Gazlı kangren
| Gazlı kangren | |
|---|---|
| Diğer adlar | Myonekroz, klostridyal myonekroz |
 | |
| Sağ bacak amputasyonu öncesi çekilmiş gazlı kangreni olan bir hastanın fotoğrafı. | |
| Uzmanlık | Enfeksiyon hastalıkları |
Gazlı kangren (klostridial miyonekroz[1] ve miyonekroz[2] olarak da bilinir), dokuda gaz oluşumu ile seyreden bakteriyel bir enfeksiyonun neden olduğu kangren türüdür. Bu ölümcül kangren formuna genellikle Clostridium perfringens bakterisi neden olur. Amerika Birleşik Devletleri'nde yılda yaklaşık 1.000 gazlı kangren vakası bildirilmektedir.[3]
Myonekroz, kas dokusuna özgü bir nekrotik hasar durumudur. Genellikle C. perfringens veya sayısız diğer toprak kaynaklı anaerobik bakteri enfeksiyonlarında görülür. Bakteriler spesifik ekzotoksinleri ile miyonekroza neden olurlar. Bu mikroorganizmalar fırsatçıdır ve genel olarak vücuda derideki çatlak ve yarıklar yoluyla girerler. Toprak kaynaklı bakterilerin neden olduğu kangrenli enfeksiyonlar; steril olmayan saha cerrahisi ve ciddi mermi yaraları nedeniyle 20. yüzyıla kadar görülen savaş yaralanmalarında yaygındı.[4]
Myonekrozun diğer nedenleri arasında Bothrops (Viperidae familyası) cinsi yılanlar tarafından zehirlenme, damar tıkanıklığının neden olduğu iskemik nekroz, kan akışını engelleyen tümörler, yaygın damar içi pıhtılaşma veya diğer trombozlar bulunur .
Görünüm[değiştir | kaynağı değiştir]
(a) Çoklu submukozal ve subserozal kistlerle ödemli bağırsak duvarının makroskopik resmi
(b) Reaktif olmayan nekrozlu bağırsak mukozasının histolojik resmi
(c) Büyük, çubuk şeklinde bakteri içeren kistlerin gram boyaması
(d) Submukozal kistte bulunan bir bakterinin elektron mikroskobik resmi
Gazlı kangren miyonekroza (kas dokusu ölümü), gaz üretimine ve sepsise neden olabilir. Toksemi ve şoka ilerleme genellikle çok hızlıdır. Oluşan büyük, kararmış yaraların yanı sıra nekrotik dokuda oluşan gazın neden olduğu belirgin krepitus ile kolayca fark edilebilir.
Belirtiler[değiştir | kaynağı değiştir]
Gazlı kangren ile çok sayıda semptom ilişkilidir. Belirgin bir şekilde ciltteki siyah lezyonlar, gaz üreten bakterilerin neden olduğu kabarcık şeklinde görünür. Semptomlar şunları içerir:[5]
- Cilt rengi değişikliği
- Deride oluşan lezyonlardan "kötü, tatlı" kokulu akıntı
- Ciltte belirgin siyah kabarcık lezyonları
- Nekroz
- Ateş
- Ameliyat bölgesinde veya travmayı takiben ağrı
- Baş dönmesi
- Hızlı kalp atış hızı
- Etkilenen alanda uyuşma
- Kabarcıklar
- Deri altı dokularda hava
- Ödem
- Sarılık
Etiyoloji[değiştir | kaynağı değiştir]
Clostridium türleri diğer bakteri taksonlarından daha fazla toksin üretir ve daha yüksek derecede virülans sergilerler.[6] Clostridium enfeksiyonları genellikle fırsatçıdır ve önceden var olan ciddi tıbbi durumları olan kişilerde görülür. Ancak bu enfeksiyonlarının sağlıklı bireylerde de görüldüğü bilinmektedir. Dört Clostridium türü (Clostridium botulinum, Clostridium perfringens, Clostridium tetani ve Clostridium sordelli) çoğu insan enfeksiyonundan sorumludur. Clostridium zorunlu anaerob olduğundan bu bakteriler kısıtlı kan akışı, kan damarlarının bozulması veya ateroskleroz nedeniyle anaerobik hale gelen hipoksik dokuları enfekte ederler. Bağışıklığı baskılanmış bireyler enfeksiyona karşı daha yüksek duyarlılık ve daha yüksek ölüm oranları görülür.
Ek resimler[değiştir | kaynağı değiştir]
-
Gazlı kangren nedeniyle yapılmış hemipelvektomi -
Mikroskop altında incelenen kas biyopsisi (hematoksilen-eozin boyası, yakınlaştırma 100x): Kas lifleri arasındaki geniş beyaz alanlar gaz oluşumundan kaynaklanır. -
Enfekte kas dokusunda Gram pozitif, çubuk şeklinde, anaerobik, spor oluşturan bakterileri gösteren bir kas biyopsisinin gram boyaması. C. perfringens enfeksiyonu ile uyumludur. -
Omuzun gazlı kangreni.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ James, William D.; Berger, Timothy G. (2006). Andrews' Diseases of the Skin: clinical Dermatology. Saunders Elsevier. s. 269. ISBN 978-0-7216-2921-6. Yazar eksik
|soyadı1=(yardım) - ^ Rapini, Ronald P.; Bolognia, Jean L.; Jorizzo, Joseph L. (2007). Dermatology: 2-Volume Set. St. Louis: Mosby. ISBN 978-1-4160-2999-1. Yazar eksik
|soyadı1=(yardım) - ^ "Clostridium perfringens Poisoning", Poisoning and Toxicology Handbook, 4th, Informa, 2008, ss. 892-893, ISBN 978-1-4200-4479-9 r
|ad2=eksik|soyadı2=(yardım); r|ad3=eksik|soyadı3=(yardım) - ^ "La gangrène gazeuse: une affection militaire?" [Gas gangrene: a military disease?]. Acta Chir. Belg. (Fransızca). 86 (2): 63-71. 1986. PMID 3716723.
- ^ "Gas gangrene". www.amboss.com (İngilizce). 22 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Mart 2021.
- ^ "179: Gas Gangrene and Other Clostridial Infections". Harrison's Principles of Internal Medicine. 19th. Erişim tarihi: 1 Mayıs 2020.