Demirkaş, Bayburt

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Demirkaş
Harita
Bayburt'un konumu
Bayburt'un konumu
Bayburt üzerinde Demirkaş
Demirkaş
Demirkaş
Demirkaş'ın Bayburt'taki konumu
ÜlkeTürkiye Türkiye
İlBayburt
İlçeMerkez
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
Rakım2044 m
Nüfus
 (2022)
 • Toplam166
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
İl alan kodu0458
İl plaka kodu69
Posta kodu69002

Demirkaş, Bayburt ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Köyün eski adı Burnaz'dır.[3] 1530 yılı Osmanlı tahririnde, "Purnaz/Punaz" adıyla Bayburd bağlı bir köy olarak görülmektedir.[4] 1591 yılı tahririnde sadece erkek nüfus kaydedilmiş olup Burnaz adıyla görülen yerleşimde 21'i Müslüman ve 8'i Hristiyan olmak üzere toplam 29 nefer (erkek) yaşamaktadır. Bu tarihte köye bağlı Ağça Viran ve Bidiz adıyla iki mezra bulunmaktadır.[5] 1642 yılı avarız defterine göre yerleşimde 9 Müslüman hane ile 3 askeri ve 2'de dini görevli bulunmaktadır. Bu tarihte köyde zaviye bulunurken, zaviyedarlarının da seyyid olduğu belirtilmiştir.[6]

1835 yılında erkek nüfusun tespitinin yapıldığı nüfus yoklama defterine göre köyde, tamamı Müslümanlardan oluşan 22 hanede 61 erkek yaşamaktadır. Bu tarihte 1642 yılında bahsedilen zaviye faal durumdayken, zaviyenin 1530 yılında da faaliyet gösterdiği anlaşılmaktadır.[7][8]

Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşuyla Burnaz adıyla Bayburt'un Maden bucağına bağlı köy olarak görülmektedir.[9] Köyün Burnaz olarak görülen adı 1959 yılında, "yabancı kökten geldiği ve iltibasa yol açtığı" gerekçesiyle 7267 sayılı kanunla Demirkaş olarak değiştirilmiş ve 1960 yılı nüfus sayımından itibaren yeni adıyla kayıtlarda yer almaya başlamıştır.[10] İlerleyen yıllarda Maden bucağından ayrılarak Bayburt'un merkez ilçesine bağlanmıştır.

Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]

Köy, Bayburt il merkezine 33 km uzaklıktadır.[11]

Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]

Yıllara göre köy nüfus verileri
2022 166[2]
2021 181[2]
2020 187[2]
2019 182[2]
2018 195[2]
2017 197[2]
2016 198[2]
2015 212[2]
2014 218[2]
2013 234[2]
2012 258[2]
2011 258[2]
2010 247[2]
2009 269[2]
2008 279[2]
2007 280[2]
2000 306[11]
1990 451[11]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ "Demirkas, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 22 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2020. 
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q "Bayburt Merkez Demirkaş Köy Nüfusu". Nufusune.com. 2 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2020. 
  3. ^ "Köylerimiz: 1 Mart 1968 durumu". acikerisim.tbmm.gov.tr. 1968. s. 174. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  4. ^ "387 Numaralı Muhâsebe-i Vilâyet-i Karaman ve Rûm Defteri (937/1530) II" (PDF). Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Osmanlı Arşivi Daire Başkanlığı. Devlet arşivleri. 1997. s. 174. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022. 
  5. ^ Ünsal, Alper (2020). "46 Numaralı Tapu Tahrir Defterine Göre Bayburt Ve Çevresinde Ekonomik Ve Sosyal Hayat". Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Yüksek Lisans Tezi. acikbilim.yok.gov.tr. ss. 27,318,319. 1 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  6. ^ İnbaşı, Mehmet (2007). "Bayburt Sancağı (1642 Tarihli Avariz Defterine Göre)". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 10 (2). DergiPark. ss. 105,111. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  7. ^ Özger, Yunus (2007). "XIX. Yüzyılda Bayburt (1830-1900)" (PDF). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı-Doktora Tezi. atauni.edu.tr. ss. 161,257. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Mayıs 2022. 
  8. ^ Özger, Yunus (2015). Bayburt Nüfus Defteri 1835-1848. Ankara: Bayburt Üniversitesi BAKÜTAM. s. 74-76,366,588. ISBN 978-605-99450-3-5. 
  9. ^ Başbakanlık İstatistik Genel Direktörlüğü (1937). "1935 Genel Nüfus Sayımı: Köyler Nüfusu" (PDF). mku.edu.tr. 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  10. ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1963). "1960 Genel Nüfus Sayımı: İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020. 
  11. ^ a b c "Demirkaş Köyü". YerelNet.org.tr. 28 Haziran 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Eylül 2020. 

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]