İsviçre'nin kantonları

Vikipedi, özgür ansiklopedi

İsviçre kantonları. İsviçre 26 kanton ve yarı kantona bölünmüştür.

Carte suisse2.png

İsviçre kantonlarının listesi[değiştir | kaynağı değiştir]

26 kantonun her birinin kendi yasaları, parlamentoları, hükûmetleri ve mahkemeleri vardır.

Arma[1] Kodu Resmi dillerdeki adları Türkçede adı İsviçre kantonu olduğu yıl Başkent GDP (2017)[2]

milyon CHF cinsinden

GSYİH (2017)[3] CHF cinsinden Nüfus Yoğunluğu(km2 başına)[Note 1] Belediye sayısı (2018)[4] Resmi diller
1 Coat of arms of Zürich ZH Zürich Zürih 1351 Zürih 143,044 95,680 701 166 Almanca
2 Coat of arms of Bern BE Bern; Berne Bern 1353 Berne / Bern 78,278 76,085 158 347 Almanca, Fransızca
3 Coat of arms of Luzern LU Luzern Luzern 1332 Luzern 26,992 66,655 233 83 Almanca
4 Coat of arms of Uri UR Uri Uri 1291[Note 2] Altdorf 1,900 52,468 33 20 Almanca
5 Coat of arms of Schwyz SZ Schwyz Schwyz 1291[Note 2] Schwyz 9,444 60,313 143 30 Almanca
6 Coat of arms of Obwalden OW Obwalden Obwald / Obwalden 1291[Note 2] ya da 1315 (Unterwalden'in parçası olarak) Sarnen 2,510 66,970 66 7 Almanca
7 Coat of arms of Nidwalden NW Nidwalden Nidwald / Nidwalden 1291[Note 2](Unterwalden olarak) Stans 3,050 71,329 138 11 Almanca
8 Coat of arms of Glarus GL Glarus Glaris / Glarus 1352 Glaris / Glarus 2,764 68,671 51 3 Almanca
9 Coat of arms of Zug ZG Zug Zoug / Zug 1352 Zoug / Zug 18,921 151,747 416 11 Almanca
10 Coat of arms of Fribourg FR Fribourg; Freiburg Friburg / Fribourg 1481 Friburg / Fribourg 18,635 59,444 141 136 Fransızca, Almanca
11 Coat of arms of Solothurn SO Solothurn Soleure / Solothurn 1481 Soleure / Solothurn 17,702 65,459 308 109 Almanca
12 Coat of arms of Basel-City BS Basel-Stadt Basle-City / Basel-City / Basel-Stadt 1501 (1833'e kadar Basel olarak) Basle / Basel 35,955 185,826 5,072 3 Almanca
13 Coat of arms of Basel-Country BL Basel-Landschaft Basle-Country / Basel-Country / Basel-Landschaft 1501 (1833'e kadar Basel olarak) Liestal 20,347 71,065 502 86 Almanca
14 Coat of arms of Schaffhausen SH Schaffhausen Schaffhouse / Schaffhausen 1501 Schaffhouse / Schaffhausen 6,963 85,895 246 26 Almanca
15 Coat of arms of Appenzell Ausserrhoden AR Appenzell Ausserrhoden Appenzell Outer-Rhodes/ Appenzell Ausserrhoden 1513 (1597'ye kadar Appenzell olarak) Herisau[Note 3] 3,086 56,038 220 20 Almanca
16 Coat of arms of Appenzell Innerrhoden AI Appenzell Innerrhoden Appenzell Inner-Rhodes/ Appenzell Innerrhoden 1513 (1597'ye kadar Appenzell olarak) Appenzell 989 61,633 87 6 Almanca
17 Coat of arms of St. Gallen SG St. Gallen St. Gall / St. Gallen 1803[Note 4] St. Gall / St. Gallen 36,794 73,059 222 77 Almanca
18 Coat of arms of Graubünden GR Graubünden; Grischun; Grigioni Grisons / Graubünden 1803[Note 5] Chur 14,020 70,909 26 108 Almanca, Romanşça, İtalyanca
19 Coat of arms of Aargau AG Aargau Argovia / Aargau 1803[Note 6] Aarau 41,592 62,337 388 212 Almanca
20 Coat of arms of Thurgau TG Thurgau Thurgovia / Thurgau 1803[Note 7] Frauenfeld[Note 8] 16,374 60,143 229 80 Almanca
21 Coat of arms of Ticino TI Ticino Tessin / Ticino 1803[Note 9] Bellinzona 28,512 80,532 110 115 İtalyanca
22 Coat of arms of Vaud VD Vaud Vaud 1803[Note 10] Lozan 53,731 68,102 188 309 Fransızca
23 Coat of arms of Valais VS Valais; Wallis Wallis / Valais 1815[Note 11] Sion 18,405 54,083 53 126 Fransızca, Almanca
24 Coat of arms of Neuchâtel NE Neuchâtel Neuchâtel 1815/1857[Note 12] Neuchâtel 15,435 86,584 206 31 Fransızca
25 Coat of arms of Geneva GE Genève Cenevre 1815[Note 13] Cenevre 49,467 100,464 1,442 45 Fransızca
26 Coat of arms of Jura JU Jura Jura 1979[Note 14] Delémont 4,629 63,236 82 55 Fransızca
- Coat of arms of Switzerland CH Schweizerische Eidgenossenschaft; Confédération suisse; Confederazione Svizzera; Confederaziun svizra İsviçre Konfederasyonu 1815/1848[Note 15] (Berne / Bern) 669,542 79,218 174 2,222 Almanca, Fransızca, İtalyanca, Romanşça

Gelişim[değiştir | kaynağı değiştir]

İlk 3 kanton[değiştir | kaynağı değiştir]

8 kanton konfederasyonu[değiştir | kaynağı değiştir]

13 kanton konfederasyonu[değiştir | kaynağı değiştir]

(1833'te iki yarı-kantona ayrılmıştır;

(1597'te dini nedenlerden ötürü iki yarı-kantona ayrılmıştır;

1803[değiştir | kaynağı değiştir]

Helvetia Cumhuriyeti'nin kantonları 1798-1803'te zorla ortadan kaldırılma tehlikesi yaşadılar. Ortaya çıkan hoşnutsuzluk sonucunda Napoléon Bonaparte 1803'te Arabuluculuk Yasasını çıkarır. Bu yasa İsviçre’nin özerkliğini büyük oranda geri verir ve yeni kantonlar ortaya çıkar :

Modern İsviçre[değiştir | kaynağı değiştir]

Notlar[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Per km2, based on 2000 population
  2. ^ a b c d founding forest-canton, foundation date traditionally given as either 1307, 1304 or 1291 (see Foundation of the Old Swiss Confederacy).
  3. ^ Seat of government and parliament is Herisau, the seat of the judicial authorities is Trogen
  4. ^ Act of Mediation; formed out of the Canton of Säntis and the northern half of the Canton of Linth.
  5. ^ Act of Mediation; formerly the Canton of Raetia, comprising the earlier Three Leagues.
  6. ^ Act of Mediation; created from the cantons of Aargau (canton of the Helvetic Republic, from territory previously controlled by Bern) and Baden (previously a Swiss condominium), together with Fricktal (before 1802 not Swiss territory).
  7. ^ Act of Mediation; coterminous with the canton of Thurgau of the Helvetic Republic (1798), formed from the county of Thurgau, a Swiss condominium.
  8. ^ Seat of parliament half-yearly alternates between Frauenfeld and Weinfelden
  9. ^ Act of Mediation; combining the former cantons of Bellinzona and Lugano; see Ennetbirgische Vogteien.
  10. ^ Act of Mediation, formerly Canton of Léman.
  11. ^ Restoration, until 1798 the Prince-bishopric of Sion and the République des Sept-Dizains, briefly annexed by France as Simplon département during 1810–1813.
  12. ^ claimed by Frederick William III of Prussia until the Neuchâtel Crisis of 1856–1857.
  13. ^ previously a free imperial city, annexed by France during 1798–1815.
  14. ^ seceded from Berne
  15. ^ The Restored Confederacy of 1815 had the modern borders and introduced the modern Swiss coat of arms, but the cantons remained largely sovereign, without a federal government or parliament. The federal constitution of 1848 introduced the Federal Assembly, Federal Council and the notion of federal citizenship.

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ Cantonal coats of arms shown with cantonal heraldic colors (Standesfarben). Standesfarben were used to identify the (historical) cantons when the full banner was not available for display, although there is overlap; Unterwalden and Solothurn share the same colours, as do Basel and Appenzell, and with the accession of the modern cantons, Valais and Basel-City, and St. Gallen and Thurgau. Louis, Mühlemann, Wappen und Fahnen der Schweiz, 700 Jahre Confoederatio Helvetica, Lengnau, 3rd ed. 1991. Swiss Armed Forces, Fahnenreglement, Reglement 51.340 d (2013).[1] 11 Kasım 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  2. ^ Office, Federal Statistical. "Cantonal gross domestic product (GDP)". www.bfs.admin.ch (İngilizce). 24 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2020. 
  3. ^ Office, Federal Statistical. "Cantonal gross domestic product (GDP) per capita". www.bfs.admin.ch (İngilizce). 31 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2020. 
  4. ^ Swiss Federal Statistical Office. "Gemeinden - Suche | Applikation der Schweizer Gemeinden". www.agvchapp.bfs.admin.ch (Almanca). 22 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ekim 2018. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=İsviçre%27nin_kantonları&oldid=29399794" sayfasından alınmıştır