Özgürlük Heykeli

Vikipedi, özgür ansiklopedi
Özgürlük Anıtı
Dünyayı Aydınlatan Özgürlük
UNESCO Dünya Mirası
Konum ABD
KriterKültürel: i, vi
Referans307[1]
Tescil1984 (8. oturum)
BölgeAvrupa ve Kuzey Amerika
Koordinatlar40°41′21″K 74°2′40″B / 40.68917°K 74.04444°B / 40.68917; -74.04444

Özgürlük Heykeli (İngilizce: Statue of Liberty) ya da resmî adıyla Dünyayı Aydınlatan Özgürlük, ABD'nin New York şehrindeki Liberty (Özgürlük) adası üzerinde, inşa edildiği 1886 yılından bu yana Amerika'nın simgesi olan anıtsal heykeli ve gözlem kulesidir. Dünyanın en tanınan anıtlarından biridir.

Bakırdan yapılan Özgürlük Heykeli, Fransa tarafından kuruluşunun 100. yılı nedeniyle ABD'ye hediye edilmiştir. 1884-1886 yılları arasında inşa edilmiştir. ABD'nin New York şehrindeki Özgürlük Adası'nda yer alır.[1]

Heykel, sağ elinde bir meşale, sol elinde ise bir kitabe tutar. Tabletin üstünde 4 Temmuz 1776 tarihi (Bağımsızlık Bildirgesi'nin tarihi) yazılıdır. Heykelin başındaki taç'ın 7 sivri ucu 7 kıtayı veya 7 denizi simgeler. Heykelin yüksekliği 46 metre, kaidesi ile beraber 93 metredir. Ziyaretçiler heykelin içinden meşaleye kadar 168 basamaklı bir merdivenden çıkabilirler. Heykelin meşale tutan sağ elinin yüksekliği 13 metredir. Meşalenin etrafındaki dehlizde 15 kişi bir arada dolaşabilir. Heykelin başının genişliği 2 metre, yüksekliği ise tacı ile birlikte 5 metredir.

Yontu dikilmeden 1 yıl önce (1885'te) yayımlanan renkli taş baskı

Özgürlük Heykeli, ziyaretçilere açıktır. Ziyaret etmek isteyenler adaya bir feribotla ulaşırlar, merdivenleri tırmanarak meşaleye çıkabilir ve New York limanını seyredebilirler.

Heykele Singer dikiş makinelerinin kurucusu Isaac Singer'ın dul eşi Isabelle Eugenie Boyer modellik etmiştir. Özgürlük Heykeli 1884 yılında Fransa'da tamamlandıktan 1 yıl sonra 350 parçaya bölünüp 214 sandık içinde New York limanına ulaştırılmıştır. Parçalar, 4 ay içinde kaidenin üzerinde yeniden birleştirilmiş ve 28 Ekim 1886 tarihinde binlerce izleyicinin önünde açılışı gerçekleşmiştir.

Özgürlük Heykeli, 1984'ten beri UNESCO'nun Dünya Mirası listesinde yer almaktadır. Heykelin daha küçük boyutlarda bir kopyası Paris'tedir ve Atlas Okyanusu'na doğru bakar. Dünyanın başka çeşitli yerlerinde de (Osaka, Priştine, Pekin, Nevada, Güney Dakota, Bordeaux, Poitiers gibi) küçük kopyaları bulunmaktadır.

Sultan Abdülaziz tarafından yaptırıldığı iddiası[değiştir | kaynağı değiştir]

Heykelin, Süveyş Kanalı’nın Akdeniz’e açıldığı yere dikilmek üzere Mısır Hidivi Said Paşa'nın siparişi üzerine yapıldığı ve masrafların bir kısmının Osmanlı Sultanı Abdülaziz tarafından ödendiği iddia edilmiştir.[2] 2004 yılında gazeteci Murat Bardakçı tarafından ortaya konan söz konusu iddiaya göre sipariş edilen heykel tamamlanmış ancak böylesine büyük bir heykelin dikilmesinin Müslüman halkta rahatsızlık yaratacağı endişesiyle Mısır’a dikilmesinden vazgeçilmiştir ve heykel yıllarca Fransa’da bir depoda bekledikten sonra 1884’te ABD’ye hediye edilmiştir. Yazar Mustafa Armağan tarafından bu iddianın doğru olmadığı, heykeltıraş Frédéric Auguste Bartholdi'nin Said Paşa’ya bir heykel projesi sunduğu ancak projenin hiçbir zaman gerçekleştirilmediği ortaya konmuştur.[3]

Kaynakça[değiştir | kaynağı değiştir]

  1. ^ a b "Statue of Liberty". World Heritage (İngilizce). UNESCO. 28 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
  2. ^ "Murat Bardakçı, New York'taki Özgürlük Heykeli'nin parasını Sultan Abdüláziz ödemişti, Hürriyet gazetesi, 27.06.2004". 22 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2014. 
  3. ^ "Mustafa Armağan, Özgürlük Heykelini Abdülaziz mi yaptırdı?, Zaman gazetesi, 24.10.2010". 23 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2014.