II. Balşa
| II. Balşa | |
|---|---|
| Aşağı Zeta Lordu | |
 Hanedanlığın kurucusu Balša I ve oğulları: Đurađ I, Balša II ve Stracimir'i tasvir eden Balšić soylu ailesinin 15. yüzyılın başlarındaki sancağı[kaynak belirtilmeli] | |
| Hüküm süresi | 1378 — 18 Eylül 1385 |
| Önce gelen | I. Đurađ Balşa |
| Sonra gelen | II. Đurađ Balşa |
| Ölüm | 18 Eylül 138 Loşna yakınlarındaki Saurian tarlaları |
| Eş(ler)i | Komnina Asen |
| Çocuk(lar)ı | Ruđina |
| Hanedan | Balşa |
| Babası | I. Balşa |
| Dini | Ortodoks Hristiyanlığı |
Balša Balšić (Sırpça: Балша Балшић; ö. 18 Eylül 1385) veya II. Balşa (Arnavutça: Balsha II)[1] 1378'den 1385'e kadar Aşağı Zeta'nın Lordudur. Zeta'yı (İşkodra ile birlikte) yaklaşık 1362 ila 1421 arası yöneten Balşa ailesi bir üyesidir.
Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]
II. Balşa, I. Balşa'nın üç oğlunun en küçüğüdür. Mavro Orbini'ye göre Balşa ailesinin atası Balşa, İmparator Stefan Duşan'ın (h. 1331-1355) yönetimi sırasında İşkodra Gölü bölgesinde yalnızca bir köyü elinde bulunduran küçük bir asilzadedir. Ancak imparatorun ölümünden sonra, İmparator V. Stefan Uroş'un zayıf yönetimi sırasında, Balşa, arkadaşları ve üç oğluyla (Stracimir, Đurađ ve II. Balşa) birlikte, daha önce gospodin Žarko'nun (fl. 1336 - 1360) toprakları olan Aşağı Zeta'da[2] güç kazandı. Balşa'nın halkı daha sonra Đuraš Ilijić ve akrabalarının elinde bulunan Yukarı Zeta'ya yöneldiler; Balşa kardeşler Đuraš'ı öldürdü ve bazı akrabalarını hapse attırdı.[2] Balşa aynı yıl öldü.[2] Orbini ayrıca kardeşlerin kişiliklerini de tanımlayarak II. Balşa'nın "iyi huylu ve başarılı bir atlı olduğunu, ancak pek zekası olmadığını" iddia eder.[2] Balşa kardeşler, kendilerini küçük soyluluktan eyalet lortluğuna yükseltmeyi başardılar,[3] 1362'den sonra güçlendiler ve öyle görünüyor ki,[2] V. Stefan Uroş ile İşkodra'daki Simeon Uroş arasındaki çatışmada V. Stefan Uroş'a yardım ederek aktif bir rol oynadılar.
1364 yazında Balşa kardeşler, Karl Thopia tarafından yapılan bir saldırıda mağlup oldular ve II. Balşa'nın kardeşi I. Đurađ, Karl tarafından yakalandı ve Dubrovnik'in barışa aracılık edip serbest bırakılmasını sağladığı 1366 yılına kadar esir tutuldu.[4] Ocak 1368'de bir Ragusan belgesi, üç Balşa kardeşin: Stracimir, I. Đurađ ve II. Balşa'nın Karl Thopia'ya karşı bir sefere hazırlandıklarını yazar. Karl'ın topraklarının güneyinde yer aldığı Mat Nehri üzerinde kamp kurdular. Görünüşe göre çatışma küçük çaplıydı, çünkü iki ay sonra Karl, Dıraç'ı Anjou Hanedanı'ndan ele geçirmekte hiç zorluk çekmedi.[5] II. Balşa, 1372'de Berat ve Avlonya Despotu Aleksandros Komninos Asen'in kızı Komnina ile evlendi.[A] Çeyiz olarak Balša, Asen eyaletinde bulunan Avlonya, Berat ve Kanina (günümüzde güney Arnavutluk'ta) şehirlerini almıştır.[6]
Hükümdarlığı[değiştir | kaynağı değiştir]
13 Ocak 1378'de ağabeyi I. Đurađ'ın ölümünden sonra Zeta'da iktidara geldi. Gücü yalnızca İşkodra civarında ve Zeta kıyılarının doğu kesiminde hissediliyordu. Balşa'nın yönetimini tanımayan en önde gelen feodal beyler, Venedik Cumhuriyeti'nin müttefiki olan yeminli düşmanları Crnojeviç ailesiydi.
1385 yılında II. Balşa, dört denemenin ardından Dıraç'ın fethi için savaşa başladı. 1385 yılında, mağlup hükümdar Karl Thopia, yardım için I. Murad'a başvurdu ve Çandarlı Kara Halil Hayreddin Paşa liderliğindeki Osmanlı ordusu, Loşna yakınlarındaki Saurian tarlalarındaki Savra Muharebesi'nde Balşa'yı bozguna uğrattı. Osmanlılar, Balşa'nın kafasını keserek Hayreddin Paşa'ya özel bir hediye olarak gönderdiler. Bu, ailesinin Dıraçüzerindeki egemenliğinin sona erdiğini gösteriyordu.
Sonrası[değiştir | kaynağı değiştir]
Balşa'nın dul eşi Komnina ve kızları Ruđin a, daha sonra Balşa'nın güney Arnavutluk'taki topraklarını Osmanlı İmparatorluğu'ndan korumak için kontrolünü ele geçirdiler. Komnina, 1396'daki ölümüne kadar Avlona Dükalığı'nın ana hükümdarı gibi görünüyordu. Bu arada Muzaka ailesi Berat'ın kontrolünü ele geçirmişti. Ancak 1391'de Ruđina, Mrkša Žarković ile evlendi. Žarković düklüğün yerini aldı ve kendisine Avlona Lordu adını verdi. 1414'teki ölümüne kadar şehre hükmetti. Ruđina, merhum kocasının görevini devraldı ve Avlona'yı, Kanina'daki kalesiyle birlikte Türkler tarafından ele geçirilen 1417 yılına kadar yönetti.[7] Ruđina, Arnavutluk'tan kaçtı ve Zeta'ya sığınma talebinde bulundu. O zamanlar Zeta'nın hükümdarı olan yeğeni III. Balşa, ona sığınma hakkı verdi ve onu sahil kasabası Budva'nın valiliği ile görevlendirdi.[8]
Unvanlar[değiştir | kaynağı değiştir]
Unvanı gospodin (lord) iken, Durazzo'yu devraldıktan sonra dük unvanını da ekleme hakkına sahip olmuştur.[9]
Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Gjon Muzaka'nın tamamen güvenilir olmayan kroniğine göre (bazı tarihi eserlerde tekrarlanmıştır) II. Andrew Muzaka'nın kızlarından biri olan Comita, II. Balşa ile evlendi. Diğer yazarlar II. Balşa'nın 1372'de evlendiğini ve çeyiz olarak Avlona ve Kanine de dahil olmak üzere Dıraç'ın güneyindeki bölgenin kontrolünü ele geçirdiğini doğruluyor. Yine de pek çok bilim adamı II. Balşa'nın Comita Muzaka ile değil, kardeşi Aleksandros'un 1372 başlarında ölümünden sonra Avlona ve Kanine'nin kontrolünü ele geçiren İoannis Komninos Asen'in kızı Komnina ile evlendiğine inanmaktadır.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Miller, William (2015). Essays on the Latin Orient (İngilizce). s. 435. ISBN 978-1-107-45553-5. OCLC 889642379.
- ^ a b c d e Fajfrić 2000, ch. 44
- ^ Recueil de travaux de l'Institut des études byzantines: Volume 21 1982, "За разлику од Лазаревића, Бранковића и Драгаша, ближих или даљих рођака Немањића и потомака најугледцијих властеоских породица, први Балшићи су прави скоројевићи који су из редова ситне властеле доспели ..."
- ^ Fine 1994, p. 372
- ^ Fine 1994, s. 372
- ^ Fine 1994, p. 372
- ^ Fine 1994, p. 391
- ^ Fine 1994, p. 514
- ^ Miloš Blagojević (2001). Državna uprava u srpskim srednjovekovnim zemljama. Službeni list SRJ. 28 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ekim 2023.
Када је у пролеће исте године Балша II Балшић постао господар Драча, стекао је истовремено право да својој титули „господина" дода још и титулу „дуке Драча" (херцега), а затим и право да на свом двору уведе досто- јанство ...