __ b3 __ c3 __ d3 __ e3 __ f3 __ g3 __ h3 __
a2 __ b2 __ c2 __ d2 __ e2 __ f2 __ g2 __ h2 __
a1 rl b1 __ c1 __ d1 __ e1 __ f1 __ g1 __ h1 rl
Kalelerin bir satranç oyunundaki başlangıç konumu
a8 __ b8 __ c8 __ d8 xw e8 __ f8 __ g8 __ h8 __
a7 __ b7 __ c7 __ d7 xw e7 __ f7 __ g7 __ h7 __
a6 __ b6 __ c6 __ d6 xw e6 __ f6 __ g6 __ h6 __
a5 __ b5 __ c5 __ d5 xw e5 __ f5 __ g5 __ h5 __
a4 xw b4 xw c4 xw d4 rl e4 xw f4 xw g4 xw h4 xw
a3 __ b3 __ c3 __ d3 xw e3 __ f3 __ g3 __ h3 __
a2 __ b2 __ c2 __ d2 xw e2 __ f2 __ g2 __ h2 __
a1 __ b1 __ c1 __ d1 xw e1 __ f1 __ g1 __ h1 __
Kale yalnızca yatay ve dikey olarak hareket eder

Kale, çok geniş bir alanı kontrol edebilen güçlü bir taştır. Kaleler, oyuna tahtanın iki uzak kenarında başladığı için güçlerini oyunun daha ilerleyen aşamalarında göstermeye başlarlar. Kaleyi erkenden oyuna sokmak mümkün değildir. Bunu denemeye yönelik kalenin önünden piyon açarak oyuna başlamak, (yönüne göre) vezir piyonu ya da şah piyonunun oynatılmasıyla kalenin çıkabileceği tek karenin bir filin saldırısına açılması için yeterlidir ve aşırı pasif kalır.

Kalelerin gücü, en çok ikisi birden birbirine bağlandıkları ya da birbirlerini korudukları zaman açığa çıkar. Bu yüzden mümkün olduğunca erkenden rok yapıp kaleleri birbirine bağlamak (aralarında birbirlerini korumalarını engelleyebilecek bütün taşları geliştirmek) önemlidir. Bağlanmaları durumda bir vezirden daha güçlü olurlar. Bu sebeple bir vezir almak için bir kale vermek kârlıyken bir vezir için iki kale vermek zararlıdır. Diğer kaleye bağlanmamış bir kale, bir filin ya da bir vezirin saldırısına karşı savunmasızdır.

Kaleler, mümkün olduğunca çok alan kontrol edebilmeleri için açık (piyonsuz) ve yarı açık (sadece rakip piyonun olduğu) hatlara yerleştirilmelidir. Ayrıca kale, ilerlemiş piyonların terfi etmesini en kolay engelleyebilecek taştır. Bu sebepten bir oyuncu, rakibinin ilerlemiş piyonunun arkasına en acelesinden kendi kalesini koyarak onun güvenle terfi etmesini engellemelidir.