George Harrison
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Ocak 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| George Harrison | |
|---|---|
 George Harrison (1974) | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | 25 Şubat 1943 Liverpool, İngiltere |
| Ölüm | 29 Kasım 2001 (58 yaşında) |
| Tarzlar | Rock, pop rock, psychedelic rock, rock and roll, klasik |
| Meslekler | Şarkıcı, Söz yazarı, Müzisyen, Aktör |
| Çalgılar | gitar, klavye, sitar, vokal |
| Etkin yıllar | 1958-2001 |
| İlişkili hareketler | The Quarrymen, the Beatles, Plastic Ono Band, Traveling Wilburys, Ravi Shankar, Eric Clapton |
| Resmî site | georgeharrison.com |
| Önemli çalgılar | |
| |
George Harrison (d. 25 Şubat 1943 - ö. 29 Kasım 2001), İngiliz müzisyen, The Beatles grubunun gitaristi.
İlk yılları
İngiliz Beatles grubunun üyelerinden George Harrison 25 Şubat 1943'te bir otobüs şoförünün oğlu olarak Liverpool'da doğdu. Haylaz bir çocukluk dönemi geçiriyordu, ta ki Paul McCartney ile tanışana kadar. Ergenlik dönemlerinde tanışan iki genç, daha iyi bir hayat için birbirlerine söz verdiler. Tüm yaşıtları gibi rock'n'roll fırtınasına kapılan Harrison, 14 yaşında 3 Sterline bir gitar alarak müzik aşkını ilerletmeye başladı. Kardeşi Peter ve bir arkadaşıyla birlikte "The Rebels" grubunu kurdu.
The Beatles yılları
Harrison, The Beatles'a daha isimleri The Quarrymen iken McCartney'nin onu John Lennon'a önermesiyle katıldı. Harrison 16 yaşında okulu bırakıp elektrikçi olarak çalışmaya başladı. 1960'ta The Beatles ile Hamburg'a çalışmaya gitti. O sırada Beatles'ın ilk dönemlerinde çok etkili olan Tony Sheridan'dan gitar dersleri aldı. Ancak bu gezi Harrison'ın yaşından dolayı sınır dışı edilince bitti.
1961'de Brian Epstein'in Beatles menajeri olmasıyla, yeni imajlarını benimsediler. "Love Me Do" listelerde 17 numaradan giriş yaptı. İlk albüm Please Please Me'nin yayınlanmasıyla Beatles İngiltere'de ünlü oldu. Harrison da bu ünden nasibini aldı. 21. doğum günü için yaklaşık 30.000 kat ve hediye aldı. Bir röportajında jelibon sevdiğini söyleyince hayranları konserde kendisine jelibon attılar. 1965'te çektikleri A Hard Day's Night filminde eşi olacak Pattie Boyd ile tanıştı.
1965'te Rubber Soul'da The Byrds ve Bob Dylan gibi folk rock öğelerini albüme taşıdı. Ayrıca sitarı müziğe katması da bu döneme rastladı. 1966'da Revolver albümüyle gruba bestekâr olarak katkısı göze batmaya başladı. 1967'de Beatles'dan uzaklaşması Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band albümünde farklı bir yerde duran ve başka hiçbir Beatles üyesinin katılmadığı "Within You Without You" şarkısında belirginleşti.
The Beatles albümü ile başlayan ve Let It Be döneminde artan kavgalar sırasında kısa bir süre gruptan ayrıldı. Abbey Road albümüne "Here Comes the Sun" ve
"Something" ile katkıda bulundu. Bu dönemde gruba kabul ettiremediği birçok şarkı yazdı. 4 Ocak 1970'te John Lennon'ın katılmadığı bir provada son kez The Beatles ile çaldı.
Harrison her zaman en isteksiz Beatles üyesi olarak anılırdı, zaten grubun sıra dışı başarısı hakkında da her zaman karmaşık duygular içerisinde olduğunu itiraf etmişti. Harrison 1979 yılında yazdığı kitabı "I, Me, Mine"da bu serüvenin ve deneyimin verdiği yorgunluğa ve bu ünün verdiği hisse yönelik düşüncelerini anlatmıştı.Sebebini çok önemli bulduğu kişiselliği koruyamamalarına bağlıyordu ve "hayvanat bahçesindeki maymunlar gibiydik" benzetmesini yapıyordu. Grubu eleştirmesine rağmen onlarla birlikteydi ama kendini geri planda hissediyordu ve "John ve Paul grubun starlarıydı" diyordu. Zaten grup dağıldıktan sonra da Paul McCartney ile yıldızı pek barışamadı ama John Lennon ile çok yakındılar. Onu çok severdi. Ama 1992 yılında The Daily Telegraph'a verdiği röportajda daha iyimser bir yaklaşımla "Hızlı bir yaşam deneyimi edindik sonra da yıllarca buna güldük" açıklamasını yaptı.
Solo çalışmaları
Beatles 1970'te dağılmadan Harrison iki enstrümantal albüm olan "Wonderwall Music" ve "Electronic Sound" albümlerini çıkarmıştı. Wonderwall Music, Wonderwall adlı bir filme yapılan, batı ve Hint müziğinin birlikteliğinden oluşan bir albümken Electronic Sound ise deneyseldi. Beatles'tan ayrıldıktan sonra ilk solo albümü olarak gördüğü "All Things Must Pass" albümü çıkardı.
The Beatles'taki şarkı yazarlığı kısıtlamasından dolayı All Thing Must Pass 2 CD'si yeni bestelerden oluşan 1 CD'si ise arkadaşlarıyla provada yaptıkları doğaçlamalardan oluşan uzun bir albüm oldu. Albüm büyük bir başarı sağladı, İngiltere ve Amerika'da birinci sıraya yükseldi, "My Sweet Lord" single'ı listelerde birinci oldu, "What Is Life" ise ilk ona girdi. Albüm Phil Spector tarafından düzenlenmiş ve albümde Eric Clapton, Billy Preston, Ringo Starr gibi önemli isimler çalışmıştı.
"My Sweet Lord" şarkısı 1963 tarihli Chiffons şarkısı "He's So Fine"a benzerliğinden dolayı dava edildi. Harrison şarkıyı çaldığını reddetse de 1976'da alınan kararda Harrison'ın şarkıyı farkında olmadan kullandığı kararı çıktı. Şarkıyı elinde tutan Bright Music firmasına $1,599,987 ödenmesi kararı çıktı. Harrison'ın menajeri Bright Music'i alıp davayı devam ettirdi. 1981'de menajer Klein'in yasal olmayan bir davranışta bulunduğuna karar verildi ve Harrison'ın Klein'a Bright Music'i aldığı miktar olan 587 000 dolar ödemesine ve Bright Music şirketine sahip olmasına karar verildi. Klein hiçbir şey kazanamazken, Harrison hem "He's So Fine" hem de "My Sweet Lord" şarkılarının haklarına sahip olmuş oldu.
Bangladeş konseri
Harrison 1971'de Ravi Shankar ile Bangladeş'e yardım konseri düzenledi. Konsere 40 000 kişi katıldı. Konserin amacı Bangladeş Kurtuluş Savaşı sırasında iltica edenlere yardım etmekti. Shankar dışında 1970'lerde pek konsere çıkmayan Bob Dylan, eroin bağımlılığı nedeniyle uzun süredir sahnelerde olmayan Eric Clapton, Leon Russell, Badfinger, Billy Preston, Ringo Starr gibi isimler konserde yer aldı. Konser DVDsi ve CDsi 2005 Ekim'inde daha önce yayınlanmamış bölümleriyle tekrar yayınlandı
1970'ler
1973'te "Living in the Material World" albümünü çıkardı. Albüm Amerika'da 5 hafta liste başı oldu, İngiltere'de ise iki numaraya kadar çıktı. Albümden çıkan single "Give Me Love (Give Me Peace on Earth)" single'ı Amerika'da bir numara oldu, İngiltere'de ise ilk ona girdi. Albüm Harrison'ın Hint inancını yansıtıyordu.
"Extra Texture (Read All About It)" albümü onun EMI firması için son albümü oldu. Albümde "You" ve "This Guitar (Can't Keep From Crying)" single'ları çıktı. This Guitar, Amerika'da listelere giremeyen ilk solo Beatles single'ı oldu. Thirty Three & 1/3 albümü yeni firması Dark Horse'tan çıkan ilk albüm oldu. İkinci evliliği ve oğlu Dhani'nin doğduğu dönemde "George Harrison" albümünü çıkardı.
Kendi albümleri dışında 70'lerde Ringo Starr'ın ilk ona giren üç single'ına (It Don't Come Easy, Back Off Boogaloo, Photograph) destek oldu. John Lennon'ın 1971 tarihli Imagine albümünde 5 şarkıda gitar çaldı. Bu albümle beraber Lennon - McCartney sürtüşmesinde Lennon'ın tarafından olduğunu gösterdi. Lennon'a göre bu albümdeki çalışması Harrison'ın kariyerinin en iyi işiydi. 1971 tarihli Badfinger grubunun "Day After Day" hiti prodükte edip gitar çaldı. Bu sanatçılar dışında Harry Nilsson, Billy Preston ve Cheech & Chong ile çalıştı.
1980'ler ve son albümleri
Harrison 8 Aralık 1980'da John Lennon'ın öldürülmesiyle sarsıldı. Bu cinayet onun yıllardır sahip olduğu güvenlik korkusunu tekrar ortaya çıkardı. Harrison'un üzüntüsü öteki grup arkadaşlarına göre daha fazlaydı çünkü ölümünden önce onunla çok iletişim kurmamıştı. Harrison'ın Yoko Ono'yu sevmemesi, Lennon'ın Bangladeş konserine katılmayı reddetmesi ve 1980'de yayınladığı "I Me Mine" otobiyografisinde Lennon'dan bahsetmemesi aralarındaki problemlerdi. Lennon, otobiyografide adının geçmemesine içerlemişti. Harrison yaptığından pişman duyup Lennon'a sesli bir özür mesajı bıraksa da Lennon onu bir daha hiç aramadı.
Ringo Starr'a yazdığı bir şarkının sözlerini değiştirerek "All Those Years Ago" şarkısını Lennon için yazdı. Şarkı büyük başarı kazanıp Amerika'da iki numara oldu. Şarkıda diğer Beatles elemanları McCartney ve Starr da yer aldı. 1981'de "Somewhere in England" albümünü şirketi Warner Bros. ile tartışmalar yaşayıp, bazı şarkıları değiştirerek yayınladı.
1984'te Porky's Revenge soundtrack'ine Bob Dylan yorumu I Don't Want To Do It şarkısıyla katıldı. 1982'de "Gone Trappo" albümünü çıkardı. 1985'te ender canlı performanslarından biri olan Carl Perkins ve Arkadaşları programına Ringo Starr ve Eric Clapton ile katıldı.
1987'de Jeff Lynne ile düzenlediği "Cloud Nine" albümünü çıkardı. James Ray'in "Got My Mind Set on You" yorumu Amerika'da bir numara, İngiltere'de iki numara oldu. Bu şarkı ile Beatles günlerini anlattığı diğer single'ı "When We Was Fab" MTV'de sıkça yer aldı ve yeni nesille tanıştırdı. Albüm Amerika'da 8, İngiltere'de 10 numaraya çıktı.
Sonraki yılları
1989'da arkadaşı Tom Petty'nin "I Won't Back Down" klibinde oynadı. 1994-96 arasında Jeff Lynne ile birlikte 1997'de yine Ravi Shankar ile bir başka ortaklığı olan "Chants of India" konseri onun son televizyon performansı oldu. 1998'de Carl Perkins'in cenazesinde bir şarkı çaldı. Aynı yıl Ringo Starr'ın Vertical Man albümünde yer aldı.
Harrison'nu son albümü "Brainwashed" 18 Kasım 2002'de Dhani Harrison ve Jeff Lyne tarafından tamamlandı. Amerika'da iyi eleştirilen albüm listelerde 18. oldu. Albümün enstrümantal şarkısı "Marwa Blues" 2004 Grammy ödüllerinde En İyi Pop Enstrümental Performansı ödülünü kazandı.
The Traveling Wilburys
1988'de Roy Orbison, Jeff Lynne, Bob Dylan ve Tom Petty ile birlikte The Traveling Wilburys grubunu kurdu. Harrison'ın bir single'ı için B yüzü için bir şarkı yapan grup, "Handle with Care" şarkısının B yüzü olmak için çok iyi olduğunu düşünerek yeni bir albüm kaydetmeye karar verdi. 2 haftada hazırlanan albüm "Traveling Wilburys Vol. 1" adıyla yayınlandı. Harrison bu albümde (diğer arkadaşları gibi) farklı bir isim kullandı (ilk albüm için Nelson Wilbury, ikinci albüm için Spike Wilbury)
1988'de Roy Orbison'un ölümüyle birlikte grup 4 kişiye indi. İkinci albümün adı George Harrison'ın dinleyicilerin kafasını karıştırmak için "Traveling Wilburys Vol. 3" oldu.
Sinema
1978'de ortağı Denis O'Brien ile İngiliz film yapım ve dağıtım şirketi olan HandMade Films'i kurdu. Bu şirketi komedi grubu Monty Python filmi olan "Life of Brian" için para toplamak amacıyla başlattı. EMI filmi eleştirsel bulup yayınlanmasına izin vermedi. "The Long Good Friday" filminin haklarını alarak filmi orijinal haliyle yayınladılar.
Şirketin ilk filmi 1981'de "Time Bandits" oldu. HandMade şirketi ile Harrison 23 filme prodüktörlük yaptı. Bu filmlerde küçük yan rollerde de yer aldı. İngiliz yetenekleri ve İngiliz kültürünü yansıtan bir film şirketi olarak dünyaca başarılı oldu. Harrison genel olarak filmlerin yapım aşamasına fikir olarak katılmayıp aktörlere özgürlük bıraktı. Daha sonra ortağıyla iş anlaşmazlıkları yaşayan Harrison haklarını 1994'te satıp, film endüstrisinden uzaklaştı.
Hint kültürü ile ilişkisi
Beatles'ın 1965 Ağustos'undaki turnesinde The Byrds grubundan Harrison'ın arkadaşı David Crosby, Hint müzisyen ve sitar meastrosu Ravi Shankar ile Harrison'ı tanıştırdı. Enstrümandan çok etkilenen Harrison kendini Hint müziğine verdi. Londra'da bir dükkândan ilk sitar'ını aldı ve Rubber Soul albümünden "Norwegian Wood (This Bird Has Flown)" şarkısında çaldı. Bu şarkıyla beraber Batı dünyasında sitar etkisi başladı ve 1967'da Shankar, Monterey Pop Festival'ine çağrıldı. Harrison, sitar derslerine de başladı.
Help! filminin çekimi sırasında, Bahamalar'da bir Hindu her Beatles üyesine reankarnasyon ile ilgili bir kitap dağıttı. Harrison'ın Hint kültürüne etkisi Hinduizm'e yöneldi. Karısıyla yaptığı Hindistan, Bombay gezisinde sitar derslerinin yanında guru'larla tanıştı ve kutsal yerlere gitti. 1968'da Maharishi Mahesh Yogi ile meditasyon çalışmak için grubu ile birlikte yine Hindistan'a gitti. Harrison'un Hinduism inancı ölümüne dek devam etti.
Özel hayatı
Harrison 21 Ocak 1966'da Paul McCartney ve menajerleri Brian Epstein'ın şahitliğinde Pattie Boyd ile evlendi. 1974'te ayrıldıklarından sonra Boyd, Eric Clapton ile yaşamaya başladı ve kısa süre sonra evlendiler. 2 Eylül 1978'de ikinci evliliğini Dark Horse Plak Şirketi sekreteri Olivia Trinidad Arias ile evlendi. Çiftin tek çocuğu Dhani Harrison'dır.
Harrison'ın en önemli arkadaşlarından biri 1960'ların sonlarında tanıştığı Eric Clapton oldu. 1969'da Cream'in "Badge" şarkısını beraber yazdılar. Harrison "Here Comes the Sun" şarkısını Clapton'ın bahçesinde bestelemişti. Clapton da Harrison bestesi "While My Guitar Gently Weeps"te gitar çaldı. Pattie Boyd'un Harrison'dan ayrılıp Clapton ile evlenmesinden sonra da yakın arkadaş kalmaya devam ettiler.
Sanatçı bahçıvanlıkla da ilgileniyordu. İngiltere'de Friar Park'ın evini ve bahçesini düzenledi. Kendini müzisyenden daha çok bahçıvan olarak görmeye başladığını açıkladı ve otobiyografisini "tüm bahçıvanlara" ithaf etti. O otobiyografi "I Me Mine" bir Beatles üyesinin tek otobiyografisidir. Kitap, Beatles'a çok değinmeden genel olarak Harrison'ın bahçıvanlık ve Formula 1 hobilerine değinip, şarkı sözlerini barındırıyordu.
McLaren F1 arabalarından satın alan 100 kişiden biri olan Harrison, spor arabaları ve motor yarışları ile ilgileniyordu. Çocukluğundan beri yarışçılar ve arabalarının fotoğraflarını biriktiriyordu. 12 yaşındayken ilk kez bir yarış izledi. "Faster" şarkısını Formula 1 yarışçıları Jackie Stewart ve Ronnie Peterson'a yazmıştı.
1999 sonunda evine giren biri tarafından bıçaklı saldırıya uğradı. 20 Aralık 1999 saat gece 3:30'da Michael Abram, George Harrison'un evine girdi ve bağırarak onu çağırdı. Harrison odadan çıkıp onu ararken karısı Olivia da polisi aradı. Abram, Harrison'a mutfak bıçağıyla saldırdı ve yedi yerinden bıçakladı, akciğeri ve kafasını yaraladı. Karısı Olivia Harrison saldırgana saldırarak onu durdurdu. 35 yaşındaki Abram, akli sağlığı yerinde olmadığı için bir hastanede gözetim altında bulundu. 2002'de cezası sona erdi. George Harrison ise bu saldırı sonrası, halk arasına çok ender çıktı.
Ölüm
1997'de boynunda çıkan bir şişlik sonrası doktora giden Harrison'un gırtlak kanseri olduğu ortaya çıktı. Harrison, bunun nedenini 1960'lardaki sigara tiryakiliğine bağladı. 2001'de akciğerinde büyüyen kanser yüzünden ameliyat oldu. O yılın haziranında beyin tümörü yüzünden İsviçre'de radyoterapi gördü. Kasım ayında New York'ta tedavisine devam etti. Bu sırada Dr. Gilbert Lederman Harrison'un bazı gizli sağlık bilgilerini halka açıklayıp, Harrison'a bir gitar imzalaması için zorlama yapınca kendisine dava açıldı.
Tedavilere rağmen Harrison 29 Kasım 2001'de hayatını kaybetti. Ölümün nedeni akciğer kanseri olarak açıklandı. Hollywood'da yakılan Harrison'ın külleri ailesi tarafından yapılan gizli bir törende Hindu geleneği olarak Ganj Nehri'ne döküldü. 2002'de Eric Clapton tarafından düzenlenen Concert for George konserinden gelen para Harrison'un derneği "Material World Charitable Foundation"a bağışlandı.
Ödülleri
Harrison'ın ilk resmi ödülü 1965'te Kraliçe II. Elizabeth tarafından tüm Beatles üyelerine verilen İngiliz Şövalyelik Nişanı oldu. 1970'te yine The Beatles ile 1970 yılında En İyi Film Müziği ödülünü Let It Be ile kazandı.
Aralık 1992'de Billboard Century Award ödülünü solo kariyeriyle kazandı. 1984'te keşfedilen 4149 gezegeni Harrison adını verildi. 2003'te Rolling Stone'un "Tüm Zamanların En İyi 100 Gitaristi" listesinde 21. oldu. 2004'te "Rock and Roll Hall of Fame"e solo kariyeri ile girdi. 2006'da ise "Madison Square Garden Walk of Fame"e Bangladeş konseriyle girdi.
1967'de Beatles ile 2001'de ölümünden sonra tek başına Time dergisine kapak oldu. 2007'de "The Mirage Hotel"e Harrison ve John Lennon portreleri kalıcı olarak yerleştirildi.
Nisan 2009'da ünlü "Hollywood Walk of Fame" kaldırımında Harrison'a bir yıldız verildi. The Beatles'ın da yıldızının olduğu bu kaldırımda John Lennon'dan sonra solo yıldızı bulunan ikinci grup üyesi oldu. Törene Tom Petty, Jeff Lynne ve Paul McCartney katıldı. Seremoni sonrası EMI George Harrison'ın en iyi şarkılarını topladığı bir albüm çıkaracağını açıkladı.
5 Ekim 2011'de, Martin Scorsese “George Harrison: Living in the Material World 1 Haziran 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.” belgeselini yayınladı.
Diskografi
Solo albümleri
| Yılı | Albüm | Firma | Liste başarısı | |
|---|---|---|---|---|
| Amerika |
İngiltere] | |||
| 1969 | Electronic Sound | Apple/EMI | 191 | - |
| 1970 | All Things Must Pass | Apple/EMI | 1 | 1 |
| 1973 | Living in the Material World | Apple/EMI | 1 | 2 |
| 1974 | Dark Horse | Apple/EMI | 4 | - |
| 1975 | Extra Texture (Read All About It) | Apple/EMI | 8 | 16 |
| 1976 | Thirty Three & 1/3 | Dark Horse | 11 | 35 |
| 1979 | George Harrison | Dark Horse | 14 | 39 |
| 1981 | Somewhere in England | Dark Horse | 11 | 13 |
| Cloud Nine | Dark Horse | align="cenyn6yhyyj | 18 | 29 |
Diğer albümleri
- 1968 - Wonderwall Music (Soundtrack)
- 1971 - The Concert for Bangladesh (Konser)
- 1976 - The Best of George Harrison (Best of)
- 1989 - Best of Dark Horse 1976–1989 (Best of)
- 1992 - Live in Japan
- 2009 - Let It Roll: Songs by George Harrison (Best of)
Hit parçaları
- My Sweet Lord (Amerika 1., İngiltere 1.)
- Isn't It a Pity (Amerika 1.)
- What is Life (Amerika 10.)
- Bangladesh (İngiltere 10.)
- Give Me Love (Give Me Peace on Earth) (Amerika 8., İngiltere 1.)
- All Those Years Ago (Amerika 2.)
- Got My Mind Set on You (Amerika 1., İngiltere 2.)
Wikimedia Commons'ta George Harrison ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur