Islık dili: Revizyonlar arasındaki fark
| [kontrol edilmiş revizyon] | [kontrol edilmiş revizyon] |
Arşiv bağlantısı eklendi |
Teacher0691 (mesaj | katkılar) anlam ayrımı sayfasına yönlenen bağlantı düzeltme AWB ile |
||
| 18. satır: | 18. satır: | ||
'''Islık Dili''' (Kuşdili, Işıklık, Işılık, Işıldık, Iklık<ref name=aragem>{{Web kaynağı | başlık = Islık Dili | url = http://aregem.kulturturizm.gov.tr/TR,51104/islik-dili.html | website = http://aregem.kulturturizm.gov.tr/ | yayıncı = T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştıırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü web sisi | erişimtarihi = 11 Şubat 2018 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20170807183558/http://aregem.kulturturizm.gov.tr:80/TR,51104/islik-dili.html | arşivtarihi = 7 Ağustos 2017}}</ref>), parmak, dil, diş, dudak ve yanaklar yardımıyla oluşan ıslığın, kelime değeri kazanmasıyla kurulan iletişim sisteminin adıdır. |
'''Islık Dili''' (Kuşdili, Işıklık, Işılık, Işıldık, Iklık<ref name=aragem>{{Web kaynağı | başlık = Islık Dili | url = http://aregem.kulturturizm.gov.tr/TR,51104/islik-dili.html | website = http://aregem.kulturturizm.gov.tr/ | yayıncı = T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştıırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü web sisi | erişimtarihi = 11 Şubat 2018 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20170807183558/http://aregem.kulturturizm.gov.tr:80/TR,51104/islik-dili.html | arşivtarihi = 7 Ağustos 2017}}</ref>), parmak, dil, diş, dudak ve yanaklar yardımıyla oluşan ıslığın, kelime değeri kazanmasıyla kurulan iletişim sisteminin adıdır. |
||
Fransız biyoakustik mühendisi Julien Meyer'in tahminine göre dünyada altmışa yakın ıslık dili kullanılmaktadır. Günümüzde, Türkiye'de başta [[Giresun]], [[Ordu]] ve [[Gümüşhane]] olmak üzere [[Doğu Karadeniz]] bölgesinde kullanılmaktadır. Konut yerleşimlerinin birbirinden uzak olduğu engebeli arazide yaşayan insanların slığın çıkardığı yüksek ses hacminden faydalanarak iletişim kurabilmesi için geliştirilmiştir.<ref name=aragem/> "Kuş dili" olarak da bilinir. |
Fransız biyoakustik mühendisi Julien Meyer'in tahminine göre dünyada altmışa yakın ıslık dili kullanılmaktadır. Günümüzde, Türkiye'de başta [[Giresun]], [[Ordu (il)|Ordu]] ve [[Gümüşhane]] olmak üzere [[Doğu Karadeniz]] bölgesinde kullanılmaktadır. Konut yerleşimlerinin birbirinden uzak olduğu engebeli arazide yaşayan insanların slığın çıkardığı yüksek ses hacminden faydalanarak iletişim kurabilmesi için geliştirilmiştir.<ref name=aragem/> "Kuş dili" olarak da bilinir. |
||
Islık dilinin Doğu Karadeniz'de ne zaman kullanılmaya başlandığı yönünde herhangi bir bilgi bulunmaz. Cep telefonu, internet gibi gelişmiş iletişim araçları bu dilin kullanımını azaltmış<ref name=aragem/> ve bu gelenek, 2016 yılında [[UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri#Acil Korunma Gerektiren Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi|UNESCO Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi]]'ne girmiştir.<ref name=hurriyet>{{Web kaynağı | başlık = Karadeniz'de asırlardır kullanılan 'ıslık dili'ni artık dünya tanıyacak! | url = http://www.hurriyet.com.tr/karadenizde-asirlardir-kullanilan-islik-dilini-artik-dunya-taniyacak-40669253 | website = http://www.hurriyet.com.tr/ | yayıncı = Hürriyet gazetesi, 6 Aralık 2017 | erişimtarihi = 11 Şubat 2018 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20171222081439/http://www.hurriyet.com.tr/karadenizde-asirlardir-kullanilan-islik-dilini-artik-dunya-taniyacak-40669253 | arşivtarihi = 22 Aralık 2017}}</ref> |
Islık dilinin Doğu Karadeniz'de ne zaman kullanılmaya başlandığı yönünde herhangi bir bilgi bulunmaz. Cep telefonu, internet gibi gelişmiş iletişim araçları bu dilin kullanımını azaltmış<ref name=aragem/> ve bu gelenek, 2016 yılında [[UNESCO Somut Olmayan Kültürel Miras Listeleri#Acil Korunma Gerektiren Somut Olmayan Kültür Mirası Listesi|UNESCO Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi]]'ne girmiştir.<ref name=hurriyet>{{Web kaynağı | başlık = Karadeniz'de asırlardır kullanılan 'ıslık dili'ni artık dünya tanıyacak! | url = http://www.hurriyet.com.tr/karadenizde-asirlardir-kullanilan-islik-dilini-artik-dunya-taniyacak-40669253 | website = http://www.hurriyet.com.tr/ | yayıncı = Hürriyet gazetesi, 6 Aralık 2017 | erişimtarihi = 11 Şubat 2018 | arşivurl = http://web.archive.org/web/20171222081439/http://www.hurriyet.com.tr/karadenizde-asirlardir-kullanilan-islik-dilini-artik-dunya-taniyacak-40669253 | arşivtarihi = 22 Aralık 2017}}</ref> |
||
Sayfanın 21.11, 20 Mart 2018 tarihindeki hâli
| Islık Dili (Kuş Dili) | |
|---|---|
| Ülke | Türkiye |
| Kaynak | 00658 |
| Bölge | Avrupa ve Kuzey Amerika |
| Tescil geçmişi | |
| Tescil | 2017 (12 oturum) |
Islık Dili (Kuşdili, Işıklık, Işılık, Işıldık, Iklık[1]), parmak, dil, diş, dudak ve yanaklar yardımıyla oluşan ıslığın, kelime değeri kazanmasıyla kurulan iletişim sisteminin adıdır.
Fransız biyoakustik mühendisi Julien Meyer'in tahminine göre dünyada altmışa yakın ıslık dili kullanılmaktadır. Günümüzde, Türkiye'de başta Giresun, Ordu ve Gümüşhane olmak üzere Doğu Karadeniz bölgesinde kullanılmaktadır. Konut yerleşimlerinin birbirinden uzak olduğu engebeli arazide yaşayan insanların slığın çıkardığı yüksek ses hacminden faydalanarak iletişim kurabilmesi için geliştirilmiştir.[1] "Kuş dili" olarak da bilinir.
Islık dilinin Doğu Karadeniz'de ne zaman kullanılmaya başlandığı yönünde herhangi bir bilgi bulunmaz. Cep telefonu, internet gibi gelişmiş iletişim araçları bu dilin kullanımını azaltmış[1] ve bu gelenek, 2016 yılında UNESCO Acil Koruma Gerektiren Somut Olmayan Kültürel Miras Listesi'ne girmiştir.[2]
Giresun'un Çanakçı ilçesine bağlı Kuşköy'de kuş dilinin unutturulmaması için 1997'den yılından itibaren her yıl Haziran ayında "Kuş Dili Kültür ve Sanat Festivali" adı ile festival düzenlenmektedir.[3]
Özellikleri
Islık sesinin frekansı 1000- 4000 arasına inmektedir. Tiz bir ses olduğu için uzaklara ulaşabilir. Uygun bir coğrafyada, iyi bir ıslık tekniği ile ıslık sesi kilometrelerce uzağa varabildiği tespit edilmiştir.[4]
Islık dili, parmaklar yardımıyla da parmaklar kullanmadan da konuşulur, ancak parmak yardımıyla çalınan ıslık daha kuvvetlidir ve daha uzak mesafeden duyulabilmektedir.
Islık dili; halkın kendi arasında uzlaştığı ezgisel, ritimsel ve belirgin bazı seslerin birleşiminden oluşan kalıplara sahiptir. Bu kalıplar kullanılarak ıslık dili, günlük hayattaki “tamam”, “gel”, “git” gibi kısa, basit anlam birimleri yerine kullanılabilmektedir. Ayrıca ıslık dili ile "yangın var" şeklindeki acil yardım çağrıları veya "yarın bize fındık imecesine gelir misin" gibi uzun olmayan diyalogların kurulması mümkün hale gelmektedir.[1]
Farklı ülkelerde ıslık dili
Fransız biyoakustik mühendisi Julien Meyer'in tahminine göre dünyada altmışa yakın ıslık dili kullanılmaktadır. Ona göre ilke olarak konuşulan her dil ıslık sesine dönüşebilmektedir. Islık diliyle herhangi bir yörenin, herhangi bir topluluğun; herkesçe bilinen ortak konuları, sorunları konuşulabilir. Meyer'in araştırmalarına göre Meksika'nın güneyindeki Huautla Jimenez bölgesinde ıslık dili pazarda, evden eve, bir dükkandan diğerine haberleşmede kullanılacak kadar günlük yaşamın içerisindedir. Tayland'da ise sevilen kişiye ilgi gösterme amacıyla kullanılır. Kanarya Adaları'ndan La Gomera adasının geleneksel ıslık dili Silbo Gomero, 2003’te ilkokullarda zorunlu ders olmuştur. Meyer Türkiye’de Doğu Karadeniz'de olduğu gibi Doğu Anadolu bölgesinde de bu dilin konuşulduğunu belirtmiştir.
Kaynakça
- ^ a b c d "Islık Dili". http://aregem.kulturturizm.gov.tr/. T.C Kültür ve Turizm Bakanlığı Araştıırma ve Eğitim Genel Müdürlüğü web sisi. 7 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2018.
|website=dış bağlantı (yardım) - ^ "Karadeniz'de asırlardır kullanılan 'ıslık dili'ni artık dünya tanıyacak!". http://www.hurriyet.com.tr/. Hürriyet gazetesi, 6 Aralık 2017. 22 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2018.
|website=dış bağlantı (yardım) - ^ "Kuşköy'de Kuş Dili Festival". http://www.hurriyet.com.tr/. Hürriyet gazetesi 23 Temmuz 2017. 18 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2018.
|website=dış bağlantı (yardım) - ^ Danışmant, Pelin. "Beynin Sınırlarını Zorlayan İletişim Aracı: Islık Dili". http://bilimdili.com. Bilimdili.com sitesi, 31 Ekim 2016. 29 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Şubat 2018.
|website=dış bağlantı (yardım)