Acar Başkut
Bu madde, Vikipedi biçem el kitabına uygun değildir. (Mayıs 2009) |
Acar Başkut (1935, İstanbul - 1 Ağustos 2016), opera ve tiyatro sahne dekorcusu, sahne ressamı, dekoratör ve öğretim üyesi.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1935 yılında İstanbul'da doğdu. Babası oyun yazarı Cevat Fehmi Başkut'tur.
Galatasaray Lisesi'nde okurken tiyatro ve resme olan tutkusu okulun sahnesinde ve resim sergilerinde görev almasına neden oldu. Okulu bitirince Muhsin Ertuğrul'un ve babasının teşviki ile tiyatronun "T" sine Almanya'da başlamaya karar verdi. Sahne tekniği ve sahne inşaatını, iki sene müddetle MAN Theaterbau Gustavsburg'da gördü ve çizdi. 1959 yılında çocukluk aşkı Gül hanımla evlendi. Yüksek öğrenimini Münih Akademi der Bildenden Künste'de başladı. Öğrenimi sırasında akademinin düzenlediği konkurda '"Stravınski'nin Ateş Kuşu ve Gounod'nun Faust dekor tasarımları ile birincilik mükafatı kazandı. Bu arada Münih Rezidens Tiyatrosu'nda ve Bavyera Eyalet Operası'nda sırasıyla dekor taşıyıcılığı, sahne işçiliği, butaforluk ve sahne ressamlığı yaptı. Sonra da hocası Prof. H. Jurgens ve Kurt Halleger'ın asistanlığında bulundu 1964'te Tiyatro Dekoru ve Tiyatro Kostüm Desinatörü bölümünden "Mersterschüler" olarak diploma aldı.
1965 - 1966 yılında İstanbul Şehir Operası'nda çalıştı. 1967 yılında Devlet Operası ile anlaşarak burada çalışmaya başladı. 1968 yılında aynı yerde Baş Dekoratör oldu. İstanbul Kültür Sarayı'nın açılışında tekrar İstanbul'a döndü. 2000 yılında Devlet Operası'ndan emekli olmuştur. Ayrıca, İstanbul Güzel Sanatlar Akademisi Tiyatro - Opera - Bale bölümünde öğretim üyeliği yaptı.
Başkut, tiyatro-opera dekor tasarımlarını İstanbul'da Atatürk Kültür Merkezi'nde 14 Mart-15 Nisan 1983 tarihlerinde sergilemiştir. 1987-89'da Türk Sovyetler Birliği Kültür Anlaşması kapsamında Moskova'da 59 tiyatro, opera-bale eskizi ve 4 maketten oluşan bir sergi açmıştır.
Sergi Moskova Bahruşin Tiyatro Müzeleri zincirinin bir halkası olan ve Sovyetler Birliği'nin en popüler artistlerinden birinin A. Yermolowa'nın vefatından sonra sergi binasına dönüştürülen evde açıldı. Anlaşma 24 gün olmasına rağmen, Sanatsever Sovyet Halkının büyük ilgisini kazanıp, üç ay uzatıldı. İşte bu sergi, İstanbul aşığı, ressam Acar Başkut'un eserlerinin ufak bir bölümüdür. Acar Başkut Japonya'da büyük ilgi ile izlenen son sergisini 25 Şubat-2 Mart 2000'de Keio Gallery, 3-5 Mart 2000'de Türkiye Büyükelçiliğinde açtı.
1970-1973 ve 1980 yıllarında çok ağır üç beyin ameliyatı geçirdi ve son ameliyatından sonra yürüme yeteneğini yitirdi. Fakat çalışma azminden bir şey kaybetmedi. Tekerlekli sandalyesinde yaşamını öğrencileri, resimleri ve bilgisayarıyla sürdürdü. İki kızı vardır: Ahu (Migros halkla ilişkiler müdürü), Ebru (müzisyen, viyolonsel çalıyor). Kardeşi T.C Japonya Büyükelçisi Yaman Başkut'tur. Sanatçının bütün gayretleri, kendisine tiyatro ve resmi tanıtan Galatasaray Lisesi'ne minnet borcunu ödeme çabasıdır. Resimlerinde yalnızlığı ifade etmektedir, karamsar bir ruh hali olduğunu düşündüğümüz ressam kendi hayatını kurmuş bir boşluktadır. Bu boşluğun nedeninin doktorlar ameliyattan sonra olduğunu düşünmektedir.
1 Ağustos 2016 Pazartesi Günü ölmüştür.[1]
Tiyatro ve opera çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]- İstanbul Şehir Tiyatrosu'nda:
- Vişne Bahçeleri
- Hacı Yatmaz
- Buzlar Çözülmeden
- İstanbul Şehir Operası'nda:
- Don Pasquale (reji) E.Voıgt
- Manon Lescaut (reji) Feridun Altuna
- Cavaleria Rusticana ve Palyaçolar (reji) Aydın Gün
- Ankara Devlet Opera ve Balesi'nde:
- Rigoletto
- Turandot
- Martha
- Lucia di Lammermoor
- Il trovatore
- Don Carlos
- Don Pasquale
- Porgy and Bess
- Aida
- Kuğu Gölü (koreografi) Dame Ninettede Valoıs
- Fındıkkıran (koreografi) Dame Ninettede Valoıs
- İstanbul Devlet Opera ve Balesinde:
- 1969 Aida (reji.) Aydın Gün
- 1969 Yarasa (opt.) (reji.) Aydın Gün
- 1970 Kuğu Gölü (koreografi) Dame Ninettede Valoıs
- 1970 Rigoletto (reji.) Aydın Gün
- 1971 Hoffmann'ın masalları (reji.) Aydın Gün
- 1971 Lucia di Lammermoor (reji.) Aydın Gün
- 1972 Kontes Mariza (reji.) Aydın Gün
- 1973 Saraydan Kız Kaçırma (reji.) Aydın Gün
- 1974 Alayın kızı (reji.) Aydın Gün
- 1973 Aida (İst.fes.açık hava tiy.) (reji) Aydın Gün
- 1974 Carmen (İst.fes.açık hava tiy.) (reji.) Aydın Gün
- 1974 Çardaş Fürstin (opt.) (reji.) Feridun Altuna
- 1975 Aşk iksiri (reji.) Gürçil Çeliktaş
- 1976 Manon (reji.) Aydın Gün
- 1977 Il Trovotore (reji.) Aydın Gün
- 1980 Deli Dolu (reji.) Todd Bolender
- 1982 Romeo ve Juliete (reji.) Gürçil Çeliktaş
- 1984 Macbeth (reji.) Aydın Gün
- Köroğlu (reji.) Aydın Gün
- 1987 Mozart ve Sallieri (reji.) Attila Manizade
- 1987 Suor Angelica (reji.) Feridun Altuna
- 1988 Bahçe Saray Çeşmesi (koreografi)Margi Scolt-Yuri Papko
- 1988 Carmen (reji.) Hans Neugebaur
- 1989 Yedisi Birden (ç.o) (reji.) Önder Gökseven
- 1990 Kerem (reji.) Aydın Gün
- 1993 Şen Dul
- Fransa Nantes Şehir Operası'nda:
- Aida
- Özel Tiyatrolarda:
- Kaktüs Çiçeği
- Severim Öpmeyi
- Beşi Birden
- Deliler (1987 Zeki Alasya-Metin Akpınar)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Ressam Acar Başkut vefat etti". Yeni Şafak. 1 Ağustos 2016. 2 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ağustos 2016.