Halhalca, İnegöl
 | Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Ocak 2016) |
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| Halhalca | |
|---|---|
 | |
 Bursa | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Bursa |
| İlçe | İnegöl |
| Coğrafi bölge | Marmara Bölgesi |
| Rakım | 555 m |
| Nüfus (2000)[1] | |
| • Toplam | 406 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0224 |
| İl plaka kodu | 16 |
| Posta kodu | 16700 |
Halhalca, Bursa ilinin İnegöl ilçesine bağlı bir mahalledir.Bursa'ya uzaklığı 38 km İnegöl'e 13 km dir.
İnegöl Halhalca Köyü 9 Eylül 1891 Çarşamba günü kurulmuş olan Mecidiye Köyü ile aynı mahalledir. Osmanlı Devleti Kayıt Defterleri olan Defter-i Köhne, Defter_i Kirmasti ve Defter-i Atik'te kayıtlı olan Sadrazam Beyazıt Paşa'nın mülkü Helalca Köyü üzerine kurulduğu için mahallenin adı Halhalca olarak kalmıştır.
Helalca Köyü'nün eski sahibi Savcı Bey'in oğlu Selim Beydir. Yahşi Bey'in oğlu Sadrazam Amasyalı Beyazıt Paşa Selim Bey'den mahallesi satın almıştır. Bursa'daki Beyazıt Paşa Medresesine vakfetmiştir.
M.Ö. sekiz bin (8000) yılınan uzanan değişik medeniyetlerin yaşadığı bölgede kurulu olan Halhalca Köyü 1877-1878 Osmanlı-Rus Harbi'nden sonra Rumeli'den göçe mecbur edilen Türklerin otuziki hane olarak kurdukları Mecidiye Köy'dür.
Halhalca (Mecidiye) Köyü'nü otuz iki hane olarak kuran Türklerin tamamına yakını Ahivli doğumludur. Daha sonra on sekiz hanesi Bosna Garaviçka'dan gelmiştir. Bosna Garaviçka'dan gelen beş hane geldikleri yer geri firar edip gitmişler bunun üzerine tekrar Bosna Liecliliskan'dan on dört nüfuslu yedi hane gelmiştir. Sonradan gelen bu hanelerden mahallede yaşayan kalmamıştır.
Helalca Köyü'nü satın alan Amasyalı Sadrazam Beyazıt Paşa Osmanlı Devletinin Fetret Devrinden sonra tahta çıkan Sultan Mehmet Çelebi'nin sadrazamlığını yapmış Türk asıllı sadrazam devlet adamıdır. 1413 yılında sadrazamlığa başlayıp Temmuz 1421 boynu vurularak idam edilene kadar bu görevde kalmıştır.
Yahşi Bey'in oğlu Amasyalı Beyazıt Paşa, Sultan Yıldırım Beyazıd'ın Timur Han'a esir düştüğü 1402 Ankara Savaş'ında 15 yaşındaki Genç Şehzade Mehmet'i birçok sıkıntılar çekerek tebdili kıyafetle Amasya kalesine ulaştırarak Tatarlara esir düşmekten kurtarmıştır. Tahta çıkan Çelebi Sultan Mehmet bu sadakatinin mükafatı olarak onu kendisine vezir yapmıştır. saltanatı süresince müşavir olarak yanından ayrılmamıştır. Çelebi Sultan Mehmet Amasya'da Osmanlı Birliğini yeniden kurmaya çalıştığı dönemde çeşitli merkezlerde üslenmiş şehzadelere karşı mücadele verdiği dönemde Beyazıt Paşa onun hep yanında ve hizmetinde olmuştur.
Meşhur İzmir oğlu Cüneyt Bey'in kızına talip olan Beyazıt Paşa Cüneyt Bey'le önce anlaşmasına rağmen kızını kendisine değil de Abdullah adında başka birine vermesi ile meydana gelen düşmanlık sonucunda İzmir oğlu Cüneyt Bey'le yaptığı muharebe sonunda Abdullah'ı yakalayıp hadım etmiştir.
Sultan Mehmet Çelebi 1412 yılında Bursa'ya gelerek tahta çıktı. Hep yanında olan Beyazıd Paşayı sadrazam yaptı. Ayrıca Rumeli Beylerbeyi olarak atadı. Beyazıd Paşa bu iki önemli vazifede hayatını kaybettiği güne kadar kaldı. Sadrazam Beyazıd Paşa'nın üstün gayreti ile isyanlar bastırıldı. Bu isyanların en önemlisi Simavlı Şeyh Bedreddin isyanıydı. Bu isyan hareketi Şeyh Bedreddin liderliğinde Rumeli'de Deliorman bölgesinde ve Karaburun'da gelişti.
Aynı dönemde Manisa'da patlak veren Simavlı Şeyh Bedreddin'in kahyası olup isyan eden Börlükçe Mustafa isyanı, Börlükçe'nin sağ kolu olan Torlak Kemal önderliğinde gelişti.Ayrıca Eflak Hükümdarının da desteği ile Tuna'nın güneyine geçen Şeyh Bedreddin'e bağlı olan asiler çevresinde toplanan kişilerle kuvvetini arttırdı. Saruhan Sancak Bey'inin yenilmesi üzerine Sultan Mehmet Çelebi harekete geçti. Veliaht Şehzade Murat ve Helalca Köyü'nün sahibi olan Sadrazam Beyazıt Paşayı Börlükçe Mustafa'nın üzerine gönderdi.
Hayli şiddetli geçen Karaburun yarımadası çarpışmalarında Sadrazam Beyazıd Paşa isyancıların çoğunu yok etti. Esirleri de idam ettirdi. Esir düşen Börlükçe Mustafa'da idam edildi. Manisa civarında Torlak Kemal ile üç bin aside yakalanıp öldürüldü. Anadolu'daki isyanı bastıran Sadrazam Paşa Rumeli'ye geçti. Şeyh Bedreddin ve taraftarlarını Deliorman'da küçük bir çarpışmadan sonra yakaladı. Rumeli'ye gelen Sultan Çelebi Mehmet'e gönderdi.
Sultan Mehmet Çelebi Şeyh Bedreddin'i Heratlı Mevlana Haydar Başkanlığındaki mahkemede yargılattı ve 1420'de Serez çarşısında astırdı. Osmanlı Devletini çok zor duruma sokan bu ayaklanmalar Helalca mahallesi'nü sahibi Sadrazam Beyazıd Paşa sayesinde bastırıldı.
Sultan Mehmet Çelebi'nin ölümünden sonra vasiyeti üzerine oğlu Şehzade Murat tahta çıktı. Sadrazam Beyazıd Paşa, Sultan Mehmet Çelebi'nin vasiyetine uydu ve Şehzade Murat Bursa'ya gelene kadar padişahın ölümünü kırk gün süreyle gizledi. böylece çıkması muhtemel olan fitneyi önledi.
Mayıs 1421'de tahta çıkan Sultan Murat zamanında Beyazıd paşa Sadrazam mevkini korudu. Sultan Çelebi Mehmet'in ölümünü duyulmasından sonra meşru hükümdarlarla mücadeleye başlayan Merhum Sultan Çelebi Mehmet'in kardeşi Mustafa Çelebi'nin üzerine Sultan Murat Sadrazam Beyazıt Paşayı gönderdi. Beyazıt Paşa Sadrazam ve Beylerbeyi görevini birlikte yürütüyordu.
Sadrazam Beyazıt Paşa kuvvetleriyle Rumeli'ye geçti. Çelebi Mustafa taraftarlarıyla bugün Keşan'ın mahallesi olan Saroz Körfezi kıyısındaki Sazlıdere mevkinde karşılaştı. Muhabere esnasında elindeki kuvvetler Mustafa Çelebi tarafına geçince, Beyazıt Paşa esir düştü. Mustafa Çelebi'nin yanındaki Cüneyt Bey'in ısrarı ile Temmuz 1421'de boynu vurularak idam edilen Beyazıd paşa'nın mezarı ve türbesi Sazlıdere'dir. mevcuttur. Aynı muhaberede esir düşen Yahşi Bey'in oğlu Hamza Bey serbest kalmış devlete yaptığı hizmetler sırasında İzmir Oğlu Cüneyt'i yakalamış ve abisinin intikamını almıştır.
Halhalca (Mecidiye) Köyü 09 Eylül 1891'de Çarşamba günü resmen kuruldu. Yunan işgalinden ise 09 Eylül 1922'de Cumartesi günü saat 20:30 da Mustafatepe ile birlikte kurtarıldı.
Osmanlı Devleti'nin en eski kayıt defteri olan Defter-i Köhne kayıtlarda Helalca Köyü'nün merhum Sultan'dan ve Sultan Mehmed Gazi'den nişanı şerifleri var imiş hali hazırda mukarrer vakıftır. Padişahımız beratıyla diye kayıt olmuştur. Defter-i Köhne 'de.
1521 yılı defter-i Kirmasti kayıtlarından Halhalca Köyü'nün bulunduğu yerde Helalca isminde ünlü bir köy olduğu kayıtlıdır. Aynı kayıta Yahşi Bey'in oğlu Amasyalı Beyazıd Paşa Helalca Köyü'nü Savcı Bey'in oğlu Selim Bey'den satın almış ve Bursa'daki Beyazıt Paşa Medresesine vakfettiği belirtilmiştir.
Ayrıca Defter-i Atik'te Helelca Köyü'nün Bursa'daki Beyazıt Paşa Medresesi'ne ait bir vakıf mahallesi olduğu kayıtlıdır.
Sadrazam Beyazıt Paşa'nın Helalca Köyü, Padişah İkinci Murat Han ve Fatih sultan Mehmed Han tarafından nişanı şerif beratı ile onurlandırılmış tarihi bir mahalledir.
Osmanlı-Rus Harbi Rumi takvime göre 1293 yılına rastladığından, Halhalca (Mecidiye) Köyü'nü kuran Türklere 93 Muhaciri denmektedir. Halelca (Mecidiye) mahallesinin resmi kuruluşu; 9 Eylül 1891 (4 Safer 1309) Çarşamba günü, Şura-yı Devlet Dahiliye Nezaretinin (İçişleri Bakanlığı) yapmış olduğu toplantıda almış olduğu karara dayanır.
Şöyle ki, Ertuğrul sancağı, İnegöl kazasında buunan Halhal çeşme mevkiindeki arazide, daha önceden iskan ettirilmiş 32 hane muhacirin, Helalca Köyü'nün eski sahibi olan Sadrazam Beyazıd Paşa'nın Bursa'daki Beyazıd Paşa Medresesi ile uzaklaştırılarak nüfuslarının yazılmasına ve Mecidiye ismiyle köy kurulmasına karar verilmiştir. Mecidiye adıyla kurulan bu köy Halhalca Köyü'dür.
1896 ve 1899 yıllarındaki emlak vergi kayıtlarında mahallenin adı Mecidiye (Nam-ı Diğer Halhalca olarak geçmektedir. Çünkü Mecidiye Köyü kurulduğu yerde 1521 yılında tutulan Defter-i Atik'te kayıtlı olduğu gibi Helalca Köyü vardı. Namı diğer Halhalca ismi oradan gelmektedir. Daha sonraki yıllarda sadece Halhalca ismi kullanılmıştır. 1926 yılında İnegöl ile birlikte Bursa iline bağlanmıştır. İnegöl'e uzaklığı on üç, Bursa'ya ile otuz sekiz kilometredir.
1"'İNCİ DÜNYA SAVAŞI ÇANAKKALE, FİLİSTİN VE KAFKAS CEPHESİNDE HALHALCA KÖYÜNDEN DÖRT ASKER HAYATINI KAYBETMİŞTİR:
1) 6'ncı Kolordu 78'inci Alay 3'üncü Taburdan 1887 doğumlu Sucu Ahmet oğlu Hüseyin 16 Ekim 1915 Cumartesi günü Çanakkale Cephesi Seydülbahir Muhaberesinde 28 yaşında hayatını kaybetti.
2) 15'inci Tüme 15'inci Alaydan 1897 doğumlu Hüseyin Oğullarından Mehmet oğlu Ali Osman 6 Haziran 1918 Perşembe günü Kafkas Cephesi Bakü Muharebesinde 31 yaşında hayatını kaybetti.
3) 22'nci Kolordu 21'inci Alaydan 1893 doğumlu Numan oğlu Şerif 10 Mayıs 1917 Perşembe günü Filistin Cephesi Filistin Meydan Muhaberesinde 24 yaşında hayatını kaybetti.
4) 3'üncü Kolordu 2'nci Bölükten 1893 doğumlu Osmanoğlu Ahmet 10 Mayıs 1917 Perşembe günü Çanakkale Cephesi Kereviz Dere Muhaberesinde 24 yaşında hayatını kaybetti.
Türkiye Devletini kuran Gazi Mustafa Kemal Paşa komutasında yapılan İstiklal Savaşında, Bursayı işgalden kurtarmak için Türk Askerinin Halhalca cephesindeki yaptığı taarruz ve muharebelerde seksen (80) asker hayatını kaybetti.
1) 30 Ağustos 1920 Pazartesi günü Ertuğrul Gurubu'na bağlı 11'inci Tümenin Halhalca mahallesinden Mustafatepe'deki Yunan asıl mevzilerine yaptığı taarruzda 127'inci Alayın 2'inci Taburundan bir Ön Teğmen hayatını kaybetti.
2) 25 Ekim 1920 Pazartesi günü Ertuğrul Gurubu'na bağlı 143'üncü Alayın 2'inci Taburunun savunma durumunda bulunduğu Halhalca mahallesindeki mevzide alay komutanının bulunduğu sırada Mustafatepe'deki Yunan asıl mevzilerinden yapılan topğ atışı sonucunda 143'üncü Alay Komutanı Piyade Binbaşı Şerif Bey ve 2'inci taburdan dört (4) subay hayatını kaybetti.
3) 4 Nisan 1921 Pazartesi günü 24'üncü Piyade Tümenin Halhalca mahallesinden Mustafatepe'deki Yunan asıl mevzilerine yaptığı taarruzda 143'üncü Piyade Alayı Makinalı Tüfek Bölük Komutanı Davut Bey'le birlikte sekiz (8) asker hayatını kaybetti.
4) 8 Eylül 1922 Cuma günü 3'üncü Türk Kolordusu 1'inci Piyade Tümenine bağlı alayların Halhalca mahallesinden Mustafatepe'deki Yunan asıl mevzilerine yaptığı taarruzda 1'inci Piyade Tümeninden altmışaltı (66) asker hayatını kaybetti.
Halhalca Köyü'nü kuran 32 hane muhacirin ceddi, 26 Ağustos 1071 Alpaslan komutasında yapılan Malazgirt Meydan Muharebesinden önce, Güney Azerbaycan'dan Sivas bölgesine göç ederek gelip Bizans topraklarına yerleşmiş Oğuzların Avşar boyundan olan göçebe Türkmenlerdir.
Hoca Sadeddin Bey komutasında Anadolu'ya on bin oba (çadır) ile gelip yerleştiler. Yazları Sivas yöresinde, kışları İran tarafına giden, göçer bir yaşam süren atalarımız, Hoca Sadeddin Bey'in ölümünden sonra yerine oğlu Nureddin Bey'i seçtiler. Önce Ereğli Kale 'sin sonra Sivas'ı alıp yerleşik düzene seçtiler.
Nureddin (Nur Sofu) Bey 1256 yılında Silifke Kalesini aldıktan sonra tüm yönetimi oğlu Karaman Beye bıraktı. Sivas'a obasının başına döndü. Karaman Bey Roma-Bizans döneminde, "Larende" ismiyle anılan şehri aldı. Şehrin ismin "Karaman" olarak değiştirdi.
İç Anadolu'ya geldiklerinde Gök tanrı inancına sahip Oğuzların Avşar boyundan olan atalarımız, 1071 Malazgirt Meydan Muharebesinden sonra, Selçuklu egemenliği ile kitlesel olarak İslamiyet'i seçtiler. 1277 yılında Karamanoğlu Beyliğinin Üçüncü Bey'i olan Karamanoğlu Mehmet Bey şu fermanı yayınlandı. "Bu günden geru divanda, dergahta, bergahta, mecliste ve meydanda Türkçeden başka dil kullanılmayacaktır."
Anadolu Selçuklu Devleti 1308 yılında tamamen yıkıldı. Karamanoğlu Beyliği Konya ve çevresine tamamen egemen oldu. Karaman oğulları Anadolu'da en güçlü devlet konumuna geldi. Toprakları Karaman, Konya, Sivas, Kayseri, Niğde, adaba, Ankara, Antakya, Silifke, Anamur, Mut, Ermenek, Gülnar, Alanya, Gazipaşa, Isparta ve Beyşehir'i içine alıyordu.
Karamanoğlu Beyliğinin son beyi olan Kasım Bey, üç oğlu ve otuz Yiğit bey'i ile birlikte Karaman Beylerbeyi Hadım ali Paşa tarafından, Padişah İkinci Beyazıt'ın fermanıyla, 1483 yılında, Kestel yaylasında zehirlenerek öldürülmüşlerdir. Bu olay sonrası 1502 yılında Halhalca Köyü'nü kuranların ataları, Bulgar ülkesine mecburi iskana tabi tutulmuşlardır.
KAYNAK:Gnkur.ATASE Batı Cephesi yayınları ve Hüseyin DELİL Bey'in tercüme ettiği Osmanlı Arşivindeki belgelerden derlenmiştir.
Derleyen : Halhalcalı Şaban YAMAN
Coğrafya
Bursa iline 58 km, İnegöl ilçesine 13 km uzaklıktadır.
Nüfus
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2007 | |
| 2000 | 406 |
| 1997 | |
Altyapı bilgileri
Mahallede ilköğretim okulu vardır. Mahallenin hem içme suyu şebekesi hem kanalizasyon şebekesi vardır. PTT şubesi ve PTT acentesi yoktur. Sağlık ocağı ve sağlık evi yoktur. Mahalleye ulaşımı sağlayan yol asfalt olup mahallede elektrik ve sabit telefon vardır.