Gıda güvencesi: Revizyonlar arasındaki fark

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Etkileşimli olarak geçmişe göz at
[kontrol edilmiş revizyon][kontrol edilmiş revizyon]
← Önceki sürümle aradaki farkSonraki sürümle aradaki fark →
İçerik silindi İçerik eklendi
GörselVikimetin
ingilizce "Food security" maddesinden çevirinin devamı
ingilizce "Food security" maddesinden çevirinin devamı
191. satır: 191. satır:


Yandaşcılığa güçlü bir eğilimi olan bir hükümet, hasat iyi olsa bile gıda güvencesini zayıflatabilir. Hukukun üstünlüğü mevcut olmadığında veya özel mülkiyet mevcut olmadığında, çiftçilerin üretkenliklerini artırmak için teşvik edici birşey bulunmaz. Bir çiftlik komşu çiftliklerden belirgin şekilde daha üretken hale gelirse, hükümetle bağlantıları iyi olan kişilerin hedefi olabilir. Çiftçiler fark edilme ve muhtemelen topraklarını kaybetme riski yerine, sıradanlıkların algılanan güvenliğinden memnun olabilirler.{{citation needed|date=October 2014}}
Yandaşcılığa güçlü bir eğilimi olan bir hükümet, hasat iyi olsa bile gıda güvencesini zayıflatabilir. Hukukun üstünlüğü mevcut olmadığında veya özel mülkiyet mevcut olmadığında, çiftçilerin üretkenliklerini artırmak için teşvik edici birşey bulunmaz. Bir çiftlik komşu çiftliklerden belirgin şekilde daha üretken hale gelirse, hükümetle bağlantıları iyi olan kişilerin hedefi olabilir. Çiftçiler fark edilme ve muhtemelen topraklarını kaybetme riski yerine, sıradanlıkların algılanan güvenliğinden memnun olabilirler.{{citation needed|date=October 2014}}

===Gıda egemenliği===
Gıda egemenliği olarak bilinen yaklaşım, çokuluslu şirketlerin iş uygulamalarını bir yeni sömürgecilik biçimi olarak görmektedir. Çokuluslu şirketlerin, özellikle tropik bölgelerde yoksul ülkelerin tarım kaynaklarını satın alabilecek mali kaynaklara sahip olduğunu iddia ediyor. Ayrıca, bu kaynakları tropik bölgeler dışındaki sanayileşmiş ülkelere satış için özel bitki üretimine dönüştürmek için politik nüfuzları var. Bu süreçte daha verimli toprakları fakirlerin ellerinden alacaklardır.<ref name="guardian.co.uk" /> Bu görüşe göre, geçinecek kadar kazanan çiftçiler, üretkenlik açısından çok uluslu şirketlerin hiç ilgisini çekmeyecek kadar marjinal olan arazileri yetiştirmeye bırakılmaktadır. Aynı şekilde, gıda egemenliği, toplulukların kendi üretim araçlarını tanımlayabilmeleri ve gıdanın temel bir insan hakkı olduğu prensiplerine dayanır. Şimdi çok uluslu şirketler gelişmekte olan ülkelere tarım teknolojilerini dayatırken, gelişmiş tohumlar, kimyasal gübreler ve böcek ilaçlarını içeren teknolojilerle, bitkisel üretim giderek artan bir şekilde analiz edilmiş ve tartışılan bir konu haline gelmiştir.

===Gıda israfı===
{{See also|Gıda israfı}}
Gıda atıkları, ekonomik değişkenler izin verdiğinde alternatif insan tüketimi için yönlendirilebilir. Tüketilebilecek durumdaki gıdaların israfı, büyük gıda gruplarının bile dikkatini çekmektedir. Örneğin, düşük gıda fiyatları nedeniyle, basitçe şekilsiz havuçları atmak tipik olarak, bunları işlemek için gerekli ekstra işçilik veya makinelere para harcamaktan daha uygun maliyetlidir. Bununla birlikte, Hollanda'daki bir meyve suyu fabrikası, daha önce reddedilen havuçları verimli bir şekilde yönlendirmek ve kullanmak için bir süreç geliştirdi ve ana şirketi bu yeniliği Büyük Britanya'daki tesislere genişletiyor.<ref>''Food Savers''. Directed by Valentin Thurn. Produced by Leigh Hoch. Schnittstelle Film / Thurn Film

co-production with WDR/NDR, 2013.

<nowiki>http://www.worldcat.org/oclc/891103701</nowiki>
</ref>

Son yıllarda, Fransa kısmen gıda israfına değinerek gıda güvencesizliği ile mücadele etmek için çalışmıştır; 2013'ten bu yana ülke, marketlerin satılmamış gıda maddelerini atmasını yasaklayan ve bunun yerine yiyecekleri belirlenmiş yardım kuruluşlarına bağışlanmasını öngören yasalar kabul etti.<ref name=":0">{{Cite news|url=http://oruoracle.com/lifestyle/cloudy-with-a-chance-of-methane/|title=Cloudy with a Chance of Methane|last=Gibson|first=Haley|date=February 13, 2018|work=Oracle}}</ref> Bununla birlikte, Economist'in Küresel Gıda Güvenliği Endeksi'ne göre, ABD'de ülke genelinde gıda atıklarının daha yüksek tahminlerine rağmen, genel gıda güvencesizliği Fransa'da ABD'den daha ciddi olmaya devam ediyor.<ref name=":0" />

Maine, Farmington'daki Büyük Franklin Gıda Konseyi gibi yerel çabalar, özellikle bölge sakinleri kendi gıda israfları ile kendi topluluklarında yiyecek güvencesizliğinin yan yana gelmesine dikkat ettiklerinde doğrudan bölgesel gıda güvencesine yardımcı olabilir.<ref>{{Cite news|url=http://www.sunjournal.com/danielle-blair-why-not-wasting-food-is-important/|title=Danielle Blair: Why not Wasting Food is Important|last=Washuk|first=Bonnie|date=April 22, 2018|work=Sun Journal|access-date=}}</ref>

==Gıda güvencesinde riskler==
{{further|2007–2008 dünya gıda fiyat krizi|Gıda fiyatları}}

=== Nüfus artışı ===
{{further|Dünya nüfusu}}
[[File:Familiy Planning Ethiopia (bad effects).jpg|thumb|[[Etiyopya]]'da bir [[aile planlaması]] afişi. Çok fazla çocuk sahibi olmanın bazı olumsuz etkilerini gösterir.]]
Mevcut BM tahminleri, gelecekte nüfusun sürekli olarak artacağını (ancak nüfus artış hızında sabit bir düşüş) gösterirken, küresel nüfusun 2050'de 9,8 milyar ve 2100'de 11,2 milyar seviyesine ulaşması bekleniyor.<ref>{{cite web|url=https://esa.un.org/unpd/wpp/publications/Files/WPP2017_KeyFindings.pdf|title=World Population Prospects, the 2017 Revision – predictions for 2050 and 2100.|last=|first=|date=2017|website=|publisher=UN DESA|accessdate=January 26, 2018}}</ref>
BM Nüfus Bölümü tarafından 2150 yılına ilişkin tahminler 3,2 ile 24,8 milyar arasında değişmektedir;<ref name=LongRangeProjections2003KeyFindings>{{Cite book |date=2003 |chapter=Key Findings |title=Long-Range Population Projections |work=Proceedings of the United Nations Technical Working Group on Long-Range Population Projections |place=New York |publisher=United Nations: Department of Economic and Social Affairs |chapter-url=https://www.un.org/esa/population/publications/longrange/longrangeKeyFind.pdf |accessdate=July 3, 2010}}</ref> matematiksel modelleme daha düşük tahmini desteklemektedir.<ref>{{cite web|url=https://www.sciencedaily.com/releases/2013/04/130404072923.htm |title=A model predicts that the world's populations will stop growing in 2050 |publisher=ScienceDaily.com |date=April 4, 2013 |accessdate=June 3, 2013}}</ref> Bazı analistler, çevre, küresel gıda kaynakları ve enerji kaynakları üzerindeki artan baskıları vurgulayarak daha fazla dünya nüfusu büyümesinin sürdürülebilirliğini sorguladılar. Gelecekte ekstra milyarları beslemek için çözümler üzerinde çalışılıyor ve belgeleniyor.<ref>"Want to feed nine billion?" http://www.foodsecurity.ac.uk/blog/index.php/2013/06/want-to-feed-nine-billion/ Retrieved 25 August 2013</ref> Gezegendeki her yedi kişiden biri aç uyuyor ve her gün 25.000 kişi yetersiz beslenme ve açlıkla ilgili hastalıklardan ölmektedir.

=== Fosil yakıt bağımlılığı ===

Tarımsal üretim artarken, bir mahsul üretmek için enerji tüketimi de daha büyük bir oranda artmış, böylece üretilen mahsullerin enerji girdisine oranı zaman içinde azalmıştır. [[Yeşil Devrim]] teknikleri ayrıca, [[petrol ürünleri]] olan kimyasal [[gübreler]], [[pestisitler]] ve [[herbisitler]]e dayanmaktadır ve bu da tarımı petrole giderek daha fazla bağımlı hale getirmektedir.

1950 ve 1984 arasında, Yeşil Devrim tarımı dünya genelinde dönüştürdükçe, dünya tahıl üretimi % 250 arttı. Yeşil Devrim için enerji, [[gübre]] (doğal gaz), [[böcek ilacı]] (petrol) ve [[hidrokarbon]] yakıtlı [[sulama]] şeklinde [[fosil yakıt]]lar tarafından sağlandı.<ref>[http://www.energybulletin.net/281.html Eating Fossil Fuels]. [[EnergyBulletin]] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20070611071544/http://www.energybulletin.net/281.html |date=June 11, 2007 }}</ref>

[[Cornell Üniversitesi]]'nde ekoloji ve tarım profesörü David Pimentel ve Ulusal Gıda ve Beslenme Araştırma Enstitüsü'nde (NRIFN) kıdemli araştırmacı Mario Giampietro, "Gıda, Toprak, Nüfus ve ABD Ekonomisi" çalışmalarında, sürdürülebilir ekonomi için maksimum 210 milyonluk bir ABD nüfusunu öngörüyor. Çalışma, sürdürülebilir bir ekonomi ve afetten kaçınmak için ABD'nin nüfusunu en az üçte bir oranında azaltması gerektiğini ve dünya nüfusunun üçte iki oranında azaltılması gerektiğini söylüyor.<ref>{{cite web | url=http://www.dieoff.com/page55.htm | title=Food, Land, Population and the U.S. Economy-U.S. agriculture based on ecocompatibility | publisher=Carrying Capacity Network | date=November 21, 1994 | accessdate=December 16, 2016 |author1=David Pimentel |author2=Mario Giampietro}}</ref> Çalışmanın yazarları, söz konusu tarımsal krizin sadece 2020'den sonra bizi etkilemeye başlayacağına ve 2050'ye kadar kritik olmayacağına inanmaktadır. Küresel petrol üretiminin yaklaşmakta olan zirvesi, Kuzey Amerika doğal gaz üretiminin zirvesi ile birlikte bu tarım krizini beklenenden çok daha çabuk getirecektir.
<ref name="autogenerated1">{{cite news|url=http://www.time.com/time/world/article/0,8599,1717572,00.html|title=The World's Growing Food-Price Crisis|last=Walt|first=Vivienne|date=February 27, 2008|work=Time|accessdate=November 13, 2011}}</ref> Jeolog [[Dale Allen Pfeiffer]] önümüzdeki on yılların, daha önce hiç yaşamadığınız gibi küresel bir seviyede rahatlama olmadan giderek artan gıda fiyatlarını ve kitlesel [[açlık]] görebileceğini iddia ediyor.<ref>{{cite web|author=The Oil Drum: Europe |url=http://europe.theoildrum.com/node/2225,Agriculture |title=Meets Peak Oil |publisher=Europe.theoildrum.com |accessdate=November 13, 2011}}</ref>

===Küresel gıda arzında homojenlik===
[[File:Glycine max 003.JPG|thumb|left|Az sayıda ana ürün, ör. [[Soya]], son 50 yılda dünya nüfusu tarafından tüketilen gıda enerjisi, protein, yağ ve gıda ağırlığında artan bir pay oluşturdu.<ref name="Khoury" />]]

1961'den bu yana, dünya çapında insan diyetleri, temel gıda ürünlerinin tüketiminde daha çeşitli hale geldi. Diyetler yerel veya bölgesel olarak önemli mahsullerin tüketiminde büyük bir düşüş ile küresel olarak daha homojen hale gelmiştir.<ref name="Khoury">{{cite journal|author1=Khoury, C.K. |author2=Bjorkman, A.D. |author3=Dempewolf, H. |author4=Ramirez-Villegas, J. |author5=Guarino, L. |author6=Jarvis, A. |author7=Rieseberg, L.H. |author8=Struik, P.C. |title=Increasing homogeneity in global food supplies and the implications for food security |journal=PNAS |date=2014 |volume=111 |issue=11 |pages=4001–4006 |doi=10.1073/pnas.1313490111 |pmid=24591623 |pmc=3964121|bibcode=2014PNAS..111.4001K }}</ref> 1961 ve 2009 yılları arasında farklı ülkelerde yenen gıdalar arasındaki farklar % 68 azaldı. Modern "küresel standart" diyet, nispeten az sayıda temel gıda ürünlerinin giderek daha büyük bir yüzdesini içermektedir. Dünya insan nüfusuna sağladıkları toplam gıda enerjisi, protein, yağ ve gıda ağırlığında payları önemli ölçüde artmıştır. Bunlar: [[buğday]], [[pirinç]], [[şeker]], [[mısır]], [[soya fasulyesi]] (+ % 284<ref name="Kinver" />), [[palmiye yağı]] (+ % 173<ref name="Kinver" />) ve [[ayçiçeği]] (+ % 246<ref name="Kinver" />). Ülkeler, yerel veya bölgesel olarak önemli mahsullerin daha büyük oranlarını tüketmekteyken, buğday, ülkelerin % 97'sinden fazlasında bir temel haline gelmiş, diğer küresel temel gıda ürünleri dünya çapında benzer bir hakimiyet sergilemiştir. Diğer ürünler de aynı dönemde keskin bir düşüş gösterdi. Bunlar: [[çavdar]], [[yam (sebze)|yam]], [[tatlı patates]] (− % 45<ref name="Kinver" />), [[manyok]] (− % 38<ref name="Kinver" />), [[hindistancevizi]], [[sorgum]] (− % 52<ref name="Kinver" />) ve [[darı]] (− % 45 <ref name="Kinver" />).<ref name="Khoury" /><ref name="Kinver">{{cite web |last1=Kinver |first1=Mark |title=Crop diversity decline 'threatens food security' |url=https://www.bbc.co.uk/news/science-environment-26382067|publisher=BBC |accessdate=13 June 2016}}</ref><ref name="SciAm">{{cite web |last1=Fischetti |first1=Mark |title=Diets around the world are becoming more similar |url=http://www.scientificamerican.com/article/diets-around-the-world-are-becoming-more-similar/|publisher=Scientific American |accessdate=13 June 2016 |page=72}}</ref> İnsan diyetindeki bu tür bitki çeşitliliği değişikliği, gıda güvencesi üzerindeki karışık etkilerle ilişkilidir, bazı bölgelerde yetersiz beslenmeyi önler, ancak makro besinlerin aşırı tüketiminin neden olduğu diyetle ilgili hastalıklara katkıda bulunur.<ref name="Khoury" />


== Kaynakça ==
== Kaynakça ==

Sayfanın 11.30, 2 Ocak 2020 tarihindeki hâli

Gıda güvenliği ile karıştırılmamalıdır.

Gıda güvencesi, gıdanın bulunabilmesinin ve bireylerin buna erişebilme yeteneğinin bir ölçüsüdür. Uygun fiyat sadece bir faktördür. Gıda güvencesizliğinin binlerce yıl öncesinde bile bir endişe kaynağı olduğuna dair kanıtlar vardır. Antik Çin ve Antik Mısır'daki merkezi otoritelerin yiyecekleri kıtlık zamanlarında depolardan serbest bıraktığı biliniyor. 1974'te Dünya Gıda Konferansı'nda, “gıda güvencesi” terimi, arzı vurgulayarak tanımlandı. Gıda güvencesinin "gıda tüketiminin istikrarlı bir şekilde genişlemesini karşılayabilmek ve üretim ve fiyatlardaki dalgalanmaları dengeleyebilmek için dünya gıda kaynaklarından, her zaman, yeterli, besleyici, çeşitli, dengeli ve makul temel gıda maddelerinin bulunabilirliği olduğunu" söylediler.[1] Daha sonra yapılan tanımlara “talep ve erişim” konularını eklendi. 1996 Dünya Gıda Zirvesi'nin son raporu, gıda güvencesinin "tüm insanlar her zaman, aktif ve sağlıklı bir yaşam için diyet ihtiyaçlarını ve gıda tercihlerini karşılamak için yeterli, güvenli ve besleyici gıdalara fiziksel ve ekonomik erişime sahip olduklarında" varolduğunu belirtir.[2][3]

Hanehalkı gıda güvencesi, tüm üyeler her zaman aktif ve sağlıklı bir yaşam için yeterli yiyeceğe erişebildiği zaman mevcuttur.[4] Gıda güvencesi olan bireyler açlık içinde veya açlık korkusuyla yaşamazlar.[5] Öte yandan, gıda güvencesizliği, ABD Tarım Bakanlığı (USDA) tarafından, "beslenme açısından yeterli ve güvenli gıdaların sınırlı veya belirsiz mevcudiyeti veya sosyal olarak kabul edilebilir şekillerde kabul edilebilir yiyecekler elde etme konusunda sınırlı veya belirsiz bir kabiliyet durumu" olarak tanımlanmaktadır.[6] Gıda güvencesi, kuraklıklar, nakliye aksamaları, yakıt sıkıntısı, ekonomik istikrarsızlık ve savaşlar gibi çeşitli risk faktörleri nedeniyle gelecekteki kritik gıda tedarikinin bozulmalarına veya kullanılamamasına karşı bir dayanıklılık ölçüsü içermektedir.[7] 2011-2013 yılları arasında, tahminen 842 milyon insan kronik açlık çekti.[8] Birleşmiş Milletler'in Gıda ve Tarım Örgütü veya FAO, gıda güvencesinin dört temelini mevcudiyet, erişim, faydalanma ve istikrar olarak tanımlamıştır.[9] Birleşmiş Milletler (BM) 1948’de İnsan Hakları Bildirgesi’nde[5] Gıda Hakkı'nı kabul etti ve o zamandan beri tüm diğer haklardan yararlanabilmek için hayati önem taşıdığını söyledi.[10]

1996 Dünya Gıda Güvenliği Zirvesi, “gıdanın siyasi ve ekonomik baskı aracı olarak kullanılmaması gerektiğini” ilan etti.[3]

Ölçüm

Gıda güvencesi, hane halkı bütçesinde bulunan kişi başına günlük kalori alım miktarı ile ölçülebilir.[11][12] Genel olarak, gıda güvencesi göstergelerinin ve ölçümlerinin amacı, gıda güvencesinin ana bileşenlerinin bir kısmını veya tamamını gıda mevcudiyeti, erişilebilirlik ve faydalanma/yeterlilik açısından yakalamaktır. Mevcudiyet (üretim ve tedarik) ve faydalanma/yeterlilik (besin değer durumu/antropometrik ölçüm) tahmin edilmesi daha kolay ve dolayısıyla daha popüler olmakla birlikte, erişilebilirlik (yeterli miktarda ve kalitede gıda elde etme kabiliyeti) büyük ölçüde belirsiz kalmaktadır.[13] Hane halkı gıda erişilebilirliğini etkileyen faktörler genellikle bağlama özgüdür.[14]

Cornell ve Tufts Üniversitesi ve Africare ve Dünya Vizyonu ile işbirliği içerisinde USAID tarafından finanse edilen Gıda ve Beslenme Teknik Yardım Projesi (FANTA) projesi tarafından geliştirilen bazı önemli örneklerle, gıda güvencesinin erişim bileşenini yakalamak için çeşitli ölçümler geliştirilmiştir.[14][15][16][17] Bunlar şunları içerir:

  • Hanehalkı Gıda Güvencesizliği Erişim Ölçeği (HFIAS)- bir önceki ay hanedeki gıda güvencesizliği derecesini (erişilmezlik) sürekli olarak ölçer
  • Hanehalkı Diyet Çeşitliliği Ölçeği (HDDS) - belirli bir referans dönemi boyunca tüketilen farklı yiyecek gruplarının sayısını ölçer (24 saat/48 saat/7 gün).
  • Hanehalkı Açlık Ölçeği (HHS) - anket yoluyla elde edilen ve bir ölçekte özetlenen bir dizi öngörülebilir reaksiyona dayanarak, hane halkı gıda mahrumiyeti deneyimini ölçer.
  • Başa Çıkma Stratejileri Endeksi (CSI) - hanehalkı davranışlarını değerlendirir ve hane halkının gıda kıtlığı ile nasıl başa çıktığına ilişkin çeşitli yerleşik davranışlara dayanarak bunları derecelendirir. Bu araştırmanın metodolojisi, tek bir soru üzerine veri toplamaya dayanmaktadır: "Yeterince yiyeceğiniz yoksa ve yiyecek almak için yeterli paranız yoksa ne yaparsınız?"[18][19][20]

ABD'deki gıda güvencesizliği, Nüfus Sayım Bürosu'nun Mevcut Nüfus Anketi'ndeki sorularla ölçülüyor. Sorulan sorular şu konulara odaklanır: hane halkı bütçesinin yeterli gıda almak için yetersiz olduğu; hane halkı tarafından yetişkinler ve çocuklar tarafından tüketilen yemeğin miktarında veya kalitesindeki yetersizlik; yetişkinler ve çocuklar için düşük gıda alımı veya düşük gıda alımının sonuçları.[21] USDA tarafından yaptırılan bir ABD Ulusal Bilimler Akademisi çalışması, bu ölçümü ve “gıda güvencesizliği”nin açlıkla ilişkisini eleştirdi ve “açlığın gıda güvencesi ölçeğinin en uç noktası olarak tanımlanıp tanımlanmadığı açık değil” diye ekledi.[22]

FAO, Dünya Gıda Programı ve Uluslararası Tarımsal Kalkınma Fonu Dünyada Gıda Güvencesizliği Durumu raporu üretmek için işbirliği yapıyor. 2012 baskısında, FAO tarafından yapılan, gıda güvencesizliği oranlarını ölçmek için kullanılan yetersiz beslenme göstergesinin yaygınlığına yönelik iyileştirmeler açıklanmıştır. Yeni özellikler arasında, her bir ülke için gözden geçirilmiş minimum beslenme enerji gereksinimleri, dünya nüfusu verilerindeki güncellemeler ve her ülke için perakende dağıtımındaki gıda kaybı tahminleri yer alıyor. Göstergeyi etkileyen faktörler arasında beslenme enerji arzı, gıda üretimi, gıda fiyatları, gıda harcamaları ve gıda sistemi değişkenliği yer almaktadır.[23] Gıda güvencesizliğinin aşamaları, gıda güvenceli durumlardan tam ölçekli kıtlık arasında değişmektedir.[24] Yeni bir hakemli dergi olan Gıda Güvencesi: Gıda Üretiminin Bilimi, Sosyolojisi ve Ekonomisi ve Gıdaya Erişim 2009 yılında yayınlanmaya başladı.[25]

Değerler

2010–12 döneminde yetersiz beslenmeden etkilenen insan sayısı (bölgelere göre, milyon)[26]

Yetersiz beslenme göstergesinin prevalansı (PoU) ile FAO, 2010-2012 yılları arasında yaklaşık 870 milyon kişinin kronik olarak yetersiz beslendiğini bildirdi. Bu, küresel nüfusun % 12,5'ini veya 8 kişiden 1'ini temsil ediyor. 2018 yılında, gıda güvencesizliği yaygınlığı ilk kez ekonomik kriz öncesi (2007) olan yüzde 11,1 seviyesine geriledi.[27] 852 milyon insanın (nüfusun yaklaşık %15'i) kronik olarak yetersiz beslendiği gelişmekte olan ülkelerde daha yüksek oranlar ortaya çıkmaktadır. Raporda, Asya ve Latin Amerika’nın, 2015 yılına kadar yetersiz beslenme yaygınlığını yarıya indirme odaklı Binyıl Kalkınma Hedefine ulaşma yolunda ilerleyerek, beslenme yetersizliği oranlarında düşüşler sağladığı kaydedildi.[23] BM, yaklaşık 2 milyar insanın yeterli miktarda vitamin ve mineral tüketmediğini belirtti.[28][29]

Gıda güvencesizliği örnekleri

Kıtlıklar dünya tarihinde sıkça görülüyor. Bazıları milyonlarca insanın ölümüne sebep oldu ve geniş bir alanın nüfusunu önemli ölçüde azalttı. En yaygın nedenler kuraklık ve savaş olmakla birlikte tarihteki en büyük kıtlıklara ekonomi politikası neden olmuştur.

2017 yılında, sel ve diğer iklim şokları, birçoğu hali hazırda çatışma ve siyasi kargaşadan muzdarip Afganistan, Nepal, Pakistan, Bangladeş, Sri Lanka ve Yemen'deki 21 milyondan fazla insanın gıda krizine girmesine ve 10 milyondan fazla insanın acil seviyedeki durumlarda bulunmasına neden olmuştur.[30]

Daha fazla bilgi: Yaşanılan kıtlıklar listesi

Ülkelere göre gıda güvencesi

Açlıktan muzdarip nüfus yüzdesi, Dünya Gıda Programı, 2013

Afganistan

Afganistan'da hanelerin yaklaşık % 35'i gıda güvencesizdir. 5 yaşın altındaki çocuklarda düşük kilo, bodurluk ve aşırı zayıflık yaygınlığı da çok yüksektir.[31]

Meksika

Ana madde: Meksika'da gıda güvencesi

Gıda güvencesizliği, tarihi boyunca Meksika için bir sorun olmuştur. Her ne kadar gıda mevcudiyeti sorun olmasa da, gıdanın erişilebilirliğindeki ciddi eksiklikler güvencesizliğe katkıda bulunmaktadır. 2003 ve 2005 arasında, toplam Meksika gıda arzı, Meksika nüfusunun gereksinimlerini karşılamak için yeterli olan günlük kişi başına minimum 1.850 kilokalorinin çok üzerinde, kişi başına günde ortalama 3.270 kilokaloriydi. Bununla birlikte, her Meksika eyaletindeki nüfusun en az yüzde 10'u yetersiz gıda erişiminden muzdariptir. Dokuz eyalette, nüfusun yüzde 25-35'i gıda güvenceli olmayan hanelerde yaşıyor. Yedi Meksika eyaletindeki nüfusun yüzde 10'undan fazlası Ciddi Gıda Güvencesizliği kategorisine girmektedir.[32]

Gıdaya erişilememe sorunu, kronik çocuk yetersiz beslenmesi ve ayrıca çocuklarda, ergenlerde ve ailede görülen obezite ile katlanmaktadır.[33]

Meksika, tarımı daha da kötüleştirebilecek kuraklığa karşı savunmasızdır.[34]

Singapur

2019'da Singapur, yapraklı sebzelerin sadece % 13'ünü, yumurtalarının % 24'ünü ve balıklarının % 9'unu üretmeyi başardı. 1965 yılında sebze talebinin % 60'ını, kümes hayvanlarının % 80'ini ve yumurtalarının % 100'ünü hala daha üretebiliyordu. 2019 yılında hidroponik çiftlikler ve akuakültür çiftlikleri aracılığıyla gıda güvencesizliği'ni önemli ölçüde azaltmayı amaçlayan "30 x 30" programını başlattığını duyurdu.[35][36]

Amerika Birleşik Devletleri

Daha fazla bilgi: ABD'de açlık
ABD'de gıda güvencesizliği hakkında bilgi görseli

Birleşik Devletler Tarım Bakanlığı, gıda güvencesizliğini "beslenme açısından yeterli ve güvenli gıdaların sınırlı veya belirsiz olarak bulunabilirliği veya kabul edilebilir gıdaları sosyal olarak kabul edilebilir yollarla elde etmek için sınırlı veya belirsiz bir yetenek" olarak tanımlamaktadır.[37] Gıda güvencesi USDA tarafından "tüm insanlar tarafından her zaman aktif ve sağlıklı bir yaşam için yeterli gıdaya erişim" olarak tanımlanmaktadır.[38]

Ulusal Gıda Güvencesi Anketleri, ABD'de gıda güvencesini ölçmek için USDA tarafından kullanılan ana etüt aracıdır. Katılımcıların anket sorularına verdikleri cevaplara dayanarak, hane halkının USDA tarafından tanımlanan gıda güvencesi sürekliliğine yerleştirilmesi mümkündür. Bu sürekliliğin dört kategorisi vardır: yüksek gıda güvencesi, marjinal gıda güvencesi, düşük gıda güvencesi ve çok düşük gıda güvencesi.[37] Gıda güvencesinin sürekliliği, tüm üyelerin besleyici gıdalara sürekli olarak erişimi olan hanelerden, en az bir veya daha fazla üyenin ekonomik nedenlerden ötürü düzenli olarak gıdasız kaldığı hanelere kadar uzanmaktadır.[39] Ekonomik Araştırma Servisi rapor numarası 155 (ERS-155), ABD'deki hanelerin yüzde 14,5'inin (17,6 milyon) 2012'nin bir noktasında gıda güvensiz olduğunu tahmin ediyor.

2016, 2017 ve 2018 boyunca:[40][41][42]

  • ABD'de yaşayan hanehalklarının yüzde 11,1'i (14,3 milyon) 2018 yılı boyunca bir süre gıda güvenceli değildi.
  • Çocuklu hanelerin yüzde 6,8'inde, 2018'de sadece yetişkinler gıda konusunda güvencesizdi.
  • 2018 yılında çocuklu ailelerin (2,7 milyon hane) yüzde 7,1'inde hem çocuklar hem de yetişkinler gıda konusunda güvencesizdi.
  • ABD'de yaşayan hanehalklarının yüzde 11,8'i (15,0 milyon) 2017 yılı boyunca bir süre gıda güvencesizdi.
  • ABD'deki hanelerin yüzde 7,4'ü (9,4 milyon) 2016 yılında düşük gıda güvencesine sahipti.
  • ABD'de hane halklarının yüzde 4,9'u (6,1 milyon) 2016 yılında bir süre çok düşük gıda güvencesine sahipti.
  • Hem çocuklar hem de yetişkinler, çocuklu hanelerin (3,1 milyon hane) yüzde 8,0'inde gıda güvencesizdi.

Demokratik Kongo Cumhuriyeti

Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Afrika'nın ikinci büyük ülkesidir ve gıda güvencesizliği ile uğraşmaktadır. Bol miktarda doğal kaynaklara sahip olmalarına rağmen, gerekli gıdalara erişememektedirler, bu da Kongo halkının günlük yaşamını zorlaştırmaktadır. Yetersiz beslenme çocuklar arasında yüksektir, bu da yeteneklerini etkiler. Kırsal alanda yaşayan çocuklar, kentsel alanda yaşayan çocuklardan daha fazla etkilenmektedir.[43] Demokratik Kongo Cumhuriyeti'nde, hanelerin yaklaşık % 33'ü gıda güvencesizdir; doğu illerinde bu oran % 60'tır.[44] Bir çalışma, gıda güvensizliğinin korelasyonunu göstermiştir. Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki risk altındaki HIV yetişkinlerini olumsuz etkilemektedir.[44]

2007-2008 yıllarında tahıl fiyatları arttı ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti'ndeki insanlar sivil kargaşa yaşadı. Ayaklanmalar ve protestolar oldu. Ülkede açlık sık görülür, ancak bazen aşırı derecededir ve birçok aile her gün yemek yiyemez.[45] Vahşi hayvan eti ticareti, gıda güvencesi eğilimini ölçmek için kullanıldı. Eğilim, kentsel ve kırsal alanlarda tüketim miktarını göstermektedir. Kentsel alanlar, diğer et türlerini karşılayamadıkları için çoğunlukla vahşi hayvan eti tüketmektedir.[46]

Geleceği Besle

2010 yılında, Birleşik Devletler hükümeti Geleceği Besle İnisiyatifi'ni başlattı.[47] Girişimin, uzun vadeli hedeflerine ulaşmak için, hükümetler, bağışçı örgütler, özel sektör ve sivil topluma sürekli destek çağrısında bulunan, ülke liderliğindeki öncelikler temelinde çalışması bekleniyor.

Dünya Gıda Güvencesi Zirvesi

1996 yılında Roma'da düzenlenen Dünya Gıda Güvencesi Zirvesi, açlıkla mücadele konusunda küresel bir taahhüdü yenilemeyi amaçladı. Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) zirve çağrısını, yetersiz beslenme ve tarımın gelecekteki gıda ihtiyaçlarını karşılama kapasitesi konusunda artan endişeye yanıt olarak yaptı. Konferans iki önemli belge hazırladı: Dünya Gıda Güvencesi Roma Bildirgesi ve Dünya Gıda Zirvesi Eylem Planı.[3][48]

Roma Bildirgesi, Birleşmiş Milletler üyelerinin 2015 yılına kadar Dünya'daki kronik olarak yetersiz beslenen insan sayısını yarıya indirmek için çalışması çağrısında bulundu. Eylem Planı, hükümet ve sivil toplum örgütleri için bireysel, hanesel, ulusal, bölgesel ve küresel düzeylerde gıda güvencesini sağlamak için bir dizi hedef belirlemiştir.

16-18 Kasım 2009 tarihleri arasında FAO'nun Roma'daki merkezinde Gıda Güvencesi ile ilgili bir başka Dünya Zirvesi daha düzenlendi.[49] Zirve kararı, FAO Konseyi tarafından Haziran 2009'da FAO Genel Müdürü Dr Jacques Diouf'un önerisiyle alındı. Bu zirveye devlet ve hükümet başkanları katıldı.

Gıda güvenliğinin temelleri

Gıda üretiminde büyüme, nüfus artışından daha fazla olmuştur. Kişi başına düşen gıda miktarı 1961'den beri arttı. Veri kaynağı: Gıda ve Tarım Örgütü.
Kişi Başına Dünya Gıda Arzının (kalori tabanlı) büyümesi

DSÖ, gıda güvencesini belirleyen üç boyut olduğunu belirtmektedir: gıda bulunabilirliği, gıda erişimi ve gıda kullanımı ve kötüye kullanımı.[50] FAO dördüncü bir boyut ekliyor: gıda güvencesinin ilk üç boyutunun zaman içindeki istikrarı.[5] 2009 yılında, Dünya Gıda Güvenliği Zirvesi "gıda güvenliğinin dört temel boyutunun mevcudiyet, erişim, faydalanma ve istikrar olduğunu" belirtti.[9]

Mevcudiyet

Gıda bulunabilirliği, üretim, dağıtım ve alış veriş yoluyla gıda tedariki ile ilgilidir.[51] Gıda üretimi, arazi mülkiyeti ve kullanımı; toprak yönetimi; ekin seçimi, yetiştirme ve yönetimi; hayvancılık ıslahı ve yönetimi; ve hasat dahil çeşitli faktörler tarafından belirlenir.[52] Ekin üretimi yağış ve sıcaklık değişikliklerinden etkilenebilir.[51] Yiyecekleri yetiştirmek için toprak, su ve enerji kullanımı genellikle gıda üretimini etkileyebilecek diğer kullanımlarla rekabet eder.[53] Tarım için kullanılan arazi, kentleşme için kullanılabilir veya sürdürülebilir olmayan tarımsal uygulamalardan dolayı çölleşme, tuzlanma ve toprak erozyonu nedeniyle kaybedilebilir.[53] Bir ülkenin gıda güvencesini sağlayabilmesi için bitkisel üretim zorunlu değildir. Japonya ve Singapur örneklerinde görüldüğü gibi, ülkelerin gıda güvencelerini sağlamaya yönelik mahsul üretmek için gerekli doğal kaynaklara sahip olmaları zorunlu değildir.[54][55][56]

Yiyecekler farklı bölgelere veya uluslara dağıtılmalıdır. [56] Gıda dağıtımı gıdaların depolanmasını, işlenmesini, taşınmasını, paketlenmesini ve pazarlanmasını içerir.[52] Çiftliklerde gıda zinciri altyapısı ve depolama teknolojileri de dağıtım sürecinde boşa harcanan gıda miktarını etkileyebilir.[53] Zayıf ulaşım altyapısı, su ve gübre tedarikinin yanı sıra gıdaları ulusal ve küresel pazarlara taşıma fiyatını artırabilir.[53] Dünyada, az sayıda kişi veya hane sürekli olarak gıda özerkliğine sahiptir. Bu, yiyecek almak için takas, alış veriş veya nakit ekonomisine ihtiyaç yaratır.[51] Gıda alış verişi, gıda güvencesini etkileyebilecek etkili ticaret sistemleri ve piyasa kurumlarını gerektirir.[57] Kişi başına dünya gıda kaynakları, herkese gıda güvencesi sağlamak için fazlasıyla yeterlidir ve bu nedenle gıdaya erişim gıda güvencesini sağlamada daha büyük bir engeldir.[56]

Erişim

Keçiler, küresel gıda güvencesine yönelik çözümün önemli bir parçasıdır, çünkü oldukça az bakım gerektirirler ve yetiştirilmesi ve güdümü kolaydır.

Gıdaya erişim, gıdaların karşılanabilirliği ve tahsisi ile bireylerin ve hane halklarının tercihlerini ifade eder.[51] BM Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Komitesi, açlık ve yetersiz beslenmenin nedenlerinin genellikle gıda kıtlığı olmadığını, genellikle yoksulluk nedeniyle mevcut gıdalara erişilememesi olduğunu kaydetti.[10] Yoksulluk gıdaya erişimi sınırlayabilir ve ayrıca bir bireyin veya hane halkının gıda fiyatlarındaki artışlara karşı savunmasızlığını artırabilir.[57] Erişim, hanehalkının geçerli fiyatlarla yiyecek satın almak için yeterli gelire veya kendi yiyeceklerini yetiştirmek için yeterli arazi ve diğer kaynaklara sahip olup olmamasına bağlıdır.[58] Yeterli kaynağa sahip hanehalkları istikrarsız hasat ve yerel gıda kıtlıklarının üstesinden gelebilir ve yiyeceklere erişimini sürdürebilir.[56]

Gıdaya iki farklı erişim türü vardır: bir hanenin insan ve maddi kaynaklarını kullanarak gıda ürettiği doğrudan erişim ve bir hanenin başka yerde üretilen gıdaları satın aldığı ekonomik erişim.[52] Konum, yiyeceğe erişimi ve bir ailenin hangi erişim türünden faydalanacağını etkileyebilir.[58] Gelir, toprak, emek ürünleri, miraslar ve hediyeler de dahil olmak üzere bir hanenin varlıkları, bir hanenin gıdaya erişimini belirleyebilir.[52] Bununla birlikte, yeterli yiyeceğe erişim yeteneği, yiyecek satın almaya yol açmayabilir. Çünkü diğer malzemeler ve hizmetlerin alınmasından sonra yiyecek için kaynak kalmayabilir.[57] Hanehalkı üyelerinin demografik özellikleri ve eğitim düzeyleri ile hanehalkı reisinin cinsiyeti, satın alınan gıda türünü etkileyen hane halkının tercihlerini belirler.[58] Bir hane halkının yeterli ve besleyici gıdaya erişimi, tüm hane halkı üyelerinin yeterli gıda alımını sağlayamayabilir, çünkü ev içi gıda tahsisi, hane halkının her bir üyesinin gereksinimlerini yeterince karşılayamayabilir.[57] USDA, gıdaya erişimin, örneğin acil durum gıda kaynaklarına başvurmak, çöpleri karıştırmak, çalmak veya diğer başa çıkma stratejileri olmaksızın sosyal olarak kabul edilebilir yollarla sağlanması gerektiğini de sözlerine ekledi.[4]

Faydalanma

Gıda güvenliğinin bir sonraki ayağı gıdadan faydalanmadır.[56] Bir hanehalkı tarafından gıda elde edildikten sonra, hane halkı üyelerine ulaşan gıda miktarını ve kalitesini etkileyen çeşitli faktörler vardır. Gıda güvencesini sağlamak için, alınan gıda güvenli olmalı ve her bireyin fizyolojik gereksinimlerini karşılamaya yetmelidir.[57] Gıda güvenliği faydalanmayı etkiler ve toplumdaki ve evdeki yiyeceklerin hazırlanması, işlenmesi ve pişirilmesinden etkilenebilir.[51][52] Yiyeceklerin kültürel tercihleri karşılayıp karşılamadığı, psikolojik ve sosyal refah açısından faydalanmak için önemlidir.[59] Sağlık hizmetlerine erişim, gıdadan faydalanmanın bir başka belirleyicisidir, çünkü bireylerin sağlığı, gıdanın nasıl metabolize edildiğini kontrol eder.[52] Örneğin, bağırsak parazitleri besinleri vücuttan alabilir ve gıdadan faydalanmayı azaltabilir.[56] Sanitasyon ayrıca gıdadan faydalanmayı etkileyebilecek hastalıkların oluşumunu ve yayılmasını azaltabilir.[52][60] Beslenme ve gıda hazırlama ile ilgili eğitim, gıdadan faydalanmayı etkileyebilir ve gıda ile ilgili bu boyutu geliştirebilir.[56]

İstikrar

Gıda istikrarı, uzun zaman boyunca yiyecek elde edebilme yeteneğini ifade eder. Gıda güvencesizliği geçici, mevsimsel veya kronik olabilir.[52] Geçici gıda güvencesizliğinde, gıda belirli sürelerde mevcut olmayabilir.[57] Gıda üretimi düzeyinde, doğal afetler ve kuraklık, mahsulün bozulmasına ve gıda bulunabilirliğinin azalmasına neden olur. Sivil çatışmalar gıdaya erişimi de azaltabilir.[57] Gıda fiyatlarında ani artışlara neden olan piyasalardaki istikrarsızlık, geçici gıda güvencesizliğine neden olabilir. Geçici olarak gıda güvencesizliğine neden olabilecek diğer faktörler, hastalıktan kaynaklanabilecek iş veya üretkenlik kaybıdır. Mevsimsel gıda güvencesizliği, gıda üretiminde ki düzenli yetiştirme mevsimleri paternlerinden kaynaklanabilir.[52]

Kronik (veya kalıcı) gıda güvencesizliği, uzun süreli, kalıcı yeterli gıda eksikliği olarak tanımlanır.[57] Bu durumda, haneler sürekli olarak tüm üyelerin ihtiyaçlarını karşılamak için yiyecek alamama riski altındadır. Geçici gıda güvenliğinin tekrar ortaya çıkması, haneleri kronik gıda güvencesizliğine karşı daha savunmasız hale getirebileceğinden, kronik ve geçici gıda güvencesizliği birbiriyle bağlantılıdır.[52]

Gıda güvencesizliğinin etkileri

Kıtlık ve açlık, gıda güvencesizliğine dayanır. Kronik gıda güvencesizliği, kıtlık ve açlığa karşı yüksek derecede kırılganlığa dönüşür; gıda güvencesinin sağlanması bu kırılganlığın ortadan kaldırılmasını gerektirir.[24]

Bodurluk ve kronik beslenme yetersizlikleri

Ayrıca bakınız: Yetersiz beslenme
Düşük kalori ve protein alımı semptomları olan çocuklar ve 1960'ların sonunda bir Nijerya yetimhanesinde hemşire görevlisi

Birçok ülke devam eden gıda kıtlığı ve dağıtım sorunları yaşamaktadır. Bunlar, önemli sayıda insan arasında kronik ve sıklıkla yaygın açlıkla sonuçlanır. İnsan popülasyonu, tıbbi olarak bodur büyüme veya bodurluk olarak bilinen vücut boyutunun azaltılmasıyla kronik açlık ve yetersiz beslenme'ye yanıt verebilir.[kaynak belirtilmeli] Bu süreç, anne yetersiz beslenirse rahimde başlar ve yaklaşık olarak yaşamın yaklaşık üçüncü yılına kadar devam eder. Daha yüksek bebek ve çocuk ölümlerine yol açar, ancak kıtlık döneminden çok daha düşük oranlarda olur.[kaynak belirtilmeli] Bir kez bodurluk meydana geldiğinde, yaklaşık iki yaşından sonra daha iyi besin alımı hasarı geriye çeviremez. Bodurluğun kendisi, çocuğun doğduğu yerde vücut boyutunu yetişkinler için mevcut kalorilerle hizalayan bir başa çıkma mekanizması olarak görülebilir.[kaynak belirtilmeli] Vücut büyüklüğünü düşük enerjiye (kalori) adapte etmenin bir yolu olarak sınırlamak, sağlığı üç şekilde olumsuz yönde etkiler:[kaynak belirtilmeli]

  • Yetişkinlik döneminde hayati organların erken bozulması. Örneğin, 50 yaşındaki bir kişi kalp yetmezliğinden ölebilir, çünkü kalbi erken gelişim sırasında yapısal kusurlara maruz kalmıştır;
  • Bodur bireyler, bodurluk geçirmeyenlerden daha yüksek hastalık ve rahatsızlık oranına maruz kalırlar;
  • Erken çocukluk döneminde şiddetli yetersiz beslenme sıklıkla bilişsel gelişimde hatalara yol açar.[61] Bu nedenle, şiddetli yetersiz beslenmeye maruz kalmayan ve bunu deneyimleyen çocuklar arasında bir eşitsizlik yaratır.

Depresyon, kaygı ve uyku bozuklukları

Yakın zamanda yapılan kapsamlı bir sistematik derlemeye göre, 50'den fazla çalışma gıda güvensizliğinin yüksek depresyon, anksiyete ve uyku bozuklukları riski ile güçlü bir şekilde ilişkili olduğunu göstermiştir.[62] Depresyon ve anksiyete için, gıda güvenli olmayan bireyler, gıda güvenliğine sahip bireylere kıyasla neredeyse 3 kat risk artışına sahiptir.

Gıda güvencesinin sağlanmasında karşılaşılan zorluklar

Küresel su krizi

Ayrıca bakınız: Su kaynakları politikası
Sulama kanalları Mısır'ın kuru çöl alanlarını tarıma açtı.

Zaten çok sayıda küçük ülkede ağır tahıl ithalatını teşvik eden su yetersizliği, yakında Çin veya Hindistan gibi daha büyük ülkelerde de aynısını yapabilir.[63][64] Yeraltı su seviyeleri, yaygın güçlü dizel ve elektrikli pompalar kullanımı nedeniyle birçok ülkede düşüyor. Etkilenen diğer ülkeler arasında Pakistan, Afganistan ve İran yer alıyor. Bu sonuçta su kıtlığına ve tahıl hasadında kesintilere yol açacaktır. Akiferlerinin aşırı pompalanmasıyla bile, Çin'de bir tahıl açığı oluşuyor.[65] Bu gerçekleştiğinde, hemen hemen kesinlikle tahıl fiyatlarını yukarı çekecek. Yüzyılın ortalarına kadar dünya çapında doğması öngörülen 3 milyar insanın çoğu halihazırda su kıtlığı yaşayan ülkelerde doğacak. Çin ve Hindistan'dan sonra, büyük su açıkları olan ikinci bir küçük ülke grubu var - Afganistan, Cezayir, Mısır, İran, Meksika ve Pakistan. Bunlardan dördü zaten tahıllarının büyük bir kısmını ithal ediyor. Sadece Pakistan kendi kendine yeterli olmaya devam ediyor. Ancak yılda 4 milyon artan nüfusu ile, yakında dünya tahıl pazarına dönecektir.[66]

Bölgesel olarak, Sahra Altı Afrika dünyadaki herhangi bir yere göre en fazla su stresli ülkesine sahiptir. Afrika'da yaşayan yaklaşık 800 milyon insandan 300 milyonu su stresli bir ortamda yaşıyor.[67] 2030 yılına kadar Afrika'da 75 milyon ila 250 milyon insanın yüksek su stresi olan bölgelerde yaşayacağı tahmin ediliyor. Koşullar gittikçe daha yaşanmaz hale geldikçe, bu durum muhtemelen 24 milyon ila 700 milyon insanın yer değiştirmesine sebep olacaktır.[67] Afrika'nın çoğunluğu tarımsal bir yaşam tarzına bağımlı kaldığından ve Afrika'nın kırsalındaki tüm ailelerin yüzde 80 ila 90'ı kendi yiyeceklerini üretmeye bağlı olduğundan, su kıtlığı gıda güvencesi kaybına dönüşmektedir.[68]

1990'larda Dünya Bankası tarafından başlatılan milyonlarca dolarlık yatırımlar çölü tekrar kazandı ve dünyanın en kurak yerlerinden biri olan Peru'daki Ica Vadisi'ni dünyanın en büyük kuşkonmaz tedarikçisine dönüştürdü. Bununla birlikte, sürekli sulama, dünyadaki en hızlı akifer tükenme oranlarından biri olan, bazı yerlerde yılda sekiz metre kadar yeraltı su seviyesinde hızlı bir düşüşe neden olmuştur. Küçük çiftçilerin ve yerel halkın kuyuları kurumaya başlıyor ve vadideki ana şehir için su kaynağı tehdit altında. Mahsul olarak, kuşkonmaz yerel halka iş sağladı, ancak paranın çoğu alıcılara, özellikle de İngilizlere gidiyor. Bir 2010 yılı raporunda, sektörün sürdürülebilir olmadığı sonucuna varılmış ve rapor Dünya Bankası da dahil olmak üzere yatırımcıları, kararlarının yoksul ülkelerin su kaynakları üzerindeki etkilerinden dolayı uygun sorumluluk almamakla suçlamıştır.[69] Suyu Ica Nehri'ni besleyen kollardan kuşkonmaz tarlalarına yöneltmek, yerli toplulukların marjinal düzeyde hayvancılıkla uğraştıkları Huancavelica dağ bölgesinde bir su kıtlığına yol açtı.[70]

Arazi bozunumu

Ayrıca bakınız: Arazi bozunumu ve Çölleşme

Yoğun tarım genellikle toprak verimliliğinin tükenmesi ve tarımsal verimin azalması gibi bir kısır döngüye yol açar.[71] Dünyadaki tarım arazilerinin yaklaşık yüzde 40'ı ciddi şekilde bozulmuştur.[72] UNU'nun (Birleşmiş Milletler Üniversitesi) Gana merkezli Afrika Doğal Kaynaklar Enstitüsü'ne göre, mevcut toprak bozulma eğilimleri devam ederse, Afrika 2025 yılına kadar nüfusunun sadece yüzde 25'ini besleyebilir duruma gelecektir.[73]

İklim değişikliği

Ayrıca bakınız: İklim değişikliği ve tarım

Kuraklık ve sel gibi aşırı olayların, iklim değişikliği ve küresel ısınma dünyayı etkisi altına aldıkça artacağı tahmin ediliyor.[74] Bir gecede meydana gelen sellerden kademeli olarak kötüleşen kuraklıklara kadar, hepsinin tarım sektörü üzerinde çeşitli etkileri olacaktır. İklim ve Kalkınma Bilgi Ağı raporu "Tarım Sektörlerindeki Aşırı İklim Olaylarını ve Felaketleri Yönetmek: IPCC SREX Raporundan Alınan Dersler"e göre, bu etkiler değişen verimlilik ve geçim yolları paternlerini, ekonomik kayıpları ve altyapı, pazarlar ve gıda güvencesi üzerinde olan etkileri içerecektir. Gelecekte gıda güvencesi, tarım sistemlerini aşırı olaylara uyarlama becerimizle bağlantılı olacaktır. Değişen bir meteorolojik modele örnek olarak sıcaklık artışları gösterilebilir. İklim değişikliği nedeniyle sıcaklıklar arttıkça, ısı hasarı nedeniyle gıda tedarikinde azalma riski vardır.[75]

Himalaya nehirlerinin drenaj havzasında yaklaşık 2,4 milyar insan yaşıyor.[76] Hindistan, Çin, Pakistan, Afganistan, Bangladeş, Nepal ve Myanmar gelecek on yıllarda sel baskınları ve takiben şiddetli kuraklıklar yaşayabilir.[77] Sadece Hindistan'da Ganj, 500 milyondan fazla insana içme ve tarım için su sağlamaktadır.[78][79] Suyun çoğunu Rocky Dağları ve Sierra Nevada gibi dağ sıralarındaki buzullardan alan Kuzey Amerika'nın batı kıyısı da etkilenecektir.[80] Buzullar gelişmekte olan ülkelerin sahip olduğu tek endişe değildir; iklim değişikliği ilerledikçe deniz seviyesinin yükseldiği ve tarım için mevcut arazi miktarının azaldığı bildirilmektedir.[81][82]

Dünya Gıda Ticaret Modeline göre, dünyanın diğer bölgelerinde büyük bir etki, özellikle gelişmekte olan dünyanın çoğunun bulunduğu düşük enlem bölgelerinde düşük verim olacaktır. Bununla birlikte hububat fiyatı artacak, gelişmekte olan ülkeler tahıl yetiştirmeye çalışacak. Bu nedenle, her % 2-2,5'lik bir fiyat artışı, aç insan sayısını % 1 artıracaktır.[kaynak belirtilmeli] Düşük mahsul verimi, düşük enlemlerde ve tropik bölgelerde çiftçilerin karşılaştığı sorunlardan sadece biridir. Çiftçilerin ekinlerini ektikleri büyüme mevsimlerinin zamanlaması ve uzunluğu, toprak sıcaklığı ve nem koşullarındaki bilinmeyen değişiklikler nedeniyle USDA'ya göre dramatik bir şekilde değişecektir.[83]

Gıda güvencesi ve iklim değişikliği hakkında düşünmenin bir başka yolu, Ontario Kanada'daki Guelph Üniversitesi'nde çalışan bir coğrafyacı olan Evan Fraser'dan geliyor. Yaklaşımı gıda sistemlerinin iklim değişikliğine karşı kırılganlığını araştırmaktır ve iklim değişikliğine karşı kırılganlığı, nispeten küçük çevresel sorunların gıda güvencesi üzerinde büyük etkilere neden olduğu durumlar olarak tanımlar. Bunun örnekleri arasında, mantar hastalığının patates tarlalarına yayılması için ideal koşullar yaratan yağmurlu bir yılın neden olduğu İrlanda Patates Kıtlığı veya 1980'lerin başındaki Etiyopya Kıtlığı sayılabilir.[84] Bu gibi durumlarda üç faktör yaygındır ve bu üç faktör, gıda güvencesinin iklim değişikliğine karşı savunmasız olabileceği durumları tanımlamak için tanı amaçlı bir “araç kiti” görevi görür. Bu faktörler: (1) uzmanlaşmış agro-ekosistemler; (2) tarım dışında geçim seçenekleri çok az olan haneler; (3) resmi kurumların insanları korumak için yeterli güvenlik ağları sağlamadığı durumlar.[84] "Uluslararası Gıda Politikası Araştırma Enstitüsü (IFPRI), iklim değişikliğinin çocuklar için beslenme üzerindeki olumsuz etkisini 2050 yılına kadar dengelemek için tarımsal yatırımlara yılda 7,1–7,3 milyar ABD doları ilave edilmesi gerektiğini tahmin ediyor."[85]

Tarımsal hastalıklar

Hayvancılık veya mahsulleri etkileyen hastalıkların, özellikle de beklenmedik durum planları yoksa, gıda bulunabilirliği üzerinde yıkıcı etkileri olabilir. Örneğin, % 100'e varan mahsul kayıplarına neden olabilen bir buğday hastalığı soyu olan Ug99, Afrika ve Ortadoğu'daki birçok ülkede buğday tarlalarında mevcuttur.[86][87]

Buğdayın yabani akrabalarının genetik çeşitliliği, modern çeşitlerin hastalığa karşı daha dirençli olmasını sağlamak için kullanılabilir. Köken merkezlerinde yabani buğday bitkileri hastalığa karşı direnç açısından taranır, daha sonra genetik bilgileri incelenir ve son olarak yabani bitkilerden modern çeşitlere dayanıklı genlerin aktarılması için yabani bitkiler ve modern bitkiler melezlenir.[88][89]

Yiyecek ve yakıt karşılaştırması

Ana madde: Yiyecek ve yakıt karşılaştırması

Tarım arazileri ve diğer tarımsal kaynaklar uzun zamandır pamuk, keten ve kauçuk gibi endüstriyel malzemeler; tütün ve afyon gibi ilaç mahsulleri ve yakacak odun gibi biyoyakıtların üretiminde uzun zamandır kullanılmaktadır. 21. yüzyılda, bu ürünlere ek olarak biyoyakıt bitkileri üretimi artmıştır. Bununla birlikte, ticari olarak enerjiden gıda üretmek için, düşük su kullanımı ve küçük ekolojik ayakizine sahip doğal gaz ve elektrik enerjisinden gıda gibi teknolojiler de geliştirilmektedir.[90][91][92][93]

Siyaset

Ayrıca bakınız: Siyasi yolsuzluk

Nobel Ödülü kazanan iktisatçı Amartya Sen “apolitik bir gıda sorunu diye bir şey olmadığını” gözlemledi.[94] Kuraklık ve diğer doğal olarak meydana gelen olaylar kıtlık koşullarını tetikleyebilse de, şiddetini belirleyen ve çoğu zaman bir kıtlığın oluşup oluşmayacağını belirleyen devlet eylemi veya eylemsizliğidir. 20. yüzyılda, kendi ülkelerinin gıda güvenliğini zayıflatan Sovyetler Birliği'nde Kolektifleştirme veya Çin Halk Cumhuriyeti'nde Büyük Atılım gibi hükümet örnekleri vardır. Kitlesel açlık, Almanya'nın ablukası, Atlantik Savaşı ve I. Dünya Savaşı ve II. Dünya Savaşı sırasında Japonya'nın ablukası ve Nazi Almanyası tarafından çıkarılan açlık planında olduğu gibi gibi sık sık bir savaş silahıdır.

Hükümetler bazen yandaşçılık ve iltimas üzerine inşa edilmiş dar bir destek tabanına sahiptir. Fred Cuny 1999'da bu koşullar altında şunları belirtti: "Yiyeceklerin bir ülkedeki dağılımı politik bir konudur. Çoğu ülkede hükümetler kentsel alanlara öncelik verir, çünkü en etkili ve güçlü aileler ve işletmeler genellikle buralarda bulunur. Hükümetler sıklıkla geçinecek kadar gelirleri olan çiftçileri ve genel olarak kırsal alanları ihmal ediyor. Bölge ne kadar uzak ve az gelişmiş olursa, hükümetin ihtiyaçlarını etkin bir şekilde karşılama olasılığı o kadar az olacaktır. Birçok tarım politikası, özellikle tarımsal emtia fiyatlandırması, kırsal alanlara karşı ayrımcılık yapmaktadır. Hükümetler, temel tahıl fiyatlarını sıklıkla yapay olarak o kadar düşük seviyelerde tutarlar ki; geçinecek kadar kazanan üreticiler üretimlerini geliştirmek üzere yatırım yapmak için yeterli sermaye biriktiremezler. Böylece, güvencesiz durumlarından çıkmaları etkili bir şekilde engellenir."[95]

Sosyalist hükümetler, yiyecekleri politik bir silah olarak kullandılar ve kendi kurallarına karşı çıkan alanlara yiyecek tedarikini reddederken, taraftarları ödüllendirdiler.[96] Bu koşullar altında gıda, destek alınacak bir para birimi haline gelir ve kıtlık, muhalefete karşı etkili bir silah haline gelir.[97]

Yandaşcılığa güçlü bir eğilimi olan bir hükümet, hasat iyi olsa bile gıda güvencesini zayıflatabilir. Hukukun üstünlüğü mevcut olmadığında veya özel mülkiyet mevcut olmadığında, çiftçilerin üretkenliklerini artırmak için teşvik edici birşey bulunmaz. Bir çiftlik komşu çiftliklerden belirgin şekilde daha üretken hale gelirse, hükümetle bağlantıları iyi olan kişilerin hedefi olabilir. Çiftçiler fark edilme ve muhtemelen topraklarını kaybetme riski yerine, sıradanlıkların algılanan güvenliğinden memnun olabilirler.[kaynak belirtilmeli]

Gıda egemenliği

Gıda egemenliği olarak bilinen yaklaşım, çokuluslu şirketlerin iş uygulamalarını bir yeni sömürgecilik biçimi olarak görmektedir. Çokuluslu şirketlerin, özellikle tropik bölgelerde yoksul ülkelerin tarım kaynaklarını satın alabilecek mali kaynaklara sahip olduğunu iddia ediyor. Ayrıca, bu kaynakları tropik bölgeler dışındaki sanayileşmiş ülkelere satış için özel bitki üretimine dönüştürmek için politik nüfuzları var. Bu süreçte daha verimli toprakları fakirlerin ellerinden alacaklardır.[70] Bu görüşe göre, geçinecek kadar kazanan çiftçiler, üretkenlik açısından çok uluslu şirketlerin hiç ilgisini çekmeyecek kadar marjinal olan arazileri yetiştirmeye bırakılmaktadır. Aynı şekilde, gıda egemenliği, toplulukların kendi üretim araçlarını tanımlayabilmeleri ve gıdanın temel bir insan hakkı olduğu prensiplerine dayanır. Şimdi çok uluslu şirketler gelişmekte olan ülkelere tarım teknolojilerini dayatırken, gelişmiş tohumlar, kimyasal gübreler ve böcek ilaçlarını içeren teknolojilerle, bitkisel üretim giderek artan bir şekilde analiz edilmiş ve tartışılan bir konu haline gelmiştir.

Gıda israfı

Ayrıca bakınız: Gıda israfı

Gıda atıkları, ekonomik değişkenler izin verdiğinde alternatif insan tüketimi için yönlendirilebilir. Tüketilebilecek durumdaki gıdaların israfı, büyük gıda gruplarının bile dikkatini çekmektedir. Örneğin, düşük gıda fiyatları nedeniyle, basitçe şekilsiz havuçları atmak tipik olarak, bunları işlemek için gerekli ekstra işçilik veya makinelere para harcamaktan daha uygun maliyetlidir. Bununla birlikte, Hollanda'daki bir meyve suyu fabrikası, daha önce reddedilen havuçları verimli bir şekilde yönlendirmek ve kullanmak için bir süreç geliştirdi ve ana şirketi bu yeniliği Büyük Britanya'daki tesislere genişletiyor.[98]

Son yıllarda, Fransa kısmen gıda israfına değinerek gıda güvencesizliği ile mücadele etmek için çalışmıştır; 2013'ten bu yana ülke, marketlerin satılmamış gıda maddelerini atmasını yasaklayan ve bunun yerine yiyecekleri belirlenmiş yardım kuruluşlarına bağışlanmasını öngören yasalar kabul etti.[99] Bununla birlikte, Economist'in Küresel Gıda Güvenliği Endeksi'ne göre, ABD'de ülke genelinde gıda atıklarının daha yüksek tahminlerine rağmen, genel gıda güvencesizliği Fransa'da ABD'den daha ciddi olmaya devam ediyor.[99]

Maine, Farmington'daki Büyük Franklin Gıda Konseyi gibi yerel çabalar, özellikle bölge sakinleri kendi gıda israfları ile kendi topluluklarında yiyecek güvencesizliğinin yan yana gelmesine dikkat ettiklerinde doğrudan bölgesel gıda güvencesine yardımcı olabilir.[100]

Gıda güvencesinde riskler

Daha fazla bilgi: 2007–2008 dünya gıda fiyat krizi ve Gıda fiyatları

Nüfus artışı

Daha fazla bilgi: Dünya nüfusu
Etiyopya'da bir aile planlaması afişi. Çok fazla çocuk sahibi olmanın bazı olumsuz etkilerini gösterir.

Mevcut BM tahminleri, gelecekte nüfusun sürekli olarak artacağını (ancak nüfus artış hızında sabit bir düşüş) gösterirken, küresel nüfusun 2050'de 9,8 milyar ve 2100'de 11,2 milyar seviyesine ulaşması bekleniyor.[101] BM Nüfus Bölümü tarafından 2150 yılına ilişkin tahminler 3,2 ile 24,8 milyar arasında değişmektedir;[102] matematiksel modelleme daha düşük tahmini desteklemektedir.[103] Bazı analistler, çevre, küresel gıda kaynakları ve enerji kaynakları üzerindeki artan baskıları vurgulayarak daha fazla dünya nüfusu büyümesinin sürdürülebilirliğini sorguladılar. Gelecekte ekstra milyarları beslemek için çözümler üzerinde çalışılıyor ve belgeleniyor.[104] Gezegendeki her yedi kişiden biri aç uyuyor ve her gün 25.000 kişi yetersiz beslenme ve açlıkla ilgili hastalıklardan ölmektedir.

Fosil yakıt bağımlılığı

Tarımsal üretim artarken, bir mahsul üretmek için enerji tüketimi de daha büyük bir oranda artmış, böylece üretilen mahsullerin enerji girdisine oranı zaman içinde azalmıştır. Yeşil Devrim teknikleri ayrıca, petrol ürünleri olan kimyasal gübreler, pestisitler ve herbisitlere dayanmaktadır ve bu da tarımı petrole giderek daha fazla bağımlı hale getirmektedir.

1950 ve 1984 arasında, Yeşil Devrim tarımı dünya genelinde dönüştürdükçe, dünya tahıl üretimi % 250 arttı. Yeşil Devrim için enerji, gübre (doğal gaz), böcek ilacı (petrol) ve hidrokarbon yakıtlı sulama şeklinde fosil yakıtlar tarafından sağlandı.[105]

Cornell Üniversitesi'nde ekoloji ve tarım profesörü David Pimentel ve Ulusal Gıda ve Beslenme Araştırma Enstitüsü'nde (NRIFN) kıdemli araştırmacı Mario Giampietro, "Gıda, Toprak, Nüfus ve ABD Ekonomisi" çalışmalarında, sürdürülebilir ekonomi için maksimum 210 milyonluk bir ABD nüfusunu öngörüyor. Çalışma, sürdürülebilir bir ekonomi ve afetten kaçınmak için ABD'nin nüfusunu en az üçte bir oranında azaltması gerektiğini ve dünya nüfusunun üçte iki oranında azaltılması gerektiğini söylüyor.[106] Çalışmanın yazarları, söz konusu tarımsal krizin sadece 2020'den sonra bizi etkilemeye başlayacağına ve 2050'ye kadar kritik olmayacağına inanmaktadır. Küresel petrol üretiminin yaklaşmakta olan zirvesi, Kuzey Amerika doğal gaz üretiminin zirvesi ile birlikte bu tarım krizini beklenenden çok daha çabuk getirecektir. [107] Jeolog Dale Allen Pfeiffer önümüzdeki on yılların, daha önce hiç yaşamadığınız gibi küresel bir seviyede rahatlama olmadan giderek artan gıda fiyatlarını ve kitlesel açlık görebileceğini iddia ediyor.[108]

Küresel gıda arzında homojenlik

Az sayıda ana ürün, ör. Soya, son 50 yılda dünya nüfusu tarafından tüketilen gıda enerjisi, protein, yağ ve gıda ağırlığında artan bir pay oluşturdu.[109]

1961'den bu yana, dünya çapında insan diyetleri, temel gıda ürünlerinin tüketiminde daha çeşitli hale geldi. Diyetler yerel veya bölgesel olarak önemli mahsullerin tüketiminde büyük bir düşüş ile küresel olarak daha homojen hale gelmiştir.[109] 1961 ve 2009 yılları arasında farklı ülkelerde yenen gıdalar arasındaki farklar % 68 azaldı. Modern "küresel standart" diyet, nispeten az sayıda temel gıda ürünlerinin giderek daha büyük bir yüzdesini içermektedir. Dünya insan nüfusuna sağladıkları toplam gıda enerjisi, protein, yağ ve gıda ağırlığında payları önemli ölçüde artmıştır. Bunlar: buğday, pirinç, şeker, mısır, soya fasulyesi (+ % 284[110]), palmiye yağı (+ % 173[110]) ve ayçiçeği (+ % 246[110]). Ülkeler, yerel veya bölgesel olarak önemli mahsullerin daha büyük oranlarını tüketmekteyken, buğday, ülkelerin % 97'sinden fazlasında bir temel haline gelmiş, diğer küresel temel gıda ürünleri dünya çapında benzer bir hakimiyet sergilemiştir. Diğer ürünler de aynı dönemde keskin bir düşüş gösterdi. Bunlar: çavdar, yam, tatlı patates (− % 45[110]), manyok (− % 38[110]), hindistancevizi, sorgum (− % 52[110]) ve darı (− % 45 [110]).[109][110][111] İnsan diyetindeki bu tür bitki çeşitliliği değişikliği, gıda güvencesi üzerindeki karışık etkilerle ilişkilidir, bazı bölgelerde yetersiz beslenmeyi önler, ancak makro besinlerin aşırı tüketiminin neden olduğu diyetle ilgili hastalıklara katkıda bulunur.[109]

Kaynakça

  1. ^ Trade Reforms and Food Security: Conceptualizing the Linkages. FAO, UN. 2003. 
  2. ^ Raj Patel (20 Nov 2013). "Raj Patel: 'Food sovereignty' is next big idea". Financial Times. Erişim tarihi: 17 Jan 2014.  (kayıt gerekli)
  3. ^ a b c Food and Agriculture Organization (November 1996). "Rome Declaration on Food Security and World Food Summit Plan of Action". Erişim tarihi: 26 October 2013. 
  4. ^ a b "Food Security in the United States: Measuring Household Food Security". USDA. 22 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2008-02-23. 
  5. ^ a b c FAO Agricultural and Development Economics Division (June 2006). "Food Security" (PDF) (2). Erişim tarihi: June 8, 2012. [ölü/kırık bağlantı]
  6. ^ Gary Bickel; Mark Nord; Cristofer Price; William Hamilton; John Cook (2000). "Guide to Measuring Household Food Security" (PDF). USDA Food and Nutrition Service. 4 November 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 November 2013. 
  7. ^ Boeing, G. (2016). "How Our Neighborhoods Lost Food, and How They Can Get It Back". Progressive Planning. 206 (Winter): 35–37. Erişim tarihi: 2016-10-12. 
  8. ^ FAO, WFP, IFAD. "The State of Food Insecurity in the World 2013. The multiple dimensions of food security" (PDF). FAO. 22 Aralık 2018 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 November 2013. 
  9. ^ a b FAO (2009). Declaration of the World Food Summit on Food Security (PDF). Rome: Food and Agriculture Organization of the United Nations. 
  10. ^ a b United Nations Committee on Economic, Social, and Cultural Rights (1999). The right to adequate food. Geneva: United Nations. 
  11. ^ Webb, P; Coates, J.; Frongillo, E. A.; Rogers, B. L.; Swindale, A.; Bilinsky, P. (2006). "Measuring household food insecurity: why it's so important and yet so difficult to do". The Journal of Nutrition. 136 (5): 1404S–1408S. doi:10.1093/jn/136.5.1404S. PMID 16614437. 2013-07-31 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  12. ^ Perez-Escamilla, Rafael; Segall-Correa, Ana Maria (2008). "Food Insecurity measurement and indicators". Revista de Nutrição. 21 (5): 15–26. doi:10.1590/s1415-52732008000500003. 
  13. ^ Barrett, C. B. (11 February 2010). "Measuring Food Insecurity". Science. 327 (5967): 825–828. Bibcode:2010Sci...327..825B. doi:10.1126/science.1182768. PMID 20150491. 
  14. ^ a b Swindale, A; Bilinsky, P. (2006). "Development of a universally applicable household food insecurity measurement tool: process, current status, and outstanding issues". The Journal of Nutrition. 136 (5): 1449S–1452S. doi:10.1093/jn/136.5.1449s. PMID 16614442. 31 July 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 July 2013. 
  15. ^ Swindale, A.; Bilinsky, P. (2006). Household Dietary Diversity Score (HDDS) for measurement of household food access: Indicator guide (v.2) (PDF). Washington DC: Food and Nutrition Technical Assistance Project, Academy for Educational Development.  Kaynak kaldırılmış |last-author-amp= parametresini kullanıyor (yardım)
  16. ^ Coates, Jennifer, Anne Swindale and Paula Bilinsky (2007). Household Food Insecurity Access Scale (HFIAS) for Measurement of Household Food Access: Indicator Guide (v. 3) (PDF). Washington, D.C.: Food and Nutrition Technical Assistance Project, Academy for Educational Development. 
  17. ^ Ballard, Terri; Coates, Jennifer; Swindale, Anne; Deitchler, Megan (2011). Household Hunger Scale: Indicator Definition and Measurement Guide (PDF). Washington DC: FANTA-2 Bridge, FHI 360. 
  18. ^ Maxwell, Daniel G. (1996). "Measuring food insecurity: the frequency and severity of "coping strategies"". Food Policy. 21 (3): 291–303. doi:10.1016/0306-9192(96)00005-X. 
  19. ^ Oldewage-Theron, Wilna H.; Dicks, Emsie G.; Napier, Carin E. (2006). "Poverty, household food insecurity and nutrition: Coping strategies in an informal settlement in the Vaal Triangle, South Africa". Public Health. 120 (9): 795–804. doi:10.1016/j.puhe.2006.02.009. PMID 16824562. 
  20. ^ Maxwell, Daniel; Caldwell, Richard; Langworthy, Mark (1 December 2008). "Measuring food insecurity: Can an indicator based on localized coping behaviors be used to compare across contexts?". Food Policy. 33 (6): 533–540. doi:10.1016/j.foodpol.2008.02.004. 
  21. ^ USDA, Food Security Measurement. "Archived copy". 2011-01-07 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2010-11-28. 
  22. ^ Measuring Food Insecurity and Hunger: Phase 1 Report. Nap.edu. 2005. doi:10.17226/11227. ISBN 978-0-309-09596-9. Erişim tarihi: 2011-03-16. 
  23. ^ a b FAO, WFP, and IFAD (2012). The State of Food Insecurity in the World 2012 (PDF). Rome: FAO. 
  24. ^ a b Ayalew, Melaku. "Food Security and Famine and Hunger" (PDF). 21 October 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 October 2013. 
  25. ^ "Food Security: The Science, Sociology and Economics of Food Production and Access to Food". Springer.com. 24 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  26. ^ "FAO" (PDF). Erişim tarihi: 2013-11-02. 
  27. ^ Coleman-Jensen, Alisha (September 2019). "Household Food Security in the United States in 2018". United States Department of Agriculture. Erişim tarihi: December 6, 2019. 
  28. ^ UN (16 October 2013). "Sustainable food systems vital to end hunger, malnutrition, UN says on World Food Day". Erişim tarihi: 2 November 2013. 
  29. ^ "Mixed messages in hunger report". BBC News. October 16, 2009. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  30. ^ Fan, Shenggen (July 8, 2019). "The intersection between climate change, food, and migration". Policy Forum. 
  31. ^ Rasul, Golam; Hussain, Abid; Mahapatra, Bidhubhusan; Dangol, Narendra (2018-01-01). "Food and nutrition security in the Hindu Kush Himalayan region". Journal of the Science of Food and Agriculture (İngilizce). 98 (2): 429–438. doi:10.1002/jsfa.8530. ISSN 1097-0010. PMID 28685828. 
  32. ^ "Food Security and Nutrition in Mexico" (PDF). Erişim tarihi: 27 September 2017. 
  33. ^ Urquía-Fernández, Nuria (2014). "Food security in Mexico". Salud Pública de México. 56: s92–s98. 
  34. ^ Appendini, Kirsten; Liverman, Diana (1994). "Agricultural policy, climate change and food security in Mexico". Food Policy. 19 (2): 149–64. doi:10.1016/0306-9192(94)90067-1. 
  35. ^ "Singapore sets 30% goal for home-grown food by 2030". The Straits Times. March 8, 2019. 
  36. ^ "30 by 30: Boosting food security in land-scarce Singapore | ASEAN Today". 
  37. ^ a b "Food Security in the U.S." Economic Research Service. Erişim tarihi: 15 December 2013. 
  38. ^ "Food Security in the U.S." Economic Research Service. Erişim tarihi: 12 July 2017. 
  39. ^ "USDA ERS - Measurement". www.ers.usda.gov. Erişim tarihi: 2019-03-26. 
  40. ^ "USDA ERS - Key Statistics & Graphics". 
  41. ^ "USDA ERS - Key Statistics & Graphics". www.ers.usda.gov. Erişim tarihi: 2019-03-26. 
  42. ^ "USDA ERS - Key Statistics & Graphics". www.ers.usda.gov. Erişim tarihi: 2019-10-09. 
  43. ^ [1].
  44. ^ a b [2].
  45. ^ .[3].
  46. ^ .[4].
  47. ^ http://feedthefuture.gov/sites/default/files/resource/files/ftf_overview_factsheet_oct2012.pdf Ağustos 20, 2013[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. the Future, Retrieved 20 June 2014.
  48. ^ "World Food Summit: Basic Information". Fas.usda.gov. February 22, 2005. 2011-02-04 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2011-03-16. 
  49. ^ "World Summit on Food Security" (PDF). fao.org. 2009. 
  50. ^ WHO. "Food Security". Erişim tarihi: 15 October 2013. 
  51. ^ a b c d e Gregory, P. J.; Ingram, J. S. I.; Brklacich, M. (29 November 2005). "Climate change and food security". Philosophical Transactions of the Royal Society B: Biological Sciences. 360 (1463): 2139–2148. doi:10.1098/rstb.2005.1745. PMC 1569578 $2. PMID 16433099. 
  52. ^ a b c d e f g h i j FAO (1997). "The food system and factors affecting household food security and nutrition". Agriculture, food and nutrition for Africa: a resource book for teachers of agriculture. Rome: Agriculture and Consumer Protection Department. Erişim tarihi: 15 October 2013. 
  53. ^ a b c d Godfray, H. C. J.; Beddington, J. R.; Crute, I. R.; Haddad, L.; Lawrence, D.; Muir, J. F.; Pretty, J.; Robinson, S.; Thomas, S. M.; Toulmin, C. (28 January 2010). "Food Security: The Challenge of Feeding 9 Billion People". Science. 327 (5967): 812–818. Bibcode:2010Sci...327..812G. doi:10.1126/science.1185383. PMID 20110467. 
  54. ^ Lama, Pravhat (2017). "Japan's Food Security Problem: Increasing Self-sufficiency in Traditional Food". IndraStra Global (İngilizce) (7): 7. doi:10.6084/m9.figshare.5220820. 
  55. ^ Food self-sufficiency rate fell below 40% in 2010, Japan Times, Aug. 12, 2011
  56. ^ a b c d e f g Tweeten, Luther (1999). "The Economics of Global Food Security". Review of Agricultural Economics. 21 (2): 473–488. doi:10.2307/1349892. JSTOR 1349892. 
  57. ^ a b c d e f g h Ecker and Breisinger (2012). The Food Security System (PDF). Washington, D.D.: International Food Policy Research Institute. ss. 1–14. 
  58. ^ a b c Garrett, J; Ruel, M (1999). Are Determinants of Rural and Urban Food Security and Nutritional Status Different? Some Insights from Mozambique (PDF). Washington, D.C.: International Food Policy Research Institute. Erişim tarihi: 15 October 2013. 
  59. ^ Loring, Philip A.; Gerlach, S. Craig (2009). "Food, Culture, and Human Health in Alaska: An Integrative Health Approach to Food Security". Environmental Science and Policy. 12 (4): 466–78. doi:10.1016/j.envsci.2008.10.006. 
  60. ^ Petrikova Ivica, Hudson David (2017). "Which aid initiatives strengthen food security? Lessons from Uttar Pradesh". Development in Practice. 27 (2): 220–233. doi:10.1080/09614524.2017.1285271. 
  61. ^ Robert Fogel (2004). "chpt. 3". The Escape from Hunger and Premature Death, 1700–2100: Europe, America, and the Third World. Cambridge University Press. ISBN 978-0521004886. 
  62. ^ Arenas, D.J., Thomas, A., Wang, J. et al. J GEN INTERN MED (2019) || https://doi.org/10.1007/s11606-019-05202-4
  63. ^ "Water Scarcity Crossing National Borders". Earth-policy.org. September 27, 2006. July 8, 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  64. ^ "India grows a grain crisis". Asia Times. July 21, 2006. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  65. ^ "Outgrowing the Earth". Globalenvision.org. November 23, 2005. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  66. ^ Global Water Shortages May Lead to Food Shortages-Aquifer Depletion Archived copy at the Portuguese Web Archive (July 13, 2009).. Greatlakesdirectory.org.
  67. ^ a b "Conference on Water Scarcity in Africa: Issues and Challenges". 1 April 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 March 2013. 
  68. ^ "Coping With Water Scarcity: Challenge of the 21st Century" (PDF). Erişim tarihi: 18 March 2013. 
  69. ^ Felicity Lawrence (September 15, 2010). "How Peru's wells are being sucked dry by British love of asparagus | Environment". The Guardian. UK. Erişim tarihi: 2011-03-16. 
  70. ^ a b Lawrence, Felicity (September 15, 2010). "Big business clear winner in Peru's asparagus industry | Global development | guardian.co.uk". The Guardian. UK. Erişim tarihi: 2011-03-16. 
  71. ^ "The Earth Is Shrinking: Advancing Deserts and Rising Seas Squeezing Civilization". Earth-policy.org. Erişim tarihi: 2014-12-28. 
  72. ^ Ian Sample in science correspondent (August 30, 2007). "Global food crisis looms as climate change and population growth strip fertile land". The Guardian. UK. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  73. ^ "Africa may be able to feed only 25% of its population by 2025". News.mongabay.com. July 13, 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  74. ^ Harvey, Fiona. 2011. Extreme weather will strike as climate change takes hold, IPCC warns
  75. ^ Semenza, J.C (2014). "Climate Change and Human Health". International Journal of Environmental Research and Public Health. 2 (7): 7347–7353. doi:10.3390/ijerph110707347. PMC 4113880 $2. PMID 25046633. 
  76. ^ "Big melt threatens millions, says UN". February 19, 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  77. ^ english@peopledaily.com.cn (July 24, 2007). "Glaciers melting at alarming speed". People's Daily. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  78. ^ "Ganges, Indus may not survive: climatologists". Rediff.com. December 31, 2004. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  79. ^ Singh, Navin (November 10, 2004). "Himalaya glaciers melt unnoticed". BBC News. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  80. ^ "Glaciers Are Melting Faster Than Expected, UN Reports". ScienceDaily. March 17, 2008. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  81. ^ "Issues In Food Security" (PDF). June 22, 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  82. ^ Krugman, Paul (22 July 2012). "Opinion - Loading the Climate Dice". The New York Times. 
  83. ^ "Issues In Climate Change" (PDF). June 22, 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  84. ^ a b Fraser, E (2007b). "Travelling in antique lands: using past famines to develop an adaptability/resilience framework to identify food systems vulnerable to climate change". Climatic Change. 83 (4): 495–514. Bibcode:2007ClCh...83..495F. doi:10.1007/s10584-007-9240-9. 
  85. ^ UNEP, 2011, Towards a Green Economy: Pathways to Sustainable Development and Poverty Eradication, www.unep.org/greeneconomy
  86. ^ Robin McKie; Xan Rice (April 22, 2007). "Millions face famine as crop disease rages". The Guardian. UK. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  87. ^ "Billions at risk from wheat super-blight". New Scientist (2598): 6–7. April 3, 2007. Erişim tarihi: 2007-04-19. 
  88. ^ Hanan Sela, University of Haifa, Israel See DIVERSEEDS short video 2009-03-05 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  89. ^ Vincent HA, Wiersema J, Dobbie SL, Kell SP, Fielder H, Castañeda Alvarez NP, Guarino L, Eastwood R, Leόn B, Maxted N. 2012. A prioritised crop wild relative inventory to help underpin global food security. (in preparation). http://www.cwrdiversity.org/checklist/genepool-details.php?id%5b%5d=22&id%5b%5d=4184&id%5b%5d=578&[ölü/kırık bağlantı]
  90. ^ "BioProtein Production" (PDF). Erişim tarihi: 31 January 2018. 
  91. ^ "Food made from natural gas will soon feed farm animals – and us". Erişim tarihi: 31 January 2018. 
  92. ^ "New venture selects Cargill's Tennessee site to produce Calysta FeedKind® Protein". Erişim tarihi: 31 January 2018. 
  93. ^ "Assessment of environmental impact of FeedKind protein" (PDF). Erişim tarihi: 20 June 2017. 
  94. ^ "Hunger is a problem of poverty, not scarcity". 
  95. ^ Fred Cuny–Famine, Conflict, and Response: a Basic Guide; Kumarian Press, 1999.
  96. ^ MERIDITH KOHUT; ISAYEN HERRERA (17 February 2019). "As Venezuela Collapses, Children Are Dying of Hunger". The New York Times. Erişim tarihi: 17 February 2019. government has used food to keep the Socialists in power, critics say. Before recent elections, people living in government housing projects said they were visited by representatives of their local Socialist community councils — the government-aligned groups that organize the delivery of boxes of cheap food — and threatened with being cut off if they did not vote for the government. 
  97. ^ Applebaum, Anne (13 October 2017). "How Stalin Hid Ukraine's Famine From the World". The Atlantic. Erişim tarihi: 17 February 2019. the elite leadership of the Soviet Communist Party, took a series of decisions that deepened the famine in the Ukrainian countryside. Despite the shortages, the state demanded not just grain, but all available food. At the height of the crisis, organized teams of policemen and local Party activists, motivated by hunger, fear, and a decade of hateful propaganda, entered peasant households and took everything edible: potatoes, beets, squash, beans, peas, and farm animals. 
  98. ^ Food Savers. Directed by Valentin Thurn. Produced by Leigh Hoch. Schnittstelle Film / Thurn Film co-production with WDR/NDR, 2013. http://www.worldcat.org/oclc/891103701
  99. ^ a b Gibson, Haley (February 13, 2018). "Cloudy with a Chance of Methane". Oracle. 
  100. ^ Washuk, Bonnie (April 22, 2018). "Danielle Blair: Why not Wasting Food is Important". Sun Journal. 
  101. ^ "World Population Prospects, the 2017 Revision – predictions for 2050 and 2100" (PDF). UN DESA. 2017. Erişim tarihi: January 26, 2018. 
  102. ^ "Key Findings" (PDF). Long-Range Population Projections. Proceedings of the United Nations Technical Working Group on Long-Range Population Projections. New York: United Nations: Department of Economic and Social Affairs. 2003. Erişim tarihi: July 3, 2010. 
  103. ^ "A model predicts that the world's populations will stop growing in 2050". ScienceDaily.com. April 4, 2013. Erişim tarihi: June 3, 2013. 
  104. ^ "Want to feed nine billion?" http://www.foodsecurity.ac.uk/blog/index.php/2013/06/want-to-feed-nine-billion/ Retrieved 25 August 2013
  105. ^ Eating Fossil Fuels. EnergyBulletin Haziran 11, 2007[Tarih uyuşmuyor], tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  106. ^ David Pimentel; Mario Giampietro (November 21, 1994). "Food, Land, Population and the U.S. Economy-U.S. agriculture based on ecocompatibility". Carrying Capacity Network. Erişim tarihi: December 16, 2016. 
  107. ^ Walt, Vivienne (February 27, 2008). "The World's Growing Food-Price Crisis". Time. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  108. ^ The Oil Drum: Europe. "Meets Peak Oil". Europe.theoildrum.com. Erişim tarihi: November 13, 2011. 
  109. ^ a b c d Khoury, C.K.; Bjorkman, A.D.; Dempewolf, H.; Ramirez-Villegas, J.; Guarino, L.; Jarvis, A.; Rieseberg, L.H.; Struik, P.C. (2014). "Increasing homogeneity in global food supplies and the implications for food security". PNAS. 111 (11): 4001–4006. Bibcode:2014PNAS..111.4001K. doi:10.1073/pnas.1313490111. PMC 3964121 $2. PMID 24591623. 
  110. ^ a b c d e f g h Kinver, Mark. "Crop diversity decline 'threatens food security'". BBC. Erişim tarihi: 13 June 2016. 
  111. ^ Fischetti, Mark. "Diets around the world are becoming more similar". Scientific American. s. 72. Erişim tarihi: 13 June 2016. 
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Gıda_güvencesi&oldid=21269434" sayfasından alınmıştır