Belarus-Ukrayna ilişkileri
 | |
 Belarus |
 Ukrayna |
|---|---|
Belarus-Ukrayna ilişkileri, Belarus ve Ukrayna arasındaki dış ilişkilerdir. Her iki ülke de Bakü Girişimi ve Orta Avrupa Girişimi'nin tam üyesidir. 2021'in son günlerinde, Ukrayna ve Rusya arasındaki ilişki hızla bozulmaya başladı ve Şubat 2022'nin sonlarında tam ölçekli bir istila ile sonuçlandı. Belarus; topraklarında Rus birliklerinin ve teçhizatının konuşlandırılmasına, topraklarının Kuzey Ukrayna'ya yönelik saldırılar için bir sıçrama tahtası olarak kullanılmasına izin verdi ancak Ukrayna'da Belarus birliklerinin varlığını reddetti.
Tarihsel ilişkiler[değiştir | kaynağı değiştir]
1991 öncesi arka plan[değiştir | kaynağı değiştir]
Tarihsel olarak Kiev Knezliği'nin (9.-13. yüzyıllar) bir parçası olan her iki ülke de yavaş yavaş Polonya-Litvanya Topluluğu'nun (1569-1795) ve nihayetinde Rus İmparatorluğu'nun (1721-1917) kontrolü altına girdi. İkinci Polonya Cumhuriyeti, 1918'den 1939'a kadar olan dönemde her birinin bir bölümünü yönetti. 1991'deki dağılmadan önce, her iki ülke de Sovyetler Birliği'nin (1922'de kuruldu) bir parçası olarak Beyaz Rusya SSC (1920'de kuruldu) ve Ukrayna SSC (1919'da kuruldu) olarak ikisi de 1945'te kendi başlarına Birleşmiş Milletler'in kurucu üyeleri oldular. Slav ulusları olarak, hem Belarus hem de Ukrayna yakından ilintili kültürleri paylaşır ve ağırlıklı olarak Belaruslulardan ve Ukraynalılardan oluşan Doğu Slav etnik grupları ve Rusların bir karışımı olarak yerleşik durumdadırlar.
Modern çağ[değiştir | kaynağı değiştir]
Bugün, iki ülke 891 kilometrelik bir sınırı paylaşıyor. Belarus ve Ukrayna arasındaki devlet sınırına ilişkin 1997 yılında imzalanan bir anlaşma, Kasım 2009 başlarında Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko ve eski Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yuşçenko'nun iki ülke arasındaki sınır sorunlarının resmileştirilmesi sürecini erkenden tamamlamasının ardından onaylanmak üzere Belarus parlamentosuna sunulacaktı.[1]
İlişkilerde kırılmalar[değiştir | kaynağı değiştir]
Ağustos 2020'de, Belarus'ta Lukaşenko'ya karşı protestolar sırasında Ukrayna, "yeni gerçekliği" ve iki komşu ülke arasındaki ikili ilişkilerin daha da ileriye gitme ihtimalini değerlendirmek için ilk kez Belarus büyükelçisini geri çağırdı.[2] Belarus, gözaltına alınan anlaşmalı asker olduğunu iddia ettiği kişileri (Lukaşenko'nun Wagner Grubunun bir parçası olduğunu söylediği) Rusya'ya geri gönderdi,[3] Ukrayna'nın gözaltına alınanları Donbass Savaşı'ndaki rolleri nedeniyle yargılanmak üzere Ukrayna'ya gönderme çağrılarına karşı geldi. Nisan 2021'de Ukrayna'nın Verkhovna Rada üyesi Yevgeniy Shevchenko ile yaptığı görüşmede Lukaşenko, eski Ukrayna cumhurbaşkanı Leonid Kravçuk'u protestolar sonucunda Minsk'in Normandiya Formatında bir ev sahibi olarak çıkarılmasını önerdiği için eleştirdi.[4]
Mayıs 2021'de Belarus hükûmeti tarafından Ryanair Flight 4978'in zorunlu olarak yönlendirilmesine yanıt olarak Ukrayna, Belarus havayollarının Ukrayna hava sahasında faaliyet göstermesini yasakladı.[5] Ayrıca Ukrayna, Belarus yetkililerine yaptırım uygulanması konusunda Avrupa Birliği'ne katıldı.[6] Ukrayna'ya yanıt olarak Belarus, Belarus'a giren çeşitli Ukrayna mallarına yeni ticaret engelleri getirdi.[7]
Şubat 2022'de Rus birlikleri Belarus'tan Ukrayna'yı istila etti.[8] Belarus ayrıca Rus nükleer silahlarının Belarus topraklarında olacağını belirtti.[9]
Diplomatik ziyaretler[değiştir | kaynağı değiştir]
- Ukrayna'dan Belarus'a
- Petro Poroşenko (Minsk, 2014) [10]
- Petro Poroşenko (Minsk, 2015) [11]
- Petro Poroşenko (Gomel, 2018) [12]
- Belarus'tan Ukrayna'ya
- Aleksandr Lukaşenko [13][14] (Kiev, 2004)
- Aleksandr Lukaşenko (Kiev, 2009)
- Aleksandr Lukaşenko (Kiev, 2017)
- Aleksandr Lukaşenko (Jıtomır, 2019)
Yerleşik diplomatik misyonlar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Belarus'un Kiev'de bir büyükelçiliği vardır.[15]
- Ukrayna'nın Minsk'te büyükelçiliği ve Brest'te bir başkonsolosluğu vardır.[16]
-
Belarus Büyükelçiliği Kiev -
Ukrayna Büyükelçiliği Minsk
Dış bağlantılar[değiştir | kaynağı değiştir]
- Kiev'deki Belarus büyükelçiliği (Ukrayna dili bağlantısı)
- Kiev'deki Belarus elçiliği (Rusça bağlantı) 12 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Archived
- Minsk'te Ukrayna büyükelçiliği (yalnızca Rusça ve Ukraynaca)
- Belarus ve Ukrayna Rus baskısı karşısında işbirliği yapıyor 3 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Belarus to ratify border agreement with Ukraine Webarşiv şablonunda hata:
|url=value. Boş., Interfax-Ukraine (November 5, 2009) - ^ "Ukraine recalls its ambassador to Belarus". Reuters (İngilizce). 17 Ağustos 2020. 19 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020.
- ^ "Belarus hands over alleged mercenaries to Russia: Russian prosecutor". Reuters. 14 Ağustos 2020. 15 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ "Lukashenko: I have always had good relations with all Ukrainian presidents". eng.belta.by (İngilizce). 20 Nisan 2021. 24 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2021.
- ^ "Ukraine will ban Belarus airlines from using its airspace from May 29". nasdaq.com. 28 Mayıs 2021. 2 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ "Ukraine joins EU sanctions against Belarusian officials". Kyiv Post. 20 Kasım 2020. 20 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ "Ukraine says Belarus has imposed trade barriers in plane row". Reuters. 28 Mayıs 2021. 28 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Troops and military vehicles have entered Ukraine from Belarus". CNN. 24 Şubat 2022. 24 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ "Belarus to Host Russian Nukes in Major Reversal of Post-Soviet Order". Newsweek. 27 Şubat 2022. 28 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2022.
- ^ "Ukraine keen on further dialogue with EU, Eurasian Troika – Poroshenko". Interfax-Ukraine (İngilizce). 26 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
- ^ "What's at stake as Putin, Poroshenko meet in Minsk to talk peace". Mashable (İngilizce). 11 Şubat 2015. 12 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.
- ^ "The First Forum of Regions of Belarus and Ukraine in Gomel | BelCCI". www.cci.by. 2 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2020.[ölü/kırık bağlantı]
- ^ "Along with Russian President Vladimir Putin and Ukrainian President Leonid Kuchma, Belarusian President Alexander Lukashenko and President of Azerbaijan Ilham Aliev also took part in the celebrations". 31 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "On October 27 the President of the Republic of Belarus Alexander Lukashenko together with presidents of Ukraine, Russia and Azerbaijan placed a wreath at the Tomb of the Unknown Soldier in the memorial complex "Park of Glory" in Kiev". 11 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Embassy of Belarus in Kyiv". 15 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Nisan 2022.
- ^ "Embassy of Ukraine in Minsk". 15 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Kasım 2019.
| Afrika | .svg) | |
|---|---|---|
| Amerika | ||
| Asya | ||
| Avrupa | ||
| Çokyönlü ilişkiler | ||
| Diplomatik görevler | ||
| Afrika |  | |
|---|---|---|
| Amerika | ||
| Asya | ||
| Avrupa | ||
| Çokyönlü ilişkiler | ||
| İhtilaflar | ||
| Diplomatik görevler | ||
