Cicori Kilisesi
 Fotoğraf, 2018 yılı
Kaynak: taoklarcetihome.files.wordpress.com | |
 | |
| Temel bilgiler | |
|---|---|
| Konum | Budaklı, Göle |
| Koordinatlar | 40°57′39″K 42°32′09″D / 40.96083°K 42.53583°D |
| İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
| Mezhep | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
| Mimari | |
| Mimari tür | Gürcü mimarisi |
| Tamamlanma | 10. yüzyıl |
| Özellikler | |
| Malzemeler | Yontma taş |
Cicori Kilisesi (Gürcüce: ჯიჯორის ეკლესია; okunuşu: "cicoris ek'lesia"), Ardahan ilinin Göle ilçesine bağlı ve eski adı Cicori olan Budaklı köyünde Orta Çağ'dan kalma bir Gürcü kilisesidir.
Tarihçe[değiştir | kaynağı değiştir]
Cicori Kilisesi'nin bulunduğu Kola, Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biriydi. Nitekim Osmalılar bu bölgeyi ve Cicori köyünü 16. yüzyılın ikinci yarısında Gürcülerden ele geçirmiştir. Bu sırada köyde, 10. yüzyılda inşa edilmiş bir köy kilisesi olarak Cicori Kilisesi bulunuyordu. Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili 1907 yılında köyü ziyaret ettiğinde Cicori Kilisesi'nin çatısı çökmüş olmasına rağmen duvarları sağlamdı.[1]
Birinci Dünya Savaşı yıllarında Ardahan bölgesini gezen Gürcü araştırmacı Konstantine Martvileli, Cicori köyündeki kilisenin ayakta durduğunu ve Gürcüce yazıtı olduğunu, hemen yakınında terk edilmiş bir köy olan Eski Cicori’de de iki kilisenin ayakta durduğunu ve bu kilislerde de Gürcüce yazılar olduğunu belirtmiştir.[2]
Mimari[değiştir | kaynağı değiştir]
Cicori Kilisesi, Budaklı köyünün üst kısmındaki bir tepede, kaba yonu taşlarla dolgu duvar tekniğinde inşa edilmiş tek nefli ve dikdörtgen planlı (11 x 4 m) sıradan bir köy kilisesidir. Kilisenin yarım daire planlı bir apsisi bulunmaktadır. 1907 yılında çatısı çökmüş olmakla birlikte duvarları saplan olan Cicori Kilisesi'nin güney cephenin büyük bir kısmı, doğu, batı ve kuzey duvarlarının da orta bölümleri daha sonra yıkılmıştır.[1][3]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ a b "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (Gürcüce), Paris, 1938, s. 14". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022.
- ^ "Konstantine Martvileli, "Ardahan Bölgesinde" (Gürcüce), Sakartvelo gazetesi, 10 Ekim 1917, sayı. 222". 6 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022.
- ^ "Fahriye Bayram ve Turgay Yazar, "Artvin, Erzurum, Ardahan İli ve İlçelerinde Ortaçağ Gürcü Mimarisi Yüzey Araştırmaları – 2009", 28. Araştırma Sonuçları Toplantısı, Ankara, 2011, 1. Cilt, s. 4, ISSN: 10177663" (PDF). 15 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 20 Haziran 2023.