İçeriğe atla

Hakaltekçe

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Hakaltekçe
Jab' xub'al
Ana dili olanlarGuatemala, Meksika
Konuşan sayısı34.038 (Guatemala 2002)[1]  (tarih gerekli)
Dil ailesi
Maya
  • Hakaltekçe
Yazı sistemiLatin
Dil kodları
ISO 639-2myn
ISO 639-3[[ISO639-3:jac (Doğu)
jaj (Batı)|jac (Doğu)
jaj (Batı)]]
Guatemala'da konuşulan dillerin dağılım haritası
(Castilian = Guatemala İspanyolcası)

Hakaltekçe ya da Poptice (kendilerince Jab' xub'al ; İspanyolca idioma jacalteco/jakalteko/popti/abxubal ; İngilizce Jakaltek/Jacaltec/Popti), Guatemala'nın Huehuetenango departmanının Jacaltenango belediyesi ile Meksika'nın Chiapas eyaletinde (Guadalupe Victoria) yaşayan Hakaltekler tarafından konuşulan Maya dilleri ailesinin Kanhobal dilleri grubunun Kanhobal-Hakaltek dilleri alt grubundan bir Kızılderili dilidir. Guatemala'da 2002 sayımına göre etnik 47.024[2] kişilik nüfustan 34.038[1] kadarı anadillerini konuşabiliyor. En yakın akrabaları Akatekçe ile Kanhobalcadır.

Guatemala Maya Dilleri Akademisi tarafından eğitim-öğretim ve araştırması yapılan 22 Maya dili arasında yer alır.[3]

2 ana lehçesi vardır ve her iki lehçe de SIL International (Ethnologue) tarafından biribirinden ayrı bağımsız diller olarak sınıflandırılır:

  • Doğu Hakaltekçesi [jac][4] (jacalteco oriental ): Huehuetenango departmanında, Meksika sınırı yakınlarında Concepción Huista yöresinde
  • Batı Hakaltekçesi [jaj][5] (jacalteco occidental): Huehuetenango departmanında, Jakaltenango yöresinde ve Meksika'da

a /a/ b /ɓ/ c/qu /k/ c/q'u /kʼ/ ch /tʃ/ ch' /tʃʼ/ e /e/ i /i/ j /h/ k /q/ k' /qʼ/ l /l/ m /m/ n /n/ n̈/ŋ /ŋ/ o /o/ p /p/ r /r/ s /s/ t /t/ t' /tʼ/ tx /tʂ/ tx' /tʂʼ/ tz /ts/ tz' /tsʼ/ u /u/ w /w/ x /ʃ/ ẍ /ʂ/ y /j/ ' /ʔ/

  1. ^ a b "XI Censo Nacional de Población y VI de Habitación (Censo 2002) : Variable Idioma_materno : Idioma o lengua en que aprendió a hablar". 28 Eylül 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2012. 
  2. ^ "XI Censo Nacional de Población y VI de Habitación (Censo 2002) : Variable Grupo_etnico : Pertenencia de grupo étnicor". 22 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2012. 
  3. ^ "ALMG: Cobertura de Comunidades Lingüísticas". 24 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2012. 
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2012. 
  5. ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Ekim 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2012.