Halep-Nusaybin demiryolu

Halep – Nusaybin demiryolu
Halep – Nusaybin demiryolu
Genel bilgiler
Durum	Hizmet dışı (Türkiye kısmı); Kapalı (Suriye kısmı)
Sahibi	CFS (Halep – Hudut); TCDD (Hudut – Nusaybin)
Yer	6. Bölge
İlk - Son durak	Halep Garı; Nusaybin Tren İstasyonu;
İstasyonlar	21 (İşletmede); 27 (Toplam)
Web sitesi	http://www.tcdd.gov.tr
Hizmet
Sistem	CFS; TCDD
İşletmeci(ler)	CFS (Halep – Hudut); TCDD Taşımacılık (Hudut – Nusaybin)
Bakım tesisi	Halep, Karkamış, Nusaybin
Tarihçe
Açılış	1912–1918
Teknik bilgiler
Hat uzunluğu	65,991 kilometre (41,005 mi) (Halep – Hudut); 381,542 kilometre (237,079 mi) (Hudut – Nusaybin); 24,340 kilometre (15,124 mi) (Şenyurt – Mardin); 471,893 kilometre (293,221 mi) (Toplam)
Hat açıklığı	Standart (1435 mm)
Güzergâh haritası
Halep – Nusaybin demiryolu
	174,934 km
	771,800 km
	1038,290 km
	0,000 km

Halep – Nusaybin demiryolu, Halep – Karkamış – Şenyurt – Nusaybin arasında bulunan CFS ve TCDD'ye ait 447,533 kilometre (278,084 mi) uzunluğundaki uluslararası ana demiryolu hattıdır.

Hattın Türkiye sınırlarındaki kısmı TCDD 6. Bölge'nin sorumluluk alanında yer almakta ve şu an herhangi bir trene hizmet vermemektedir. Suriye sınırlarındaki kısmı ise Suriye İç Savaşı sebebiyle kapalıdır.

Geçmişte Gaziantep – Halep ve Gaziantep – Bağdat (Irak'ın işgali'nden sonra Gaziantep – Musul) Uluslararası Trenleri'ne ve Gaziantep – Nusaybin Bölgesel Trenleri'ne^[6] hizmet veren hattın, Suriye İç Savaşı'nın bitmesinden sonra yeniden uluslararası, anahat ve bölgesel trenlere hizmet vermesi planlanmaktadır.^[7]

Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]

Demiryolu hattı, 1912–1918 yılları arasında Chemins du Fer Impérial Ottomans de Bagdad / Osmanlı İmparatorluk Bağdat Demiryolu (CIOB) Şirketi tarafından Bağdat Demiryolu hattı için inşa edilmiştir.^[1]

I. Dünya Savaşı'ndan sonra 1918–1921 yılları arasındaki Fransız işgali sırasında, Chemin de fer Damas-Hama et Prolongements / Şam – Hama Demiryolu ve Uzantıları (DHP) Şirketi tarafından işletilen demiryolu hattı, Fransızların Ankara Antlaşması ile bölgeden çekilmesinden sonra hem Türkiye hem de Suriye sınırlarında kalarak uluslararası demiryolu özelliği kazanmıştır. Demiryolu hattı, 1921–1927 arasında Chemins de fer de Cilicie Nord-Syrie / Kilikya – Kuzey Suriye Demiryolu (CNS) Şirketi tarafından, 1927–1932 yılları arasında da Chemins de fer Bozanti-Alep-Nissibine et Prolongements / Pozantı – Halep – Nusaybin Demiryolu ve Uzantıları (BANP) Şirketi tarafından işletilmiştir. 27 Ekim 1932'de Türkiye ile Fransa arasında yapılan anlaşma ile hattın Türkiye kısmı Chemins de fer du Sud de la Turquie / Cenup Demiryolları (CD) Şirketi'ne, Suriye kısmı ise DHP Şirketi'ne devredilmiştir.^[1]

Demiryolu hattının CD Şirketi tarafından işletilen Türkiye kısmı 1948'de TCDD tarafından satın alınmış ve hattın Türkiye kısmı tamamen TCDD'nin denetimine girmiştir. Hattın bir kısmının Suriye sınırlarında kalması sebebiyle hattın devamı niteliğindeki -yine bir kısmı Suriye sınırlarında olan- Adana – Fevzipaşa – Halep demiryolu ile, -dolayısıyla da Türkiye'deki diğer demiryolu hatlarıyla- kopan bağlantısı 1929 - 1960 yılları arasında TCDD tarafından inşa edilen Fevzipaşa – Narlı ve Narlı – Karkamış demiryolları aracılığıyla yeniden sağlanmıştır.^[8] Hattın DHP Şirketi tarafından işletilen Suriye kısmı, 1956 yılında şirketin kamulaştırılmasından sonra Chemins de Fer Syriens / Suriye Demiryolları (CFS) tarafından işletilmeye başlanmıştır.^[1]^[9]

Hattın kısımları ve hizmete girme tarihleri[değiştir | kaynağı değiştir]

Güzergâh	Mesafe	Hat	Hizmete Giriş Tarihi
Halep – Karkamış	121,900 kilometre (75,745 mi)	Ana Hat	1 Aralık 1912
Karkamış – Ceylanpınar	204,357 kilometre (126,982 mi)	Ana Hat	11 Temmuz 1914
Ceylanpınar – Şenyurt – Nusaybin – Hudut	121,276 kilometre (75,357 mi)	Ana Hat	25 Ekim 1918
Şenyurt – Mardin	24,340 kilometre (15,124 mi)	Şenyurt – Mardin şube demiryolu	25 Ekim 1918

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

^ ^a ^b ^c ^d "CIOB History" [CIOB Tarihi]. Trains of Turkey. 22 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2022.
^ ^a ^b ^c Adana - Fevzipaşa - Halep demiryolu
^ ^a ^b ^c ^d ^e Halep - Karkamış - Nusaybin demiryolu
^ ^a ^b Narlı - Karkamış demiryolu
^ ^a ^b Şenyurt - Mardin şube demiryolu
^ "Bölgesel Trenler". TCDD Taşımacılık. 8 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2022.
^ "Başbakan Erdoğan: Hızlı Tren Hattı Gaziantep'e gelecek!". Akşam. 7 Ağustos 2014. 19 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2019.
^ "TCDD History" [TCDD Tarihi]. Trains of Turkey. 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2022.
^ Hughes, Hugh. "Middle East Railways" [Orta Doğu Demiryolları]. Al Mashriq (The Levant). 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2022.

Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]

TCDD resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
TCDD Taşımacılık resmî sitesi 8 Şubat 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

[CIOB-1] "CIOB History" [CIOB Tarihi]. Trains of Turkey. 22 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2022.

[Adana-Halep-2] Adana - Fevzipaşa - Halep demiryolu

[Halep-Nusaybin-3] Halep - Karkamış - Nusaybin demiryolu

[Narlı-Karkamış-4] Narlı - Karkamış demiryolu

[Şenyurt-Mardin-5] Şenyurt - Mardin şube demiryolu

[Bölgesel-Bilgi-6] "Bölgesel Trenler". TCDD Taşımacılık. 8 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2022.

[7] "Başbakan Erdoğan: Hızlı Tren Hattı Gaziantep'e gelecek!". Akşam. 7 Ağustos 2014. 19 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2019.

[TCDD-8] "TCDD History" [TCDD Tarihi]. Trains of Turkey. 21 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Kasım 2022.

[Hughes-9] Hughes, Hugh. "Middle East Railways" [Orta Doğu Demiryolları]. Al Mashriq (The Levant). 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Kasım 2022.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]