Bozdoğan, Olur
| Bozdoğan | |
|---|---|
 | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Bozdoğan Bozdoğan'ın Erzurum 'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | Olur |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1788 m |
| Nüfus | |
| • Toplam | 33 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25650 |
Bozdoğan, Erzurum ilinin Olur ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Bozdoğan'ın eski adı Mohoş'tur. Gürcüce Mohoşi (მოხოში) biçiminde yazılan bu yer adı, 1886 tarihli Rus nüfus tespitinde ve 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Mohoş (Мохошъ / موخوش) olarak geçer.[4][5]
Mohoş köyü, tarihsel Gürcistan'ı oluşturan Tao bölgesinde yer alır. Nitekim Osmanlılar bu bölgeyi 16. yüzyılın ortalarında Gürcülerden ele geçirmiştir. Osmanlı idaresinin askere alma amacıyla sadece erkek nüfusunu tespit ettiği 1835 yılında Mohoş'ta 115 hanede 229 erkek kaydedilmiştir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusunun yaklaşık 458 kişiden oluştuğu ortaya çıkar.[6] Mohoş veya Mohoşi köyünün bu tarihte oldukça büyük bir yerleşim olduğu bu kayıttan anlaşılmaktadır.
Mohoş, 1877-1878 savaşının ardından imzalanan Berlin Antlaşması uyarınca Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakıldı. Rus idaresinde Oltu sancağının Tausker kazasının köylerinden biriydi. 1886 nüfus sayımında Mohoş (Мохошъ) olarak kaydedilmiş olan köyde 8 hanede, 16'sı erkek ve 17'si kadın olmak üzere 33 kişi yaşıyordu. Bu tarihte köyün nüfusu "Türk" olarak kaydedilmiştir.[4] Mohoş köyünün nüfusu 1896 yılında 49 kişiye, 1906 yılında 103 kişiye yükselmiştir.[7] Yirmi yılda köyünün nüfusunun üç katından fazla armış olması, Rus idaresinin Mohoş'a yeni bir nüfus yerleştirildiğini göstermektedir.
Mohoş köyü, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Mohoş (موخوش) olarak geçer. Bu sırada köy Erzurum vilayetinin Oltu kazasının Olur nahiyesine bağlıydı.[5] Mohoş, 1940 genel nüfus sayımında aynı idari konuma sahipti ve nüfusu 167 kişiden oluşuyordu.[8] Mohoş "yabancı kökten geldiği" için köyün adı 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Bozdoğan olarak değiştirilmiştir.[9] Bozdoğan köyünün nüfusu 1965 yılında 213 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 53 kişi okuma yazma biliyordu.[10]
1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de Olur Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[11]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Mahalle, Erzurum il merkezine 186 km, Olur ilçe merkezine 12 km uzaklıktadır.[12] Mahalle, Olur'un kuzeybatısında olup, 
numaralı Ardanuç-Olur il yoluna, 1,7 km.'lik bir köy yoluyla bağlıdır.[13]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2022 | 33[1] |
| 2021 | 30[1] |
| 2020 | 30[1] |
| 2019 | 32[1] |
| 2018 | 32[1] |
| 2017 | 30[1] |
| 2016 | 36[1] |
| 2015 | 36[1] |
| 2014 | 38[1] |
| 2013 | 35[1] |
| 2012 | 32[2] |
| 2011 | 33[2] |
| 2010 | 34[2] |
| 2009 | 33[2] |
| 2008 | 35[2] |
| 2007 | 46[2] |
| 2000 | 56[2] |
| 1990 | 111[14] |
| 1985 | 202[15] |
| 1965 | 213[16] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h i j k "Erzurum Olur Bozdoğan Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 1 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b c d e f g h "TÜİK Merkezi Dağıtım Sistemi Nüfus Verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 17 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Bozdogan, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 8 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ a b "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893, sıra no: 795". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2022.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 225.
- ^ Tao (Gürcüce), Mamaia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Merab Halvaşi, Cimşer Çhvimiani, Cemal Karalidze, Batum, 2020, s. 71. 2 Aralık 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-25-828-2
- ^ Candan Badem, Çarlık Yönetiminde Kars, Ardahan, Artvin, İstanbul, 2018, s. 121, ISBN 9786052100271.
- ^ 1940 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1944, s. 248.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 736". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Nisan 2021.
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 259.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ "Bozdoğan Mahallesi". YerelNet.org.tr. 4 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Ekim 2023.
- ^ "Google Maps detay". Google Maps. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.