Tepeyurt, Arhavi
| Tepeyurt | |
|---|---|
 | |
 Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
  Tepeyurt Tepeyurt'un Artvin'deki konumu | |
| Ülke |  Türkiye |
| İl | Artvin |
| İlçe | Arhavi |
| Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
| Rakım | 252 m |
| Nüfus (2020) | |
| • Toplam | 147 |
| Zaman dilimi | UTC+03.00 (TSİ) |
| İl alan kodu | 0466 |
| İl plaka kodu | 08 |
| Posta kodu | 08290 |
Tepeyurt, Artvin ilinin Arhavi ilçesine bağlı bir köydür. Kapisre Deresi'nin bir kolu olan Sidere'nin sağ yakasında yer alır.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Eski adı Yukarı Kutunet'tir. Lazca bir yer adı olan Kutunet, "güdükyer" anlamına gelmektedir.[3] Nitekim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesi ile 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde Kutunet-i Ulya (قوطونت علیا) olarak geçer.[4][5] Bu kaynaklarda Kutunet-i Süfla (قوطونت سفلا) olarak geçen köyün adı ise, Şenköy olarak değiştirilmiştir.[6]
Yukarı Kutunet, Trabzon İmparatorluğu'nun 1461'de ortadan kaldırılmasından sonra Osmanlıların eline geçti. Trabzon Eyaleti sınırları içindeyken, 1867'de, yeni kurulan Trabzon vilayetinin Lazistan sancağının bir köyü haline geldi. 1876 Trabzon vilayeti salnamesinde bu sancağa bağlı Hopa kazasının Arhavi nahiyesinin köyü olarak geçer. Köyün nüfusu 37 hanede yaşayan 52 kişi olarak kaydedilmiştir. Ancak bu tarihte, hane başına düşen ortalama kişi sayısına bakarak sadece erkek nüfusun tespit edilmiş olduğu anlaşılmaktadır. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün nüfusunun yaklaşık 104 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Bu durumda hane başına düşen kişi sayısının yaklaşık 2,8 olması, salnamede sadece erkek nüfusunun tespit edilmiş olduğu yaklaşımını desteklemektedir. Tarımla geçinen Yukarı Kutunet'te hayvan varlığı olarak 150 inek, 4 öküz ve 1 at tespit edilmiştir.[4]
Yukarı Kutunet, 1928 tarihli Osmanlıca köy listesinde, Rize vilayetinin Hopa kazasının Arhavi nahiyesine bağlıydı.[5] 1935 genel nüfus sayımında "Kutunisüfla" olarak yazılmış olan yerleşme, Artvin vilayeti yerine kurulmuş olan Çoruh vilayetinin Hopa kazasının Arhavi nahiyesinin bir köyüydü. Bu tespite göre köyün nüfusu 220 kişiden oluşuyordu.[7] Bu yerleşme, 1955 genel nüfus sayımında "Yukarıkutinit" adıyla, 1960 genel nüfus sayımında da "Tepeyurt" adıyla Arhavi kazasının merkez nahiyesine bağlı köy olarak kaydedilmiştir. "Yabancı kökten geldiği" için köyün adının 1959 yılında 7267 sayılı kanunla Tepeyurt olarak değiştirilmiş olduğu, bu kayıtlardan da anlaşılmaktadır.[8][9][10] Adının değiştirilmesine rağmen, köyün eski adı yeni adıyla birlikte "Tepeyurt (Yukarı-Kutunit)" biçiminde bir süre daha resmî kayıtlarda kullanılmıştır.[11]
2014 yılında, köyde mimari dokusunu korumuş 2 Laz evi ve 4 serender bulunmaktaydı.[12]
Coğrafya[değiştir | kaynağı değiştir]
Tepeyurt köyü, Arhavi ilçe merkezine 8 km uzaklıktadır.[13]
Nüfus[değiştir | kaynağı değiştir]
| Yıllara göre köy nüfus verileri | |
|---|---|
| 2020 | 147[2] |
| 2019 | 170[2] |
| 2018 | 231[2] |
| 2017 | 88[2] |
| 2016 | 86[2] |
| 2015 | 114[2] |
| 2014 | 125[2] |
| 2013 | 192[2] |
| 2012 | 94[2] |
| 2011 | 102[2] |
| 2010 | 107[2] |
| 2009 | 111[2] |
| 2008 | 113[2] |
| 2007 | 75[2] |
| 2000 | 164[13] |
| 1990 | 206[13] |
| 1985 | 263[13] |
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ "Tepeyurt, Turkey Page" (İngilizce). Fallingrain.com. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ocak 2020.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o "Artvin Arhavi Tepeyurt Köy Nüfusu". Nufusune.com. 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Şubat 2020.
- ^ Ceyhun Akyol, Sinan Güner, Yener Oğan, Ekrem Aydın, Rahime Yüce, Tuncay Uluyurt (2014). "Kırsal Alanların Turizm Potansiyelinin Belirlenmesi – Artvin İli Arhavi İlçesi Örneği". dergipark.org.tr. 25 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2022.
- ^ a b Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 367, ISBN 9789157871117.
- ^ a b Son Teşkilat-i Mülkiyede Köylerimizin Adları (Osmanlıca), İstanbul, 1928, s. 621.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 493". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2021.
- ^ "1935 Genel Nüfus Sayımı, İstanbul, 1937, s. 261" (PDF). 16 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 17 Temmuz 2021.
- ^ "1955 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1961, s. 143" (PDF). 6 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Haziran 2022.
- ^ "Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1963, s. 73" (PDF). 18 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Haziran 2022.
- ^ "Köylerimiz, (Yayımlayan) İçişleri Bakanlığı, Ankara, 1968, s. 783". 23 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Temmuz 2021.
- ^ "1980 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1981" (PDF). 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 18 Temmuz 2021.
- ^ Ceyhun Akyol, Sinan Güner, Yener Oğan, Ekrem Aydın, Rahime Yüce, Tuncay Uluyurt (2014). "Kırsal Alanların Turizm Potansiyelinin Belirlenmesi – Artvin İli Arhavi İlçesi Örneği". dergipark.org.tr. Erişim tarihi: 4 Nisan 2024.
- ^ a b c d "Tepeyurt Köyü". YerelNet.org.tr. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Yerelnet4 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Tepeyurt, Arhavi için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft