Emine Kakabave
Emine Kakabave (İngilizce: Amineh Kakabaveh (Kürtçe: ئامینە کاکەباوە, Amîne Kakebawe), (Farsça:اَمینه کاکاباوه); d. 6 Aralık 1970, Saggız), İranlı Kürt asıllı İsveçli bağımsız bir politikacıdır.[1] Gençliğinden beri İran'daki Kürt gerilla örgütü Komala'nın bir üyesi olarak, on dokuz yaşında İsveç'e sığındı ve İsveç Parlamentosu üyesi oldu. 2008-2022 yılları arası parlamentoda milletvekili olarak görev yaptı.
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]İran, Saggız'da doğdu ve yedi kardeşi vardı.[2] Çocukken ailesinin geçimini sağlamak için çalıştı.[2] On üç yaşında, militan olarak eğitim aldığı İranlı Kürt Komala örgütüne katıldı.[3] Daha sonra 14 (veya 20) yaşında, ölüm cezası tehdidiyle İran'ı terk etti. Türkiye ve Yunanistan üzerinden İsveç'e kaçtı.[3] On dokuz yaşında İsveç'e sığınarak, önce gündüzleri hizmetçi olarak çalıştı ve akşam okullarına gitti.[3] Daha sonra, Stockholm Üniversitesi'nden[4] felsefe ve sosyal bilimler alanında yüksek lisans derecesi ile mezun oldu.[3] Daha önce Botkyrka belediyesinde sosyal hizmet uzmanı olarak çalıştı.
Siyasi kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Fransız hareketi Ni Putes Ni Soumises'ten (Ne Fahişeler ne de Paspaslar) ilham alan Kakabaveh, 2005 yılında feminist ve ırkçılık karşıtı dernek olan Varken hora eller kuvad'ı kurdu.[5] 2008 parlamento seçimlerinde Riksdag (İsveç Parlamentosu) üyesi oldu.[6] Riksdag'da Sivil İşler Komisyonu, AB Komisyonu, Anayasa Komisyonu, Kültür Komisyonu ve Eğitim Komisyonunda vekillik yaptı.
Emine Kakabaveh bir Marksisttir.[7] Riksdag'ın binalarının dini törenler için kullanılmaması gerektiğine inanmaktadır. 2017 yılında yaptığı bir röportajda, baskı altında giyilen dini üniformalar olarak gördüğü tesettür, peçe ve burka gibi peçe takılmasını eleştirmişti. Aynı röportajda, siyasetin Fransız Devrimi'nin "özgürlük, eşitlik ve kardeşlik" ideallerine dayanması gerektiğine inanıyor ve kimlik siyasetini insanları etnik ve dini kökenlerine kilitlediği için eleştiriyor.
2017 yılında, Hümanistlerin yönetim kurulu üyesiydi. Kakabaveh, namusun baskı altına alınması konusunu gündeme getirdikten sonra, 2018 parlamento seçimleri için Sol Parti'nin parlamento listesinden tamamen çıkarılmaya yakındı. Kakabaveh, 2018 sonbaharından bu yana Sol Parti meclis grubunun toplantılarından hastalık iznindeydi ve zorbalığa uğradığını ve okuldan atıldığını söyledi.
2019'da parti liderliğiyle uzun süredir devam eden bir çatışmanın sonucu olarak Sol Parti'den ihraç edilmekle tehdit edildi. Sorun çözülmeden önce partiden kendi isteğiyle ayrıldı.[8]
Milletvekilleri partileri tarafından ihraç edilemediği için partiye üye olarak kaldı. Ancak 2018 seçimlerinden sonra, Sol Parti'nin destek verdiği sosyalist koalisyon, rakiplerinden bir milletvekili fazlasına sahipti, bu nedenle partisiz kalınca hükûmet çoğunluğunu kaybetti. Kakabaveh, 2021'deki hükümet krizinde hükûmeti desteklemek istemedi. Ancak Kakabaveh'in Kürtleri destekleme ve Recep Tayyip Erdoğan'ın Kürtlere yönelik tavrını eleştirme konusundaki bazı siyasi talepleri kabul edildikten sonra, Magdalena Andersson başkanlığındaki hükûmet seçilebildi.[9] İsveç'in Türkiye'nin üyesi olduğu NATO'ya başvurusunun ardından Türkiye, Kürt örgütlerini desteklediği gerekçesiyle Kakabaveh'in iade edilmesini talep etti.[10]
İsveç'te son hükûmetin güven oyu almasında kilit rol oynayan Kürt asıllı İsveçli milletvekili Emine Kakabave, 11 Eylül 2022 tarihinde düzenlenen genel seçimlerde aday olmadı. "Bu dönem parlamentoda yer almayacağını ama siyaset yapmaya devam edeceğini" belirtti.[11]
Siyasi görüşleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bir politikacı ve kanaat önderi olan Kakabaveh, namus suçları, kadın hakları ve laiklik gibi konularla ilgilenmektedir. Çalışmaları onu İsveç siyasetinde ve kendi Sol Partisi içinde tartışmalı bir kişi haline getirdi, ancak Fokus dergisi tarafından verilen "Yılın İsveçlisi" unvanını da aldı.[12]
2017'de Sol Parti, İsveç banliyölerindeki ataerkil klan yapılarına ilişkin endişelerini dile getirmesine karşı çıkarak, bunun daha fazla İslamofobiye yol açacağını iddia etti; Kendisine göre İsveç Parlamentosu'na yeniden seçilmesini engellemeye çalışıldı.[13] 2019 yılında Sol Parti içinde yaşanan çöküşün ardından parti üyeliğinden istifa etti ve bağımsız olarak milletvekili olarak kaldı. İsveç'in 2012'den bu yana aldığı yaklaşık 400.000 göçmen için daha iyi bir muamele talep ediyor ve 2018'de göçmenlik politikasını naif ve yeterince verimli görmemiştir.
Kendisinin militan deneyimleri nedeniyle İsveç'in NATO üyeliğine karşı çıktı ve “NATO dünyaya asla güvenlik getirmedi” şeklinde görüşünü belirtti. Mayıs ayında, önceki anlaşmanın bazı bölümlerinin hükûmet tarafından izlenmediğini düşündüğü için, parlamentodaki önemli oylamalarda iktidardaki İsveç Sosyal Demokrat Partisi'ne (S/SAP) destek vermeyeceğini açıkladı.[14]
Özel hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Emine Kakabaveh'in iddiasına göre geçmişte tehdit edildi ve İsveç Güvenlik Servisi (SÄPO) tarafından da koruma altına alındı.[6]
Otobiyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]Otobiyografisi Amineh – inte större än en kalashnikov ("Amineh - Kalaşnikof'tan büyük değil") 2016'da yayınlandı ve Peşmerge ile geçirdiği zamanı ayrıntılarıyla anlattı.[15]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Laying Kalashnikov to Rest, Amineh Kakabaveh fights on". 16 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2014.
- ^ a b Baksy, Kurdo (4 Haziran 2022). "Amineh Kakabaveh: Perschmerga im Parlament". Der Freitag (Almanca). 4 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2022.
- ^ a b c d Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>
etiketi;Komalah
isimli refler için metin sağlanmadı (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ Dilaklı, Selay (19 Mayıs 2022). ""NATO has never brought safety to the world"". Bianet. 19 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Den feministiska och antirasistiska gräsrotsrörelsen". varkenhoraellerkuvad.se. 2 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
- ^ a b "Sweden 'naive' about integration: ex-Peshmerga Swedish MP". France 24 (İngilizce). 8 Eylül 2018. 8 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2022.
- ^ http://www.salaallehanda.com/kultur/amineh-kakabaveh-identitetspolitiken-maste-bort%7Ctidning=salaallehanda.com%7Chämtdatum=2017-06-30%7Cspråk=sv%7Carkivurl=https://web.archive.org/web/20170202110913/http://www.salaallehanda.com/kultur/amineh-kakabaveh-identitetspolitiken-maste-bort%7Carkivdatum=2017-02-02}}
- ^ "Kakabaveh lämnar Vänsterpartiet" (İsveççe). 29 Ağustos 2019. 31 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Haziran 2022.
- ^ Milne, Richard; Jackley, Ayla Jean (20 Mayıs 2022). "Sweden's Nato ambitions run into Kurdish row". Financial Times. 20 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mayıs 2022.
- ^ Turkisk ambassadör vill att Kakabaveh utlämnas 12 Haziran 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (In Swedish)
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2022.
- ^ "Årets svensk - Fokus". Fokus (İsveççe). 15 Aralık 2016. 26 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2018.
- ^ Thanem, Torkild (1 Haziran 2018). "The End of Diversity?". International Journal of Critical Diversity Studies. doi:10.13169/intecritdivestud.1.1.0097. ISSN 2516-550X. 12 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Haziran 2022.
- ^ "Independent MP Kakabaveh withdraws support for Social Democrats". Sveriges Radio (İngilizce). 20 Mayıs 2022. 22 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2022.
- ^ "Amineh – inte större än en kalasjnikov : från peshmerga till riksdagsledamot - Ordfront förlag". ordfrontforlag.se. 26 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Amineh Kakabaveh 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Riksdag websitesi'nde