Sikkeli yılan
| Sikkeli yılan | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) | |||||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||||
 Asgari endişe altında (IUCN 3.1)[1] | |||||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||
| Hemorrhois nummifer (Reuss, 1834) | |||||||||||||||||
| Sinonimler | |||||||||||||||||
Sikkeli yılan (Hemorrhois nummifer), Colubridae familyasına bağlı zehirsiz[4][5] bir yılan türüdür.[6] güneydoğu Avrupa, kuzeydoğu Afrika, Batı ve Orta Asya'da bulunur.[1]
Özellikleri[değiştir | kaynağı değiştir]
Sikkeli yılan maksimum toplam uzunluğu 140–150 cm arasında ve ağırlığı ise 600 gramı bulur. Vücudu güçlü ve oldukça sağlam bir yapıdadır. Baş kısmı iri, vücuda göre bariz büyük ve belirgindir. Gözleri nispeten küçük olup, yuvarlak gözbebeği vardır.[3] Temel rengi açık kahverengi ve bazen grimsidir ve sırtında sikke veya eşkenar dörtgen şeklinde koyu lekeler vardır. Bu yüzden "Sikkeli yılan" adıyla anılır.[3] Sırttaki yuvarlak lekeler bazen bitişik olabilir. Başın üst ve yan taraflarında koyu lekeler taşıyan tür, gövde yanlarında çift sıra leke taşır. Gövde yanlarındaki bu lekeler, vücut kuyruğa doğru inceldiği için incelerek birleşip çizgi halini alır. Ventral bölgesi sarımsı beyaz renkte olup, siyahımsı koyu beneklidir.[7]
Çoğu zaman zehirli bir yılan olan Şeritli engerek (Montivipera xanthina) ile karıştırılır, bununla birlikte şeritli engerek yarık şeklinde bir gözbebeği ve başının üstünde çok sayıda küçük pul bulunur, sikkeli yılan ise büyük kafa kalkanlarına sahiptir.[3]
Coğrafi dağılım[değiştir | kaynağı değiştir]
Sikkeli yılan batı ve Orta Asya'da yaygın olarak bulunur. Genel olarak Asya kıtasında Türkiye'nin güney ve güneydoğu bölgeleri,[8] Suriye, Lübnan, kuzey ve orta İsrail, kuzeybatı Ürdün, Ermenistan, kuzey Irak, kuzeydoğu İran, Türkmenistan, güney Özbekistan, Tacikistan ve Kırgızistan'da dağılım gösterir.[1] Avrupa kıtasında Yunanistan'ın Leros, Kalymnos, Kos, Symi, Rodos ve İlipsi adaları ile Kıbrıs'ta bulunur. Kuzey Mısır'da Kahire yakınları ve güney Sina Yarımadası'nda izole popülasyonlar mevcuttur.[1]
Yaşam alanı[değiştir | kaynağı değiştir]
Deniz seviyesinden 2000 metre yüksekliğe kadar yaşayabilirler. Habitat olarak genellikle açık yamaçlar, vadi yamaçları, kayalık alanlar, çalılıklar, açık kuru ormanlık alanlar ve seyrek bitkili taşlık bölgeler gibi açık alanlarda bulunur.[1] Bunun yanında kırsal alanlarda müstakil evlerin tavan aralarını ve ev çevrelerini de yaşam alanı olarak tercih edebilir. Hem kırsal hem de kentsel alanlarda yaşayıp uyum sağlayabilen bir türdür.[1]
Davranış ve ekoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Sikkeli yılan esas olarak küçük memeliler, kertenkeleler ve küçük kuşlardan oluşan bir diyete sahip, gündüzleri aktif olarak yiyecek arayan bir avcıdır. İnsanlar için zararsızdır ancak hem görünüş hem de davranış olarak engerekleri taklit ediyor gibi görünmektedir.[7]
Üreme[değiştir | kaynağı değiştir]
Dişi Haziran ve Temmuz aylarında 5—12 yumurta bırakır. Eylül ayının ortalarına doğru veya sonunda 19–22 cm uzunluğunda genç yılanlar çıkar.[3]
Galeri[değiştir | kaynağı değiştir]
-
-
İsrail'in Nahal kziv ulusal parkı -
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b c d e f Aghasyan A., Avci A., Tuniyev B., Lymberakis P., Andrén C., Cogalniceanu D., Wilkinson J., Ananjeva N.B., Üzüm N., Orlov N.L., Podloucky R., Tuniyev S., Kaya U., Tok V., Ugurtas I.H., Sevinç M., Hraoui-Bloquet S., Sadek R., Crochet P.-A., Disi A.M., Werner Y.L., Baha El Din S., Borkin L., Milto K., Golynsky E., Belouskova A., Nuridjanov D., Munkhbayar K., Shestapol A. & Dujsebayeva T. (2017). "Hemorrhois nummifer". IUCN Kırmızı Listesi. 2017: e.T157270A746934. doi:10.2305/IUCN.UK.2017-2.RLTS.T157270A746934.en. 1 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022.
- ^ Reuss, Adolph (1834). Zoologische miscellen. Reptilien, Ophidier. Abhandlungen aus dem Gebiete der beschreibenden Naturgeschichte (Almanca). 1. ss. 129-162.
- ^ a b c d e "Hemorrhois nummifer (REUSS, 1834)". The Reptile Database. J. Craig Venter Institute. 24 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022.
- ^ "Toddler chews head off snake". ALARABIYA news. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023.
- ^ "Hemorrhois nummifer - Coin-marked snake". by Cyprus Wildlife Research Institute. InfoNorthCyprus.com. 1 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ocak 2023.
- ^ "Hemorrhois nummifer". Bütünleştirilmiş Taksonomik Bilgi Sistemi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022.
- ^ a b Arnold, E. Nicholas; Ovenden, Denys (2002). A field Guide to the Reptiles and Amphibians of Britain and Europe. 2. Londra: Collins. s. 210. ISBN 9780002199643.
- ^ "Adıyaman'ın Besni İlçesinde çiftçiler tarafından görülen mavi renkli sikkeli yılan şaşkınlık yarattı". Adıyamanlılar.net. 31 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Aralık 2022.