Azerbaycan İslam Partisi
| Azerbaycan İslam Partisi Azərbaycan İslam Partiyası | |
|---|---|
| Genel başkan | Movsum Samadov |
| Kurucu | Alikram Aliyev |
| Kuruluş tarihi | 1991 |
| Gazete(ler) | Yeni Nabz ("Yeni Nabız") |
| İdeoloji | İslamcılık |
| Azerbaycan | |
Azerbaycan İslam Partisi (Azerice: Azərbaycan İslam Partiyası veya AİP) Azerbaycan'da yasaklanmış bir İslamcı partidir. Parti 1991 yılında başkent Bakü'nün kuzeydoğusunda yer alan sıkı laik ve dinî açıdan ilerici Azerbaycan'da muhafazakâr Şii İslam'ın tek kalesi olan Nardaran kasabasında kuruldu ve resmî olarak 1992 yılında tescil edilmiştir. Ancak kaydı 1995'te iptal edildi ve o zamandan beri yasal hâle getirilmedi.
İran ile daha güçlü bağları savundu ve hatta pan-Türkizm fikirlerini tehlikeli ve ütopik olarak kabul ederek reddettiği için Azerbaycan devletini İslam Cumhuriyeti ilan etti.[1] Bununla birlikte, aynı zamanda bir Azerbaycan milliyetçisi partiydi ve ateşli milliyetçi ve Ermeni karşıtı söylemiyle biliniyordu ve kısmen Ermeni işgali altındaki Dağlık Karabağ sorununa sıklıkla askerî bir çözüm bulunmasını savundu.[2] Proselitizmin ve Hristiyan misyonerlik faaliyetlerine şiddetle karşı çıktı ve yasaklanmasını savundu.[3]
Parti aynı zamanda ABD karşıtı, Siyonizm karşıtı ve AB karşıtıydı ve Hizbullah'ı ve lideri Hassan Nasrallah'ı destekledi. Partinin lideri Movsum Samadov'dur.
1995 yılında Azerbaycan hükûmeti, Azerbaycan İslam Partisi'ni, Azerbaycan'ın kendi içişlerine müdahale olarak gördüğü ve Azerbaycan yasalarına göre yasa dışı olan İran tarafından örtülü olarak finanse edilmekle suçladı. Bu nedenle partinin liderleri tutuklandı ve Azerbaycan İslam Partisi resmen yasaklandı. Daha sonra Azerbaycan'ın güncellenmiş laik yasalarına göre İslamcı partilerin kurulması yasaklandı.[4]
7 Ekim 2011'de Samadov, terör saldırıları planlamak ve hükûmeti devirmek için bir suç örgütü kurmaya teşebbüs etmek suçlamasıyla 12 yıl hapis cezasına çarptırıldı.[5]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Jamestown.org Publications". 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
- ^ "ISLAMIC PARTY OF AZERBAIJAN FOR MILITARY SOLUTION OF KARABAKH PROBLEM". 16 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
- ^ Article: AZERBAIJAN: AZERBAIJAN'S ISLAMIC PARTY WANTS CHRISTIAN MISSIONARIES BANNED.(Brief Article)
- ^ "Article: Where We Stand Now by Ilham Aliyev". 9 Kasım 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Mayıs 2022.
- ^ Azeri Islamic party leader sentenced to 12 years in jail Webarşiv şablonunda hata:
|url=value. Boş. AzerNews.az