Cumhur Gökova
Cumhur Gökova, (d. 15 Temmuz 1950, Sakarya) Türk denizci ve seyyah. Sadun Boro'dan sonra Atlantik Okyanusu'nu geçen ikinci Türk olan Gökova, aynı zamanda Büyük Sahra'yı geçen ilk Türk ve Kuzey Kutbu'na giden ilk Türk olmuştur.
Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]
Kafkas kökenli Çerkes bir ailenin çocuğu olan Cumhur Gökova 1950'de Sakarya'da doğdu. Köy Enstitüsü mezunu bir öğretmen olan babası İhsan Gökova'nın görevli olduğu yerlerde kurduğu kütüphaneler sayesinde okuduğu macera romanlarından ve seyahatnamelerden etkilenerek küçük yaşta seyahat hayalleri kurmaya başladı.
60'lı yılların sonundaki sağ-sol çatışmalarından uzak durmak amacıyla, mahkeme kararıyla yaşını büyüterek askere gitti. Askerde havacı olan Gökova cimnastikte daha önce kazandığı Türkiye ikinciliği madalyasının da etkisiyle komando eğitmeni olmak üzere özel bir eğitim programına seçildi.
İlk seyahatini askerlikten hemen sonra otostopla İsviçre'nin Zürih şehrine yaptı. Mısır'daki bir akrabasından kalan miras sayesinde bir jip alarak Avrupa turuna çıkan Gökova seyahatini Afrika'ya kadar uzattı. 1973 yılında Nijerya'nın eski başkenti Lagos'a ulaşarak Sahra'yı geçen ilk Türk oldu.
İsviçre'ye dönüşünde navigasyon kurslarına katıldı. Kursun ardından bir tekne satın alarak, bir arkadaşıyla Kuzey Kutbu seyrine başladı. 1 Nisan 1974 tarihindeSouthampton'dan yola çıkan Gökova Gdansk, Riga, St. Petersburg ve Norveç fiyortlarına uğrayarak 1974 yılının Temmuz ayında Spitsbergen'e ulaştı ve Kuzey Kutbu'na giden ilk Türk oldu.
Kuzey Kutbu'nun ardından seyahatine ara vermeden devem eden Gökova Cebelitarık üzerinden Afrika boyunca güneye indi ve 1974'ün Kasım ayında Senegal'in başkenti Dakar'dan Atlantik geçişine başladı. 26 günde Atlantik geçişini tamamlayıp Barbados’a ulaşarak Atlantik Okyanusu'nu geçen ikinci Türk denizci oldu. Gökova 1976 yılına kadar süren bu seyahatinde aralarında Brezilya'nın da bulunduğu pek çok ülkeye gitti ancak tam bir dünya turu yapmadı.
İlk dünya seyahatinin ardından bir dönem Kanada'da yaşayan Gökova su altı fotoğrafçılığı, kayak hocalığı, tenis hocalığı ve yangın söndürme pilotluğu gibi meslekleri denedikten sonra yelken hocalığında karar kıldı. Kanada'yı temsilen yurt dışında okul açma imkânı veren seminerlere iştirak etti. Türkiye'ye dönerek Marmaris'e yerleşti ve burada Canadian Yachting Association'ın (Kanada Yelken Akademisi) yelken okulunu açtı. Ardından Royal Yachting Association (RYA), International Yacht Training (IYT), International Sailing Schools Association (ISSA) ve IYTA (International Yacht Training Academy) gibi yabancı yelken okullarını Türkiye'ye getirdi.
Dört arkadaşıyla birlikte Marmaris Uluslararası Yat Kulübü'nün kurucuları arasında yer aldı. Kulübün komodorluğunu yaparken, Uluslararası Marmaris Yarış Haftası'nın dünyanın prestijli yarışlarından biri haline gelmesi için çalıştı. Türkiye'nin en uzun yarışı olan 480 millik Marmaris-İsrail yarışlarını Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın desteğiyle gerçekleştirdi.
Türkiye'deki ilk kadınlar yelken takımını kurdu ve ARC 2005 yelken yarışında Türkiye'ye ikincilik getirdi.[1] 2012 Ekim ayında kursiyerlerinin de destek ve yardımlarıyla Mersin, Adana ve Tarsus bölgesinden 103 çocuğu yelkenle tanıştırdı. Aralarında Türkiye'nin ilk paralimpik yelken eğitmeni Hüseyin Akbulut'un da bulunduğu 14 binden fazla yelken sporcusu yetiştiren Gökova Türkiye'de "eğitmen eğiticisi" anlamına gelen YY7 belgesine sahip ilk isim oldu. Türkiye Milli Olimpiyat Komitesi tarafından da onurlandırılan Gökova Türk yelken camiasında "hocaların hocası" olarak bilinmektedir.
İlk evliliğini Güler Taşyar ile yapan Gökova'nın bu evliliğinden Atilla ve Tolga adında adında iki oğlu oldu. Her iki oğlu da yelken eğitmeni olarak yetiştiler ve 2022 yılında "Türkiye Turu" rekorunun sahibi oldular.[2]
1 Ağustos 2008 tarihinde Maisa ile ikinci evliliğini yapan Gökova halen Marmaris'te yaşamakta ve 1988 yılında kurduğu Gökova Yelken Akademisi'nde yelken eğitimi vermektedir.
Dünya turu[değiştir | kaynağı değiştir]
Gökova, 10 Ekim 2010 tarihinde eşi Mayisarat ile birlikte,[3] "Gökova" adlı teknesiyle Marmaris'ten tam dünya turuna başladı.[4] Turu 1 Şubat 2012 tarihinde Marmaris'te tamamladı.[5][6] Bunun üzerine İstanbul'un Kalamış semtinde bulunan Sadun Boro heykeline eşinin ve kendisinin büstü eklendi. Gökova teknesi ise 2017 yılında geçirdiği kaza neticesinde Göcek açıklarındaki kayalıklara çarparak battı.[7]
Gökova'nın 2010-2012 dünya turunada izlediği rota şöyledir:
Marmaris / Girit / Malta / Marbella / Las Palmas / St. Lucia / St. Vincent / Bonaire / Aruba / San Balas / Panama Kanalı / Ekvator / Büyük Okyanus / Galapagos Adaları / Markiz Adaları / Tahiti / Society Islands / Bora Bora / Samoa Adaları / Tonga Adaları / Fiji / Vanuatu / Avustralya / Bali / Cakarta / Singapore / Phuket / Sri Lanka / Hint Okyanusu / Maldives / Yemen / Kızıldeniz / Akdeniz / Marmaris
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Açık Denizde Altı Kadın II". Açık Radyo. 3 Şubat 2006.
- ^ "Tolga ve Atilla Gökova kardeşler, yelkenliyle Türkiye rekoru kırdılar". Deniz Haber. 17 Mayıs 2022.
- ^ "Cumhur Gökova sergisi SAÜ'de". Medyabar. 4 Mayıs 2012.
- ^ ""Türk bayrağı sayesinde kurtulduk"". Hürriyet Gazetesi. 29 Nisan 2012.
- ^ "Cumhur Hoca, dünyayı dolaştı, geri döndü". TurkSail. 11 Nisan 2012.
- ^ "Cumhur Gökova dünya turunu tamamladı". Deniz Dünyası Dergisi. 2012.
- ^ "Cumhur Gökova'nın teknesi Göcek açıklarında battı". Turksail. 16 Kasım 2017. 3 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2024.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Gökova Sailing Web sitesi 9 Ağustos 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Gökova'nın 2. Dünya Turunun takip edilebildiği web sitesi
- Instagram hesabı: https://www.instagram.com/gokovacumhur/