İçeriğe atla

Jandarma

Vikipedi, özgür ansiklopedi

Jandarma (Fransızca: Gendarmerie), yasaları uygulamak, toplumun asayişini, sağlığını ve mal varlığını korumak ve suç ve sivil kargaşayı önlemek amacıyla bir devlet tarafından yetkilendirilen kişilerden oluşturulmuş bir genel kolluk teşkilatıdır. Terim, Fransızcada "silahlı kişiler" anlamına gelen Orta Çağ Fransızcasına ait gens d'armes kelimesinden gelmektedir.[1] Başta Fransa, diğer bazı Frankofon ülkeleri ile çoğu Güney Avrupa ülkesinde jandarma, kırsal bölgeler başta olmak üzere polisin bulunmadığı bölgelerde görev yapan silahlı kuvvetlerin iç güvenlikten sorumlu bir koludur.[2]

Topkapı Sarayı'nda nöbet tutan bir Jandarma eri

Batı'da genellikle Avrupa ülkeleri kendilerine has jandarma teşkilatlarına sahiptir, bazı ülkelerde ise (örneğin Birleşik Krallık veya Amerika Birleşik Devletleri) jandarma teşkilatı bulunmamaktadır. Kurtuluş Savaşı ve Kıbrıs Barış Harekatı sırasında, Jandarma birlikleri de etkin rol oynamıştır.[3]

Jandarma kavramı Napolyon Savaşları sırasında diğer bazı Batı Avrupa ülkelerine de tanıtıldı.[2] 20. yüzyılın ortalarında, çoğu eski Fransız sömürgesi bağımsızlık sonrasında kendi jandarma teşkilatlarını kurdu. Ek olarak jandarma, İtalya'da Carabinieri ve İspanya'da Guardia Civil başta olmak üzere birçok Güney Avrupa ülkesinde farklı adlara sahiptirler.

Ayrıca bakınız

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Lioe, Kim Eduard (3 Aralık 2010). Armed Forces in Law Enforcement Operations? - The German and European Perspective (1989 bas.). Springer-Verlag Berlin Heidelberg. ss. 52-57. ISBN 978-3-642-15433-1. 
  2. ^ a b Emsley, Clive (1999). Gendarmes and the State in Nineteenth-Century Europe (1999 bas.). Oxford University Press. ss. 52-57. ISBN 978-0198207986. 
  3. ^ "Tarihçe, Jandarma Genel Komutanlığı". 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2021.