Cruçi Manastırı
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Tshomareti, Saçhere Belediyesi İmereti, Gürcistan |
| Koordinatlar | 42°23′56″K 43°21′46″D / 42.39889°K 43.36278°D |
| Durum | Harabe |
| Mimari | |
| Mimari tür | Manastır kompleksi |
Cruçi Aziz Giorgi Manastırı (Gürcüce: ჯრუჭის წმინდა გიორგის სახელობის მონასტერი; translit.: "cruç'i ts'minda giorgis sah'elobis monast'eri") Batı Gürcistan'ın İmereti bölgesinde yer alan harabe bir Gürcü Ortodoks manastır kilisesidir. 10 veya 11. yüzyılda inşa edilen kilise, 1846 yılında mevcut mimari tarzına kavuşmadan önce birkaç kez yeniden modellenmiş ve inşa edilmiştir. 1991 Raça depreminde kilise neredeyse tamamen tahrip olmuş, sadece kilise duvarının bir kısmı molozların arasında ayakta kalmıştır. Manastır, Gürcistan'ın Ulusal Öneme Sahip Taşınmaz Kültür Anıtları listesine eklenmiştir.[1]
Çruçi Kilisesi, Saçhere Belediyesindeki modern Tshomareti köyünün yakınlarında, Kvirila Nehri'nin sağ kolu Cruçula'nın önünde konumlanmış olan bir yapıdır. Tshomareti köyü, tarihsel olarak İmereti ve Raça bölgeleri arasındaki bir sınırdı. Kiliseni tam olarak ne zaman yapıldığı bilinmemektedir; Günümüze kadar gelen kilise yazıtı ve heykel mimarisinin epigrafik analizi, yapının muhtemelen 9/10 veya 11. yüzyılda inşa edildiğini göstermektedir. 16 veya 17. yüzyılda kilise, İmereti Krallığı'nın soylu ailelerinden olan Tsereteli ailesinin mülkiyetine geçti. Tsereteli ailesi, muhtemelen soylu Palavandişvili ailesinin soyundan türemiştir. O zamana kadar, üç nefli bazilika planında bulunan kilise, kubbeli bir binaya dönüştürülmüştür. 1730'larda Raça Dükleri, Tsereteli ailesinin Cruçi üzerindeki hak iddialarına reddetti ve manastırı askeri bir kaleye dönüştürdü. 1753 ve 1763 yılları arasındaki bir tarihte, İmereti Kralı I. Solomon, yeni göreve gelmiş Raça dükünü görevden aldı, manastırı yeniden kurdu ve Tsereteli ailesine geri verdi. Kilise, 1804 ve 1843 yılları arasında, başkentli piskopos Davit Tsereteli'nin Batı Gürcistan'da çeşitli dini pozisyonlarda bulunduğu dönemde, yeniden inşa edilmiş ve genişletilmiştir.[2][3]
Cruçi manastırı, yerel olarak üretilen ve Gürcistan'ın başka yerlerinden getirilen birçok değerli kilise eşyasına ev sahipliği yapmaktadır. Bu eserlerin arasında, iki İncil tezhipi de bulunmaktadır; 936 yılına tarihlenen I. Cruçi ve 12. yüzyılın sonlarına tarihlenen II. Cruçi.[4]
Sovyetler döneminde, manastırın görevine son verildi ve manastırdaki antikalar daha güvenle saklanmaları için Kutaisi ve Tiflis'teki müzelere taşındı. Kullanılmayan ve bakımsız bırakılan kilise, yağışlardan ve nemden ağır şekilde etkilendi. Nisan 1991’de, şiddetli bir depremin sonucunda harap oldu. Kilise, harabe durumdayken bile zaman zaman kullanıldı ve bölgedeki enkaz temizlendi.[3] 2018 yılında tam ölçekli bir restorasyon projesinin başlayacağı açıklandı.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (Gürcüce). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. 12 Mayıs 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Temmuz 2019.
- ^ "ჯრუჭის მონასტრის დაარსების თარიღი და მფლობელები" [The date of foundation and owners of the Jruchi monastery]. Jruchi.ge (Gürcüce). Kutaisi Historical Museum. 2018. 16 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.
- ^ a b Kebuladze, Maia. "ჯრუჭის მონასტრის არქიტექტურულ ნაგებობათა ისტორიისათვის" [History of architectural structures at the Jruchi monastery]. kutaisis sakhelmts'ipo ist'oriuli muzeumis shromebi (Gürcüce). Cilt 21. ss. 113-119.
- ^ "ჯრუჭის მონასტრის ხელნაწერთა კატალოგი" [Catalogue of the manuscripts at the Jruchi monastery]. Jruchi.ge (Gürcüce). Kutaisi Historical Museum. 2018. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.
- ^ "მიწისძვრის გამო დანგრეულ ჯრუჭის მონასტერს აღადგენენ" [The Jurchi monastery, destroyed by an earthquake, is to be restored] (Gürcüce). ImediNews. 5 Haziran 2018. 24 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.