Rabia Kadir: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Necatorina (mesaj | katkılar) Etiketler: Geri al Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği |
Yeni bilgi ve kaynak eklendi. Etiketler: Geri alındı Mobil değişiklik Mobil ağ değişikliği Gelişmiş mobil değişikliği |
||
25. satır: | 25. satır: | ||
}} |
}} |
||
'''Rabia Kadir''' ([[Uygurca]]: {{ug-textonly|رابىيه قادىر}}; {{Çince|s=热比娅·卡德尔|t=熱比婭·卡德爾|p=Rèbǐyà Kǎdé{{'}}ěr}}; d. 1948) [[Çin]]'in [[Sincan Uygur Özerk Bölgesi]] ([[Doğu Türkistan]]'da) yaşayan [[Uygurlar|Uygur halkının]] insan hakları için mücadele eden Uygur aktivist. 2005 yılından bu yana [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de yaşamakta ve Uygurların sesini dünyaya duyurmaya çalışmaktadır.<ref>http://www.nytimes.com/2009/04/23/books/23fren.html?hpw {{Satır içi yalın URL|tarih=Ekim 2023}}</ref> |
'''Rabia Kadir''' ([[Uygurca]]: {{ug-textonly|رابىيه قادىر}}; {{Çince|s=热比娅·卡德尔|t=熱比婭·卡德爾|p=Rèbǐyà Kǎdé{{'}}ěr}}; d. 1948) [[Çin]]'in [[Sincan Uygur Özerk Bölgesi]] ([[Doğu Türkistan]]'da) yaşayan [[Uygurlar|Uygur halkının]] insan hakları için mücadele eden Uygur aktivist. 2005 yılından bu yana [[Amerika Birleşik Devletleri|ABD]]'de yaşamakta ve Uygurların sesini dünyaya duyurmaya çalışmaktadır.<ref>http://www.nytimes.com/2009/04/23/books/23fren.html?hpw {{Satır içi yalın URL|tarih=Ekim 2023}}</ref> Basında Rabia Kadir'in [[CIA]] tarafından fonlandığını açıklayan haberler vardır.<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.aydinlik.com.tr/haber/cianin-fonladigi-ayrilikci-399540?_gl=1*1y719wf*_ga*VG5nRnNaZFhOaUg3TmNGNnpHR0lzWkF1OHVQN3FNalFSVUJVd0lYelFWV2Y0RDViR19GcklsQ0QtUnFkVHVjNA..|başlık=CIA'nın Fonladığı Ayrılıkçı|erişimtarihi=28 Temmuz 2024|}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.odatv.com/guncel/akp-yasakladi-bahceli-turkiyeye-davet-etti-kim-bu-rabia-kadir-52453481|başlık=AKP Yasakladı Bahçeli Türkiye'ye Davet Etti: Kim Bu Rabia Kadir?|erişimtarihi=28 Temmuz 2024|}}</ref> |
||
2006'da [[Dünya Uygur Kurultayı]] (WUC) başkanı seçilmiştir. |
2006'da [[Dünya Uygur Kurultayı]] (WUC) başkanı seçilmiştir. |
Sayfanın 10.46, 28 Temmuz 2024 tarihindeki hâli
Rabia Kadir رابىيە قادىر | |
---|---|
İkamet | Virginia, Amerika Birleşik Devletleri |
Milliyet | Uygur |
Vatandaşlık | Çin |
Meslek | Siyasetçi, yazar, aktivist |
Organizasyon | Dünya Uygur Kurultayı |
Din | İslam (Sünni) |
Rabia Kadir (Uygurca: رابىيه قادىر; Çince (basitleştirilmiş): 热比娅·卡德尔; Çince (geleneksel): 熱比婭·卡德爾; pinyin: Rèbǐyà Kǎdé'ěr; d. 1948) Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi (Doğu Türkistan'da) yaşayan Uygur halkının insan hakları için mücadele eden Uygur aktivist. 2005 yılından bu yana ABD'de yaşamakta ve Uygurların sesini dünyaya duyurmaya çalışmaktadır.[1] Basında Rabia Kadir'in CIA tarafından fonlandığını açıklayan haberler vardır.[2][3]
2006'da Dünya Uygur Kurultayı (WUC) başkanı seçilmiştir.
Özgeçmişi
Rabia Kadir ilk kocasından ayrıldıktan sonra, 27 yaşında 6 çocuk annesi olmasına rağmen tekstil sektöründe bir şirket kurmuş ve bu iş ile o kadar başarılı olmuştur ki sonunda Urumçi'de iki mağaza sahibi olmuştur.
1978 yılında, Sıdık Hacı Rozi ile evlenmiş, birlikte 3 çocukları olmuş, 2 çocuk da evlatlık edinmişlerdir.
Sonra Sincan Ticaret Odası'nın başkanı seçilmiş ve 1992 yılında Millî Halk Kongresi'nin üyesi olmuştur. Kısa süre sonra da kadın haklarının savunucusu olarak Çin Hükûmetinin delegasyonuna alınmış ve 1995 yılında BM'nin Pekin'de gerçekleştirdiği Dünya Kadınlar Konferansına katılmıştır.
Rabia Kadir, Çin Halk Kongresi'nde 1997 yılında yaptığı bir konuşmada Çin Hükûmetinin Sincan politikasını çok sert eleştirmiş ve bu yüzden kısa süre sonra Halk Kongresinden çıkarılmıştır. Rabia Kadir aynı yılda (1997) kadın haklarını ve kadınların meslek dünyasındaki imkânlarını genişletmek için mücadele amacı ile Bin-Analar-Harekâtını başlatmıştır.
1999 yılında Rabia Kadir Hükûmet sırlarını kamuoyuna taşımakla suçlanmış ve 8 yıl hapis cezasına çarptırılmıştır. 2005 yılının Mart ayında, uluslararası baskı sonucu hapishaneden erken bırakılmıştır.[4] Hürriyetine kavuşan Rabia Hanım eşinin de yaptığı gibi ABD'ye iltica etmiş ve bugüne kadar orada yaşamaktadır. Çocuklarının beşi hâlâ Çin'de tutulmakta ve gizli servis tarafından izlenmektedir.
2006'nın Kasım ayında Münih'te yeni kurulan Dünya Uygur Kurultayı'nın (WUC) başkanı ilan edilmiştir. 2004 yılında Norveç'te, insan hakları için savaşmasından dolayı Thorolf-Rafto-Ödülü'nü almıştır.
Kitaplar
- Rabia Kadir ve Alexandra Cavelius: Die Himmelsstürmerin. Chinas Staatsfeindin Nr. 1 erzählt aus ihrem Leben (Gök'ün savaşcısı. Çin'in 1 numaralı düşmanı hayatını anlatıyor). Heyne, München 2007, ISBN 978-3-453-12082-2
Dış bağlantılar
- HürGökBayrak.com'da Rabia Kadir
- Dünya Uygurlar Kongresi'nin sitesi (ingilizce)
- Çin'de Uygur ayaklanması: Kendi ülkelerinin sömürgecileri
- Rabia Kadir ile röportaj: "Çin'in otoriter rejimi altında eziliyoruz"
Kaynakça
- ^ http://www.nytimes.com/2009/04/23/books/23fren.html?hpw [yalın URL]
- ^ "CIA'nın Fonladığı Ayrılıkçı". Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ "AKP Yasakladı Bahçeli Türkiye'ye Davet Etti: Kim Bu Rabia Kadir?". Erişim tarihi: 28 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Nisan 2009.