Argiropulos Efendi
| Argiropulos Efendi | |
|---|---|
| Doğum | DT bilinmiyor Osmanlı imparatorluğu |
| Ölüm | 1850 İstanbul, Osmanlı imparatorluğu |
| Meslek | Diplomat |
| Milliyet | Osmanlı Rumu |
Argiropulos Efendi ya da Yanko Argiropoulo ya da Jean Argyropoulos ya da Jak Agriopulo Efendi, (?-1850), Osmanlı Rumu diplomat.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1797 yılında Yusuf Agah Efendi'nin yerine tayin edilen İsmail Ferruh Efendi maiyetinde, kendisi ve kardeşi Georges tercüman olarak görevlendirilmişlerdi. Dönemin İstanbul'daki İngiliz maslahatgüzarı Spencer Smith hükûmetine yazdığı mektupta eğitimlerinin görevlerini yerine getirmekte kifayetsiz olmasına rağmen saygıdeğer bir aileye mensup Argiropoulo kardeşlerden yardımın esirgenmemesini istemişti.[1] Gerçekten de Argiropoulo ailesinin kökenlerinin Bizans İmparatorluğu'nda Argyros ailesine dayandığı rivayet edilmektedir. Babaları Manolaki'nin (Emmanuel) asıl mesleği hekimlik olmakla birlikte Donanma Tercümanlığında bulunmuş ve kayınbiraderi olan Eflak Voyvodası Aleksandır Morozi'nin kapı kethüdalığını yapmıştı.[2]
Argiropoulo kardeşler, İsmail Ferruh Efendi'nin üç yıllık görev süresi bitinceye kadar onun maiyetinde çalışmaya devam ettiler. İsmail Ferruh'un İngiltere'den ayrılmasıyla hem başkâtip hem de baştercüman olan Yanko Argiropoulo,[3] 11 Ağustos 1800 tarihi itibarıyla ve yıllık 20 bin kuruş maaşla Londra maslahatgüzarlığı görevine getirildi.[4] Yanko Argiropoulo 1803 yılına kadar Londra maslahatgüzarı olarak görev yaptı; üç yılın ardından ailesinden uzun zamandır ayrı kaldığını gerekçe göstererek İstanbul'a dönüş izni istedi; Sıdkı Efendi Londra maslahatgüzarlığına tayin edilirken Yanko Argiropoulo, 24 Kasım 1803 tarihinde İngiltere'den ayrıldı.[5]
Yanko Argiropoulo'nun Berlin maslahatgüzarlığına atanması Kasım 1805'te gerçekleşmiş olmasına rağmen İstanbul'dan ayrılması ancak ertesi sene Mart ayında mümkün oldu ve 9 Mayıs 1806 tarihi itibarıyla itimadnâmesini sunarak görevine başladı. Göreve başlamasından kısa bir süre sonra Fransız ordularının Berlin'e girmesi Prusya ile Osmanlı Devleti arasındaki diplomatik ilişkileri de olumsuz etkiledi. Tilsit Antlaşması öncesinde, 1807 yılı ortalarına doğru İstanbul'a gelen Prusya elçisi Baron Senfft von Pilsach, Fransa'nın isteği doğrultusunda kabul edilmedi ve elçiden ülkesine geri dönmesi istendi. Babıâli'nin tavrını kabul etmeyen Prusya, İstanbul'daki elçiliğini kapatma kararı aldı. Anlaşıldığı kadarıyla mütekabiliyet esasları doğrultusunda Yanko Argiropoulo'nun görevi de sona erdi.[6]
Konstantin Dibalto yerine Viyana'ya maslahatgüzar atanan Yanko Argiropoulo, 1811 yılına kadar görevinde kaldı. O tarihte iki ülke arasındaki diplomatik ilişkileri yürütme konusunda yetersiz olduğu gerekçesiyle İstanbul'daki Avusturya elçiliğinin isteği üzerine görevinden alındı.[6]
Yunan İsyanı sırasında ağabeyi ile beraber sürgün edildi. 1850 yılında İstanbul'da öldü.[6]
Aldığı görevler
[değiştir | kaynağı değiştir]Aldığı çeşitli idari görevler aşağıda sıralanmıştır:[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ Yalçınkaya, Mehmet Alaaddin (2001). "İsmail Ferruh Efendi'nin Londra Elçiliği ve Siyasi Faaliyetleri (1797-1800)". Çiçek, Kemal (Ed.). Pax Otomana Studies in Memoriam Prof.Dr. Nejat Göyünç. Ankara: Yeni Türkiye Yayınları. ss. 386-390.
- ^ Mihail Dimitri Sturdza, Dictionnaire Historique et Genealogique des Grandes Familles de Grece d’Albanie et de Constantinople, Paris 1983, s. 215-217.; Eugene Rizo Rangabé, Livre d'Or de la Noblesse Phanariote, en Grece, en Roumanie, en Russie et en Turquie, Athenes
- ^ 2 BOA, C.HR., 3614, 10 B 1219 (15 Ekim 1804)
- ^ BOA, C.HR., 6632, 11 Ş 1215 (28 Aralık 1800)
- ^ BOA, A.{AMD.d., 1703, 25 Ş 1218 (10 Aralık 1803); BOA, C.HR., 3614, 10 M 1219 (21 Nisan 1804).
- ^ a b c d Kılıç, Musa (2019). "İlk İkamet Elçilerinin Halefleri Rum Maslahatgüzarlar (1800-1821)". Tarih Araştırmaları Dergisi. 38 (65). Ankara: Ankara Üniversitesi. ss. 251 - 278. ISSN 1015-1826. 6 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Nisan 2023.
