İçeriğe atla

Şiran

Vikipedi, özgür ansiklopedi
21.09, 28 Aralık 2020 tarihinde 88.253.146.137 (mesaj) tarafından oluşturulmuş 24507468 numaralı sürüm
Sayfanın 28 Aralık 2020 tarihinde onaylanmış olan kontrol edilmiş bir sürümü, bu revizyonu temel almıştır.
Şiran
İlçe
Türkiye'de yeri
Türkiye'de yeri
Harita
İlçe sınırları haritası
ÜlkeTürkiye
İlGümüşhane
Coğrafi bölgeKaradeniz Bölgesi
İdare
 • KaymakamOsman Oğuz Ekşi [1]
 • Belediye başkanıMutlu Özel (MHP)
Yüzölçümü
 • Toplam928 km²
Rakım1400 m
Nüfus
 (2018)
 • Toplam20.084
 • Kır
7,362
 • Şehir
12.512
Zaman dilimiUTC+03.00 (TSİ)
Posta kodu29400
İl alan kodu456
İl plaka kodu29
Resmî site
www.siran.bel.tr
YerelNET

Şiran, Gümüşhane ilinin bir ilçesidir.

Gümüşhane’nin en eski ilçelerinden biridir. İlçe merkezi Uluşiran (şimdiki adı Erenkaya) köyünde iken 1800’lü yıllarda bugünkü ilçe merkezine taşınmıştır.

Şiran adı esasen ilçenin kapladığı bölgenin adıdır. Bizans kaynaklarında 9. yüzyıldan itibaren bu bölge Khêriana ve (çoğul genitiv) Khêrianôn adıyla anılmıştır. Yerel lehçede /şîryana/ şeklinde telaffuz edilen bu isim, Şiran olarak Türkçeye uyarlanmıştır. İlçenin özellikle 1900'lü yıllarda yaygın olarak kullanılan diğer bir ismi ise "Karaca"dır. Yavuz Sultan Selim'in kasabaya Farsça Şîran ("aslanlar") adını verdiğine ilişkin yaygın inanışın tarihi temeli yoktur.

Yerel şivede Şiran, Şeyran olarak telaffuz edilir. Yaşlı kuşağın çoğunluğu Şiran'a Şeyran derler.

Tarih

Şiran ilçesi, 1473 'teki Otlukbeli Savaşı'nda Fatih Sultan Mehmet tarafından Uzun Hasan'ın yenilmesi ile Osmanlıların eline geçmiştir. Osmanlının fethinden sonra Şebinkarahisar Sancağı'nin bir nahiyesi olarak idare edilen ilçe 16. yy. sonuna kadar buraya bağlı kaldı. 17.yy. dan sonra Erzurum vilayetinin Erzincan Sancağı ile Trabzon vilayetinin Gümüşhane Sancağı arasında değişik zamanlarda idare edilen Şiran bazen de Kelkit nahiyesi ile birlikte ilçe yapılmıştır. Tanzimat'in ilânından sonra Erzurum'a bağlanan Şiran İlçesi 1839 da yeniden Erzincan'a bağlanmıştır. 93 Harbi'nden sonra 1879 yılında Gümüşhane Sancağı'ndan ayrılan Kelkit ve Şiran, Bayburt Sancağına bağlandı. Bu sırada halkın merkeze gönderdiği dilekçelerle Gümüşhane Sancağına yeniden bağlandı.[4]

2010 yılında Erenkaya,[5] 2018 yılında Örenkale[6] ve Bilgili[7] köyleri ilçeye mahalle olarak bağlanmıştır.

Coğrafya

Torul
 
Alucra Kuzey Kelkit
Batı   Şiran (merkez)    Doğu
Güney
Refahiye

Nüfus

Yıl Toplam Şehir Kır
1927[8] 12.470 525 11.945
1935[9] 17.428 638 16.790
1940[10] 19.799 770 19.029
1945[11] 21.315 843 20.472
1950[12] 23.497 1.023 22.474
1955[13] 24.998 1.203 23.795
1960[14] 28.109 1.665 26.444
1965[15] 29.797 2.080 27.717
1970[16] 29.606 2.936 26.670
1975[17] 33.779 5.048 28.731
1980[18] 31.728 6.014 25.714
1985[19] 31.201 6.381 24.820
1990[20] 26.881 7.592 19.289
2000[21] 26.397 11.977 14.420
2007[22] 18.595 7.511 11.084
2008[23] 18.237 7.261 10.976
2009[24] 17.413 6.854 10.559
2010[25] 17.600 8.207 9.393
2011[26] 17.160 7.777 9.383
2012[27] 17.775 9.483 8.292
2013[28] 18.106 7.910 10.196
2014[29] 19.615 11.984 7.631
2015[30] 23.902 15.770 8.132
2016[30] 27.116 19.944 7.172
2017[30] 24.154 16.824 7.330
2018[30] 20.084 10.523 9.561
2019[30] 21.286 14.500 6.786
2020[30] 19.874 12.512 7.362

Ekonomi

İlçemizde sebzecilik ve meyvecilik gelişme yolundadır. Meyvelerden elma üretimi önemlidir. Hayvancılık ilçenin diğer önemli bir gelir kaynağıdır. Koyun, kır keçisi ve sığır ciddi manada beslenen hayvanlardır. İlçemizde 30 ton günlük kapasiteli süt fabrikası, birde boya fabrikası ve Taş Mermer Fabrikası mevcuttur. Ayrıca belli bir kota uygulanmak suretiyle seker pancarı üretimi yapılmakta olup, seker fasulyesi üretimi de önemli bir yer tutmaktadır.[31]

Turistik yerler

  • Çakırkaya Manastırı
  • Tomara Şelalesi
  • Seydibaba Türbesi
  • Gelin Ebe Türbesi
  • Firdevs Hatun Türbesi[31]

Kaynakça

  1. ^ "Kaymakam". 18 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Nisan 2015. 
  2. ^ "5/11" (PDF). 5 Nisan 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Aralık 2012. 
  3. ^ http://www.yerelnet.org.tr/ilceler/ilce_belediye_koordinat.php?ilceid=198578
  4. ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2012. 
  5. ^ "Gümüşhane Şiran Erenkaya Mahallesi Nüfusu". Nufusune.com. 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020. 
  6. ^ "Gümüşhane Şiran Örenkale Mahallesi Nüfusu". Nufusune.com. 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020. 
  7. ^ "Gümüşhane Şiran Bilgili Mahallesi Nüfusu". Nufusune.com. 22 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020. 
  8. ^ "Fasikül I: Mufassal Neticeler İcmal Tabloları" (PDF). 28 Teşrinevvel 1927 Umumî Nüfus Tahriri. DİE. Erişim tarihi: 28 Mayıs 2021. 
  9. ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 20 İlkteşrin 1935 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  10. ^  . "Vilâyetler, kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibarile Nüfus ve Yüzey ölçü" (PDF). 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 20 Ekim 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ekim 2016. 
  11. ^  . "1945 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 21 Ekim 1945 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  12. ^  . "Vilayet, Kaza, Nahiye ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 22 Ekim 1950 Umumi Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  13. ^  . "1955 Genel Nüfus Sayımı" (PDF). 23 Ekim 1955 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2021. 
  14. ^  . "İl, İlçe, Bucak ve Köyler itibarıyla nüfus" (PDF). 23 Ekim 1960 Genel Nüfus Sayımı. DİE. 15 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2021. 
  15. ^ "1965 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  16. ^ "1970 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  17. ^ "1975 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  18. ^ "1980 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  19. ^ "1985 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  20. ^ "1990 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  21. ^ "2000 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  22. ^ "2007 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  23. ^ "2008 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  24. ^ "2009 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  25. ^ "2010 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  26. ^ "2011 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012. 
  27. ^ "2012 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mart 2013. 
  28. ^ "2013 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014. 
  29. ^ "2014 genel nüfus sayımı verileri". Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından (html) arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015. 
  30. ^ a b c d e f
  31. ^ a b "Arşivlenmiş kopya". 27 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Temmuz 2012. 

Dış bağlantılar

"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Şiran&oldid=24507468" sayfasından alınmıştır