Trendyol: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmemiş revizyon]
İçerik silindi İçerik eklendi
InternetArchiveBot (mesaj | katkılar)
14 kaynak kurtarıldı ve 0 kaynak ölü olarak işaretlendi.) #IABot (v2.0.9.5) (İmmortalance - 16897
EditThemAll (mesaj | katkılar)
İlgili başlıkta verilen kaynaklar: 1. resmi gazete: kanunu anlatıyor. 2-3-4: Verilen kaynaklarda suçlanan şirketin hangi şirket olduğu bilgisi geçmiyor. Ek olarak, sabit bir suç yok. Spekülatif içerik içeriyor. Bu düzlemde, isim verilmeden yayınlanan her haber her kişiye atfedilebilir, bu da risk arz ediyor.
66. satır: 66. satır:
=== Algoritmada manipülasyon ===
=== Algoritmada manipülasyon ===
2021 yılında [[Rekabet Kurumu (Türkiye)|Rekabet Kurumu]] tarafından [[algoritma]]larında [[manipülasyon]] yaparak belirli satıcı ve ürünlerin ön plana çıkartıldığına dair hakkında soruşturma açıldı. 2023 yılında sonuçlanan soruşturmada şirkete 61 milyon Türk Lirası para cezası verildi.<ref>{{Dergi kaynağı|url=https://www.rekabet.gov.tr/Dosya/dsm-nihai-karar-duyuru-20230727112628066.pdf|başlık=DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ hakkında Yürütülen Soruşturmaya İlişkin Nihai Kararın 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 49. Maddesi Uyarınca Açıklanması|erişimtarihi=12 Ekim 2023|arşivtarihi=4 Kasım 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231104121621/https://www.rekabet.gov.tr/Dosya/dsm-nihai-karar-duyuru-20230727112628066.pdf|tarih=26 Temmuz 2023|ölüurl=hayır|çalışma=Rekabet Kurumu}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.rekabet.gov.tr/tr/Sayfa/Duyurular/nihai-karar-aciklamalari/tefhim-duyurulari?listedeAra=dsm|başlık=Rekabet Kurumu DSM Sonuçları|erişimtarihi=12 Ekim 2023|arşivtarihi=4 Kasım 2023|arşivengelli=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231104121621/https://www.rekabet.gov.tr/tr/Sayfa/Duyurular/nihai-karar-aciklamalari/tefhim-duyurulari?listedeAra=dsm|tarih=12 Ekim 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.bloomberght.com/rekabet-kurumu-ndan-trendyol-a-ceza-2335506|başlık=Rekabet Kurumu'ndan Trendyol'a ceza|erişimtarihi=12 Ekim 2023|arşivtarihi=27 Temmuz 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230727111029/https://www.bloomberght.com/rekabet-kurumu-ndan-trendyol-a-ceza-2335506|tarih=27 Temmuz 2023|dil=Türkçe|çalışma=BloombergHT}}</ref>
2021 yılında [[Rekabet Kurumu (Türkiye)|Rekabet Kurumu]] tarafından [[algoritma]]larında [[manipülasyon]] yaparak belirli satıcı ve ürünlerin ön plana çıkartıldığına dair hakkında soruşturma açıldı. 2023 yılında sonuçlanan soruşturmada şirkete 61 milyon Türk Lirası para cezası verildi.<ref>{{Dergi kaynağı|url=https://www.rekabet.gov.tr/Dosya/dsm-nihai-karar-duyuru-20230727112628066.pdf|başlık=DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ hakkında Yürütülen Soruşturmaya İlişkin Nihai Kararın 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 49. Maddesi Uyarınca Açıklanması|erişimtarihi=12 Ekim 2023|arşivtarihi=4 Kasım 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231104121621/https://www.rekabet.gov.tr/Dosya/dsm-nihai-karar-duyuru-20230727112628066.pdf|tarih=26 Temmuz 2023|ölüurl=hayır|çalışma=Rekabet Kurumu}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.rekabet.gov.tr/tr/Sayfa/Duyurular/nihai-karar-aciklamalari/tefhim-duyurulari?listedeAra=dsm|başlık=Rekabet Kurumu DSM Sonuçları|erişimtarihi=12 Ekim 2023|arşivtarihi=4 Kasım 2023|arşivengelli=evet|arşivurl=https://web.archive.org/web/20231104121621/https://www.rekabet.gov.tr/tr/Sayfa/Duyurular/nihai-karar-aciklamalari/tefhim-duyurulari?listedeAra=dsm|tarih=12 Ekim 2023|ölüurl=hayır}}</ref><ref>{{Web kaynağı|url=https://www.bloomberght.com/rekabet-kurumu-ndan-trendyol-a-ceza-2335506|başlık=Rekabet Kurumu'ndan Trendyol'a ceza|erişimtarihi=12 Ekim 2023|arşivtarihi=27 Temmuz 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230727111029/https://www.bloomberght.com/rekabet-kurumu-ndan-trendyol-a-ceza-2335506|tarih=27 Temmuz 2023|dil=Türkçe|çalışma=BloombergHT}}</ref>

=== Rüşvet iddiaları ===
2022 yılında [[T.C. Resmî Gazete|Resmi Gazete]]de yayınlanan E-Ticaret Yasası<ref>{{Web kaynağı|url=https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/12/20221229-5.htm|başlık=ELEKTRONİK TİCARET ARACI HİZMET SAĞLAYICI VE ELEKTRONİK TİCARET HİZMET SAĞLAYICILAR HAKKINDA YÖNETMELİK|erişimtarihi=12 Ekim 2023|arşivtarihi=28 Aralık 2022|arşivurl=https://web.archive.org/web/20221228221122/https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2022/12/20221229-5.htm|çalışma=www.resmigazete.gov.tr}}</ref> sonrasında mevcut yasa aleyhinde kayıt dışı para ödeyerek [[Cumhuriyet (gazete)|Cumhuriyet Gazetesi]]ne haber yaptırmakla suçlandı.<ref name=":2">{{Web kaynağı|url=https://t24.com.tr/haber/cumhuriyet-vakfi-ndan-cumhuriyet-gazetesi-yonetimine-suc-duyurusu-cikolata-kutusunda-gelen-paralar-karsiliginda-kasitli-haberler-yapildi,1114205|başlık=Cumhuriyet Vakfı'ndan Cumhuriyet gazetesi yönetimine suç duyurusu: Çikolata kutusunda gelen paralar karşılığında kasıtlı haberler yapıldı!|erişimtarihi=12 Ekim 2023|arşivtarihi=7 Haziran 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230607090013/https://t24.com.tr/haber/cumhuriyet-vakfi-ndan-cumhuriyet-gazetesi-yonetimine-suc-duyurusu-cikolata-kutusunda-gelen-paralar-karsiliginda-kasitli-haberler-yapildi,1114205|dil=Türkçe|çalışma=T24}}</ref> Gazete tarafından bu suçlama kabul edilmedi.<ref>{{Web kaynağı|url=https://t24.com.tr/haber/para-karsiligi-manipulatif-haber-iddiasinda-cumhuriyet-gazetesi-ile-genel-yayin-yonetmeni-nden-farkli-tonda-aciklamalar,1114260|başlık="Para karşılığı manipülatif haber" iddiasında Cumhuriyet gazetesi ile Genel Yayın Yönetmeni'nden farklı tonda açıklamalar|erişimtarihi=12 Ekim 2023|arşivtarihi=7 Haziran 2023|arşivurl=https://web.archive.org/web/20230607124815/https://t24.com.tr/haber/para-karsiligi-manipulatif-haber-iddiasinda-cumhuriyet-gazetesi-ile-genel-yayin-yonetmeni-nden-farkli-tonda-aciklamalar,1114260|dil=Türkçe|çalışma=T24}}</ref> Cumhuriyet Gazetesi Vakfı dönemin yetkilileri hakkında Ocak 2023’te yürürlüğe giren e-ticaret yasası aleyhine manipülatif haber yapma karşılığında "''kayıt dışı para aldıkları''" iddiasıyla suç duyurusunda bulundu.<ref name=":2" />


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==

Sayfanın 11.38, 30 Ocak 2024 tarihindeki hâli

Trendyol
EndüstriElektronik ticaret
Kuruluş2010
KurucuDemet Mutlu
Genel merkezi
SahibiÇinAlibaba Group%86,5

TürkiyeDemet Mutlu % 6,96
TürkiyeEvren Üçok %5,55
TürkiyeBegüm Tekin %0,78

TürkiyeZeki Güçlü Kaya %0,21 [1]
Web sitesitrendyol.com

Trendyol, merkezi İstanbul’da bulunan, Türkiye'nin ilk decacorn şirketi ünvanına sahip bir e-ticaret pazar yeri. Çinli şirket Alibaba Group, şirketin %86,5 ile en büyük hissedarı konumundadır.[2] 2010’da giyim ürünleri satışı yapılan bir alışveriş sitesi olarak kurulan site zaman içinde pazar yeri formatına geçiş yaparak daha çok kategoride farklı satıcılar aracılığıyla satış yapılmaya başladı. Trendyol ile 50 binden fazla kadın girişimcinin e-ticaret işine başladığı ifade edilmektedir.[3]

Trendyol, 12 Temmuz 2023 tarihinde Süper Lig ve TFF 1. Lig sponsorluğunu 2023-2024 sezonu için 700 milyon TL sponsorluk ücreti karşılığında Spor Toto'dan devralmıştır.[4][5]

Trendyol Grubu’nun Başkanı Çağlayan Çetin[6], CEO’su ise Erdem İnan’dır[7].

Alibaba Group Yatırımı

Çinli şirket Alibaba Group, 2018’de Trendyol’a 728 milyon dolar karşılığında stratejik yatırımcı oldu.[8][9] Alibaba Group, Trendyol’un 2018 ve 2020'de sermaye artışlarında 350 milyon dolar daha yatırım yaptı ve ortaklık payını %86'5'a çıkarmıştır.[2]

Diğer Yatırımcılar

300 bin dolar sermaye ile kurulan Trendyol, 2010-2011’de Tiger Global ile Kleiner Perkins’ten ve 2014’te EBRD’den yatırım aldı.[10]

Şirket 2021 yılında düzenlediği yatırım turunda, farklı ülkelerden yatırımcılar çekmiştir.[11] Bu süreçte toplam 1,5 milyar dolarlık yeni yatırım alarak, Türkiye'nin ilk "decacorn" teknoloji şirketi olmuştur.[12] Amerika’dan General Atlantic, Japonya merkezli SoftBank, Berlin merkezli Princeville Capital, Abu Dhabi Varlık Fonu (ADQ) ve Katar Yatırım Otoritesi (QIA) bu süreçte Trendyol'un yatırımcıları arasına katılmıştır.[13] Böylelikle Trendyol'un değerlemesi 16,5 milyar dolara yükselmiştir

Grup Şirketleri

Trendyol Tech

Trendyol’un teknoloji geliştirme merkezidir. Platform, 2019’da Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından AR-GE Merkezi olarak onaylanmıştır.[14] Trendyol Tech’te doğal dil işleme, gerçek zamanlı veri analizi, makine ve derin öğrenme, görüntü işleme, veri görselleştirme, metin benzerliği ve büyük veri alanlarına odaklanmaktadır.[15]

Dolap

İkinci el ürün platformu Dolap, 2016’da kuruldu ve 2018’de Trendyol’a satılmıştır.[16] Kullanıcılarının kullanmadığı ya da az giydiği ve elinden çıkarmak istediği kıyafetleri satışa çıkardığı platformda, 200 farklı kategoride 25 milyon civarında ürün olduğu düşünülüyor. Açıklanan verilere göre, kayıtlı 3,5 milyon satıcının 3 milyondan fazlası kadınlardan oluşan platform, kadın girişimcileri desteklemektedir.[17][18]

Trendyol Express

Trendyol'un 2018’de kurduğu lojistik ağıdır. Trendyol Express 2023 yılında Azerbaycan'da da kullanıma açılmıştır.[19]

Trendyol Go

Trendyol Go, Trendyol'un yemek ve market teslimat hizmetidir.[3]

Yurtdışı Açılımı

Almanya

Şirket 2022 yılında Almanya ofisini açmıştır. Almanya’da hizmet veren trendyol.com/de platformuyla Türk markalarının Almanya'ya e-ihracat yoluyla açılmasını sağlamaktadır.[20]

Azerbaycan

Trendyol, 2023 yılında Pasha Holding ile yaptığı iş birliğiyle Azerbaycan pazarına girmiştir.[21] E-ticaret ve kurye hizmetleriyle ülkede aktiftir.

Körfez

Trendyol Körfez ülkelerinde 2023 yılı Eylül ayında faaliyete başlamıştır. Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, Katar, Kuveyt, Bahreyn ve Umman’da pazar yeri modeline geçmiştir. Ayrıca Suudi Arabistanlı Cenomi Grup ile Körfez ülkelerinde stratejik ortaklık kurmuştur.[22]

Doğu Avrupa

Şirket, 2024 yılı itibariyle Doğu Avrupa pazarına açılmaya başlamıştır. İlk etapta Romanya, Yunanistan, Macaristan ve Çekya’da faaliyetlerine başlamıştır. Sonraki aşamada ise Polonya, Slovakya ve Bulgaristan pazarlarına girmeyi planladığını duyurmuştur.[23]

İşleyişi

Trendyol, resmi şirketler tarafından birçok kategoride satışların yapılmasını sağlayan, B2C olarak adlandırılan iş modeline aracılık eden bir E-Ticaret platformudur. Alıcılar ödemeyi doğrudan Trendyol'a yaparak ürün tesliminden sonra belirlenen vadelerde ve kategoriye göre değişen oranlarda komisyon kesilerek satıcılara ödemesi gerçekleşmektedir.

Hakkındaki iddialar ve cezalar

Wayfair olayı

2020 yılında Trendyol, hakkında Wayfair olayı olarak bilinen çocuk kaçakçılığı ile ilişkilendirildi.[24] Çok yüksek fiyatlı çocuk elbiselerinin aslında kaçırılan çocukların ilanı olduğunu öne süren düşünce sonucunda Trendyol'da yer alan yüksek fiyatlı çocuk elbiseleri sebebiyle olayın Türkiye ayağı olduğu düşünüldü. Trendyol bu suçlamaları fiyatlama hatası olarak bildirerek reddetti.[25] Ardından ürünün satıcısı olan şirket de çalışanının bir hatası olduğunu kabul etti.[26]

Algoritmada manipülasyon

2021 yılında Rekabet Kurumu tarafından algoritmalarında manipülasyon yaparak belirli satıcı ve ürünlerin ön plana çıkartıldığına dair hakkında soruşturma açıldı. 2023 yılında sonuçlanan soruşturmada şirkete 61 milyon Türk Lirası para cezası verildi.[27][28][29]

Kaynakça

  1. ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Haziran 2023. 
  2. ^ a b "Alibaba Trendyol'a 350 milyon dolar yatırım yaptı". BloombergHT. 21 Nisan 2021. 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Temmuz 2023. 
  3. ^ a b "Trendyol.com". www.trendyol.com. 9 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Nisan 2023. 
  4. ^ "Trendyol, Süper Lig'in yeni sponsoru oldu". 19 Temmuz 2023. 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023. 
  5. ^ "Süper Lig ve 1. Lig'in isim sponsoru Trendyol oldu! Süper Lig, 13 yıl sonra özel sponsora kavuştu - Futbol Haberleri". 7 Aralık 2023. 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023. 
  6. ^ "Çağlayan Çetin, Trendyol Grup'a başkan olarak atandı". www.aa.com.tr. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  7. ^ "Trendyol Grubu CEO'su Erdem İnan, şirketin hedeflerini Bakü'de açıkladı Açıklaması". Haberler. 5 Aralık 2023. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  8. ^ "Alibaba'ya Satılan Trendyol, 728 Milyon Dolarlık Satış Fiyatıyla Rekor Kırdı". 3 Ağustos 2018. 28 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2023. 
  9. ^ "Alibaba Trendyol'a stratejik yatırım yapıyor". CNN TÜRK. 29 Haziran 2018. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  10. ^ "Trendyol Companies". 3 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  11. ^ "Trendyol yeni yatırım aldı, değerlemesi 16,5 milyar dolar oldu". www.ntv.com.tr. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  12. ^ "Trendyol 1,5 milyar dolar yeni yatırım aldı, değeri 16,5 milyar dolara ulaştı". BBC News Türkçe. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  13. ^ "Trendyol Türkiye'nin ilk 'decacorn'u - Diken". 9 Ağustos 2021. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  14. ^ "Trendyol'dan ARGE'ye 45 Milyonluk Yatırım". 7 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  15. ^ "Trendyol Tech". 11 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  16. ^ "İkinci El Online Alışveriş Sitesi: Dolap Uygulaması Nedir?". NeOldu.com. 17 Ocak 2021. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  17. ^ Şafak, Yeni. "Dolap yaklaşık 25 milyon ürünü yeni sahipleri ile buluşturdu | Aktüel Haberleri". Yeni Şafak. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  18. ^ "Kadın girişimciler, Trendyol'un destek programlarıyla işini dijitalleştirerek büyütüyor". www.cumhuriyet.com.tr. 15 Haziran 2022. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  19. ^ "Trendyol Express yurtdışına açılıyor Yazar iDealData". Investing.com Türkiye. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  20. ^ Gazetesi, Dünya (27 Temmuz 2023). "Trendyol, Türk markalarını Almanya'ya taşıyor". www.dunya.com/sirketler/trendyol-turk-markalarini-almanyaya-tasiyor-haberi-699651. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  21. ^ "Trendyol, yurtdışında büyümesine Azerbaycan ile devam ediyor". www.ntv.com.tr. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  22. ^ "Trendyol ve Cenomi Grup stratejik ortaklık kuracak". BloombergHT. 28 Kasım 2023. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  23. ^ "Trendyol'un yeni rotası 'Doğu Avrupa'". www.ntv.com.tr. 26 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2024. 
  24. ^ Habertürk. "Wayfair olayı nedir? Wayfair skandal olayı çocuk ticareti mi? Twitter, Trenyol son dakika haberleri". Habertürk. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023. 
  25. ^ "Trendyol: Yüksek fiyatların nedeni hatalı veri girişi". euronews. 13 Temmuz 2020. 14 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023. 
  26. ^ "Wayfair skandalının ardından Trendyol'dan son dakika açıklaması: Fahiş fiyatlara satılan o ürünler..." Sabah. 4 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023. 
  27. ^ "DSM Grup Danışmanlık İletişim ve Satış Ticaret AŞ hakkında Yürütülen Soruşturmaya İlişkin Nihai Kararın 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 49. Maddesi Uyarınca Açıklanması" (PDF). Rekabet Kurumu. 26 Temmuz 2023. 4 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 12 Ekim 2023. 
  28. ^ "Rekabet Kurumu DSM Sonuçları". 12 Ekim 2023. 4 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023. 
  29. ^ "Rekabet Kurumu'ndan Trendyol'a ceza". BloombergHT. 27 Temmuz 2023. 27 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ekim 2023. 

Dış bağlantılar