Ateş Toprakları
Ateş Toprakları (İspanyolca: Tierra del Fuego), Macellan Boğazı boyunca, Güney Amerika anakarasının en güney ucundaki bir takımadadır.
Takımadalar, 48.100km² (18.572 sq mi) alana sahip ana ada Isla Grande de Tierra del Fuego'dan ve Horn Burnu ve Diego Ramírez Adaları da dahil olmak üzere birçok adadan oluşan bir gruptan oluşur. Tierra del Fuego, ana adanın doğu kısmını ve Beagle Kanalı'ndaki birkaç küçük adayı kontrol eden Arjantin ile geri kalan arazi alanını kontrol eden Şili arasında bölünmüştür. Takımadaların en güney kısmı 56° güney enleminin hemen kuzeyindedir.
Tierra del Fuego'da bilinen en eski insan yerleşimi yaklaşık olarak M.Ö. 8.000 yılına kadar uzanır.[1] Avrupalılar adaları ilk kez Ferdinand Magellan'ın 1520'deki keşif gezisi sırasında keşfettiler. Tierra del Fuego ve benzeri isimler yerlilerin yaktığı şenlik ateşlerinin görülmesinden kaynaklanıyor.
Avrupalı kökenlilerin yerleşimi ve yerli halkların yerinden edilmesi, Patagonya'da koyun çiftçiliği patlamasının ve yerel altına hücumun zirve yaptığı on dokuzuncu yüzyılın ikinci yarısına kadar başlamadı.[2] Bugün, Tierra del Fuego'nun kuzeyindeki ekonomik faaliyette petrol çıkarımı hakimken, güneyde turizm, imalat ve Antarktika lojistiği önemlidir.
İklim ve bitki örtüsü
[değiştir | kaynağı değiştir]And Dağları en güneydeki adalarda ve kayalıklarda granitli ve diyoritli yarlarla son bulur. 2.000 metreyi aşan İsla Grande Dağları ise büyük başkalaşmalar geçirmiş şistlerdir. Soğuk, nemli ve sisli iklim, sürekli karların sınırını 700 metreye kadar indirir. Patagonya'nın Arjantin'deki bölümünün devamı olan İsla Grande'nin kuzeyini kaplar. Ancak Ateş Toprakları'nın büyük bölümü 500 metreye kadar görülen nemli bir ormanla örtülüdür. Yüksek kesimlerde turbalıklar uzanır. Güney adalarında sadece cılız çayırlar bulunur. Kara hayvanları yönünden yoksul, deniz hayvanları yönünden çok zengindir, balinalar, yunuslar, morslar, foklar çokça bulunur.
Ekonomi
[değiştir | kaynağı değiştir]Günümüzde en önemli iktisadî özellikleri, doğal gaz çıkarılmasından kaynaklanmaktadır; öte yandan kıta sahanlığı üzerinde petrol araştırmaları da yapılmaktadır.
Nüfus
[değiştir | kaynağı değiştir]Ateş Toprakları, toplam 71.500 kilometrekare yüz ölçüme sahip olup yaklaşık nüfusu 140.000 kişidir. Doğuda Arjantin'e ait kısımda 133.000, batıdaki Şili'ye ait kısımda ise 7.000 kişi yaşar. Kıtanın geneline kıyasla az bir nüfusa sahiptir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Morello, Flavia; Borrero, Luis; Massone, Mauricio; Stern, Charles; García-Herbst, Arleen; McCulloch, Robert; Arroyo-Kalin, Manuel; Calás, Elisa; Torres, Jimena; Prieto, Alfredo; Martinez, Ismael; Bahamonde, Gabriel; Cárdenas, Pedro (1 Mart 2012). "Hunter-gatherers, biogeographic barriers and the development of human settlement in Tierra del Fuego". Antiquity. 86 (331): 71-87. doi:10.1017/S0003598X00062463. hdl:1893/3664 .
- ^ Iparraguirre, Sylvia (19 Mart 2024). Tierra del fuego: a biography of the end of the world. Photo Design Ediciones - Florian von der Fecht. s. 146. ISBN 978-987-99166-9-8. 23 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2016.
Wikimedia Commons'ta Ateş Toprakları ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Arjantin'deki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Şili'deki bir yerleşim yeri ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Ada ya da takımada ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |