Tarsus İdman Yurdu SK
 | |||
| Tam ad | Tarsus İdman Yurdu Spor Kulübü | ||
|---|---|---|---|
| Takma ad | Çukurova'nın Efendisi | ||
| Renkler | Sarı-Lacivert | ||
| Kuruluş | 9 Ekim 1923 | ||
| Stadyum | Tarsus İlçe Stadyumu (Kapasite: 4.189) | ||
| Başkan |  Serhat Servet Dövenci | ||
| Teknik direktör | Ergün Penbe | ||
| Lig | Bölgesel Amatör Lig | ||
| 2023-24 | 3. Lig/1. Grup, 15. (düştü) | ||
| Resmî site | tarsusidmanyurdu.org.tr | ||
|
| |||
 Şu anki sezon | |||
Tarsus İdman Yurdu, 9 Ekim 1923 tarihinde Tarsus'ta kurulan Türk futbol takımıdır. Kulüp, sarı-lacivert renklere sahiptir. Tarsus İdman Yurdu Futbol Kulübü iç saha maçlarını şehir merkezinde bulunan ve 4.189 seyirci kapasitesine sahip Tarsus İlçe Stadyumu'nda oynamaktadır.
Tarihçe
Kuruluş
İttihat ve Terakki mektebi öğrencisi 6 genç, bir futbol kulübü kurmanın gerekliliği konusunda fikir birliğine varırlar. Şükrü Sait Borhan, Cehdi Yazıcı, Yahya Turhan, Mustafa Veysi Ekener, Cemil Uncu, İlhami Saygı adlı bu öğrenciler sırasıyla Tarsus İdman Yurdu kulübünün ilk kurucu üyeleridir. Anadolu topraklarında işgale karşı Kurtuluş Savaşı direnişi başlayınca, Tarsus İttihat ve Terakki mektebi dağılır. Talebelerin bazısı asker bazısı da çeteci olur. Savaş sonrası birer ikişer bir araya gelen gençler, aktivitelere başlarlar. Buradaki en büyük ilgi gören aktivite ise kuşkusuz Futbol olur. Savaş yıllarında gördükleri futbolu kendi yaptıkları bez toplarla oynamaya başlarlar.
Yıl 1923, Cumhuriyet ilan edilmiştir. İttihat ve Terakki mektebinde sınıf arkadaşlığı yapan gençler buyuk cabalar sonucu Halep'ten bir futbol topu getirtmişler ve futbol oyununu da oldukça ilerletmişlerdir. Mersinli gençlerle bir futbol maçı alırlar. Topları var ancak formaları yoktur. Takım arkadaşları Şükrü Sait Borhan'ın kız kardeşinin iyi dikiş diktiğini öğrenirler. Muazzez Borhan'a giderler ve formalarını dikmelerini isterler. Muazzez hanım kabul eder. Dikiş sorunları bitmiş, iş kumaş ve renk seçimine kalmıştır. Takım arkadaşları Hacı Enez'in dedesinin manifaturacı dükkanına giderler. 11 kişiye yetecek kumaşı sadece Sarı-Lacivert renklerden bulabilirler. Muazzez hanım formaları bir gecede diker. Maç bugünkü şehir parkının olduğu yerdedir. Mahşerî bir seyirci kalabalığı vardır. Seyircilerin ortasına yerleştirilen bir koltuğa oturan dönemin Belediye Başkanı Hakkı Ramazanoğlu şeref konuğudur.
Muazzez Borhan'ın diktiği formalarıyla Tarsuslu gençler sahaya çıkarlar. Bu takım Tarsus'un ve Mersin'in ilk futbol takımıdır.
İlk takım tertibi şöyledir: Müezzinzade Cemil Ünlü (kaleci), Mustafa Veyis Ekener, Eftal, Süleyman Çavuşoğlu, Cehdi Yazıcı, Lütfi Oğuzcan (Şair Ümit Yasar Oğuzcan'ın babası), İlhami Saygı, Yahya Turhan, Ahmet Ramazanoğlu, Sabri Tamer, Şükrü Sait Borhan. Takım oyuncularından Cehdi Yazıcı'nın babası Tarsus avukatlarından Hamdi Efendi'dir. Takım halinde Hamdi Efendi'ye giderler. Tarsus İdman Yurdu'nun tüzüğünü hazırlatırlar. Belediye Başkanı Hakkı Ramazanoğlu başkanları olur. Lütfi Oğuzcan ikinci başkanıdır. Mustafa Veyis Ekener idari işlerden sorumludur. Sporu seven belediye başkanı ve kulüp başkanı Hakkı Ramazanoğlu o yılın parası ile belediyece 300 liraya icara verilen bugünkü Tarsus parkı arazisini modern bir futbol sahası yapılması için kulübe verir. Zemin müsait olmadığı için daha sonra saha bugünkü şehitler abidesinin olduğu yere taşınır. Artık Tarsus İdman Yurdu şehrin takımıdır. Günün sosyal ve spor faaliyetlerine yön veren Türk Ocağı bünyesinde resmî spor organizasyonlarına başlanmıştır. 1938 yılında çıkarılan 3530 sayılı BTGM yasası ile Türk Ocakları bünyesinden ayrılan spor kulüpleri Beden Terbiyesi Bölge Başkanlıkları (valilik) bünyesinde örgütlenmeye başlarlar.
Kulübün kuruluş evresine gelişini Faruk Sodan şu şekilde aktarıyor: " Takım kurma fikirlerini öğretmenlerine açan gençler, Tarih dersi öğretmenleri Muzaffer Bey ve okulun spor başkanı Fransızca dersi öğretmeni Fevzi Bey himayesinde 9 Ekim 1923'te Tarsus İdman Yurdu kulübünü kurarlar. Tarsus İdman Yurdu Kulübü'nün 1 no'lu kurucu üyesi Şükrü Sait Borhan olur.
Profesyonelliğe geçiş
30 Mart 1967'de Suleyman Demirel tarafından aciklanan kabinede Kamil Ocak spordan sorumlu devlet bakani olarak aciklanir. Bunu uzerine Faruk Sodan, Hasan Ülkü, Abdullah Gocuk, Icel Milletvekili Kadir Cetin ve Icel senatoru Talip Ozdolay'dan olusan bir heyet kurularak, Kamil Ocak'a hem hayirli olsun'a hem de Tarsus Idman Yurdu'nun 2. Lige alinmasi ile ilgili konusmaya giderler. Uzun ugrasilar sonuc vermez ama 1 sene sonra kurulacak olan 3. Lige alinmasi icin dilekce vererek sonuca varilir. 1 sene sonra Tarsus Idman Yurdu 3. Profesyonel ligine katilan ekiplerden biridir artik. 1968-69 sezonunda Şampiyon olarak şimdiki ismi 1. Lig olan 2. Futbol Ligine yükseldi.
Türkiye 2. Futbol Liginde oynadığı yılları
1969-72 yılları arası 3 sezon 2. Futbol Liginde şimdiki Süper Lig'e yükselmek için mücadele eden takım, 1971-72 sezonu küme düşrek 3. Futbol Ligine düştü. 8 sezon burada oynadıktan sonra 1979-80 sezonunda 3. Futbol Ligi grubunda Şampiyon olarak tekrar 2. Futbol Ligine yükseldi. 3 sezon burada mücadele eden takım 1982-83 sezonu ligden düşmüş, 3. Lig de kaldırıldığı için 1983-84 sezonunda Amatörde mücadele etmiştir. Yıllarını Tarsus İdman Yurdu'na vermiş olan, Faruk Sodan'ın gayretleri sonucunda Mersinli iş adamı Erkut Kuzeyman'ı kulüp başkanlığı yapması konusunda ikna ederler. Erkut Kuzeyman, 3. liglerin kaldırılması neticesinde amatör kümeye düşen takımı tekrar ayağa kaldırmak için hemen çalışmalara baslar. Takımın adı Tarsus İdman Yurdu Erkutspor olarak değişir. Erkut Kuzeyman'ın gayretleri sonucunda amatörlük 1 sene sürer ve kurulan takım namağlup şampiyon olur. 1983-1984 sezonunda zaten güçlü olan kadro, transferle güçlendirilerek 2. Lige bomba gibi bir başlangıç yapar ve şampiyonluğu kıl payı Kayserispor'a kaptırır. Kaçan Şampiyonluk Tarsus taraftarını da etkilemiş, taraftarın da inancı artmıştır. Taraftarlar artık statta kuyruk oluşturmakta, daha önce deplasmana gitmeye gücü olamayan takıma artık 20-30 otobüs kafile eşlik etmektedir. 4 yıllık 2. futbol ligi macerasının ardından 1987-88 sezonunda 3. Futbol Ligine düşen takım, 3 sezon burada mücadele etmesinin ardından 1990-91 sezonunda 3. lig 3. grupta yaptığı 34 maçtada yenilgi görmemiş ve namağlup Şampiyon olarak yine 2. Futbol Ligine yükselmiştir. 1995 yılında 2. seviye olan bu ligden düşen takım bir daha bu seviyeye çıkamamıştır.
2. Lig ve 3. Lig yılları
1995-2001 yılları arası 3. seviye lig olan 3. Futbol liginde oynayan takım, 2001 senesinde 2. Futbol Liginin 2. Lig A ve 2. Lig B kategorisi olarak 2'ye ayrılması sonucu 3. Ligin 4. seviye konuma gelmesiyle 2001-02 sezonunda 4. seviye lig olan 3. Ligde oynamış, sezonu 2. tamamlayarak 2. Lig B kategorisinde yükselmiştir.
2002-2011 arası 2. Ligde oynayan Tarsus İdman Yurdu, 2010-11 sezonunu 16. sırada tamamlayarak 3. Lige düştü. 2011-12 sezonunda 3. Ligde grubunu 2. sırada tamamlayarak Play Off oynamaya hak kazandı. Yarı finalde Siirtspor'u, final maçında da Karacabey Belediyespor'u yenen takım tekrar 2. Lige yükseldi.
2012-16 yılları arası süren 2. Lig macerası 2015-16 sezonunda 3. Lige düşmesiyle sona erdi. 3. ligde 2 sezon oynayan takım, 2017-18 sezonunda Özcan Kızıltan yönetiminde 3. Ligde Play Off Şampiyonu olarak 2. Lige yükseldi. Hâlen 2. Ligde mücadele etmektedir.
Renkler ve arma
- Renkler:
- Yıl 1923, Cumhuriyet ilan edilmiştir. İttihat ve Terakki mektebinde sınıf arkadaslığı yapan gençler büyük çabalar sonucu Halep'ten bir futbol topu getirtmişler ve futbol oyununu da oldukça ilerletmişlerdir.
Mersinli gençlerle bir futbol maçı alırlar. Topları var ancak formaları yoktur. Takım arkadaşları Şükrü Sait Borhan'ın kız kardeşinin iyi dikiş diktiğini öğrenirler. Muazzez Borhan'a giderler ve formalarını dikmelerini isterler. Muazzez Hanım kabul eder. Dikiş sorunları bitmiş, iş kumaş ve renk seçimine kalmıştır. Takım arkadaşları Hacı Enez'in dedesinin manifaturacı dükkanina giderler. 11 kişiye yetecek kumaşı sadece Sarı-Lacivert renklerden bulabilirler. Muazzez Hanım formaları bir gecede diker ve böylelikle Tarsus İdman Yurdu Futbol Takımı'nın renkleri mecburi bir nedenden dolayı sarı-lacivert olmuş, bir daha hiç değişmemiştir.
- Arma:
- Kulübün arması ortada kırmızı zemin üzerine TİY harfleri, onun etrafında Tarsus İdman Yurdu Spor Kulübü yazısı ile kuruluş yılı olan 1923 yılı bulunan, aynı oranda değişik ölçülerde yapılan armadır.
- Flama:
- Kulübün flaması, boyu eninin bir buçuk katı olan eşit ende ve yatay yönde ikisi üst ve alt kenarda, birisi ortada sarı ile iki lacivert şerit içerir. Gerektiğinde ölçüler yönetim kurulu kararı ile değiştirilebilmektedir.[1]
Rekabetler
Tarsus İdman Yurdu'nun Çukurova bölgesindeki takımlardan Adana Demirspor, Adanaspor ve Mersin İdman Yurdu kulüpleriyle geçmişten gelen bir rekabeti vardır. Bu takımların birbirleriyle oynadıkları maçlar Çukurova Derbisi olarak da adlandırılır.[kaynak belirtilmeli]
Güncel kadro
- 12 Aralık 2022 itibarıyla[2]
|
|
Teknik direktörler
Başarıları
Play Off Final (1) : 2008-09
Şampiyonluk (3) : 1968-69, 1979-80, 1990-91
Play Off Şampiyonluk (2) : 2011-12, 2017-18
İkincilik (1) : 2001-02
Çeyrek final (1) : 1984-85
Üçüncü (3): 1925-26, 1926-27, 1926-27
Lig mücadeleleri
- 2. Seviye (1. Lig/2. FL): 14 sezon
1969-1972, 1980-1983, 1984-1988, 1991-1995
- 3. seviye (2. Lig / 3. FL): 34 sezon
1967-1969, 1972-1980, 1988-1991, 1995-2001, 2002-2011, 2012-2016, 2018-
- 4. Seviye (3. Lig): 4 sezon
2001-2002, 2011-2012, 2016-2018
- Amatör Lig: 45 sezon
1923-1967, 1983-1984
Geçmiş Sezon Performansları
| Sezon | Lig
Seviye |
Lig | Sıra | Maç | G | B | M | AG | YG | P | Kupa | En Golcü | Teknik Direktör |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1923/67 | 4 | Bu sezonlar Amatör Ligde mücadele etti. | |||||||||||
| 1967/68 | 3 | 3. Futbol Ligi | 11. | 32 | 10 | 11 | 11 | 42 | 49 | 41 | - | - | - |
| 1968/69 | 1. | 26 | 14 | 9 | 3 | 42 | 18 | 51 | - | - | - | ||
| 1969/70 | 2 | 2. Futbol Ligi | 11. | 30 | 11 | 4 | 15 | 25 | 37 | 37 | 1.Kademe | Yener Kurtgil (5) | - |
| 1970/71 | 13. | 30 | 8 | 10 | 12 | 20 | 37 | 34 | - | Ömer Çay (4) | - | ||
| 1971/72 | 16. | 30 | 8 | 6 | 16 | 21 | 45 | 30 | - | Ömer Özdemir (5) | - | ||
| 1972/73 | 3 | 3. Futbol Ligi | 8. | 24 | 8 | 7 | 9 | 19 | 15 | 31 | - | - | - |
| 1973/74 | 9. | 40 | 16 | 10 | 14 | 49 | 39 | 58 | - | - | - | ||
| 1974/75 | 6. | 34 | 12 | 11 | 11 | 32 | 24 | 47 | - | - | - | ||
| 1975/76 | 7. | 30 | 12 | 11 | 7 | 30 | 21 | 47 | - | - | - | ||
| 1976/77 | 5. | 18 | 8 | 3 | 7 | 18 | 15 | 27 | 2.Kademe | - | - | ||
| 1977/78 | 3. | 24 | 11 | 8 | 5 | 26 | 17 | 41 | 2.Kademe | - | - | ||
| 1978/79 | 3. | 20 | 12 | 1 | 7 | 29 | 13 | 37 | 3.Kademe | - | - | ||
| 1979/80 | 1. | 30 | 17 | 5 | 6 | 43 | 25 | 56 | 6.Kademe | - | - | ||
| 1980/81 | 2 | 2. Futbol Ligi | 7. | 30 | 11 | 7 | 12 | 33 | 32 | 40 | 4.Kademe | - | - |
| 1981/82 | 14. | 28 | 7 | 7 | 14 | 21 | 33 | 28 | 2.Kademe | - | - | ||
| 1982/83 | 13. | 30 | 9 | 9 | 12 | 25 | 32 | 36 | 3.Kademe | - | - | ||
| 1983/84 | 3 | Bu sezon Amatör Ligde mücadele etti. | |||||||||||
| 1984/85 | 2 | 2. Futbol Ligi | 4. | 30 | 14 | 9 | 7 | 53 | 30 | 51 | Çeyrek final | Reşit Güner (18) | - |
| 1985/86 | 2. | 34 | 22 | 7 | 5 | 63 | 19 | 73 | 2.Kademe | Reşit Güner (24) | - | ||
| 1986/87 | 7. | 34 | 10 | 14 | 10 | 31 | 35 | 44 | 2.Kademe | Burhan Baygın (7) | - | ||
| 1987/88 | 15. | 32 | 8 | 11 | 13 | 31 | 43 | 35 | - | - | - | ||
| 1988/89 | 3 | 3. Futbol Ligi | 5. | 30 | 14 | 7 | 9 | 50 | 33 | 49 | - | - | - |
| 1989/90 | 6. | 32 | 13 | 11 | 8 | 42 | 24 | 50 | - | - | - | ||
| 1990/91 | 1. | 34 | 24 | 10 | 0 | 77 | 12 | 82 | - | - | - | ||
| 1991/92 | 2 | 2. Futbol Ligi | 12. | 32 | 10 | 10 | 12 | 27 | 25 | 40 | 2.Kademe | Mehmet Gencer (12) | - |
| 1992/93 | 6. | 32 | 9 | 12 | 11 | 32 | 32 | 39 | 1.Kademe | Gürsoy Turan (9) | - | ||
| 1993/94 | 6. | 32 | 11 | 11 | 10 | 37 | 28 | 44 | 1.Kademe | Gürsoy Turan (10) | - | ||
| 1994/95 | 10. | 32 | 5 | 4 | 23 | 30 | 70 | 19 | 2.Kademe | Kenan Pirim (9) | - | ||
| 1995/96 | 3 | 3. Futbol Ligi | 12. | 26 | 6 | 8 | 12 | 25 | 36 | 26 | - | Cihat Metin (13) | - |
| 1996/97 | 3. | 34 | 20 | 8 | 6 | 60 | 33 | 68 | - | - | - | ||
| 1997/98 | 6. | 32 | 17 | 4 | 11 | 51 | 46 | 55 | 1.Kademe | - | - | ||
| 1998/99 | 6. | 32 | 17 | 7 | 8 | 51 | 27 | 58 | - | - | - | ||
| 1999/00 | 6. | 32 | 12 | 11 | 9 | 36 | 34 | 47 | - | - | - | ||
| 2000/01 | 4. | 32 | 19 | 5 | 8 | 46 | 26 | 62 | - | - | - | ||
| 2001/02 | 4 | 3. Lig | 2. | 34 | 18 | 12 | 4 | 59 | 24 | 66 | - | Levent Memişoğlu (26) | - |
| 2002/03 | 3 | 2. Lig B | 5. | 32 | 18 | 5 | 9 | 67 | 38 | 59 | - | - | - |
| 2003/04 | 5. | 32 | 16 | 4 | 12 | 50 | 34 | 52 | - | - | - | ||
| 2004/05 | 3. | 32 | 18 | 7 | 7 | 75 | 41 | 61 | - | - | - | ||
| 2005/06 | 4. | 32 | 12 | 11 | 9 | 52 | 42 | 47 | 3.Kademe | Emre Kınık (21) | Nasır Belci / Mehmet Şansal | ||
| 2006/07 | Lig B | 6. | 36 | 18 | 8 | 10 | 62 | 43 | 62 | - | Alper Yeşil (24) | Özcan Kızıltan | |
| 2007/08 | 2. Lig | 8. | 36 | 12 | 14 | 10 | 47 | 38 | 50 | 1.Kademe | Tayfun Özkan (15) | Nevzat Dinçbudak | |
| 2008/09 | 4. | 38 | 18 | 12 | 8 | 77 | 51 | 66 | - | Tayfun Özkan (30) | Alaaddin Demirözü / Erol Azgın / Mehmet Altıparmak | ||
| 2009/10 | 6. | 36 | 13 | 15 | 8 | 51 | 42 | 54 | 3.Kademe | Şenol Erol (13) | Nevzat Dinçbudak / Cengiz Seçsev | ||
| 2010/11 | 16. | 34 | 11 | 5 | 18 | 40 | 49 | 38 | - | Ali Kunter (6) | Mustafa Ceviz / Mustafa Çapanoğlu | ||
| 2011/12 | 4 | 3. Lig | 2. | 36 | 20 | 5 | 11 | 62 | 41 | 65 | - | Ferhat Duman (22) | Yüksel Yeşilova / Zeki Çakır / Nevzat Dinçbudak |
| 2012/13 | 3 | 2. Lig | 11. | 32 | 9 | 11 | 12 | 32 | 35 | 38 | 2. Tur | Ümit Can Batman (7) | Nevzat Dinçbudak |
| 2013/14 | 15. | 34 | 7 | 12 | 15 | 32 | 50 | 33 | 4. Tur | Şenol Erol (7) | Nevzat Dinçbudak / Armağan Yapıcı / Cengiz Seçsev | ||
| 2014/15 | 15. | 36 | 9 | 15 | 12 | 41 | 47 | 42 | 2. Tur | M. Menderes Önkuzu (11) | Cengiz Seçsev / Ümit İnal / Murat Gündeş | ||
| 2015/16 | 18. | 34 | 5 | 10 | 19 | 28 | 52 | 25 | 2. Tur | Koray Kurt (7) | Murat Gündeş / Mert Korkmaz / Erol Azgın | ||
| 2016/17 | 4 | 3. Lig | 8. | 34 | 13 | 9 | 12 | 57 | 53 | 48 | 1. Tur | İlyas Kubilay Yavuz (20) | Ergun Aytekin / Rıza Tuyuran / Okan Küçük |
| 2017/18 | 2. | 34 | 17 | 10 | 7 | 60 | 36 | 61 | 3. Tur | Ergun Cengiz (26) | Özcan Kızıltan | ||
| 2018/19 | 3 | 2. Lig | 10. | 34 | 11 | 9 | 14 | 48 | 53 | 42 | 3. Tur | Emir Can Sayar (14) | Özcan Kızıltan / Bayram Toysal |
| 2019/20 | 4. Tur | Ergün Penbe | |||||||||||
*Kademe-Klasman grubu olan sezonlar birleştirilerek yazılmıştır.
*Play Off maç sonuçları sezona dahil değildir.
Kaynakça
- ^ Kulüp Tüzüğü[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Tarsus İdman Yurdu squad". Soccerway. Erişim tarihi: 7 November 2022.
Konuyla ilgili yayınlar
- Özgür Daşlı, 80 Yıllık Öykü Tarsus İdman Yurdu, Yeni Zamanlar Dağıtım, 2003, ISBN 9759206900.
