İzmir Metrosu

Vikipedi, özgür ansiklopedi
09.02, 8 Ocak 2017 tarihinde BSRF (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 18023010 numaralı sürüm (güncelleme)
İzmir metrosu
Genel
Sahibiİzmir Büyükşehir Belediyesi
Hizmet alanıİzmir, Türkiye
Taşıma türüMetro
Hat sayısı1
İstasyon sayısı17
Günlük yolcu sayısı350.000[1]
Yıllık yolcu sayısı105 milyon (2016)[2]
Merkez2844 sk. No: 5 Mersinli, Konak
Web sitesii̇zmirmetro.com.tr
Hizmet
İnşaata başlamaAralık 1994
Hizmete giriş22 Mayıs 2000
İşletmeci(ler)İzmir Metro A.Ş.
Taşıt sayısı87 vagon (2016)[3]
Tren uzunluğu5 vagon[3]
Teknik
Sistem uzunluğu20 km
Hat açıklığı1.435 mm
Elektriklendirme750 V DA üçüncü ray

İzmir metrosu, Türkiye'nin üçüncü büyük şehri İzmir'de hizmet veren metro sistemidir. 20 kilometrelik tek hat üzerinde on yedi istasyon bulunmaktadır. Sistemin ilk aşaması olan on istasyonlu Üçyol-Bornova hattı 22 Mayıs 2000'de hizmete girdi. 2016'da 105 milyon yolcu taşındı.[2] Hat üzerindeki son genişletme 27 Temmuz 2014'te tamamlandı.

Tarihçe

İzmir metrosunun temeli Aralık 1994'te atıldı. Ağustos 1996'da ilk tren setleri teslim edildi. Nisan 2000'de tamamlanan Üçyol-Bornova arasındaki on istasyonluk ilk aşama 22 Mayıs 2000'de hizmete girdi.[4]

Batı aksındaki altı istasyonlu Üçyol-Fahrettin Altay hattı için ilk ihale Mart 2005'te yapıldı ve üç ay sonra hattın temeli atıldı. İki yılda tamamlanması planlanan genişletmenin kazıları 5 Temmuz 2005'te başladı. İzmir Büyükşehir Belediyesi, 14 Şubat 2006'da yüklenici firmaya ihtar çektikten sonra aynı yılın Kasım ayında ihaleyi iptal etti. İkinci ihale 23 Ocak 2007'de yapıldı ve hattın 31 Ekim 2008'de tamamlanacağı duyuruldu. Yüklenici firmanın 15 aylık ek süre talep etmesinin ardından 13 Ağustos 2009'da ihale iptal edildi. Bunun üzerine İzmir Büyükşehir Belediyesi, kalan çalışmaları kendi olanakları ile tamamlamaya başladı. 18 Haziran 2012'de Üçyol-Fahrettin Altay hattındaki İzmirspor ve Hatay istasyonlarında deneme seferleri başlatıldı ve bu istasyonlar 29 Aralık 2012'de ulaşıma açıldı. Aynı hat üzerindeki Göztepe istasyonu 25 Mart 2014'te hizmete girdi.[5] Bu hattaki son iki istasyon olan Poligon ve Fahrettin Altay, 27 Temmuz 2014'te açıldı.[6] Bu iki istasyon arasında yer alan Güzelyalı istasyonu ise, bölgeden geçen yer altı deresi nedeniyle projeden çıkarıldı.[7]

Doğu aksındaki üç istasyonlu Bornova-Bornova Merkez genişletmesi için çalışmalar 2007'de başladı ancak bir yıl sonra durdu.[8] Yeniden ihaleye çıkıldıktan sonra hattın bir bölümünde deneme seferleri 20 Mart 2012'de başladı ve 10 gün sonra hattaki Ege Üniversitesi ve Evka 3 istasyonları hizmete girdi.

Gelecekte yapılacak genişletmelerle mevcut tek hattın doğuda Bornova'nın merkezine ve batıda Narlıdere'ye uzatılması, Buca ve Otogar'a ise iki yeni hat inşa edilmesi planlanmaktadır.[9]

İzmir raylı sistemler şematik haritası.

Mevcut hat

22 Mayıs 2000'de açılan ve 27 Temmuz 2014'te son hâlini alan Evka 3-Fahrettin Altay hattı, doğu-batı ekseninde on yedi istasyon ile hizmet vermektedir. Hattın tamamı Karabağlar, Konak ve Bornova ilçeleri sınırları içinde yer almaktadır.

İstasyonlar

20 kilometrelik Evka 3-Fahrettin Altay hattı üzerinde tamamı engelli erişimine sahip on yedi istasyon bulunmaktadır.[10] Doğudan batıya sırasıyla Evka 3, Ege Üniversitesi, Bornova, Bölge, Sanayi, Stadyum, Halkapınar, Hilal, Basmane, Çankaya, Konak, Üçyol, İzmirspor, Hatay, Göztepe, Poligon ve Fahrettin Altay istasyonları hizmet vermektedir. Bölge, Sanayi ve Halkapınar istasyonları yer seviyesinde, Stadyum ve Hilal istasyonları viyadük üzerinde, diğer istasyonlar ise yer altındadır.

Halkapınar ve Hilal istasyonlarından İZBAN'a; Evka 3, Bornova, Halkapınar, Üçyol ve Fahrettin Altay istasyonlarından otobüslere, Konak istasyonundan vapurlara, Halkapınar ve Basmane istasyonlarından da TCDD trenlerine aktarma yapılabilmektedir. Halkapınar, Konak ve Fahrettin Altay istasyonlarından ise inşaatı devam eden tramvay hattına aktarma yapılabilecektir.[11]

Gelecekteki genişletmeler

Fahrettin Altay-Narlıdere Kaymakamlığı hattı

Mevcut hattın batıdaki son istasyonu olan Fahrettin Altay'dan Narlıdere Kaymakamlığı'na uzatılacak olan hattır. 7,2 km uzunluğunda olması ve derin tünel ile yer altında inşa edilmesi planlanan hat üzerinde Balçova, Çağdaş, DEÜ Hastane, Güzel Sanatlar Fakültesi, Narlıdere, Siteler ve Kaymakamlık olmak üzere yedi istasyon yer alacaktır. Hattın yapımına 2016 içinde başlanması planlanmaktadır.[12][13][14]

Üçyol-Çamlıkule hattı

Mevcut Evka 3-Fahrettin Altay hattındaki Üçyol istasyonundan Çamlıkule'ye yapılacak olan metro hattıdır. Bu hat 12,5 kilometre uzunluğunda olacak ve on bir yer altı istasyonundan oluşacaktır. Derin tünel olarak yapılması planlanan hattaki trenler sürücüsüz hizmet verecektir. İstasyonlar sırasıyla; Üçyol, Zafertepe, Bozyaka, General Asım Gündüz, Şirinyer, Buca Belediyesi, Kasaplar Meydanı, Hasanağa Bahçesi, Kredi Yurtlar Kurumu, Buca Koop. ve Çamlıkule olacaktır.[15] İhale süreci 2015'te başlayan[16] hattın yapım ihalesine 2017'de çıkılacağı duyuruldu.[15]

Evka 3-Bornova Merkez hattı

Ege Üniversitesi Hastanesi'nin önünde bulunan Bornova istasyonu ile Bornova Cumhuriyet Meydanı'nda yapılacak olan Bornova Merkez istasyonu arasındaki 3,3 km'lik hatta geriye kalan son aşamadır. Hattaki üç istasyonun ilk ikisi olan Ege Üniversitesi ve Evka 3, 30 Mart 2012'de hizmete girmişti.[8] Evka 3-Bornova Merkez arasında yapılması planlanan tünelde proje değişikliğine gidildi ve yeni ihale süreci 2014'te başladı.[17]

Halkapınar-Otogar hattı

Mevcut Evka 3-Fahrettin Altay hattındaki Halkapınar istasyonundan Otogar'a ikiz tünel şeklinde yapılacak olan metro hattıdır. Bu hat 4,5 kilometre uzunluğunda olacak ve 5 istasyondan oluşacaktır. 6 Aralık 2010'da Ulaştırma Bakanlığı tarafından yapılması için müracaatta bulunulmuştur. Daha sonra Ulaştırma Bakanlığı tarafından projenin yapımına onay verilmiştir.[18] İstasyonlar sırasıyla; Halkapınar, Vakıflar, Çamdibi, Altındağ ve Otogar olacaktır.

Hizmetler

Sistem haftanın her günü son istasyonlardan sabah 6.00'da kalkan ilk trenden gece 00.20'de kalkan son trene kadar 5 ila 10 dakika arayla hizmet vermektedir.[19] Evka 3-Fahrettin Altay arasında günlük yaklaşık 350.000 yolcu taşınmaktadır.[1] 2016'da taşınan yolcu sayısı 105 milyon olarak gerçekleşti.[2]

İzmir metrosu, şehirdeki diğer toplu taşıma sistemleriyle entegre durumdadır.[20] Yolcular bir kez ücret ödedikten sonra 90 dakika boyunca tüm toplu ulaşım araçlarına ücretsiz aktarma yapabilmektedir.[21] Ayrıca yolcular günün her saatinde bisikletleri ile trenlere binebilmektedir.[22] Konak ve Üçyol istasyonlarında bebek bakım odaları bulunmaktadır.[23]

Trenler

İzmir metrosu 2000'de açıldığında 45 vagonla hizmet veriliyordu.[24][25] İlki 2011'de Çin'den gelen 32 vagondan oluşan 8 tren seti ile vagon sayısı 77'ye çıktı.[26] 2015'te teslim alınan 10 vagon ile birlikte hizmet veren vagon sayısı 87'ye yükseldi.[24][27] İlki Kasım 2016'da sefere başlayan[28] 95 vagondan oluşan 19 tren setinin yapımı ise Çin'de devam etmektedir.[3][29] İzmir metrosunun tren setleri başlangıçta üç vagondan oluşurken bu sayı önce dörde sonra beşe çıkarıldı.[30] Halkapınar'da metro vagonları için yer altı otoparkı inşa edilmektedir.[31][32]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ a b "İzmir metrosunda sefer aralıkları 3,5 dakikaya indi". izmirmetro.com.tr. 15 Aralık 2015. 5 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016. 
  2. ^ a b c "2016'da rekor geldi". izmirmetro.com.tr. 1 Ocak 2017. Erişim tarihi: 8 Ocak 2017. 
  3. ^ a b c "37 milyar dolarlık Çin devi, İzmir için üretiyor". izmir.bel.tr. 2 Mayıs 2016. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016. 
  4. ^ "İzmir Metro A.Ş. Tanıtım Kitabı" (PDF). İzmir Metro A.Ş. 5 Temmuz 2010 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2014. 
  5. ^ "İzmir metrosu Göztepe'ye uzadı". izmir.bel.tr. 25 Mart 2014. 14 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2014. 
  6. ^ "Kocaoğlu'ndan Bayram Sürprizi: İzmir Metrosunun Son Etabı Açılıyor". DHA. 26 Temmuz 2014. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2014. 
  7. ^ "Güzelyalı İstasyonu iptal!." Milliyet. 13 Ekim 2009. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2014. 
  8. ^ a b "Büyükşehir tünel için düğmeye bastı". Hürriyet. 8 Ekim 2014. Erişim tarihi: 3 Ocak 2016. 
  9. ^ Bolulu, Utku (8 Mart 2014). "Kocaoğlu İzmirlinin İzmir'ini anlattı". Hürriyet. İzmir. Erişim tarihi: 16 Ekim 2015. 
  10. ^ "Londra, Hong Kong, Paris, Sydney.. Ve İzmir". izmir.bel.tr. 29 Kasım 2013. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016. 
  11. ^ "İstasyonlar ve Aktarma Merkezleri". izmirmetro.com.tr. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016. 
  12. ^ "Narlıdere metrosunda 'derin' revizyon". Ege'de Son Söz. 13 Mart 2016. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016. 
  13. ^ "Son durak Narlıdere Kaymakamlık". İzGazete. 21 Haziran 2016. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016. 
  14. ^ "Narlıdere metrosunda bir adım daha". izmir.bel.tr. 28 Ağustos 2016. 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2016. 
  15. ^ a b "Buca'ya 'sürücüsüz metro' geliyor". izmir.bel.tr. 3 Eylül 2016. 11 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Eylül 2016. 
  16. ^ "Buca Metrosu için ilk ihale yapıldı". izmir.bel.tr. 17 Ağustos 2015. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Ocak 2016. 
  17. ^ "Evka 3 – Bornova Merkez İstasyonu Arası Tünel Tipi ve Bornova Merkez İstasyonu uygulama projelerinin danışmanlık hizmeti ihalesini kazanan firma sözleşme için davet edildi". Ray Haber. 7 Şubat 2014. 21 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2014. 
  18. ^ "Halkapınar-Otogar Metrosu için de ihaleye çıkılıyor". Milliyet. 8 Temmuz 2008. Erişim tarihi: 26 Temmuz 2014. 
  19. ^ "Sefer Planı". izmirmetro.com.tr. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016. 
  20. ^ "İhale Karbil'in". Hürriyet. İzmir. 12 Aralık 2015. Erişim tarihi: 7 Şubat 2016. 
  21. ^ "Yeni akıllı kartlar testte". Hürriyet. 4 Ekim 2015. Erişim tarihi: 7 Şubat 2016. 
  22. ^ "Bisikletlere Metro ve İZBAN ücretsiz". Yeni Asır. 13 Kasım 2015. Erişim tarihi: 8 Ocak 2017. 
  23. ^ "Metro istasyonlarına bebek bakım odaları". Hürriyet. 3 Nisan 2014. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  24. ^ a b "İzmir rayında". Hürriyet. 28 Şubat 2016. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016. 
  25. ^ "16 yılda kat kat büyüdü". izmir.bel.tr. 21 Mayıs 2016. 18 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  26. ^ "Yeni trenler İzmir'de". izmirmetro.com.tr. 16 Kasım 2011. 5 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016. 
  27. ^ "İzmir metrosuna yeni vagonlar geliyor". Hürriyet. 15 Ocak 2015. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016. 
  28. ^ "Metro yolculuğu şimdi daha keyifli". izmir.bel.tr. 18 Kasım 2016. Erişim tarihi: 8 Ocak 2017. 
  29. ^ "Metroya 10 yeni araç geldi". Hürriyet. 10 Eylül 2016. 17 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  30. ^ "Fahrettin Altay açıldı Metro coştu!". Ege'de Son Söz. 7 Eylül 2014. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 
  31. ^ "Yer altı vagon otoparkında inşaat başlıyor". izmir.bel.tr. 23 Şubat 2016. 6 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Temmuz 2016. 
  32. ^ "Metro vagonları için 'yer altı otoparkı' yapılıyor". izmir.bel.tr. 20 Ağustos 2016. 18 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Eylül 2016. 

Dış bağlantılar

Şablon:Evka 3-Fahrettin Altay hattı (İzmir metrosu) istasyonları Şablon:Türkiye'deki metro hatları