İtalyan Parlamentosu

İtalya Parlamentosu Parlamento Italiano
Tür
Tür	Çift meclislilik
Alt meclisler	Cumhuriyet Senatosu Temsilciler Meclisi
Başkanlık
Senato Başkanı	Pietro Grasso, PD 16 Mart 2013 tarihinden beri
Meclis Başkanı	Laura Boldrini, SEL 16 March 2013 tarihinden beri
Yapı
Sandalye	945 + Tabii senatörler
Cumhuriyet Senatosu siyasi grupları	Hükümet (172)   PD 114   NCD–UDC 36   AUT 16   Karışık Grup 9 Muhalefet (137)   FI 60   M5S 37   LN 15   GAL 15   Karışık Grup 10
Temsilciler Meclisi siyasi grupları	Hükümet (409)   PD 309   NCD–UDC 34   SC 23   PI 13   PSI 4   Karışık Grup 26 Muhalefet (221)   M5S 91   FI 70   SEL 26   LN 18   FdI 9   Karışık Grup 2
Seçimler
Cumhuriyet Senatosu son seçimleri	24-25 Şubat 2013
Temsilciler Meclisi son seçimleri	24-25 Şubat 2013
Toplantı yeri
Temsilciler Meclisi — Palazzo Montecitorio Cumhuriyet Senatosu — Palazzo Madama
Website
http://www.parlamento.it

İtalya Parlamentosu (Şablon:Lang-it), İtalya Cumhuriyeti'nin iki meclisli yasama organıdır. Parlamento toplam 945 seçilmiş üyeden oluşur (parlamentari).

İtalya Parlamentosu yasama yetkileri eşit olan Temsilciler Meclisi ve Cumhuriyet Senatosu'ndan oluşur. Temsilciler Meclisi'nin 630 üyesi (deputati), Cumhuriyet Senatosu'nun ise 315 üyesi vardır. Bu iki meclisin arasındaki tek fark seçme ve seçilme yaşının Temsilciler Meclisi için 18-25, Cumhuriyet Senatosu için ise 25-40 olmasıdır. Senato'nun cumhurbaşkanınca ömür boyu atanan yedi üyesi dışında bütün parlamenterler beş yılda bir genel oyla seçilir. Her iki organın çalışmaları, parti gruplarının güçleriyle orantılı olarak temsil edildiği daimi komisyonlar aracılığıyla yürütülür. Bu komisyonların hükümet ve idare üzerinde geniş denetim yetkileri vardır. Parlamento bazı durumlarda ortak araştırma komisyonları da oluşturabilir.

Anayasa değişikliğinde ve ayrıca cumhurbaşkanı, Anayasa Mahkemesi ve Yüksek Yargı Kurulu üyelerinin seçimiyle ilgili oylamalarda özel çoğunluk aranır. Güvenoyu dışında genellikle gizli oy yöntemi uygulanır. Yıllık bütçe ve bir önceki mali yılın hesapları parlamentonun onayına sunulur. Ama bütçenin ayrıntıları kapsamaması nedeniyle mali alanda kesin bir parlamento denetiminden söz edilemez. Uluslararası sözleşmeler özel yasalarla yürürlüğe girer.

Parlamento çalışmalarının büyük bölümünü olağan yasama işleri oluşturur. Hükümet, parlamento üyeleri ya da Ulusal Ekonomi ve İş Konseyi, bölge meclisi, komün gibi belirli kuruluşların sunduğu yasa tasarıları ilgili daimi komisyonda ya da parlamentoda görüşülür. Bu tasarının yasalaşması için bir organda yapılan değişikliğin öteki organda da onaylanması gerekir. Cumhurbaşkanı yürürlüğe koymak üzere önüne gelen yasaları yeniden görüşülmek üzere yalnızca bir kez geriye gönderebilir.

Parlamento iç tüzüğü yasama sürecine hükümet temsilcilerinin yanı sıra sivil toplum örgütü temsilcilerinin de katılabilmesini öngörmektedir. Anayasanın 2001 yılında değiştirilen 118/4. maddesine göre, Devlet, bölgeler, metropol şehirler, iller ve belediyeler genel çıkara yönelik etkinlikleri açığa çıkarmak amacıyla yurttaşlar tarafından tek tek ya da örgütleri aracılığıyla geliştirilen özerk inisiyatifleri desteklemektedir. Subsidiarite (yardımcı olma anlamında) ilkesine dayanan bu uygulama sivil toplumun rolünü artıran bir temel olarak değerlendirilmektedir. Parlamento içinde sivil toplumla ilişkilere dönük bir komisyon bulunmamakla birlikte, sivil toplum örgütlerinin parlamento komisyonlarının oturumlarına katılması sıklıkla rastlanan bir durumdur.

Dokunulmazlık

1947 İtalyan Anayasasının yasama dokunulmazlığını düzenleyen 68’inci maddesi, 30 Ekim 1993 tarihli Anayasal Kanun ile değiştirilmiştir. Maddenin yeni şeklinin ikinci fıkrasına göre, Parlamento üyesinin tutuklama kararı gerektiren bir suçu işlerken, suçüstü halinde yakalanması durumu hariç, hiçbir Parlamento üyesi, ait olduğu Meclisin izni olmaksızın tutuklanamaz, kişisel hürriyetinden mahrum bırakılamaz, gözaltına alınamaz ve keza Parlamento üyesinin şahsı veya ikametgahı aranamaz (m.68/2). Ancak kesin mahkûmiyet hükmünün infazı hali bu hükmün dışındadır (m.68/2). Aynı maddenin üçüncü fıkrasına göre, benzer bir izin, Parlamento üyelerinin konuşmalarının veya haberleşmelerinin dinlenebilmesi ile mektuplarına veya yazışmalarına el konulabilmesi için de gereklidir. Buna göre, parlamento üyeleri tutuklanamaz; ancak haklarında soruşturma açılabilir. Parlamento üyeleri tanık olarak mahkemelere çağrılabilirler.