Ara Sarafyan

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Ara Sarafyan
Sarafyan, BK meclisinde Türkiye siyaseti hakkındaki bir buluşmada
DoğumKıbrıs
MilliyetBritanyalı
Alma materMichigan Üniversitesi

Ara Sarafyan (Ermenice: Արա Սարաֆեան, d. 1961), Ermeni kökenli Britanyalı bir tarihçidir. Sarafyan, modern Ermeni çalışmaları ile bölgesel çalışmalar üzerine araştırmalar yürütüp bu araştırmaları destekleyen ve bu alanlarda kitaplar yayınlayan Londra merkezli Gomidas Enstitüsünün kurucu yöneticisidir.[1]

Erken yaşam[değiştir | kaynağı değiştir]

Sarafyan, 1961 yılının temmuz ayında Kıbrıs'ta doğdu.[2] 1974 yılında Londra'da tatildelerken Sarafyan ve ailesi, Türk ordusunun Kuzey Kıbrıs'ı işgal etmesi sebebiyle mülteci durumuna düştüler. Daha sonra Sarafyan, Türk devletinin Ermeni Soykırımı'nı reddine muhalefet edebilmek amacıyla Türkçe öğrenmeye karar verdi ve Türk dili üzerinde çalışmak için Ankara'ya başvuru yaptı.[3] Türk Eğitim Bakanlığı bu başvuruyu reddetse de Sarafyan, yine de Türkçe eğitimi aldı ve bu eğitimin masraflarını da İngilizce öğretmenliği yaparak karşıladı. New Yorker'da yayınlanan bir profiline göre Sarafyan'ın "Türkiye'ye gelmesi, onu beklenmedik bir yönde değiştirdi. Türk vatandaşlarını tanımak, yüksek eğitim, olgunluk ve değişen Türkiye siyasetinin birleşik etkisi; gençlik yıllarındaki nefret duygusunu ortadan kaldırdı ve onu uzlaşma fırsatları aramaya yöneltti."[2] Sarafyan, ABD'nin Ann Arbor şehrinde bulunan Michigan Üniversitesine girdi ve Ronald Grigor Suny'nin öğretmenliği altında Master of Arts derecesini aldı.[4][5]

Gomidas Enstitüsü[değiştir | kaynağı değiştir]

Sarafyan, 1992 yılında Michigan Üniversitesi bünyesinde hâlen yürütücü direktörlüğünü yapmakta olduğu Gomidas Enstitüsünün kurucuları arasında yer aldı.[1][3] Gomidas Enstitüsünün merkezi şu anda Londra'da bulunmaktadır.[2] Enstitünün yayınları arasında, Ermeni Soykırımı'yla ilgili Ermenice metinlerin İngilizce çevirileri bulunmaktadır.[6] Yıllık Ermeni Forumu'nu yayınlayan bu enstitü, Talât Paşa'nın Ermeni Soykırımı'yla ilgili raporunun[7] yanı sıra ilk olarak 1916'da Britanyalı tarihçiler Lord James Bryce ve Arnold J. Toynbee tarafından yayınlanan ve yaygınca Mavi Kitap olarak bilinen The Treatment of Armenians in the Ottoman Empire, 1915-1916 (Osmanlı İmparatorluğu'nda Ermenilere Yönelik Muamele, 1915-1916) kitabının eleştirel bir basımını[8] ve Türkçe çevirisini yayınladı. Ayrıca Gomidas Enstitüsü, ABD'nin eski Ermenistan Büyükelçisi John Marshall Evans'ın hatıratını da yayınladı ve Hrant Dink Vakfı ile iş birliği yaptı.[9]

Araştırmalar[değiştir | kaynağı değiştir]

Sarafyan, 1990'larda Hilmar Kaiser ile beraber Türkiye'nin Osmanlı Arşivi'nde araştırmalar yürüttü.[10]

Şubat 2007'de Sarafyan, dönemin Türk Tarih Kurumu Başkanı Yusuf Halaçoğlu'nun ortak bir proje yürütme teklifini kabul etti.[11] Sarafyan, Halaçoğlu'ya tehcir sırasında "Harput Ovası'nda ne yaşandığı" ve "ne kadar insanın öldüğü" ile ilgili ortak bir vaka incelemesi yapmayı önerdi.[12][13]

Bir ay sonra Halaçoğlu, Sarafyan'ın çalışmayı yürütmekten vazgeçtiğini duyurdu ve Sarafyan'ın "enstitünün Ermeni Devrimci Federasyonu Taşnak'ın arşivlerini incelemeye yönelik girişimlerinden rahatsız olduğunu" ekledi.[14] Bir röportajda Sarafyan, Halaçoğlu'nun açıklamasının doğru olmadığını ve kendisinin böyle bir şey söylemediğini belirtti. Sarafyan'a göre ortak çalışma, Halaçoğlu'nun "ilk etapta ortak vaka incelemesinin temelini oluşturacağını söylediği ilgili kayıtların erişilemez olduğunu söylemesi sebebiyle sonlandı".[15] Halaçoğlu'nun arşiv kayıtlarını esirgemesi ve projeden çekilmesi, dönemin Türk basınında eleştiriyle karşılandı.[16]

The Nation dergisi, Sarafyan'ı "İngiliz dilindeki soykırım (Ermeni Soykırımı) tarihinin önde gelen otoritesi" olarak tanımladı.[17] Sarafyan iki bağımsız belgesel projesine konu oldu: Gagik Karagheuzian'ın 2009 yapımı The Blue Book, Political Truth or Historical Fact (Mavi Kitap, Siyasal Doğruluk veya Tarihsel Gerçeklik) filmi, Sarafyan'ın Mavi Kitap üzerindeki çalışmalarına odaklandı.[18] John Lubbock'un 2015 yapımı 100 Years Later (100 Yıl Sonra) filmi ise, Sarafyan'ın Ermeni Soykırımı'nın 100. yılına yaklaşan günlerde Türkiye'deki Kürt sivil toplum kuruluşlarıyla birlikte yaptığı çalışmaları konu aldı.[19][20]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Home". Gomidas Institute. 25 Ocak 1999 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2014. 
  2. ^ a b c Khatchadourian, Raffi (5 Ocak 2015). "A Century of Silence". The New Yorker. 3 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2015. 
  3. ^ a b Shakarian, Pietro A. (31 Mart 2015). "An Interview with Ara Sarafian". The Abovyan Group. 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2017. 
  4. ^ Maroot, Matthew (December 1997). "Sarafian Speaks on Kharpert Massacres". Hye Sharzhoom. California State University, Fresno. 19 (2). 27 Ağustos 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2008. Ara Sarafian received his M.A. in History from the University of Michigan at Ann Arbor 
  5. ^ Lima, Vincent (7 Ocak 2008). "The Next 1.5 Million: A Panel Discussion on Armenian Studies in the United States". Armenian Forum. Gomidas Institute. 1 (1): 95-101. 13 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Eylül 2008. The history chair, occupied until recently by Ronald Grigor Suny, has produced two scholars, Ara Sarafian and Vincent Lima. 
  6. ^ Tataryan, Hakop (October 2003). "Ara Sarafian Discusses Genocide Memoir To the Desert". Hye Sharzhoom. California State University, Fresno. 25 (1). 10 Ekim 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2008. Ara Sarafian, an archival historian specializing in the late Ottoman Period, is one of the founders of the Gomidas Institute located in London, England. The Institute republishes English translations of works originally written in Armenian by those who experienced the Armenian genocide first hand, materials that ordinarily would be cumbersome to obtain for present-day historians. 
  7. ^ Ara Sarafian, (Ed.) (2011). Talaat Pasha's Report on the Armenian genocide. Londra: Gomidas Institute. ISBN 978-1-903656-66-2. 
  8. ^ James Bryce; Arnold Toynbee (2000). Ara Sarafian (Ed.). The Treatment of Armenians in the Ottoman Empire, 1915-1916: Documents Presented to Viscount Grey of Falloden by Viscount Bryce. Londra: Taderon Press (Gomidas Institute). ISBN 0-9535191-5-5. 
  9. ^ "Gomidas Institute Publications: Hrant Dink Foundation Books / Hrant Dink Vakfi Kitaplar". 21 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2021. 
  10. ^ Sarafian, Ara (Bahar 1999). "The Ottoman Archives Debate and the Armenian genocide" (PDF). Armenian Forum. 2 (1): 35-44. 5 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 21 Haziran 2012. 
  11. ^ "Gomidas Institute Offer to Historians in Turkey: "Let's Undertake a Case Study of the Events of 1915"". 2 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2012. 
  12. ^ Guvenc, Duygu (22 Şubat 2007). "Turkish and Armenian historians are meeting at last". Turkish Daily News. 30 Eylül 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2008. 
  13. ^ "Armenian historian accepted suggestion of Turkish counterpart on joint work". PanARMENIAN.Net. 22 Şubat 2007. Erişim tarihi: 30 Ağustos 2008. 
  14. ^ "TTK President Halaçoğlu responds to Sarafian's claims". Today's Zaman. 17 Mart 2007. 20 Mart 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mayıs 2008. 
  15. ^ "Sarafian: Genocide deniers weaker today than ever" (PDF). Armenian Reporter. 31 Mayıs 2008. 3 Ekim 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2012. 
  16. ^ Birand, Mehmet Ali (14 Mart 2007). "Why do we invite them in the first place?". Turkish Daily News. 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Haziran 2012. 
  17. ^ Shakarian, Pietro A. (13 Ekim 2016). "The Armenian Genocide Finally Gets Its Due With the Film 'The Promise'". The Nation. 18 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2017. 
  18. ^ Karagheuzian, Gagik (2009). "The Blue Book, Political Truth or Historical Fact". Vimeo. Vimeo. 25 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Mart 2017. 
  19. ^ Lubbock, John (April 2016). "100 Years Later". Vimeo. Vimeo. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Aralık 2016. 
  20. ^ "100 Years Later: Dealing with the Legacy of 1915". Massis Post. 10 Şubat 2016. 27 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Eylül 2016. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Ara_Sarafyan&oldid=29834719" sayfasından alınmıştır