Münevver Ayaşlı
| Münevver Ayaşlı | |
|---|---|
| Doğum | 1906 Selanik, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 20 Ağustos 1999 İstanbul |
| Defin yeri | Aşiyan Mezarlığı, İstanbul |
| Meslek | Yazar |
| Milliyet | Türk |
| Dönem | Cumhuriyet Dönemi |
Hatice Münevver Ayaşlı (d. 1906, Selanik- ö. 1999, İstanbul), Türk yazar.
Osmanlı İmparatorluğu'nun yıkılış ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarında başta İstanbul olmak üzere sosyal değişimleri aktardı.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]1906 yılında Selanik'te doğdu. Babası Miralay Mustafa Tayyar Bey, annesi ise Hayriye Şerife Hanım'dır.[1]
Selanik'in düşmesi nedeniyle o dört yaşında iken ailesi İstanbul'a taşınmak zorunda kaldı. Babasının görevi nedeniyle sekiz yaşında iken Halep'e taşındı. Öğrenimine önce Halep'te iki yıl sonra babasının Beyrut'a tayin olması üzerine Beyrut'ta devam etti ve Fransızca öğrendi. 1919'da annesi ile Almanya'ya gitti, ertesi yıl döndü. Halep'te ve Beyrut'ta Alman mekteplerinde eğitim gördü. Daha sonra Paris'te Collège de France ile École des Langues Orientales'e devam etti, Arapça ve Farsça öğrendi.[2] Babasının Tütün İdaresi'nde reji müdürü olması nedeniyle ailesinin Diyarbakır'a döndüğü dönemde Ankara'da ağabeyinin yanında kalarak bir Alman şirketinde, daha sonra Hariciye Vekaleti'nde çalıştı. 1930 yılında Viyana büyükelçisi devlet adamı ve şair Sadullah Paşa'nın oğlu Nusret Bey ile evlendi. 1934 yılında Soyadı Kanunu çıktıktan sonra kayınpederi Sadullah Paşa'nın dedelerinden Bünyamin Ayaşî'ye nisbetle Ayaşlı soyadını alan çift, 1936 yılında mimar Sedat Hakkı Eldem'e Beylerbeyi'nde yaptırdıkları Ayaşlı Yalısı'na taşındı.[3]
1944 yılında ise eşi Nusret Bey'in vefatından sonra 1947 yılında gazeteciliğe ve yazarlığa başladı.[4] Yeni İstanbul gazetesinde Merak başlığıyla günlük hayatını ve hatıralarını yazdı. Özellikle İşittiklerim, Gördüklerim ve Bildiklerim başlıklı anılarında imparatorluğun yıkılış döneminde tanıdığı kişiler ve şahit olduğu olayları kaleme aldı. Pertev Bey ve Ailesi başlıklı roman serisinde Osmanlı devletinin yıkılış döneminden Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluş yıllarında yaşanan sosyal değişimleri bir ailenin dramı çerçevesinde anlattı.
Münevver Ayaşlı, elli altı yıl boyunca yalısında tezhib, ebrû, tasavvuf musıkisi ve Mesnevî dersleri düzenledi.[5] 1984 yılında Türkiye Yazarlar Birliği'nin üstün hizmet ödülünü Fevziye Abdullah Tansel ile paylaştı. 20 Ağustos 1999'da vefat etti. Aşiyan Mezarlığı´nda toprağa verildi.
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Romanları
- Pertev Bey'in Üç Kızı (1968),
- Pertev Bey'in İki Kızı (1969)
- Pertev Bey'in Torunları
- Diğer Eserleri
- Dersaadet (1975, hatıralar)
- Ondokuzuncu Asır (1971, tarih)
- İşittiklerim Gördüklerim (1973, tanıdıklarının portreleri).
- Teşrin-î sânî ve Ötesi
- Rumeli ve Muhteşem İstanbul
- Haminne'nin Suret Aynası
- Geniş Ufuklara ve Yabancı İklimlere Doğru
- Edep Yâ Hû (1984)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Çelik, Mehmet. "Yalnızlıklar Yalısı". m.posta.com.tr. Pazar Postası. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2017.
- ^ Kartal, Sena. "Osmanlı'dan Cumhuriyet'e taşınan bir köprü: Münevver Ayaşlı". www.lacivertdergi.com. Lacivert, Sayı 33, Mart 2017. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2017.
- ^ "MÜNEVVER AYAŞLI HAYATI, ESERLERİ ve SANATI" (PDF). Hatice Yıldız. SELÇUK ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ TÜRK DİLİ VE EDEBİYATI ANABİLİM DALI YENİ TÜRK EDEBİYATI BİLİM DALI. 2009. 19 Ocak 2023 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2023.
- ^ Yardım, Mehmet Nuri. "Münevver Ayaşlı'ya dair". bizimsemaver.com. Bizim Semaver, 12 Mayıs 2015. 27 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Haziran 2017.
- ^ Ayvazoğlu, Beşir (2008). Siretler ve suretler. 3. bs. İstanbul: Kapı Yayınları. ISBN 978-9944-486-73-6. OCLC 310602578.