İçeriğe atla

Brumaire

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Brumaire ayının bir alegorisi.

Brumaire, Fransız cumhuriyetçi takviminin ikinci ayıydı. Vendémiaire ayından sonra, Frimaire ayından önce gelirdi. Ay, adını yılın o döneminde Fransa'da sıkça görülen sis ve puslara atıfta bulunan Fransızca brume kelimesinden almıştır.[1]

Brumaire sonbahar aylarının (mois d'automne) ikinci ayıydı. 22 Ekim ile 24 Ekim tarihleri arasında başlayıp, 20 Kasım ile 22 Kasım tarihleri arasında sona ererdi.

Bu ayda gerçekleşen en önemli olaylardan biri takvimin 8. yılında gerçekleşen ve Napolyon Bonapart'ın iktidara geldiği hükûmet darbesine de adını veren 18 Brumaire (9 Kasım 1799) olayıydı.[1] Karl Marx'ın 1851 yılında yayımladığı Louis Bonaparte'ın 18 Brumaire'i isimli denemesinde III. Napolyon'un amcası gibi iktidarı nasıl elde ettiğini analiz etmiştir.

Gün adları[değiştir | kaynağı değiştir]

Fransız cumhuriyetçi takvimindeki tüm aylar gibi Brumaire'de de 30 gün vardı ve bunlar onar günlük 3 haftaya bölünmüştü. Her haftanın 5. ve 10. günleri hariç, günlere bitki isimleri verilmişti. 5. gün (Quintidi) evcil hayvanların, 10. gün (Decadi) ise tarımla ilişkili aletlerin adını taşıyordu.

Fabre d'Églantine'in orijinal isim önerilerinden bazıları kabul edilmemiştir. 22. ve 25. günler hariç olmak üzere, son olarak seçilen isimler orijinal önerinin eşanlamlılarıdır.

Brumaire ayının gün isimleri
1. hafta (décade) 2. hafta (décade) 3. hafta (décade)
Primidi 1. Pomme (Elma) 11. Salsifis (Teke sakalı) 21. Bacchante (Yabani zencefil)
Duodi 2. Céleri (Kereviz) 12. Macre (Su kestanesi) 22. Azerole (Müzmüldek)
Tridi 3. Poire (Armut) 13. Topinambour (Yerelması) 23. Garence (Kökboya bitkisi)
Quartidi 4. Betterave (Kırmızı pancar) 14. Endive (Hindiba) 24. Orange (Portakal)
Quintidi 5. Oye (Kaz) 15. Dindon (Hindi) 25. Faisan (Sülün)
Sextidi 6. Héliotrope (Bambulotu) 16. Chervi (Derekerevizi) 26. Pistache (Antep fıstığı)
Septidi 7. Figue (İncir) 17. Cresson (Su teresi) 27. Macjonc (Itırşahi)
Octidi 8. Scorsonère (Sakız otu) 18. Dentelaire (Kurşunotu) 28. Coing (Ayva)
Nonidi 9. Alisier (Akçaağaç yapraklı üvez) 19. Grenade (Nar) 29. Cormier (Üvez)
Décadi 10. Charrue (Saban) 20. Herse (Tırmık) 30. Rouleau (Silindir)

Dönüşüm tablosu[değiştir | kaynağı değiştir]

"Brumaire" ayı için Cumhuriyetçi ve Miladi takvim arasındaki dönüşüm tablosu
I II III V VI VII
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20
Ekim 1792 1793 1794 1796 1797 1798 Kasım
IV VIII IX X XI XIII XIV
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
23 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21
Ekim 1795 1799 1800 1801 1802 1804 1805 Kasım
XII
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30
24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
Ekim 1803 Kasım

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b  Önceki cümlelerden bir veya daha fazlası artık kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Brumaire". Encyclopædia Britannica. 4 (11. bas.). Cambridge University Press. s. 981.