Columba eversmanni
| Sarı gözlü güvercin | |
|---|---|
| |
| Columba eversmanni - Tal Chapar, doğal hayatı koruma alanı, Racastan, Hindistan | |
Taksonomi 
| |
| Alem: | Animalia |
| Şube: | Chordata |
| Sınıf: | Aves |
| Takım: | Columbiformes |
| Familya: | Columbidae |
| Cins: | Columba |
| Tür: | C. eversmanni
|
| İkili Adlandırma | |
| Columba eversmanni Bonaparte, 1856
| |
Sarı gözlü güvercin veya soluk sırtlı güvercin (Columba eversmanni) Columbidae ailesinin (güvercinler ve güvercinler) bir üyesidir. Güney Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan, Kırgızistan, Afganistan, kuzeydoğu İran ve uzak kuzeybatı Çin'de üremektedir. Kuzeydoğu Pakistan, Jammu ve Keşmir'de ve Rajasthan'ın bazı bölümlerinde (Tal Chhapar Sanctuary ve Jorbeer, Bikaner dahil) kış aylarını geçirmektedir. Bu tür, özellikle avcılık nedeniyle yıllar içinde sayıca azalmıştır ve Uluslararası Doğayı Koruma Birliği tarafından "hassas " olarak listelenmiştir.
Kuş, ilk olarak 1856'da Fransız ornitolog (kuş gözlemcisi) Charles Lucien Bonaparte tarafından tanımlandı. Taksonomik adını, Rusya'nın güneydoğu bozkırlarının flora ve faunası hakkında çok araştırma yapan Alman biyolog ve kâşif Eduard Friedrich Eversmann'ıdan almaktadır
Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Sarı gözlü güvercin, yaklaşık 30 cm (12 inç) uzunluğa kadar büyüyen ve 183-234 gram aralığında (6,5-8,3 ons arası) ağırlığa sahip olan bir kuş türüdür. Çoğunlukla gri, üst kısımlara hafif kahverengimsi bir renk tonundadır ve alın, boğaz ve göğüste pembemsi mor bir parlaklık vardır. Kanadında siyah bir çizgi vardır ve kuyruğunda dağınık koyu siyah bir şerit vardır. Kanatların alt sırt, arka ve alt kısmı beyaz veya soluk gridir. Göz çevresinde tüysüz sarımsı bir alan var, göz rengi sarı ve gagası sarımsı ve ayakları pembedir. Bu güvercin kaya güvercini (C. livia) ile karıştırılabilir, ancak bu türün kanatlarındaki çizgiler ve kuyruklarındaki siyah şerit daha belirgindir. Tepe güvercini (C. rupestris) ile de benzerdir, ancak kuyruğun ucundaki siyah çizginin üstünde, kuyruğun ucuna yakın bir beyaz çizgi bulunmaktadır [1][2] Sarı gözlü güvercin genellikle sessiz bir kuştur, ancak üreme mevsiminde "oo-oo-oo" şeklinde öter.[3]
Dağılımı ve yaşam alanı[değiştir | kaynağı değiştir]
Sarı gözlü güvercin Güney Kazakistan, Özbekistan, Türkmenistan, Tacikistan, Kırgızistan, Afganistan, kuzeydoğu İran ve Çin'in aşırı kuzeybatı kesiminde üremektedir. Sonbaharda Pakistan'da kışı geçirmek için güneye, kuzey-batı Hindistan'a ve Çin'deki Sincan ve Gansu eyaletlerine göç eder. Üremek için, bozkır ve yarı kurak ve kurak alanlar da dahil olmak üzere diğer ova gibi yerlerde konaklar. Kış aylarında tarım alanları, meyve bahçeleri ve dağınık ağaçların bulunduğu açık kırsal alanlarda bulunur.[1][2] Özellikle dut ağaçları olan alanları çok severler [3]
Ekoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Sarı gözlü güvercin genellikle zeminde eşeleyerek yerdeki tohumlar, tahıllar ve meyvelerle beslenir, ancak bazen meyveleri daldan kopardığı da olur. Ekim ve Kasım aylarında güneye doğru göç eder, kışın sürüler oluşturur ve ağaçlarda tüner.[3] Bir zamanlar sürüleri binlere ulaşıyordu, ancak kuşların sayısı azaldı ve sürüler artık genellikle birkaç düzine kuştan oluşuyor ve nadiren birkaç yüzü geçiyor.[4] Nisan ayında üreme dönemine girer ve ilkbaharın sonlarında ve yaz aylarında yuva kurar. Yuva bir uçurumun, içi boş bir ağacın hatta yıkık bir binadaki bir delikte bile olabilir. Sarı gözlü güvercin iki beyaz yumurtayı küçük çalı çırpıdan oluşan yuvasına yumurtlar.
Durumu[değiştir | kaynağı değiştir]
Bir zamanlar çok olan sarı gözlü güvercinlerin sayısı yıllar içinde önemli ölçüde azalmıştır. Bu kuşun karşı karşıya olduğu başlıca tehdit, hem üreme zaman aralığı hem de kış aylarındaki avlanmadır. Mevcut sayısı bilinmemekle beraber, düşüş devam etmektedir. Uluslararası Doğayı Koruma Birliği kuşun korunma durumunu "hassas" olarak değerlendirmektedir.[1]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d BirdLife International (2012). "Columba eversmanni" 14 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. IUCN Red List of Threatened Species. IUCN. 2012. Retrieved 26 November 2013.
- ^ a b "Yellow-eyed Pigeon (Columba eversmanni)". Handbook of the Birds of the World Alive. Lynx Edicions, Barcelona. 2016. 22 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2016.
- ^ a b c David Gibbs (30 Haziran 2010). Pigeons and Doves (İngilizce). A&C Black. ISBN 978-1-4081-3556-3.
- ^ "Yellow-eyed Pigeon Columba eversmanni". BirdLife International. 13 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Şubat 2016.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- BirdLife Türler Bilgi Formu 2 Ocak 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Oryantal kuş resimleri: Sarı gözlü güvercin 14 Mayıs 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. seçilen resimler