Guyana Kalkanı

Guyana Kalkanı
Guyana Kalkanı
	Koordinatlar: 5°08′36″K 60°45′45″B / 5.14333°K 60.76250°B
Bölge	Güney Amerika

Guyana kalkanı, Güney Amerika levhasının üç kratonundan biri. Kuzey sahilinin bir bölümünü oluşturan kuzeydoğu Güney Amerika'da 1,7 milyar yıllık bir Kambriyen öncesi jeolojik oluşumudur.^[1] Kalkandaki daha yüksek rakımlara tepui adı verilen masa benzeri dağların bulunduğu Guyana Dağlığı denir. Guyana Dağlığı, ayrıca Angel Şelalesi, Kaieteur Şelalesi ve Kuquenan Şelalesi gibi şelalelerin kaynağıdır.

Guyana Kalkanı; Guyana (önceden Britanya Guyanası), Surinam (önceden Hollanda Guyanası) ve Fransız Guyanası'nın (veya Guyane), güney Venezuela'nın çoğunun yanı sıra Kolombiya ve Brezilya'nın temelini oluşturur. Guyana Kalkanı'nın kayaları, gabrolar gibi genç mafik intruziflerinin eşiklerine sokulan kumtaşı, kuvarsit, şeyl ve konglomeraların alt yatay katmanları ile örtülen metasedimentler ve metavolkaniklerden (yeşiltaşlar) oluşur.^[2]

Jeoloji[değiştir | kaynağı değiştir]

Kalkandaki en eski kayalar; kuvars-feldspat gnays ve alt mafik gnaystan oluşan Arkeyan Imataca Kompleksinden meydana gelmektedir. Guri Fayı kompleksin güney sınırını işaretler. Bu fayın güneyinde metavolkanik Pastora Süpergrubu ve granitik plütonik Supamo Kompleksi'nden oluşan Erken Proterozoik kayaçlar bulunmaktadır. Cuchivero Grubu, kül akışlı tüf ve granitik plütonik kayaçlardan oluşur. Erken-Orta Proterozoik Roraima Grubu, kıtasal kırıntılı tortul kayalardan oluşmaktadır. Bu Prekambrik çökeltiler arasında kuvars kumtaşları, kuvarsitler ve yaşları 1,8 ila 1,4 Ga olduğu varsayılan konglomeralar bulunmaktadır.^[3]^[4]

Guainía, Kolombiya'da Cerros de Mavecure
Canaima Millî Parkı, Venezuela'da Şeytan Kanyonu
Guyanalar haritası

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ Hammond, David S. (ed.) (2005) Tropical Forests of the Guiana Shield CABI Publishing, Wallingford, UK, ISBN
^ Gibbs, A.K. and Barron,C.N. (eds) (1993) The Geology of the Guiana Shield Oxford University Press, Oxford, UK, ISBN
^ Geology and Mineral Resource Assessment of the Venezuelan Guayana Shield, USGS Bulletin 2062. US Government Printing Office. 1993. ss. 10-15.
^ Wray, Robert (2010). Migon, Piotr (Ed.). The Gran Sabana: The World's Finest Quartzite Karst?, in Geomorphological Landscapes of the World. Springer. ss. 80-81. ISBN 9789048130542.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

[1] Hammond, David S. (ed.) (2005) Tropical Forests of the Guiana Shield CABI Publishing, Wallingford, UK, ISBN

[2] Gibbs, A.K. and Barron,C.N. (eds) (1993) The Geology of the Guiana Shield Oxford University Press, Oxford, UK, ISBN

[3] Geology and Mineral Resource Assessment of the Venezuelan Guayana Shield, USGS Bulletin 2062. US Government Printing Office. 1993. ss. 10-15.

[4] Wray, Robert (2010). Migon, Piotr (Ed.). The Gran Sabana: The World's Finest Quartzite Karst?, in Geomorphological Landscapes of the World. Springer. ss. 80-81. ISBN 9789048130542.

[1]

[2]

[3]

[4]