İçeriğe atla

Demokrat Parti (KKTC)

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Demokrat Parti
KısaltmaDP
Genel başkanFikri Ataoğlu
Genel sekreterSerhat Akpınar
KurucuHakkı Atun
Slogan(lar)Gelecek Bizimle Gelecek, Kuzey Kıbrıs'a Değer
Kuruluş tarihi30 Temmuz 1992
ÖnceliUlusal Birlik Partisi
MerkezLefkoşa, Kuzey Kıbrıs
İdeolojiMuhafazakârlık[1]
Kıbrıs Türk milliyetçiliği
İki devletli çözüm
Siyasi pozisyonMerkez sağ[2]
Resmî renklerKırmızı, Beyaz, Yeşil
Meclis
3 / 50
Belediyeler
1 / 18
Belediye meclis üyeleri
15 / 220
İnternet sitesi
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti

Demokrat Parti ya da kısaltmasıyla DP, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'ndeki muhafazakâr ve Kıbrıs Türk milliyetçisi bir siyasi partidir.

Tarihi

[değiştir | kaynağı değiştir]

1992-2003

[değiştir | kaynağı değiştir]

30 Temmuz 1992 tarihinde UBP'den ayrılan 9 milletvekili ("Dokuzlar Hareketi") tarafından kuruldu. Daha sonra SDP ve YDP, DP'ye katıldılar. 1993 erken genel seçimlerinde 17 yıllık iktidarı UBP'nin elinden aldı. Bu seçimlerde ve sonraki seçimlerde Cumhurbaşkanı Rauf Raif Denktaş DP'ye yakın bir tavır izlemiş, bunu kimi zamanlar (özellikle de 1993'te) açık bir şekilde belirtmiştir. 17 milletvekiliyle mecliste Cumhuriyetçi Türk Partisi ile birlikte koalisyon hükûmetini kurdu. Bu hükûmette DP genel başkanı Hakkı Atun başbakan olarak yer aldı. Rauf Denktaş'ın oğlu Serdar Denktaş da gençlik bakanlığı yaptı. 1994 yerel seçimlerinde oy kaybı yaşadı ve üçüncü sıraya geriledi. 1995 Cumhurbaşkanlığı seçiminde Rauf Denktaş desteklendi. 1996'da DP-CTP hükûmetinin bozulmasıyla Derviş Eroğlu başkanlığındaki UBP-DP hükûmetinde küçük ortak olarak yer aldı. 1998 yerel seçimlerinde yine oy kaybı yaşadı, 1998 genel seçimlerinde "değişim" temasını ön plana çıkardı ve Vivaldi'nin Dört Mevsim şarkısını fon müziği olarak kullandı; bu seçimlerde yeni bir genel başkan, Salih Coşar vardı. 13 milletvekili çıkarabildi, ikinci parti oldu ancak UBP'nin TKP'yle hükûmeti kurması üzerine ana muhalefet partisi oldu.

Mayıs 2001'de UBP-TKP hükûmeti bozulunca yerine UBP-DP hükûmeti kuruldu. Önceleri Salih Coşar, daha sonra da ondan başkanlığı devralan Serdar Denktaş bu hükûmette başbakan yardımcısı olarak görev yaptılar.

2003-2013

[değiştir | kaynağı değiştir]

2003'teki genel seçimlerde DP %12 oyla ancak 7 milletvekili çıkarabildi ve CTP'yle kurulan koalisyonun küçük ortağı oldu. Genel başkan Serdar Denktaş, dışişleri bakanı ve başbakan yardımcısı oldu. Bu hükûmet, 2005 erken genel seçimlerinin ardından 2006 yerel seçimlerinin sonrasına kadar devam etti. Daha sonra CTP, yeni kurulan Özgür Parti ile hükûmete gidince UBP'yle beraber meclisi boykot etti. Bu boykot 2009 başında sona erdi.

1. Cumhurbaşkanı Rauf Raif Denktaş, Cumhurbaşkanlığı'ndan ayrıldıktan sonra DP kurultayına katılmış ve bir konuşma yapmıştır. 2006 yerel seçimlerinde de aday tanıtım toplantıları başta olmak üzere pek çok seçim mitingine katılmıştır.

2009 seçiminde umduğunu bulamayan ve sadece 5 milletvekili çıkarabilen parti, 3 milletvekilini UBP'ye kaptırdıktan sonra toparlanmaya çalışmış, Nisan 2013'teki Lefkoşa yerel ara seçimlerinde parti oylarının çok üstünde olan %20 gibi bir oy oranıyla üçüncü parti olmuştur.

Demokrat Parti-Ulusal Güçler dönemi

[değiştir | kaynağı değiştir]

2013'te UBP'de o dönem İrsen Küçük'e karşı parti içi muhalefette yer alan sekiz milletvekilinin (Ahmet Kaşif, Hasan Taçoy, İlkay Kamil, Afet Özcafer, Ejder Aslanbaba, Türkay Tokel, Zorlu Töre, Ergün Serdaroğlu) partiye geçmesiyle büyüyen DP, tüzük kurultayı gerçekleştirerek "Demokrat Parti - Ulusal Güçler" adını aldı ve 28 Temmuz 2013 tarihinde yapılan genel seçimlere bu isimle katıldı.[3] Bu seçimde parti oy oranını %23,2'ye yükseltti ve üçüncü parti gelerek 12 milletvekili çıkardı. Seçim sonrasında CTP ile Özkan Yorgancıoğlu başkanlığında kurulan hükûmette küçük ortak olarak yer alan DP, bu hükûmetin dağılması ve 16 Temmuz 2015'te CTP-UBP hükûmetinin kurulmasıyla ana muhalefet partisi hâline geldi. Bununla beraber bu hükûmetin Nisan 2016'da dağılmasıyla, Hüseyin Özgürgün başbakanlığında kurulan Özgürgün Hükûmeti'nde küçük ortak olarak hükûmete geri döndü.

Partiye 2013'te UBP'den geçen milletvekillerinden 2018 seçimlerine dek DP'de kalan, sadece 2013'te milletvekili seçilemeyen Afet Özcafer oldu. 2014 yılında Zorlu Töre'nin istifasıyla başlayan süreçte, UBP'den gelen siyasetçilerin yanı sıra siyasete DP kadrolarından girmiş Hamit Bakırcı ve Hakan Dinçyürek de partiden ayrılarak UBP çizgisine geçti.[3] Sürecin sonunda, 2016 yılının aralık ayında parti isminden "Ulusal Güçler" ibaresini kaldırdı.[4]

Bu dönemde gerçekleşen cumhurbaşkanlığı seçiminde DP-UG her iki turda da da Derviş Eroğlu'nu destekledi.[5] Eroğlu seçimi ikinci turda kaybetti.

2016-günümüz

[değiştir | kaynağı değiştir]

2018 genel seçimlerinde oy oranını %7,8'e düşüren parti, üç milletvekili çıkarabildi. Bununla birlikte seçim sonrasında Tufan Erhürman başbakanlığında kurulan dörtlü koalisyon hükûmetinde yer aldı. Bu hükûmetin Mayıs 2019'da dağılmasıyla muhalefete düştü.

9 Eylül 2019'da Serdar Denktaş DP genel başkanlığından istifa etti.[6] 30 Kasım 2019'da gerçekleşen kurultaya dek Genel Sekreter Afet Özcafer vekâleten başkanlığı yürütürken, bu tarihte kurultayda tek aday olan Gazimağusa milletvekili Fikri Ataoğlu başkanlığı devraldı.[7]

Seçim sonuçları

[değiştir | kaynağı değiştir]
Cumhuriyet Meclisi
Seçim Oy Sandalye Sonuç
# % Sıra # ±
1993 523,487 29.2 2.
16 / 50
 Yeni DP–CTP Koalisyonu
1998 246,602 22.6 4.
13 / 50
 azalış 3 UBP–DP Koalisyonu
2003 172,473 12.9 3.
7 / 50
 azalış 6 CTP–DP Koalisyonu
2005 174,721 13.5 3.
6 / 50
 azalış 1 CTP–DP Koalisyonu
2009 150,695 10.7 3.
5 / 50
 azalış 1 Muhalefet
2013 288,021 23.2 3.
12 / 50
 artış 7 CTP–DP Koalisyonu
2018 420,102 7.8 5.
3 / 50
 azalış 9 CTP–HP–TDP–DP Koalisyonu
2022 379,658 7.42 3.
3 / 50
 Sabit UBP–DP–YDP Koalisyonu

Parti genel başkanları

[değiştir | kaynağı değiştir]
№ Resim İsim Görev Süresi
Başlangıç Bitiş
1 Hakkı Atun 1992 1996
2 Serdar Denktaş 1996 2000
3 Salih Coşar 2000 Aralık 2002
(2) Serdar Denktaş Aralık 2002 9 Eylül 2019
– Afet Özcafer
Geçici 		9 Eylül 2019 30 Kasım 2019
5 Fikri Ataoğlu 30 Kasım 2019 Görevde

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "Parties and Elections in Europe: The database about parliamentary elections and political parties in Europe, by Wolfram Nordsieck". 21 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2018. 
  2. ^ Andrekos Varnava; Christalla Yakinthou (2011). Cyprus: Political Modernity and the Structures of Democracy in a Divided Island. The Oxford Handbook of Local and Regional Democracy in Europe. Oxford University Press. s. 469. 
  3. ^ a b "DP'yi bırakıp gittiler". Kıbrıs Gazetesi. 12 Ocak 2018. 22 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020. 
  4. ^ "Demokrat Parti 'Ulusal Güçler'i' Kaldırdı". Havadis. 24 Aralık 2016. 25 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020. 
  5. ^ "DP-UG Parti Meclisi 2. Turda da Derviş Eroğlu'na destek kararı aldı". Gündem Kıbrıs. 22 Nisan 2015. 22 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020. 
  6. ^ "Serdar Denktaş DP Genel Başkanlığı'ndan istifa etti..." Kıbrıs Time. 9 Eylül 2019. 22 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020. 
  7. ^ "DP'nin yeni genel başkanı Fikri Ataoğlu". Kıbrıs Gazetesi. 30 Kasım 2019. 2 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2020. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Demokrat_Parti_(KKTC)&oldid=32756801" sayfasından alınmıştır