İbnü'l-Hattâb
| İbnü'l-Hattâb | |
|---|---|
| Doğum | Samir Salih Abdullah Suvailem 14 Nisan 1969 Suudi Arabistan |
| Ölüm | 20 Mart 2002 (32 yaşında) Çeçenistan |
| Ölüm sebebi | Zehirlenme |
| Bağlılığı |  Afgan mücahitler Çeçen İçkerya Cumhuriyeti Bosna-Hersek Cumhuriyeti Tacikistan Muhalefeti Azerbaycan |
| Çatışma/savaşları | |
Emir İbnü'l-Hattâb (tam adı: Samir Salih Abdullah Suvailem, Arapça: سامر صالح عبد الله السويلم) (14 Nisan 1969 - 20 Mart 2002),[1] Suudi savaşçı ve mücahit. Çeçen savaşlarına katılımıyla ünlüdür.[2]
Suudi Arabistan doğumlu olmasına rağmen Afganistan, Tacikistan, Bosna, Karabağ, Dağıstan ve Çeçenistan'da savaşmıştı. Arapça, Rusça, İngilizce, Farsça, Peştuca ve Kürtçe'yi akıcı biliyordu. Cihatçı medyayı iyi kontrol ediyordu ve bu sayede kolayca çeşitli etnik gruplardan asker toplamıştı.[3]
Biyografi[değiştir | kaynağı değiştir]
İlk yılları[değiştir | kaynağı değiştir]
Hattab'ın kökeni tartışmalıdır, bazı kaynaklara göre Ürdün Çerkesi kökenli Araplaşmış bir aileden geliyordu.[4][5] Başka kaynaklar bu iddiayı reddetmiştir. Başka kaynaklara göre Türkmen asıllıdır. Hattab kendisini Arap olarak tanımlamış ve Ürdün ile Suudi Arabistan'ı ülkesi olarak gördüğünü söylemiştir.[6]
Yetenekli bir öğrenci olarak tanımlanmış ve ikincil okul sınavında 94 not almıştı. ABD'de okumak istiyordu. Kardeşleri onun dini duyarlılığından etkilenerek ona ikinci halife Ömer ibn Hattab'dan esinlenerek Hattab ismini verdiler. Bu ismi savaşçı ismi olarak aldı.[7]
Kariyeri[değiştir | kaynağı değiştir]
Sovyet-Afgan Savaşı, Tacikistan İç Savaşı, Birinci ve İkinci Çeçen Savaşı'na katılmış mücahittir. Çeçen Mücahitler Örgütü'ne finansman sağlamıştır. Çeçenistan'daki Arap mücahitler'in komutanlığını yapmıştır. 1999 yılında gerçekleşen Dağıstan Operasyonu'nda Rusya'ya karşı savaşmıştır. FSB soruşturmasında Hattab'ı Eylül 1999'daki 307 kişinin öldüğü Rusya'daki apartman bombalamaları'ndaki arkasındaki fikir adamı olarak adlandırdı. Ancak 14 Eylül 1999'da Hattab, Grozni'deki Rus Interfax haber ajansına Moskova patlamalarıyla hiçbir ilgisinin olmadığını ve "Uyuyan sivilleri bombalarla, top mermileriyle öldürmek benim tarzımda eylem değil Rus tarzı bir eylemdir. Onlara benzemek istemeyiz" dedi.
Bu saldırıdan sonra Rusya, Dağıstan İşgali ve İkinci Çeçen Savaşı'nı başlattı. Hem Batılı hem de Rus bazı gazeteciler ve tarihçiler, bombalamaların aslında Çeçenya'daki askeri faaliyetlerin yeniden başlamasını meşrulaştırmak amacıyla FSB tarafından gerçekleştirilen bir "Sahte bayrak" saldırısı olduğunu iddia etti. Bunlar arasında akademisyen David Satter, tarihçiler Yuri Felshtinsky, Karen Dawisha ve eski FSB subayı Alexander Litvinenko da var.
Hattab, 20 Mart 2002'de Dağıstanlı bir elçinin zehirli bir mektup vermesi sonucu zehirlenerek hayatını kaybetti. Çeçen kaynaklar, mektubun "hızlı etkili bir sinir gazı, muhtemelen sarin veya bir türevi" ile kaplandığını söyledi. Bu durum Tokyo Metrosu sarin gazı saldırısı'na benzetildi. Olaydan sonra Ibragim Alauri olarak bilinen Dağıstanlı elçi, rutin kurye görevi nedeniyle FSB tarafından görevlendirildiği düşünüldü. Hattab, Suudi Arabistan'daki annesinden mektuplar alıyordu ve FSB, Hattab'ı öldürmek için bunun en uygun an olduğunu düşünüyordu. İbragim Alauri'nin işe alınıp FSB'de çalıştırılması ve zehirli mektubun teslim edilmesi operasyonunun yaklaşık altı ay süren bir hazırlık süreci aldığı bildirildi. Alauri bir ay sonra Şamil Basayev'in emriyle Bakü'de Azerbaycan'da öldürüldü.
Rusya ile Çeçenistan arasında 1999 yılında çıkan İkinci Çeçen Savaşı savaşı sonrasında Rusya'nın en çok aranılanlar listesinin başında bulunuyordu. ABD tarafından, Hattab'ın Usame bin Ladin'e bağlı El-Kaide örgütü ile ilişkisi olduğunu iddia edilmiştir.[8]
Ayrıca bakınız[değiştir | kaynağı değiştir]
Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]
- ^ Alexievich, Svetlana (24 Mayıs 2016). Secondhand Time: The Last of the Soviets. ISBN 9780399588815. 20 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2023.
- ^ Muhammad al-`Ubaydi. "Khattab" (PDF). Combating Terrorism Center. 14 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Mart 2015.
- ^ Muhammad al-`Ubaydi (1 March 2015), "Khattab (Jihadi Bios Project)" 31 Mayıs 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., pp. 2–3, Combating Terrorism Center. Retrieved 15 May 2020.
- ^ "U.S. PAPER GETS VIDEOTAPE LINKING KHATTAB AND BIN LADEN." Jamestown. 14 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Mairbek Vatchagaev, "Security Services May Be Threatening Official Clergy in North Ossetia" 20 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. in Eurasia Daily Monitor Volume: 13 Issue: 10, 2016
- ^ Bodansky, Yossef (2009). Chechen Jihad: Al Qaeda's Training Ground and the Next Wave of Terror. HarperCollins. s. 40.
- ^ Mowaffaq Al-Nowaiser (4 May 2002), "Khattab, The Man Who Died For The Cause Of Chechnya" 2 Mart 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Arab News. Retrieved 15 May 2020.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 2 Nisan 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ocak 2015.
  | Bir Suudi Arabistanlının biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |