Miladi takvim: Revizyonlar arasındaki fark
[kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Gerekçe:: nedensiz içerik silinmesi |
k ++ |
||
2. satır: | 2. satır: | ||
[[Dosya:Christopher Clavius.jpg|thumb|[[Christopher Clavius]] (1538–1612), reformun ana yazarlarından biri.]] |
[[Dosya:Christopher Clavius.jpg|thumb|[[Christopher Clavius]] (1538–1612), reformun ana yazarlarından biri.]] |
||
[[Dosya:Pope Gregory XIII.jpg|thumb| [[Papa X. Gregory]]'nin gravürü.]] |
[[Dosya:Pope Gregory XIII.jpg|thumb| [[Papa X. Gregory]]'nin gravürü.]] |
||
'''Miladi takvim''' ya da '''Gregoryen takvim''', [[Jülyen takvimi]]nin yerine [[Papa XIII. |
'''Miladi takvim''' ya da '''Gregoryen takvim''', [[Jülyen takvimi]]nin yerine [[Papa]] [[XIII. Gregorius]] tarafından yaptırılan takvim. [[Milat]]'ı tarih başlangıcı ve [[Dünya]]'nın [[Güneş]] etrafındaki dönüş süresi olan 365 gün 6 saatlik zamanı "1 yıl" olarak kabul eder. |
||
Dünyada en yaygın olarak kullanılan takvim olan miladî takvim, senede 10,8 [[saniye]] hata oranıyla en güvenilir ve hassas takvimdir. |
Dünyada en yaygın olarak kullanılan takvim olan miladî takvim, senede 10,8 [[saniye]] hata oranıyla en güvenilir ve hassas takvimdir. |
||
13. satır: | 13. satır: | ||
=== Türkiye Cumhuriyeti'nin miladî takvimi kabulü === |
=== Türkiye Cumhuriyeti'nin miladî takvimi kabulü === |
||
[[Osmanlı İmparatorluğu]] döneminde, önce [[Hicrî takvim]], sonra da [[1 Mart]]'ı yılbaşı kabul eden [[Malî takvim]] kullanılmıştı. Cumhuriyet'in ilanından sonra, Malî 26 Kânun-i Evvel 1341'de ([[26 Aralık]] [[1925]]) kabul edilen "Takvimde Tarih Mebdeinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun" ve "Günün 24 Saate Taksimi Hakkında Kanun" adlı iki ayrı yasayla [[1 Ocak]] [[1926]]'dan başlayarak Gregoryen takvim benimsendi. |
[[Osmanlı İmparatorluğu]] döneminde, önce [[Hicrî takvim]], sonra da [[1 Mart]]'ı yılbaşı kabul eden [[Rumi takvim|Malî takvim]] kullanılmıştı. Cumhuriyet'in ilanından sonra, Malî 26 Kânun-i Evvel 1341'de ([[26 Aralık]] [[1925]]) kabul edilen "Takvimde Tarih Mebdeinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun" ve "Günün 24 Saate Taksimi Hakkında Kanun" adlı iki ayrı yasayla [[1 Ocak]] [[1926]]'dan başlayarak Gregoryen takvim benimsendi. |
||
Yılbaşını [[1 Ocak]] olarak alan bu takvimin yanı sıra günü [[12 saatlik zaman|12 saatlik]] gündüz ve 12 saat gece dilimlerine ayıran saat sistemi yerine [[24 saatlik zaman|24 saatlik bir gün]] kabul edildi. |
Yılbaşını [[1 Ocak]] olarak alan bu takvimin yanı sıra günü [[12 saatlik zaman|12 saatlik]] gündüz ve 12 saat gece dilimlerine ayıran saat sistemi yerine [[24 saatlik zaman|24 saatlik bir gün]] kabul edildi. |
||
85. satır: | 85. satır: | ||
== Jülyen-Gregoryen çevrimi == |
== Jülyen-Gregoryen çevrimi == |
||
[[2010]] yılından beri, Jülyen takvimini Gregoryen takvime çevirmek için 14 gün ilave etmek gerekmektedir. Bu durum bazı [[Ortodoks]] [[Kilise]]lerinin [[Noel]] kutlama tarihlerini [[7 Ocak]] yerine [[8 Ocak]] olarak değiştirmiştir. |
[[2010]] yılından beri, Jülyen takvimini Gregoryen takvime çevirmek için 14 gün ilave etmek gerekmektedir. Bu durum bazı [[Ortodoks Hristiyanlık|Ortodoks]] [[Kilise]]lerinin [[Noel]] kutlama tarihlerini [[7 Ocak]] yerine [[8 Ocak]] olarak değiştirmiştir. |
||
== Kaynakça == |
== Kaynakça == |
Sayfanın 08.23, 21 Mart 2018 tarihindeki hâli
Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Mart 2014) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/3/35/Christopher_Clavius.jpg/220px-Christopher_Clavius.jpg)
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fc/Pope_Gregory_XIII.jpg/220px-Pope_Gregory_XIII.jpg)
Miladi takvim ya da Gregoryen takvim, Jülyen takviminin yerine Papa XIII. Gregorius tarafından yaptırılan takvim. Milat'ı tarih başlangıcı ve Dünya'nın Güneş etrafındaki dönüş süresi olan 365 gün 6 saatlik zamanı "1 yıl" olarak kabul eder.
Dünyada en yaygın olarak kullanılan takvim olan miladî takvim, senede 10,8 saniye hata oranıyla en güvenilir ve hassas takvimdir.
Tarihçe
4 Ekim 1582'de kabul edilmiştir. Değişik tarihlerde önce Avrupa'da daha sonra diğer ülkelerde yayılmıştır.
Gregoryen takvim oluşturulurken Jülyen takvimine 10 gün ilave edilmiştir; 5 Ekim Cuma günü, 15 Ekim Cuma olarak kabul edilmiştir. 1752'de kabul eden ülkeler ise 11 gün ilave etmek durumunda kalmışlardır.
Türkiye Cumhuriyeti'nin miladî takvimi kabulü
Osmanlı İmparatorluğu döneminde, önce Hicrî takvim, sonra da 1 Mart'ı yılbaşı kabul eden Malî takvim kullanılmıştı. Cumhuriyet'in ilanından sonra, Malî 26 Kânun-i Evvel 1341'de (26 Aralık 1925) kabul edilen "Takvimde Tarih Mebdeinin Değiştirilmesi Hakkında Kanun" ve "Günün 24 Saate Taksimi Hakkında Kanun" adlı iki ayrı yasayla 1 Ocak 1926'dan başlayarak Gregoryen takvim benimsendi.
Yılbaşını 1 Ocak olarak alan bu takvimin yanı sıra günü 12 saatlik gündüz ve 12 saat gece dilimlerine ayıran saat sistemi yerine 24 saatlik bir gün kabul edildi.
Güvenilirliği
Gregoryen takvim, günümüze kadar kullanılan takvimler içinde en az hatalı olanıdır. Günümüzde bir ekinoks yılı 365,242375365 gündür (365 gün 5 saat 49 dakika 12 saniye). Gregoryen takvimde ortalama bir yıl 365.2425 gündür ve gerçek ekinoks yılı uzunluğuna oldukça yakındır.
Senede "ortalama" 0,000125 günlük bu ufak hata, yıllık olarak 10,8 saniyeye tekabül eder. Takvim hesaplamasında bir günlük hatanın ortaya çıkması için yaklaşık 8000 yıl geçmesi gerekir. Bununla birlikte 8000 yıl içerisinde bir ekinoks yılının uzunluğu da sabit kalmayayıp hangi uzunlukta olacağı tam olarak bilinemez. Bu nedenlerle Gregoryen takvim yeterli hassasiyette bir takvimdir ve yeniden düzenlenmesi çok uzun bir süreliğine gereksizdir.
Yılbaşı
Daha önce 25 Mart olan yılın ilk günü, 1 Ocak olarak kabul edildi. Şubat ayının 28 gün olması durumu devam ettirildi.
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/a1/Month_-_Knuckles_%28tr%29.svg/320px-Month_-_Knuckles_%28tr%29.svg.png)
Sıra | Ay | İngilizce | Gün sayısı |
---|---|---|---|
1 | Ocak | January | 31 |
2 | Şubat | February | 28 ya da 29 |
3 | Mart | March | 31 |
4 | Nisan | April | 30 |
5 | Mayıs | May | 31 |
6 | Haziran | June | 30 |
7 | Temmuz | July | 31 |
8 | Ağustos | August | 31 |
9 | Eylül | September | 30 |
10 | Ekim | October | 31 |
11 | Kasım | November | 30 |
12 | Aralık | December | 31 |
Artık yıl
Artık yıllar, Şubat ayının 28 yerine 29 gün çektiği yıllardır. Bu uygulama, Dünyanın Güneş çevresindeki bir turu 365 gün değil, yaklaşık olarak 365 gün ve altı saat sürmesi nedeniyle her sene sonunda artan 6 saatlik süreleri bir tam güne çevirmek için oluşturulmuştur.
Gregoryen takvimde sonu -00 ile bitmeyen ve 4'e kalansız bölünebilen tüm yıllar artık yıldır. Sonu -00 ile biten yıllar, yani yüzüncü yıllar ise eğer 400'e bölünebiliyorlarsa artık yıl olabilirler. Örneğin 1900 yılı artık yıl değilken 2000 yılı artık yıldır.
Artık yıllar, her dört senede bir tekrar ettiği için, en son artık yıl olan 2016'dan itibaren 2020, 2024, 2028, ... şeklinde 2100 yılına kadar devam edecek; 2100 yılı 400'e kalansız bölünemeyeceği için artık yıl olmayacaktır.
Düzenlemenin nedeni
Bu düzenlemenin nedeni, Mart ekinoksunu 21 Mart tarihine mümkün olduğunca yakın denk getirmektir. Böylece Paskalya Bayramı 21 Mart tarihinde veya hemen sonrasında kutlanabilecekti.
Jülyen-Gregoryen çevrimi
2010 yılından beri, Jülyen takvimini Gregoryen takvime çevirmek için 14 gün ilave etmek gerekmektedir. Bu durum bazı Ortodoks Kiliselerinin Noel kutlama tarihlerini 7 Ocak yerine 8 Ocak olarak değiştirmiştir.
Kaynakça
Ayrıca bakınız
![]() | Astronomi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |