Niyazi Ahmet Banoğlu
| Niyazi Ahmet Banoğlu | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1913 Batum |
| Ölüm | 6 Ekim 1992 İstanbul |
| Meslek | gazeteci, yazar, çevirmen |
| Çocuklar | Deniz Banoğlu |
Niyazi Ahmet Banoğlu (d. 1913, Batum, Gürcistan – ö. 6 Ekim 1992, İstanbul), tarihi araştırma kitaplarıyla tanınan gazeteci ve yazar. Gürcü edebiyatından Türkçeye ilk çevirileri yapan kişi olarak da bilinir.
1913’te bir Laz ailenin çocuğu olarak Batum’da doğdu.[1][2] Ailesiyle birlikte 1924’te Gürcistan'dan Türkiye’ye göç etti. Eğitimini Türkiye’de tamamladı. 1929’da Hareket gazetesinde gazeteciliğe başladı. Daha sonra Halkın Dostu, Vakit, Hergün, Tarih-Coğrafya Dünyası gibi pek çok gazetede ve dergide çalıştı. Gazetelerde tefrika olarak çevirileri ve romanları yayımlandı. A. Reşat, Lebip Muammer, Niyazi Ahmet Okan gibi takma adlar da kullandı. Fotoğraflarla Atatürk (1940), Doğumundan Ölümüne Kadar Atatürk Albümü (1955) Atatürk’ün Siyasi Hayatı (1963), Atatürk’ün İstanbul’daki Hayatı (1973, 2 cilt), Latife Hanım Atatürk’ü Anlatıyor (1981) gibi Atatürk üzerine kitaplar kaleme aldı. Zindancı Kaptan (1941), Şahin Reis (1941), Çerkes Kızları (1944) gibi romanlar yazdı. Aşk Uğrunda (1941) adlı romanda ünlü Gürcü komutan Giorgi Saakadze’nin hayatını ve onun dönemindeki tarihsel olayları anlattı.
Banoğlu Gürcü edebiyatını Türkçeye çeviren ilk kişi olarak tarihe geçti. Gürcü yazarlar Aleksandre Kazbegi ile Egnate Ninoşvili’den çevirdiği öyküler Kafkas Hikâyeleri (1936) adı altında kitap olarak basıldı. Yine Aleksandre Kazbegi’nin ünlü romanı Elguca’yı özet halinde çevirdi; çeviri 1941’de Bir Kafkas Romanı – Elguca, 1964’te Elguca: Kafkas Aşkı adıyla yayımlandı. Gürcüce dışında Rusça da bilmekteydi.[3]
Banoğlu, pek çok biyografik kitabın da yazarıdır. 1983’te kendisi Gazeteciler Cemiyeti’nin Basında 50 Yıl Hizmet Ödülü’ne değer bulunmuştur. Gazeteci ve yazar Deniz Banoğlu'nun babasıdır.[4]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Çilaşvili, Parna-Beka (10 Ağustos 2018). ""Kafkas Hikâyeleri"nin hikâyesi". Tetri Piala. 23 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022.
- ^ Ünal, Ümmet (2018). "Niyazi Ahmet Banoğlu'nun eserlerinde İstanbul folkloru" (PDF). Yüksek Lisans Tezi. nek.istanbul.edu.tr. s. 15 (35). 16 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022.
Günümüzde Acara Özerk Bölgesi sınırları içinde kalan Batum'da doğan Niyazi Ahmet Banoğlu, aslen Hopa’nın Pilargit köyündendir.
- ^ Ünal, Ümmet (2018). "Niyazi Ahmet Banoğlu'nun eserlerinde İstanbul folklorun" (PDF). Yüksek Lisans Tezi. nek.istanbul.edu.tr. s. 18 (38). 16 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022.
- ^ "TGC: Deniz Banoğlu'nun ailesine ve basın topluluğumuza baş sağlığı diliyoruz". Türkiye Gazeteciler Cemiyeti. tgc.org.tr. 1 Mart 2021. 11 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2022.
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Niyazi Ahmet Banoğlu3 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- “Kafkas Hikâyeleri'nin hikâyesi" - Parna-Beka Çilaşvili23 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Bir Kafkas romanı" - Parna-Beka Çilaşvili23 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Elguca romanındaki Mzağo olmak isterdim!" - Parna-Beka Çilaşvili23 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- "Giorgi Saakadze ve Aşk Uğrunda" - Parna-Beka Çilaşvili23 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.