İçeriğe atla

Elma yaprakbükeni

Vikipedi, özgür ansiklopedi


Elma yaprakbükeni
Biyolojik sınıflandırma
Üst âlem: Eukaryota
Âlem: Animalia
Alt âlem: Eumetazoa
Şube: Arthropoda
Alt şube: Hexapoda
Sınıf: Insecta
Takım: Lepidoptera
Familya: Tortricidae
Alt familya: Tortricinae
Oymak: Archipini
Cins: Archips
Tür: A. rosana
Archips rosana
Linnaeus, 1758
Sinonimler
  • Cacoecia rosana

Elma yaprakbükeni (Archips rosana) Tortricidae familyasından pul kanatlı zararlı böcek türü.

Yumurtalar uzunca oval, önce cam veya su yeşili renkte olup daha sonra ağaç kabuğu rengini alır ve paket halinde bırakılır. Bir pakette ortalama 60 adet yumurta bulunur.

Larva 18–20 mm uzunluğunda, vücudu sarı-yeşil, koyu yeşil renkte başı ise kahverengi siyah renklidir. Larvalara dokunulduğu zaman salgıladıkları iplikçik ile aşağı doğru sarkarlar.

Pupa 10–12 mm dir. Fusiform, sarımsı kahverengi olup sırtı koyu renktedir. Pupa evresi, sıcaklığa bağlı olarak 8-14 gün sürer.

Erginlerin kanat açıklığı 15–22 mm olup, rengi açık zeytin ile kahverengi arasında değişmektedir. Ön kanatları yamuğumsu dikdörtgendir. Ömrü 8-30 gündür.

Yumurtadan çıkan larvalar yeni sürgünlerin ucunu, gözleri ve çiçeklerin erkek ve dişi organlarını yiyerek zarar yaparlar. Yaprakları ipeksi ağlarla birbirine bağlayıp buket haline getirirler ve tek yaprağı orta damar boyunca puro gibi sararlar.

Polifaj bir türdür; elma, armut, kiraz, ayva, kayısı, nar, badem, erik, ceviz, fındık, Malta eriği, turunçgil, böğürtlen, ahududu üzerinde beslenir.

Avrupa, Rusya, Kuzey Afrika, Türkiye, Orta Doğu, Irak, İran, Orta Asya, Uzak Doğu ve Kuzey Amerika'da yayılım gösterir.

Kültürel önlemler

[değiştir | kaynağı değiştir]

Erken ilkbahar, sonbahar ve kış aylarında, gövde ve kalın dallardaki yumurta paketleri ezilerek yok edilmeli, parazitlenmiş (siyah) yumurtaların ezilmemesine dikkat edilmelidir.

Biyoteknik mücadele

[değiştir | kaynağı değiştir]

Ağaç başına 5-6 adet yumurta paketi bulunan bahçelerde kelebek çıkışından 1 hafta sonra her ağaca 1 adet besi tuzağı asılarak kitlesel tuzaklama yapılmalıdır. Besi tuzağı: 1 lt.için; 900 ml su, 100 ml şarap, 25 g toz şeker, 25 ml sirke ile hazırlanır.

Kimyasal mücadele

[değiştir | kaynağı değiştir]

Kullanılacak ilaçlar ve dozları hakkında en yakın il veya ilçe müdürlüklerine başvurulmalıdır.