Mervan eş-Şehhi

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Mervan eş-Şehhi
Kendi dilinde adıمروان الشحي
Doğum9 Mayıs 1978 Al Qusaidat, Ras Al Khaimah, Resü'l-Hayme, Birleşik Arap Emirlikleri
Ölüm11 Eylül 2001 (23 yaşında)
New York, Amerika Birleşik Devletleri
Ölüm sebebiİntihar saldırısı
MilliyetArap
EğitimBonn Üniversitesi ve Hamburg Teknoloji Üniversitesi
OrganizasyonEl-Kaide
MemleketBirleşik Arap Emirlikleri
İmza

Mervan eş-Şehhi (Arapça مروان الشحي‎; 9 Mayıs 1978; Resü'l-Hayme - 11 Eylül 2001, New York), 2001'deki 11 Eylül Saldırılarının bir parçası olarak United Airlines'a ait bir Boeing 767'yi Dünya Ticaret Merkezi'nin Güney Kulesi'ne düşüren United Airlines'ın 175 sefer sayılı uçuşunun korsan pilotu olarak görev yapan, El-Kaide'den memleketi Birleşik Arap Emirlikleri olan bir terörist korsandı. Uçaktaki 5 korsandan biriydi, uçağı kaçıran kişiler ve saldırılara katılan iki Birleşik Arap Emirlikleri vatandaşından biri, diğeri ise aynı uçağı kaçırmasına yardım eden Fayez Banihammad'dı.

Eş-Şehhi, Birleşik Arap Emirlikleri'nden bir öğrenciydi ve 1996'da Almanya'ya taşındı ve kısa süre sonra Muhammed Atta, Ziyad Cerrah ve Remzi bin eş-Şeybe ile yakın arkadaş oldu ve Hamburg hücresini oluşturdu. Canlarını şehadet ederek hep birlikte 11 Eylül Saldırılarının önderleri oldular. 1999'un sonlarında eş-Şehhi, Atta, Cerrah ve bin el-Şibh, Afganistan'daki terörist eğitim kamplarına gittiler ve Amerika Birleşik Devletleri'ndeki saldırılar için Hamburg'daki dört hücre üyesini işe alan Usame bin Ladin ile görüştüler. Amerika Birleşik Devletleri'ne Mayıs 2000'de, Atta'dan bir ay önce geldi. Atta, eş-Şehhi ve Cerrah, Florida'da Huffman Aviation'da pilot olarak eğitim aldılar ve ticari pilot lisanslarını Aralık 2000 ve Ocak 2001'de Federal Havacılık İdaresi'nden almışlardı.

Eş-Şehhi, zamanını yurtdışındaki önemli planlamacılarla toplantı yapmak, hava korsanlarının diğer uçuşlara gelmesine yardımcı olmak ve kaçırma olayının nasıl gerçekleşeceğine ilişkin ayrıntıları belirlemek için gözetleme uçuşlarında seyahat etmek gibi saldırının kendisi için hazırlıklar yaparak geçirdi. 9 Eylül 2001'de Florida'dan Boston'a gitti ve burada 11 Eylül'e kadar Milner Otel'de kaldı. Logan Uluslararası Havalimanı'nda United Airlines'ın 175 sefer sayılı uçağına bindikten sonra eş-Şehhi ve diğer 4 hava korsanı, saldırıyı gerçekleştirmek için uçuşa 30 dakika kala beklediler, bu da daha sonra eş-Şehhi'nin pilot olarak kontrolü ele geçirmesine olanak sağladı ve sabah 9.03'te Muhammed Atta'nın American Airlines'ın 11 sefer sayılı uçağını Kuzey Kulesi'ne düşürmesinden dakikalar sonra eş-Şehhi, Boeing 767'yi Dünya Ticaret Merkezi'nin Güney Kulesi'nin 77. ve 85. katları arasında düşürdü. 23 yaşında, saldırılara katılan en genç korsan pilottu. Boeing 767'nin Güney Kulesi'ne çarpması televizyonda canlı olarak görüldü. 56 dakikalık yanmanın ardından sabah 9.59'da 110 katlı gökdelen çöktü ve yaklaşık 900 ofis çalışanı ve ilk müdahale ekibinin de aralarında bulunduğu yüzlerce kişi hayatını kaybetmesine sebep oldu.

Erken Hayatı[değiştir | kaynağı değiştir]

Eş-Şehhi, 9 Mayıs 1978'de Birleşik Arap Emirlikleri'nin Ras al-Khaimah kentinde, 1997'de ölen Emirlik Müslüman bir din adamı ve Mısırlı bir annenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Ancak sessiz ve dindar bir Müslüman olarak tanımlanan eş-Şehhi'nin Birleşik Arap Emirlikleri'ndeki hayatına ilişkin ayrıntıları elde etmek zor. Babası tarafından Şihuh kabilesinin bir parçasıydı. The New York Times'ın Ekim 2001 tarihli bir makalesine göre, "Bay Şehhi'nin memleketinin sakinleri onu daha önce duymuş olsaydı, kesinlikle yabancılara söylemiyorlardı. Toplulukta geçirilen dört saat boyunca hiçbir adres ortaya çıkmadı ve hiç kimse - polisler, itfaiyeciler, yayalar veya yerel yetkililer - onun adının anılması karşısında omuz silkmekten başka bir şey yapmadı."

Almanya'daki öğretmeni Gabriele Bock, onu orada okurken geleceğe yönelik planlar yapmakta zorlanan biri olarak anıyor.

Eş-Şehhi, Almanya'dayken Almanca kursunu tamamladıktan sonra Bonn Üniversitesi'ne kaydoldu. Üniversitenin kendisine yasak getirmesine rağmen, evindeki sorunlarla ilgilenmek için Haziran 1997'de Almanya'dan ayrıldı. 1998'in başlarında eş-Şehhi, Hamburg Teknik Üniversitesi'ne transfer oldu. Fakir bir öğrenci olan eş-Şehhi, Burs programı yöneticileri tarafından Ağustos 1998'den itibaren Bonn'da öğreniminin bir dönemini tekrarlaması için yönlendirildi. Eş-Şehhi, Ocak 1999'a kadar Bonn'a tekrar kaydolmadı ve öğrenimiyle mücadele etmeye devam etti. Temmuz 1999'da gemi inşası eğitimi almak için Hamburg'a döndü.

Eş-Şehhi'nin ayrıca 1999 yılında evlendiği, Ocak 2000'de gecikmiş bir kutlama düzenleyerek üvey kardeşinin Fawzeya adında genç bir kadınla görücü usulüyle evlendiği bildirildi.

Radikalleşme[değiştir | kaynağı değiştir]

1998 yılında Hamburg'a taşındıktan sonra eş-Şehhi, Muhammed Atta ve Remzi bin eş-Şeybe ile birlikte Hamburg hücresinin kurulmasına yardım etti. Orada görüşleri giderek daha radikal hale geldi. Amerikan karşıtı duyguları tartışmak ve olası saldırıları planlamak için haftada üç veya dört kez buluşuyorlardı. Birisi kendisinin ve Atta'nın neden hiç gülmediğini sorduğunda eş-Şehhi şöyle karşılık verdi: "Filistin'de insanlar ölürken nasıl gülebilirsin?"

9 Ekim 1999'da Mervan eş-Şehhi, Said Bahaji'nin Almanya'daki düğününde, aralarında Ziyad Cerrah'ın da bulunduğu diğer 11 Eylül korsanlarıyla birlikte filme alındı.

1999'un sonlarında eş-Şehhi, Muhammed Atta, Ziyad Cerrah, Said Bahaji ve Remzi bin eş-Şeybe, Ruslara karşı savaşmak için Çeçenya'ya gitmeye karar verdiler, ancak son dakikada Halid el-Masri ve Muhammed Veled Salahi tarafından ikna edildiler. Bunun yerine Usame bin Ladin'le görüşmek için Afganistan'a gittiler ve terörist saldırıları için eğitim aldılar. Hemen ardından Atta, eş-Şehhi ve Cerrah, muhtemelen Afganistan'a seyahat vizelerini silmek için pasaportlarının çalındığını bildirdi. Korsanlar eğitimlerinin ardından radikalizmlerini gizlemeye çalıştılar. Eş-Şehhi sakalını kesti ve eski dostlarına dindarlığı azalmış gibi göründü. Saldırıların ardından Hamburg'daki bir kütüphaneci, eş-Şehhi'nin kendisine "Binlerce ölü olacak. Beni düşüneceksin... Göreceksin, Amerika'da bir şeyler olacak. Çok insan öldürülecek" diye övündüğünü bildirdi."

Amerika Birleşik Devletleri'nde[değiştir | kaynağı değiştir]

Mervan eş-Şehhi'nin 4 Nisan 2001'de aldığı Florida ehliyeti

Eş-Şehhi, Hamburg'daki gruptan ABD'ye giden ilk kişiydi. 29 Mayıs 2000'de Newark, New Jersey'e geldi. Bir sonraki ay Atta ve Cerrah ona katıldı ve üç adam uçuş okulları aramaya başladı. Eş-Şehhi ve Cerrah, aynı zamanda "Suudi Arabistan kraliyet ailesinin bir üyesi" olarak poz veren Atta'nın korumaları olarak poz verirken, üçü Venice, Florida'da uçuş dersleri aldı. Bir Boeing 727 uçuş simülatöründe yüzlerce saat kayıt yaptılar. Aralık 2000'de ruhsatlarını aldılar. Masrafları Ali Abdülaziz Ali tarafından karşılandı. 26 veya 27 Aralık'ta Atta, Cerrah ve eş-Şehhi, Miami Uluslararası Havaalanı pistinde duran Piper Cherokee'yi terk etti. Üçlü, 31 Aralık'ta Opa-Locka Havalimanı'na gitti ve bir Boeing 727 simülatörü üzerinde pratik yaptı. Eş-Şehhi, 2001 yazında "gözetleme uçuşları" yapmaya, uçuş ekiplerinin operasyonlarını izlemeye ve son hazırlıkları yapmaya başladı.

Ağustos 2001[değiştir | kaynağı değiştir]

Şehhi'nin motel kaydı

23 Ağustos'ta İsrail Mossad'ının, yakın gelecekte bir saldırı planladıklarını söyledikleri 19 ABD sakininin yer aldığı listenin bir parçası olarak eş-Şehhi'nin adını CIA'ya verdiği bildirildi. İsimlerden yalnızca dördü kesin olarak biliniyor; diğer üçü 11 Eylülde uçakları kaçıran diğer 11 terörist Navaf el-Hazmi, Muhammed Atta ve Khalid al-Mihdhar. Listede 19 hava korsanının hepsinin isminin mi yoksa tesadüfen hava korsanlarının sayısı kadar ismin mi yer aldığı bilinmiyor.

26 Ağustos'ta eş-Şehhi, Florida'nın Deerfield Beach kentindeki Panther Motel'e imza attı, 500 Amerikan doları ödedi, 2 Eylül'e kadar kalmak istediğini söyledi ve kalıcı adresi olarak Posta Kutuları vb.'yi listeledi. Kayıt kaydı, Atta'nın iki hafta önce kiraladığı araba olduğu varsayılan mavi Chevrolet Malibu'yu kullandığını gösteriyordu ve yönetici Richard Surma, eş-Şehhi'nin geceyi misafir olarak başka bir adamla geçirmesine izin vermek için kuralları esnettiğini söyledi. 28 Ağustos'ta eş-Şehhi, kimliği bilinmeyen bir adamla birlikte Miami Uluslararası Havalimanı'na gitti ve burada United Airlines'ın 175 sefer sayılı uçuşu için biletini satın aldı.

11 Eylül Saldırıları ve Ölümü[değiştir | kaynağı değiştir]

11 Eylül sabahı saat 05.01'de Boston'daki eş-Şehhi, Newark'taki United Airlines'ın 93 sefer sayılı uçağın korsan pilotu Ziyad Cerrah'dan bir telefon aldı. Bu çağrı, Cerrah ve eş-Şehhi'nin son konuşması olacak ve yetkililer, saldırıların başlamaya hazır olduğunu birbirlerine teyit eden iki kişi olduğuna inanılıyor.

O sabah geç saatlerde Logan Uluslararası Havaalanına vardıktan sonra eş-Şehhi, Logan'dan Los Angeles Uluslarası Havalimanı'na uçacak olan American Airlines'ın 11 sefer sayılı uçuşu ve United Airlines'ın 175 sefer sayılı uçuşu ile aynı havaalanında başka bir yerde bulunan Muhammed Atta'yı 6:52'den 6:55'e kadar aradı.

7:23 ile 7:28 arasında, beş korsanın her biri uçağa bindi ve eş-Şehhi 6C'deki koltuğuna oturdu. Uçak 8:14'te havaya uçtu, ancak kalkıştan 28 dakika sonra kaçırıldı. Teröristler bilinmeyen yollarla kokpite girdiler ve her iki pilotu da öldürerek eş-Şehhi'nin uçuşun kontrolünü ele geçirmesine izin verdi. Kaçırmadan kısa bir süre sonra, uçak yakındaki başka bir uçak olan Delta Air Lines'ın 2315 sefer sayılı uçağı ile ile çarpışmanın eşiğine geldi. New York şehrine yaklaşırken eş-Şehhi, sabah 8:46'da American Airlines'ın 11 sefer sayılı uçağının çarpmasının ardından Dünya Ticaret Merkezi'nin Kuzey Kulesi'nden güneydoğuya doğru duman ve ateş yağdığını gördü ve Midwest Express'in 7 sefer sayılı uçuşu ile havada ikinci bir çarpışmadan kıl payı kurtuldu.

Sabah 9:03'te Mervan eş-Şehhi'nin United Airlines'ın 175 sefer sayılı uçağını Güney Kulesi'ne düşürmesi ve büyük bir patlamaya ve gökdelende feci hasara neden olması

Yaklaşık 9.100 galon (yaklaşık 34.447 litre) jet yakıtı taşırken yaklaşık 590 mil/saat (510 kn; 260 m/s; 950 km/saat) hızla uçan eş-Şehhi, uçağı Güney Kulesi'nde sabah 9:03:02'de 77. ve 85. katlar arasında, kendisini ve uçuştaki herkesi ve Güney Kulesi'ndeki çok daha fazlasını anında öldürdü. Uçak çarptığında 600'den fazla kişi çarpma bölgesinin yanlış tarafındaydı ve bunların yarısı anında öldü. Bu nedenle, çarpışmadan sonra hala hayatta olan 300 kişi, feci şekilde hasar gören gökdelenin üst katlarında mahsur kaldı, On yedi dakika önce Uçuş 11'in düşmesinin ardından tüm gözler İkiz Kuleler'de olduğundan, Uçuş 175'in çarpması ve bunu takip eden patlama, dünya çapında milyonlarca insan tarafından canlı televizyonda görüldü, çok sayıda görüş noktasından filme alındı ve fotoğrafları çekildi. Her ne kadar eş-Şehhi'nin çarptığı açı, çarpışma bölgesinden tüm kaçış yollarını kesmese de, kazadan sağ kurtulanların çoğu, bir saatten kısa bir süre sonra kule düşmeden önce, sağlam olan tek merdiven boşluğunu kullanamadı.

Eş-Şehhi, uçağı Muhammed Atta'dan daha hızlı ve kulenin içine doğru daha alçaktan, Güney Kulesi'nin güney cephesinin güneydoğu köşesine yakın doğu yarısına doğru uçurdu ve bu da kulenin yapısal bütünlüğünün Kuzey Kulesi'ninkinden çok daha ciddi şekilde tehlikeye atılmasına neden oldu. Sabah 9:59'da o sabah,  Güney Kulesi, uçak kazasından sonra 56 dakika boyunca ayakta kalan ilk kule oldu.