Başçeşme, İspir
| Başçeşme | |
|---|---|
 | |
 Erzurum'un Türkiye'deki konumu | |
  Başçeşme Başçeşme'nin Erzurum 'daki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Erzurum |
| İlçe | İspir |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 1950 m |
| Nüfus (2021)[1] | |
| • Toplam | 73 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0442 |
| İl plaka kodu | 25 |
| Posta kodu | 25902 |
Başçeşme, Erzurum ilinin İspir ilçesine bağlı bir kırsal mahalledir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Mahallenin eski adı 1642 yılı kayıtlarında Ermenice kökenli Tışans, 1910 yılı kayıtlarında ise Dişans olarak geçmektedir.[3] 1993 yılında Büyükşehir olan Erzurum’da, 2012 yılında 6360 Sayılı Yasa ile, tüm köylerin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. Bu köy de İspir Belediyesi’nin bir mahallesi olmuştur.[4]
1642 tarihli avarız defterinde İspir kazasının Kabohor Nahiyesi'ne bağlı, 3 Hristiyan 2 Müslüman hanenin bulunduğu bir köy olarak kaydedilmiştir.[5] 1835 yılında erkek nüfusun belirlenmesi için yapılan nüfus sayımında 20 Müslüman erkek bulunurken,[6] 1896 yılında Ahmed Şakir Paşa' nın gerçekleştirdiği ıslahat çalışmaları çerçevesinde yaptırılan nüfus sayımında ise Norgah Nahiyesi'ne bağlı köyde 56 erkek nüfus belirlenmiştir.[7] 1965 Türkiye nüfus sayımına göre köyde 245 kişi yaşıyordu ve bu nüfus içinde okur yazar olan sadece 18 kişiydi.[8]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Mahalle, Erzurum il merkezine 146 km, İspir ilçe merkezine 35 km uzaklıktadır.[9] Mahalle, İspir'in kuzeybatısında olup, 
numaralı Bayburt-Artvin (Pazaryolu-İspir) devlet yoluna, Madenköprübaşı Mahallesinde 12,9 km.'lik bir köy yoluyla bağlıdır.[10]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
Mahallenin nüfusu kış aylarında 5 kişiye kadar düşmektedir. Ancak yaz aylarında bu sayı 200 ve daha üzeri seviyelere çıkmaktadır. Özellikle 1950'li kuşakların emekliliklerinden sonra sayfiye olarak kullanmak üzere mahallede yeni betonarme ev yapmaları nedeniyle mahallenin çehresi değişmiş ve gelişime açık bir hal almıştır.
| Yıllara göre mahalle nüfus verileri | |
|---|---|
| 2021 | 73[1] |
| 2020 | 76[1] |
| 2019 | 90[1] |
| 2018 | 99[1] |
| 2017 | 43[1] |
| 2016 | 43[1] |
| 2015 | 47[1] |
| 2014 | 47[1] |
| 2013 | 76[1] |
| 2012 | 33[1] |
| 2011 | 28[1] |
| 2010 | 38[1] |
| 2009 | 41[1] |
| 2008 | 46[1] |
| 2007 | 54[1] |
| 2000 | 85[9] |
| 1990 | 172[11] |
| 1985 | 200[12] |
| 1965 | 245[8] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p "Erzurum İspir Başçeşme Mahalle Nüfusu". Nufusune.com. 27 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023.
- ^ "Bascesme, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 25 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023.
- ^ Nişanyan, Sevan. "Index-Anatolicus: Türkiye yerleşim birimleri envanteri". nisanyanmap.com. 26 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023.
- ^ "6360 sayılı kanun". Resmî Gazete. 10 Aralık 2012. 19 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Aralık 2022.
- ^ ""1642 Tarihli Avârız Defterine Göre İspir Sancağı" Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, Cilt:2, Sayı:8, Yıl:2009, S:120, İbrahim Etem Çakır" (PDF). 31 Ekim 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2016.
- ^ ""19. Yüzyılın İlk Yarısında İspir ve Köylerinin Nüfusu" A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, Sayı: 34, Sayfa:287, Erzurum 2007, Yunus Özger" (PDF). 17 Haziran 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2016.
- ^ ""19. Yüzyılın Son Çeyreğinde İspir Kazasının İdari Yapısı ve Nüfusu" Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi, Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı: 53, Aralık 2014, S:59, İskender Yılmaz". 14 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2016.
- ^ a b Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1968). "1965 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). kutuphane.tuik.gov.tr. 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
- ^ a b "Başçeşme Mahallesi". YerelNet.org.tr. 8 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2023.
- ^ "Google Maps detay". Google Maps. 23 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ocak 2024.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1991). "1990 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 19 Şubat 2020.
- ^ Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü (1986). "1985 Genel Nüfus Sayımı İdari Bölünüş" (PDF). sehirhafizasi.sakarya.edu.tr. 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Şubat 2020.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
 | Türkiye'deki bir mahalle ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |