Eruh
| Eruh | |
|---|---|
 Siirt İdari Haritası | |
 | |
| Ülke | Türkiye |
| İl | Siirt |
| Coğrafi bölge | Doğu Anadolu Bölgesi |
| İdare | |
| • Kaymakam | Murtaza Dayanç[1] |
| • Belediye başkanı | Cevher Çiftçi (AK Parti) |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 1.363 km² (526 mil²) |
| Rakım | 1.125 m (3.690 ft) |
| Nüfus (2018) | |
| • Toplam | 20,513 |
| • Kır | - |
| • Şehir | - |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TRS) |
| Posta kodu | 56800 |
| İl alan kodu | 484 |
| İl plaka kodu | 56 |
|
Resmî site www.eruh.bel.tr | |
Eruh (Kürtçe: Dih), Siirt ilinin bir ilçesidir. Nüfusu 19.084 kişidir[2].
Eruh ilçesi 42. Doğu boylamı, 38. kuzey enlemi üzerinde yer almakta dır. Doğusunda Şırnak, batısında Siirt, kuzeyinde Pervari güneyinde Güçlükonak ilçeleri ile çevrilidir. İl merkezi ne 53 km uzaklıktadır. Eruh’ un kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte MÖ 1000 yılların dan itibaren Urartu, daha sonra Med, Pers, Selçuklu ve İslam İmparatorlukları hakimiyetinde kalmış olup Yavuz Sultan Selim zamanında bölge ile birlikte Osmanlı topraklarına katılmıştır Eruh, Siirt İli’nin en eski ilçelerinden biri olduğu Hicri 1288, Miladi 1872 tarihli Diyarbekir Salnamesinde (Yıllıkta) Siirt Sancağı’na bağlı dört kaza arasında Eruh Kazası’da sayılmakta; Zilan, Dergül ve Pervari adlarında üç nahiyenin bağlı olduğu, Hicri 1315, Miladi 1899 tarihli Bitlis Salnamesi’nde ise; yine Eruh’un Siirt Sancağı’na bağlı bir kaza olduğu Dergül, Lodi ve Fındık adlarında üç nahiyesinin bulundu ğu kaydedilmekte olup, her iki tarih arasında Pervari Nahiyesi’ nin Eruh’tan ayrılarak ayrı bir ilçe haline geldiği anlaşılmakta dır. Bazı köyleri Garisi (Garisan) olup Kuzey Irak Zaho şehrindeki Sindi aşiretinin liderleriyle akrabadırlar. Garisi (Garisan) köylerinin önderleridirler. Cumhuriyetin kuruluşu ile birlikte il olan Siirt İli’ne bağlı ilçe statüsüne kavuşturulmuştur. Eruh ilçesini köyleri altta sıralanmıştır.
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Siirt ile Şırnak illerini birbirine bağlayan anayolun (98 km) ortasında yer alan Eruh ilçesi; doğusu Şırnak, batısı Siirt illeri, kuzeyi Pervari, güneyi Güçlükonak ilçeleri ile çevrilidir. Eruh ilçe merkezinin nüfusu 10.720, köyleri ile birlikte toplam nüfusu 20.257'dır. İlçe il merkezine 53 km uzaklıkta olup, rakımı 1.125 m. Yüzölçümü 1.215 km2'dir.
Topraklarının büyük bir bölümü dağlarla kaplı olup, arazi dalgalı ve engebeli bir yapıya sahiptir. Eruh ilçesi güneyinde ve kuzeyinde Güneydoğu Torosları'nın uzantısı olan sıra dağlar arasında bulunmakta, bu dağlar güneyden ve kuzeyden Şırnak ve Hakkâri dağları ile birleşir. İlçenin en yüksek dağı 2265 m yüksekliğindeki tarti (terazın), 2100 m yüksekliğindeki Tünek (aval) dağıdır. Eruh’un kuzeyinde bulunan Tarti (terazın) dağında Terazın ve Çirav, Cevizlik vadisinde geri ve kısa çeşme yaylaları mevcut olup, bu yaylalar hayvancılık açısından büyük önem arz etmektedir.
İlçeye bağlı Kuşdalı köyü, Tatlıpınar mezrası yakınındaki kaynaktan çıkan Zorava çayı; Siirt il merkezine bağlı Sağlarca köyü sınırlarında bulunan botan köprüsünde, Botan ırmağı ile birleşir. Görendoruk köyü mir suyu kaynağından çıkıp, Bilgili köyü Mergi mezrası yakınlarında Zorava çayı ile birleşen Şikefta çayı da Botan ırmağına akmaktadır. Özellikle yaz aylarında debisi düşüktür.
İlçe hem Doğu Anadolu Bölgesi, hem de Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yeralmasından dolayı her iki bölgenin de iklimi yaşanmakta olup, genel olarak karasal iklim hüküm sürmekte; kışları sert ve yağışlı, yazları sıcak ve kuraktır. Ortalama yıllık sıcaklık 14–31, yıllık yağış miktarı ise 67.401 m3'tür.
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıl | Toplam | Şehir | Kır |
|---|---|---|---|
| 1965[3] | 35.968 | 3.298 | 32.670 |
| 1970[4] | 37.286 | 4.449 | 32.837 |
| 1975[5] | 39.093 | 5.340 | 33.753 |
| 1980[6] | 41.743 | 3.852 | 37.891 |
| 1985[7] | 43.527 | 4.260 | 39.267 |
| 1990[8] | 28.726 | 5.929 | 22.797 |
| 2000[9] | 15.455 | 7.226 | 8.229 |
| 2007[10] | 19.447 | 9.450 | 9.997 |
| 2008[11] | 19.775 | 9.617 | 10.158 |
| 2009[12] | 19.009 | 9.228 | 9.781 |
| 2010[13] | 18.577 | 8.742 | 9.835 |
| 2011[14] | 19.424 | 8.787 | 10.637 |
| 2012[15] | 19.577 | 8.513 | 11.064 |
| 2013[16] | 19.862 | 8.260 | 11.602 |
| 2014[17] | 19.903 | 8.855 | 11.048 |
| 2015[18] | 19.796 | 9.057 | 10.739 |
| 2016[19] | 19.674 | 8.760 | 10.914 |
Yerel yönetim[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Bu alt başlığın geliştirilmesi gerekiyor. |
Eylül 2016'da "PKK-KCK'ya yardım ve destek verdiği gerekçesiyle 2 yıl hapis cezasına çarpıtılan ve sonrasında görevden alınan belediye başkanı Eda Kilis'in yerine 1 Eylül 2016 tarihinde yürürlüğe giren 674 sayılı Kanun Hükmünde Kararname uyarınca kaymakam Murtaza Dayanç kayyum olarak atandı.[20] 31 Mart 2019 tarihindeki yerel seçimleri ise AK Partili Cevher Çiftçi kazanmıştır.[21]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ http://www.eruh.gov.tr/kaymakamlik_ozgecmis.html
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 18 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2018.
- ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
- ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
- ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
- ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
- ^ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
- ^ "2016 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. Erişim tarihi: 7 Mart 2017.
- ^ "28 belediyeye kayyum atandı" 12 Eylül 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Birgün. 11 Eylül 2016. En son 11 Eylül 2016 tarihinde erişildi.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2020.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Eruh Kaymakamlığı27 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Eruh Belediyesi18 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.