Agostino Bassi
Agostino Bassi | |
|---|---|
 Augustino Bassi | |
| Doğum | 25 Eylül 1773 Mairago, Lombardiya |
| Ölüm | 8 Şubat 1856 Lodi, Lombardiya |
| Milliyet | İtalyan |
| Kariyeri | |
| Dalı | Entomolog |
Agostino Bassi, bazen de Lodi olarak da anılır (25 Eylül 1773 - 8 Şubat 1856), İtalyan bir böcek bilimciydi. Louis Pasteur'den önce mikroorganizmaların hastalığa neden olabileceğini (hastalığın mikrop teorisi) keşfetmiştir. İpek böceklerindeki muskardin hastalığının yaşayan, çok küçük, parazit bir organizmadan, daha sonra onun onuruna Beauveria bassiana adını alacak bir mantardan kaynaklandığını keşfetti. 1844 yılında sadece hayvan (böcek) değil, insan hastalıklarının da diğer canlı mikroorganizmalardan kaynaklandığı düşüncesini ortaya attı, örneğin kızamık, frengi ve veba.
Erken dönem[değiştir | kaynağı değiştir]
Zengin bir çiftçinin ve aynı zamanda biyolojiye tutkun bir avukatın oğluydu. Ancak babası onun biyoloji okumasını istemiyordu, bunun yerine ailenin mallarına bakmasını, memur olmasını ve İmparatorluk yönetimine katılmasını istiyordu.
Bassi bunu yaptı ama aynı zamanda ölene kadar akrabası Lazzaro Spallanzani'nin derslerini de takip etti.
Kariyer[değiştir | kaynağı değiştir]
1807'deki çalışmaları, evcil ipekböceklerinin (Bombyx mori) ölümcül bir hastalığı olan mal de segno (Bir Fransız şekerinden sonra muscardin olarak da bilinir) ile ilgiliydi. Enfekte tırtıllar ince beyaz bir tozla kaplanır ve ölür. Bu hastalık ilk olarak 1805 dolaylarında İtalya'da ortaya çıktı; daha sonra 1841'de Fransa'da. 1849'dan sonra bu yıkıcı hastalık nedeniyle ipek çiftliklerinin neredeyse tamamı terk edildi. Giacomo Maria Foscarini muskardinin bulaşıcı olduğunu kanıtlamıştı. Hastalığın nedenini bulmaya yönelik araştırma Bassi'nin 25 yılını aldı. Araştırmalarının sonuçlarını Del mal del segno, calcinaccio o moscardino (1835) başlıklı bir makalede yayınlayarak sorumlunun canlı bir varlık olduğunu ve bulaşıcı olduğunu belirtti;[1] artık öldürülen ipek böceklerinin üzerindeki tozlu görünümün, ölü böcek üzerinde milyonlarca bulaşıcı beyaz mantar sporunun üretilmesinden kaynaklandığını biliyoruz (bkz. Beauveria bassiana). Dezenfektan kullanımı, beslenen tırtıl sıralarının ayrılması, enfekte tırtılların izole edilip yok edilmesi ve çiftlikleri temiz tutmak gibi önerilerle ekonomik açıdan önemli ipek endüstrisini kurtarmasıyla tanınır. Bu Bassi'ye anında ün kazandırdı. "Del Mal del Segno, Calcinaccio o Moscardino" Fransızcaya çevrildi ve tüm Avrupa'ya dağıtıldı.[2]
Bu çalışmadan bitki, hayvan ve insandaki birçok hastalığın patojenik organizmalardan kaynaklandığını açıklayan bir teori geliştirdi. Bu nedenle Louis Pasteur ve Robert Koch'un çalışmalarından önce gelir. Aynı zamanda patates kültürü, peynir, şarap yapımı, cüzzam ve kolera üzerine olan çalışmaların da yazarıydı. Louis Pasteur (1822–1895) çalışmalarından büyük ölçüde etkilendi. Pasteur'ün ofisinde Spallanzani ve Bassi'nin portreleri vardı.
Bassi'nin Lodi'deki mezarı[değiştir | kaynağı değiştir]
Agostino Bassi, Romanesk Saint Francis kilisesine (13. yüzyıl) gömüldü. Mezarı sağ transept, zemin seviyesinde bir duvara yerleştirilmiş olarak görülebilir.
Pul koleksiyonculuğu[değiştir | kaynağı değiştir]
1953'te İtalyan postanesi, Bassi'nin 1773'te doğumunun 180. yıldönümü için bir pul bastı. Damgada, ipek güvesi yetişkinleri ve pupalarla çevrelenmiş bir Bassi portresi bulunmaktadır.[1] .
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Bassi, Agostino (1836). Del mal del segno, calcinaccio o moscardino: malattia che affligge i bachi da seta [On "the bad sign", "rubble" or "muscardine": a disease that afflicts silkworms] (İtalyanca). Lodi, (Italy): Orcesi. 2 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024.
- ^ Bassi, Agostino; Barbo, Jacques, trans. (1836). De la muscardine (maladie des vers à soie) … [On muscardine (illness of silkworms) …] (Fransızca). Paris, France: Bonbée. 2 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Nisan 2024.
- Kyle, RA; Shampo MA (April 1979). "Agostino Bassi". J Am Med Assoc. 241 (15): 1584. doi:10.1001/jama.241.15.1584. PMID 372592.
- Ronchese, F (March 1976). "Agostino Bassi (1773–1856)". Rhode Island Medical Journal. 59 (3): 111-2. PMID 778982.
- Porter, J R (September 1973). "Agostino Bassi bicentennial (1773–1973)". Bacteriological Reviews. 37 (3): 284-8. doi:10.1128/MMBR.37.3.284-288.1973. PMC 413819 $2. PMID 4585794.
- Huard, P (November 1956). "Anniversary of the death of Agostino Bassi" [Anniversary of the death of Agostino Bassi]. Le Progrés médical. 84 (22): 421-2. PMID 13389569.
- Harant, H; Theodorides J (November 1956). "[A pioneer of parasitology and a forerunner of the Pasteur doctrine: Agostino Bassi (1773–1856).]". Montpellier médical. 50 (3): 393-9. PMID 13407643.
- Arcieri, GP (1956). "Agostino Bassi in the history of medical thought: A. Bassi and L. Pasteur". Rivista di storia delle scienze mediche e naturali. 47 (Suppl): 1-40. PMID 13421588.
- Arcieri, Giovanni P (1938). Agostino Bassi in the history of medical thought : A. Bassi and L. Pasteur : the contagium vivum theory throughout the centuries – aspects and considerations. New York City: Vigo Press. OCLC 11342958.
- Dossena, G (January 1954). "Quello che la medicina deve ad Agostino Bassi" [Debt of medicine to Agostino Bassi]. Rivista d'ostetricia e ginecologia pratica. 36 (1): 43-53. PMID 13168166.
- Agostino Bassi (1925). Opere di Agostino Bassi n. a Mairago 1773 – m. a Lodi 1856. Pavia: Tipografia cooperativa.
- (reviewed in L G (July 1926). "[Opere di Agostino Bassi]". Isis (Fransızca). 8 (3): 497-8. doi:10.1086/358421. OCLC 480597001.). "[Opere di Agostino Bassi]". Isis (untitled review) (in French). 8 (3): 497–8. doi:10.1086/358421. JSTOR 223917. OCLC 480597001.
)
